Σε μία ζαριά ο Πρόεδρος και οι πρόωρες εκλογές

Το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων με την τρόικα στο Παρίσι, όσο κι εάν δεν το παραδέχεται η κυβέρνηση, δημιουργεί νέα δεδομένα στον πολιτικό χάρτη της χώρας και πλέον η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας εξελίσσεται στην κορυφαία μάχη για συγκυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Η κυβέρνηση και προσωπικά ο Αντώνης Σαμαράς σχεδίαζαν πως μέχρι το τέλος του 2014 η χώρα θα κατάφερνε να ξεφύγει από τον ιστό των μνημονίων και τη μέγγενη της τρόικας, θα άνοιγε η συζήτηση για τη βιωσιμότητα του χρέους, ενώ το επικοινωνιακό επιτελείο του Μαξίμου διέρρεε με έμφαση ότι η Ελλάδα θα «έδιωχνε» το ΔΝΤ, πριν καν ολοκληρωθεί το δικό του πρόγραμμα. Με αυτά τα όπλα ο πρωθυπουργός θεωρούσε ότι θα έβρισκε τους 180 βουλευτές, θα εκλεγόταν ο διάδοχος του Κάρολου Παπούλια και η κυβέρνηση θα ξεπερνούσε κι αυτόν τον σκόπελο. Τελικά, τα πράγματα εξελίχθηκαν πολύ χειρότερα και η κυβέρνηση πλέον είναι στα σχοινιά του ρινγκ με τους δύο ηγέτες (Σαμαράς-Βενιζέλος) να αναζητούν τρόπους διαφυγής.

Οι εκπρόσωποι των δανειστών δεν δείχνουν καμία διάθεση να υποχωρήσουν, ζητούν απίθανα πράγματα, και φυσικά η Ελλάδα είναι αναγκασμένη να εισέλθει σε μία νέα συζήτηση, αυτή της παράτασης του μνημονίου. Μία συζήτηση που θα διεξαχθεί σε υψηλό πολιτικό επίπεδο και ο Αντ. Σαμαράς πρέπει να υπερβάλει εαυτόν στις νέες διαπραγματεύσεις, καθώς η Αθήνα προκρίνει παράταση ενός μήνα στο μνημόνιο –όπως δήλωσε και ο Ευ. Βενιζέλος την Πέμπτη το πρωί–, ενώ την ίδια ώρα το Βερολίνο κάνει λόγο για «σίγουρη άτυπη παράταση έξι μηνών».

Αν μάλιστα υπολογίσουμε ότι πλέον η Αθήνα αποδέχεται με τον πιο επίσημο τρόπο την παραμονή τού ΔΝΤ μέχρι το 2016, συν τις δηλώσεις του Γκίκα Χαρδούβελη ότι «η τρόικα δεν ενδιαφέρεται ποιος θα είναι στην κυβέρνηση», τότε γίνεται αντιληπτό ότι η στρατηγική που είχε χαράξει το Μαξίμου απέτυχε. Κάτι που προσθέτει νέα όπλα στη φαρέτρα της αντιπολίτευσης, η οποία «τρομοκρατεί» την κοινωνία με δήθεν νέα μέτρα που έρχονται, όπως περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. Δηλαδή, η αντιπολίτευση αποδέχεται τα όσα ζητά η τρόικα, αλλά απορρίπτει την επίσημη ελληνική θέση πως δεν θα υπάρξουν νέα περιοριστικά μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα.

Το δύσκολο έργο

Αναμφίβολα ο Αντ. Σαμαράς έχει το πιο δύσκολο έργο το επόμενο χρονικό διάστημα. Κι αυτό διότι ήδη στην Κομισιόν έχει εμπεδωθεί η γερμανική θέση για παράταση έξι μηνών στο μνημόνιο, κάτι που η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί να διαχειριστεί επικοινωνιακά για την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, πολλώ δε μάλλον εάν απευθυνθεί στη λαϊκή βούληση μέσω της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες. Όσα διλήμματα κι εάν θέσει ο πρωθυπουργός, πολύ δύσκολα θα πείσει τους πολίτες, όταν το μνημόνιο έχει παραταθεί επί ένα εξάμηνο με τους πιστωτές να πιέζουν αφόρητα για νέα μέτρα.

Στη νέα κατάσταση που διαμορφώθηκε, το Μαξίμου πλέον γνωρίζει ότι θα ανασάνει εφόσον στις επόμενες συνεδριάσεις των Κοινοτικών οργάνων (βλ. Eurogroup της 8ης Δεκεμβρίου και Σύνοδο Κορυφής το διήμερο 18-19/12) έχει απτά αποτελέσματα. Ήδη ο πρωθυπουργός είναι σε ανοιχτή γραμμή με τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ελπίζοντας πως θα καταφέρει να πείσει και την Άνγκελα Μέρκελ και τελικά η παράταση να είναι μηνιαία και μόνο για τεχνικούς λόγους.

Με παράταση ενός μήνα, που επιθυμεί η Αθήνα, τότε ο Αντ. Σαμαράς θα μπορέσει να θέσει το δίλημμα για πολιτική σταθερότητα και να καταφέρει να πείσει την πλειοψηφία των ανεξαρτήτων βουλευτών εκλέγοντας νέο Πρόεδρο Δημοκρατίας. Όμως, εάν η παράταση τελικά είναι εξάμηνη, τότε θεωρείται απίθανο να εκλεγεί Πρόεδρος από την παρούσα Βουλή και το πιθανότερο θα είναι να οδηγηθούμε σε πρόωρες εθνικές εκλογές.

Διαφορετικές απόψεις

Το σίγουρο είναι πως το πολιτικό κλίμα έχει πολωθεί και με την έωλη καταγγελία της βουλευτού των ΑΝ.ΕΛ., Σταυρούλας Ξουλίδου, ότι της προσέφεραν 3 εκατ. ευρώ(!) για να ψηφίσει την κυβερνητική πρόταση για τον ΠτΔ. Φυσικά, ο φερόμενος ότι έκανε την πρόταση μάλλον είναι ένα φαιδρό πρόσωπο, ενώ όλοι όσοι άκουσαν το ποσό που προσφέρθηκε κατάλαβαν ότι η καταγγελία είναι μάλλον για τα πανηγύρια.

Αυτή καθ’ αυτή η καταγγελία μάλλον είναι άλλη μία φούσκα του προέδρου των ΑΝ.ΕΛ., Πάνου Καμμένου, όπως έχει γίνει και στο παρελθόν, όταν είχε «ανακαλύψει» ότι αρχηγός της 17Ν ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου. Όμως είναι βέβαιο ότι επιβαρύνει το κλίμα και φυσικά δημιουργεί νέα δεδομένα στις πολιτικές εξελίξεις.

Με βάση την έως τώρα καταμέτρηση, δυνητικά η κυβέρνηση μπορεί να θεωρεί σίγουρες 173 ψήφους. Αυτοί που τάσσονται υπέρ της εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας είναι 127 βουλευτές της Ν.Δ., 28 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και 18 ανεξάρτητοι βουλευτές, συμπεριλαμβανομένου και του βουλευτή των Ανεξάρτητων Ελλήνων, Παναγιώτη Μελά. Στο σενάριο αυτό έχουν συμπεριληφθεί και οι δύο ανεξάρτητοι βουλευτές της Χρυσής Αυγής, Μπούκουρας και Αλεξόπουλος. Από την άλλη, κατά της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας εμφανίζονται 127 βουλευτές. Συγκεκριμένα: 71 από τον ΣΥΡΙΖΑ, 12 από τους Ανεξάρτητους Έλληνες, 16 από τη Χρυσή Αυγή, 10 από τη Δημοκρατική Αριστερά, 12 από το ΚΚΕ και 6 ή 7 από τους ανεξάρτητους.

Δείχνει σιγουριά

Την ίδια ώρα, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση είναι στη γωνία, ο Αντ. Σαμαράς δείχνει σίγουρος ότι τελικά θα εκλεγεί νέος Πρόεδρος. Είναι χαρακτηριστικό ότι έχει καταστήσει σαφές στους συνεργάτες του πως δεν τον ενδιαφέρουν τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων, καθώς πιστεύει ότι υπάρχει πολύς δρόμος έως τις εκλογές και την προεδρική εκλογή.

Ο πρωθυπουργός απορρίπτει τις εισηγήσεις, αλλά και τις δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών, όπως του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και της Ντόρας Μπακογιάννη, η οποία την Πέμπτη το πρωί κάλεσε σε δημιουργία «εθνικού μετώπου για τις συζητήσεις απέναντι στην τρόικα». Πρότεινε, δε, να επισπευτεί η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας μέσα στον Δεκέμβριο και στη συνέχεια να γίνουν εκλογές. Κάλεσε, επίσης, τον πρωθυπουργό, τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και να συμφωνήσουν ως προς τη στάση της χώρας απέναντι στην τρόικα.

Εν κατακλείδι, ο Αντ. Σαμαράς παίζει στην κυριολεξία τα ρέστα του στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου. Εάν επιτύχει η παράταση του μνημονίου να είναι για ένα μόλις μήνα, τότε οι διαδικασίες για την ανάδειξη του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας θα ξεκινήσουν τον Φεβρουάριο. Διαφορετικά, όλα είναι ανοιχτά…