Στρίβει το τιμόνι προς το κέντρο

Εκλογές το φθινόπωρο βλέπουν στον ύπνο τους και στο ξύπνιο τους στην Κουμουνδούρου. Κάπως αλλιώς δεν μπορεί να χαρακτηριστεί η εμμονή του ΣΥΡΙΖΑ για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, εδικά όταν δεν έχουν αναπτύξει συμμαχίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Οι μεν ΑΝΕΛ, που μέχρι τώρα ήταν σχετικά κοντά, έστριψαν προς την Κεντροδεξιά, η δε ΔΗΜΑΡ θεωρείται αμφίβολο για το εάν καταφέρει να εισέλθει στη νέα Βουλή, καθώς αυτή την εποχή το όριο του 3% μοιάζει δυσθεώρητο για την Αγίου Κωνσταντίνου.

Του Αλέξανδρου Μιχαήλ

Πριν από λίγες ημέρες, ο Αντώνης Σαμαράς διαβεβαίωσε την Άνγκελα Μέρκελ ότι δεν είναι στα σχέδιά του να προκαλέσει εθνικές εκλογές και μέσω των κοινοβουλευτικών διαδικασιών θα προσπαθήσει να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Παρά τις διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού, στον ΣΥΡΙΖΑ δεν πείθονται και ισχυρίζονται πως τελικά ο Αντ. Σαμαράς θα προσφύγει στις κάλπες λόγω αδιεξόδου μέσα στο φθινόπωρο.

Έτσι, στην Κουμουνδούρου έχουν ξεκινήσει οι ετοιμασίες για εκλογές. Ταυτόχρονα έχουν ξεκινήσει και το «ψάρεμα» κυβερνητικών εταίρων. Μέχρι στιγμής μπορεί να υπολογίζουν μόνο σε ένα κομμάτι της ΔΗΜΑΡ, το οποίο μπορεί να μην είναι και χρήσιμο.

Και αυτό διότι ναι μεν θα προσφέρει ψήφους στον ΣΥΡΙΖΑ, που θα προέλθουν από τη ΔΗΜΑΡ, αλλά θα αφήσει εκτός Βουλής το κόμμα Κουβέλη.

Από εκεί και πέρα, συμμαχίες δεν μπορούν να γίνουν ούτε με τη Ν.Δ., ούτε με το ΠΑΣΟΚ, ενώ και οι ΑΝΕΛ, εκτός του ότι έχουν απομακρυνθεί από την Κουμουνδούρου, δεν είναι βέβαιο ότι θα είναι στην επόμενη Βουλή, καθώς στις δημοσκοπήσεις κινούνται οριακά πάνω από το 3%. Σε ό,τι αφορά το Ποτάμι, είναι υπερβολικά μεταρρυθμιστικές οι απαιτήσεις του για τις αντοχές του ΣΥΡΙΖΑ.

Όλα αυτά είναι λίγο-πολύ γνωστά στην ηγετική ομάδα και όλοι κατανοούν ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να βγει ο ΣΥΡΙΖΑ από τις κάλπες αυτοδύναμα νικητής. Γι’ αυτό και ο Νίκος Βούτσης δήλωσε σε ραδιοφωνικό σταθμό ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ θα σχηματίσει κυβέρνηση και εάν δεν καταφέρει να βρει συμμάχους θα ζητήσει ψήφο ανοχής», υπονοώντας και σε έμμεση στήριξη του ΚΚΕ.

Βέβαια, ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν αφήνει και πολλά περιθώρια στην Κουμουνδούρου να μακροημερεύσει. Γι’ αυτό και το τελευταίο διάστημα αυξάνονται τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που προσπαθούν με μία στροφή στον ρεαλισμό να πείσουν ότι οι ανατροπές που έχουν κατά νου θα γίνουν σταδιακά. Φυσικά, άλλαξε η ρητορική ότι θα αποκατασταθούν όλες οι αδικίες, θα επιστρέψουν οι μισθοί στην πρότερη κατάσταση και θα επαναπροσληφθούν όσοι απολύθηκαν από το Δημόσιο. Αντίθετα, τώρα μιλούν για επαναφορά του κατώτερου μισθού στα 751 ευρώ, όπως επίσης και ισχυρό δίχτυ προστασίας για άνεργους, χαμηλοσυνταξιούχους και όσους έχουν πληγεί από τη μνημονιακή πολιτική.

Από την άλλη, υπάρχουν και κάποιοι εντός του ΣΥΡΙΖΑ, που ισχυρίζονται ότι εάν περιμένουν θα υπάρξουν καλύτερα αποτελέσματα για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Και η επιχειρηματολογία τους είναι ότι το επόμενο διάστημα ο Αντ. Σαμαράς και η κυβέρνησή του πρέπει να πάρουν πολύ δύσκολες αποφάσεις που θα αφορούν το ασφαλιστικό, τα εργασιακά, τα «κόκκινα» δάνεια, το ενιαίο μισθολόγιο, όπως και η αντιμετώπιση του δημοσιονομικού κενού του 2015. Με βάση όλες αυτές τις δύσκολες αποφάσεις, εκτιμάται ότι θα διευρυνθεί η διαφορά, προς όφελος του ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα, ο Πάνος Σκουρλέτης σε συνέντευξή του τόνισε ότι «όσο παραμένει κυβέρνηση, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ήττα της στις εκλογές».

Ανοίγματα

Η στροφή στον ρεαλισμό γίνεται παράλληλα με νέα ανοίγματα προς τη μεσαία τάξη και το πολιτικό κέντρο. Ήδη παρατηρείται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει προσπεράσει την «επαναστατική» φρασεολογία και υιοθετεί ηπιότερες διατυπώσεις και δεσμεύσεις, ώστε να μην τις βρει… μπροστά του ως ανεκπλήρωτες προεκλογικές υποσχέσεις. Έτσι, οι πολιτικοί παρατηρητές διαπίστωσαν ότι στην τελευταία του τοποθέτηση για το Μνημόνιο ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ χρησιμοποίησε τη λέξη «απένταξη» της χώρας από το Μνημόνιο και άφησε κατά μέρος παλαιότερες διατυπώσεις, όπως η «κατάργηση με έναν νόμο και ένα άρθρο», ή τα όσα λέει ο Στρατούλης πως «θα κάψουμε το μνημόνιο στα σκαλιά της Βουλής».

Παράλληλα, από την Ιταλία, ο Αλέξης Τσίπρας έστειλε κι άλλο μήνυμα στους δανειστές, προκειμένου να τους διαβεβαιώσει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ διεκδικεί μεν μια άλλη, εναλλακτική λύση για την Ελλάδα, αλλά δεν σκοπεύει να βάλει φωτιά στην Ευρωζώνη. «Ο ΣΥΡΙΖΑ διαβεβαιώνει τους δανειστές ότι τα λεφτά τους θα τα πάρουν, αλλά τη χώρα δεν θα την πάρουν», είπε χαρακτηριστικά, καίτοι η θέση του ΣΥΡΙΖΑ για «διαγραφή ενός μεγάλου μέρους του χρέους» προφανώς δεν έχει καμία σχέση με τη διαβεβαίωση προς τους δανειστές ότι… θα πάρουν τα λεφτά τους.

Επί της ουσίας, βεβαίως, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πολλές φορές ως τώρα επιχειρήσει να ρίξει τον πήχη των προεκλογικών υποσχέσεων, αφού ο Αλ. Τσίπρας γνωρίζει πολύ καλά –όπως λένε συνομιλητές του– πως όσο περισσότερα υποσχεθεί τώρα, τόσο χειρότερη θα είναι η πολιτική φθορά που θα υποστεί ο ίδιος και το κόμμα του ως κυβέρνηση. Εξάλλου, ήδη από πέρυσι ο Γιάννης Δραγασάκης, με συνέντευξή του, είχε προειδοποιήσει πως «δεν υπάρχουν εύκολες και ανώδυνες λύσεις», προκαλώντας, τότε, έναν μίνι εσωκομματικό εμφύλιο με τους «λαφαζανικούς».

Ωστόσο, έκτοτε, ο επικεφαλής της Επιτροπής Προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ ουδέποτε άλλαξε αυτή την άποψη. Μάλιστα, και με τη νέα παρέμβασή του ο Γ. Δραγασάκης, περιγράφοντας τη λύση που θα δώσει ο ΣΥΡΙΖΑ για τα «κόκκινα δάνεια» των ιδιωτικών επιχειρήσεων, εμφανίστηκε εξαιρετικά μετριοπαθής και μετρημένος στις υποσχέσεις του: «Έχουμε καταλήξει σε μια λύση που προβλέπει τη δημιουργία ενός ενδιάμεσου φορέα στον οποίο θα μεταφερθούν τα προς ρύθμιση δάνεια.

Η χρηματοδότηση θα είναι από τέσσερις πηγές: τράπεζες, οφειλέτες, κράτος και δανεισμός. Όλες οι ρυθμίσεις και κυρίως εκείνες που θα προβλέπουν και διαγραφή χρεών θα γίνονται με αυστηρά κοινωνικά κριτήρια, ώστε να ωφεληθούν εκείνοι που πραγματικά έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη ή για τους οποίους δεν υπάρχει λύση».

Σε άλλη ρότα ο Λαφαζάνης

Την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί ανοίγματα προς το πολιτικό κέντρο ο Παναγιώτης Λαφαζάνης κινείται σε διαφορετική ρότα. «Δεν μας ενδιαφέρει η Κεντροαριστερά. Είναι ένα άλλο ρεύμα, διότι σου λέει ο πολίτης ότι είναι κέντρο. Δεν είναι έτσι. Η Κεντροαριστερά είναι η άλλη όψη της νεοφιλελεύθερης μεταλλαγμένης σοσιαλδημοκρατίας.

Είναι το ΠΑΣΟΚ και οι συγγενείς του δυνάμεις και δεν νομίζω ότι έχουμε καμία δυνατότητα συνεργασίας με αυτόν τον χώρο», είπε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, εξηγώντας πως «το δικό μας πρόγραμμα είναι σαφές και η κατεύθυνση που θέλουμε να οδηγήσουμε τα πράγματα επίσης είναι σαφέστατη. Θέλουμε μια νέα αντιμνημονιακή, προοδευτική πορεία για τη χώρα, με ένα συνεπές, αντιμνημονιακό προοδευτικό πρόγραμμα. Θα κάνουμε συμμαχίες με όσους ακριβώς βρίσκονται σε αυτήν την κατεύθυνση».