«Μόνο με κοινωνική δικαιοσύνη η έξοδος από την κρίση»

Ανεξάρτητα ποιο κόμμα έχει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, το όνομά του φιγουράρει πρώτο για τις όποιες κυβερνητικές επιλογές. Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι υποψήφιος για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, ωστόσο ο ίδιος δεν το θέλησε.

Συνεργάστηκε εξίσου καλά με τον Αντώνη Σαμαρά και συνομιλεί συχνά με τον πρωθυπουργό. Στον πρόσφατο ανασχηματισμό οι δημοσιογράφοι είχαμε σίγουρη την υπουργοποίησή του. Στην «Α» δηλώνει ότι από τη θέση του προοδευτικού πόλου θέλει να αναδείξει τη συσπείρωση με τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ. Η ιδιότητά του; Πρόεδρος, υπουργός, βουλευτής, νομικός ή, με απλά λόγια, ο Φώτης Κουβέλης.

Συνέντευξη στον Σπύρο Παπαδάκη

Κύριε πρόεδρε, η 2η αξιολόγηση αποδεικνύεται βραχνάς, το ΔΝΤ παραμονεύει και έχουν αρχίσει να φουντώνουν τα σενάρια για 4o μνημόνιο με φόντο Grexit. Θα αντέξει η κυβέρνηση ή θα αναγκαστεί να πάει σε εκλογές;
«Εκτιμώ ότι η δεύτερη αξιολόγηση βρίσκεται στο τελικό στάδιο για το κλείσιμό της. Η χώρα εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της και από το καλοκαίρι του περασμένου έτους τηρεί τις δεσμεύσεις της και συνεχίζει το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής. Υπήρξε υπεραπόδοση των εσόδων σε σχέση με τους στόχους του προγράμματος και έγιναν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Είναι δυνατό μάλιστα να καταγραφεί ουσιαστική πορεία ανάκαμψης της οικονομίας.
»Οι αξιώσεις του ΔΝΤ είναι αβάσιμες και απαράδεκτες. Τα νέα μέτρα λιτότητας που επίμονα ζητά, από το τέλος του προγράμματος και μετά, δεν πρέπει να γίνουν αποδεκτά. Σε ποιες προβλέψεις στηρίζεται, όταν μάλιστα έχει πέσει έξω σε πολλές από τις προβλέψεις του; Ποια κυβέρνηση θα μπορούσε να δεσμευθεί με μέτρα για μετά από τρία χρόνια; Δεν μπορεί να υπάρξει Grexit. Δεν μπορεί να υπάρξει γιατί η Ελλάδα τηρεί τη συμφωνία και γιατί η πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα της Ευρώπης είναι σε κρίση.
»Δεν χρειάζονται εκλογές. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ήταν ιδιαίτερα αρνητικό όσο και επικίνδυνο για τη χώρα και για την προσπάθεια που καταβάλλεται, με θυσίες του ελληνικού λαού, για τη διεκδικούμενη θετική εξέλιξη της οικονομίας. Εκείνο που χρειάζεται είναι η υπεύθυνη στάση των πολιτικών δυνάμεων του δημοκρατικού τόξου και η στήριξη των προσπαθειών που γίνονται γι’ αυτήν την εξέλιξη».

Πώς αποτιμάτε τα έκτακτα μέτρα που αποφάσισε η κυβέρνηση;

«Τα μέτρα για τη στήριξη των χαμηλοσυνταξιούχων και των νησιωτών, που υποφέρουν για λογαριασμό ολόκληρης της Ευρώπης, δεν έχουν αρνητικό αποτέλεσμα ούτε για το πρόγραμμα, ούτε για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016, ούτε επηρεάζουν αρνητικά τα δημοσιονομικά της οικονομίας και για τα επόμενα δύο έτη.
»Η υπεραπόδοση των εσόδων σε σχέση με τους στόχους που είχαν τεθεί, δικαιολογεί απόλυτα τη λήψη αυτών των μέτρων, δεν αμφισβητεί τη συμφωνία και αποτελεί κυρίαρχο δικαίωμα της χώρας. Και τούτο ανεξάρτητα από τις αμφισβητήσεις της Γερμανίας και όσων την ακολουθούν, ενεργώντας αρνητικά για την πορεία και την εξέλιξη και της ευρωζώνης και της Ευρώπης γενικότερα».

Θα επιλέγατε να ξαναμπείτε σε ένα κυβερνητικό σχήμα όπως το 2012;

«Το μοντέλο της τρικομματικής κυβέρνησης του 2012 δεν μπορεί να επαναληφθεί. Άλλες και διαφορετικές ήταν τότε οι αναλογίες, άλλα τα δεδομένα και άλλες οι ανάγκες της χώρας».

Σας ικανοποίησαν οι αποφάσεις του Εurogroup της 5ης Δεκεμβρίου;

«Η απόφαση του Εurogroup αποτελεί θετική εξέλιξη. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι μειώνεται το χρέος κατά 45 δισ. ευρώ περίπου, σταθεροποιούνται τα επιτόκια στο 1,5% και η επέκταση των ωριμάνσεων των δανείων που έχει πάρει η χώρα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από τα 28 στα 32,5 χρόνια. Ιδιαίτερα πρέπει να επισημανθεί η σταθεροποίηση των επιτοκίων, διότι γίνεται σε περίοδο αβεβαιότητας και με παρούσα την πρόβλεψη ότι τα επιτόκια το προσεχές διάστημα θα γίνουν μεγαλύτερα.

Δεν αποκλείω βέβαια να συζητηθεί και πάλι το ζήτημα των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος τον προσεχή Ιανουάριο, με επιμονή της Γερμανίας, για να ασκηθεί πίεση σε σχέση με την αξιολόγηση. Η Γερμανία θέλει την καθυστέρηση για να επιτύχει τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα.
»Ελπίζω αυτή η διελκυστίνδα να γείρει προς την πλευρά των άλλων Ευρωπαίων που δεν συνδέουν την ολοκλήρωση της αξιολόγησης με τα μέτρα για το χρέος».

Η Ενωτική Κίνηση Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΕΚΙΕΑ), της οποίας είσθε επικεφαλής, απευθύνει κάλεσμα συσπείρωσης των αριστερών ευρωπαϊκών δυνάμεων της χώρας. Σε ποιους απευθύνεστε;

«Απευθυνόμαστε πρωτίστως στις δυνάμεις που βρίσκονται μέσα στην ίδια την κοινωνία και κατέγραψαν σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις την επιλογή και τη θέλησή τους για την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και για προοδευτική κυβέρνηση. Απευθυνόμαστε σε κινήσεις και συλλογικότητες προοδευτικών – αριστερών πολιτών. Απευθυνόμαστε σε όλους εκείνους που διεκδικούν την παρουσία της χώρας στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα.

Σε μια Ευρώπη που σήμερα δοκιμάζεται από τη συντηρητική πολιτική και πρέπει να αλλάξει. Και μπορεί να αλλάξει με τη συσπείρωση των αριστερών δυνάμεων και με τον ανακαθορισμό των πολιτικών συσχετισμών. Οι φυγόκεντρες τάσεις που σημειώνονται στην Ευρώπη και η άνοδος των ακροδεξιών δυνάμεων μπορεί να ανακοπούν. Η κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα επιβάλλει τη μεγαλύτερη δυνατή συνεργασία και σύγκλιση των αριστερών ευρωπαϊκών δυνάμεων της χώρας».

Στον πρόσφατο ανασχηματισμό όλοι περιμέναμε την υπουργοποίησή σας. Ισχύει ότι το συζητούσατε, ή ήταν διαρροές χωρίς αντίκρισμα;
«Έχω επανειλημμένα επισημάνει ότι η πολιτική μου στάση για τη συσπείρωση των δυνάμεων της ευρωπαϊκής αριστεράς και τη στήριξη της προοδευτικής διακυβέρνησης δεν συνδέεται και δεν σχετίζεται με το ενδεχόμενο συμμετοχής μου σε ένα κυβερνητικό σχήμα. Δεν ήταν ποτέ οι προσωπικές στρατηγικές που καθόριζαν τις αποφάσεις μου.
»Η μάχη της εξόδου της χώρας από την κρίση πρέπει και μπορεί να κερδηθεί με κοινωνικά δίκαιους όρους και προοδευτική πολιτική. Η προσπάθεια δεν είναι εύκολη και ευθύγραμμη. Έχει απέναντί της κοινωνικά συντηρητικές και νεοφιλελεύθερες δυνάμεις και κέντρα του οικονομικού και πολιτικού κατεστημένου στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, που βάζουν συνεχώς προσκόμματα, επιδιώκοντας την έξοδο από την κρίση με τους δικούς τους πολιτικούς όρους και τα δικά τους συμφέροντα. Στη χώρα διαμορφώνονται δύο πόλοι, ο ένας βαθύτατα συντηρητικός και ο άλλος προοδευτικός.

Ο προοδευτικός πόλος πρέπει να στηριχθεί και να πορευθεί σταθερά προς όφελος της χώρας και της κοινωνίας. Είναι προφανές ότι δεν μιλάω για δικομματισμό.
»Από αυτή τη θέση αναδεικνύουμε και τη συσπείρωση με τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, στην προσπάθεια και τον αγώνα για δημοκρατία, δίκαιη ανάπτυξη, μετασχηματισμό της κοινωνίας και του κράτους. Αυτά και μόνον αυτά προσδιορίζουν την πολιτική μου στάση. Η πρόταξη του μείζονος και του συλλογικού, και όχι το προσωπικό ορίζουν τις επιλογές μου».