Οι Θεσμοί πιέζουν, οι συνιστώσες «γρατζουνάνε»

Η λύση του ελληνικού προβλήματος κρύβεται στο Brussels Group. Και αυτό επιβεβαιώθηκε ακόμη μια φορά στην τριμερή συνάντηση στη Ρίγα της Λετονίας. Μόνο που οι πιέσεις των Θεσμών δημιουργούν εσωκομματικές αντιδράσεις στον ΣΥΡΙΖΑ.

Ρεπορτάζ: Θεοδόσης Παπανδρέου

Σύμφωνα με κύκλους του Μεγάρου Μαξίμου, «η συνάντηση του Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, με την Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και τον Πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ διεξήχθη σε εποικοδομητικό κλίμα. Οι τρεις ηγέτες συμφώνησαν ότι έχει συντελεστεί σημαντική πρόοδος. Εστίασαν τη συζήτηση στα εναπομείναντα ανοιχτά θέματα. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός έθεσε την προοπτική εξόδου από την κρίση που θα φέρει μια συμφωνία με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Οι δύο ηγέτες Μέρκελ και Ολάντ κατανόησαν την ανάγκη μιας συμφωνίας με μακροπρόθεσμο ορίζοντα και εξέφρασαν τη βούλησή τους να συνδράμουν και προσωπικά, αν χρειαστεί, ώστε να ολοκληρωθεί σύντομα η συμφωνία».
Αποκωδικοποιώντας το κυβερνητικό non paper, αυτό που γίνεται σαφές είναι πως η Άνγκελα Μέρκελ και ο Φρανσουά Ολάντ ξεκαθάρισαν στον Αλέξη Τσίπρα πως η λύση που αναζητά περνά μέσα από τους θεσμούς, εν προκειμένω το Brussels Group. Και αν οι διαπραγματεύσεις κολλήσουν στα μικρά, τότε θα μπορούσαν οι δυο τους να παρέμβουν για να γίνει το επόμενο βήμα. Θα πρέπει όμως να έχει κλείσει η συμφωνία στο μεγαλύτερο ποσοστό της.

Τα εμπόδια
Προς το παρόν, όμως, οι διαπραγματεύσεις βρίσκουν εμπόδια, μεταξύ άλλων και στον ΦΠΑ. Την ίδια ώρα, αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο τμηματικής εκταμίευσης της εκκρεμούσας δόσης των 7,2 δισ. ευρώ από το ελληνικό πρόγραμμα. Με τον όρο να ληφθούν μέτρα και να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις.
Οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να ζητούν αλλαγές στον ΦΠΑ, εφαρμογή φορολογικών μέτρων και επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, ενώ από την πλευρά τους οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ επιμένουν να ασκούν πιέσεις για ασφαλιστικό και εργασιακά.
Οι πιέσεις προς την κυβέρνηση συνεχίζονται και από την ΕΚΤ, η οποία ανακοίνωσε πως αυξάνει κατά 200 εκατ. ευρώ, στα 80,2 δισ. ευρώ, το ELA για τις ελληνικές τράπεζες, ενώ δεν έλαβε καμία απόφαση για ενδεχόμενη αύξηση του ποσοστού απομείωσης (haircut) στις εγγυήσεις (collaterals) που χορηγούν οι ελληνικές τράπεζες για να αντλήσουν ρευστότητα.
Οι τραπεζίτες της Φρανκφούρτης για πρώτη φορά μετά από αρκετές εβδομάδες αύξησαν εξαιρετικά οριακά το ELA για τις ελληνικές τράπεζες, σε μια προσπάθεια να αποδείξουν στην Αθήνα πως η υπομονή, αλλά και τα περιθώρια στήριξης εξαντλούνται.
Μετά τις αλλεπάλληλες αυξήσεις –σε εβδομαδιαία βάση– κατά 1 ή 2 δισ. ευρώ, το ELA αυξήθηκε μόλις κατά 200 εκατ. ευρώ, καταδεικνύοντας πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν θα είναι διατεθειμένη να στηρίζει διαρκώς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, εάν η κυβέρνηση δεν κινηθεί αποφασιστικά στην κατεύθυνση επίτευξης συμφωνίας με τους δανειστές.
Πίσω στην Ελλάδα, τώρα, ο Αλέξης Τσίπρας επιθυμεί διακαώς τη συμφωνία με τους δανειστές, έστω και αν χρειαστεί να υποχωρήσει σε κάποιες από τις κόκκινες γραμμές. Μόνο που οι αποφάσεις των κομματικών οργάνων τον δεσμεύουν και τον υποχρεώνουν να αναζητήσει εναλλακτική οδό.
Κόμμα και κοινοβουλευτική ομάδα δύσκολα θα αποδεχθούν μεγάλες υποχωρήσεις, καθώς ήδη θεωρούν πως έχουν κάνει βήματα πίσω σε ένδειξη καλής θελήσεως. Ο πρωθυπουργός κινδυνεύει να φέρει συμφωνία στη Βουλή, η οποία θα ψηφιστεί από την αντιπολίτευση και όχι από το κόμμα του, χάνοντας έτσι τη δεδηλωμένη.
Και δεν είναι μόνο τα στελέχη πρώτης γραμμής που αντιδρούν, αλλά και πολλά ακόμα που υπερασπίζονται το σενάριο της ρήξης διαβλέποντας αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις. Γνωρίζοντας παρ’ όλα αυτά πως η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί για λύση εντός ευρώ, επί της ουσίας πιέζουν για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος μέσω του οποίου να λυθούν τα χέρια του Αλέξη Τσίπρα.
Από την άλλη, στο κυβερνητικό τώρα στρατόπεδο, η ρήξη δεν είναι πλειοψηφικό ρεύμα, καθώς οι περισσότεροι φέρονται να επιθυμούν λύση εντός του ευρώ έστω και με κάποιες υποχωρήσεις τις οποίες θα μπορέσουν να αποκαταστήσουν στη διάρκεια της τετραετίας.
Σε κάθε περίπτωση, το Μέγαρο Μαξίμου έχει να αντιμετωπίσει ένα ακόμα πρόβλημα. Η συμφωνία θα πρέπει να περάσει από τη Βουλή. Εκεί όμως θα πρέπει να συμφωνήσει και η Ζωή Κωνσταντοπούλου, η οποία έχει αποδείξει με τις πράξεις της πως ξέρει πώς να θέσει εμπόδια όταν εκτιμά πως κάτι ξεπερνά τα όρια των κόκκινων γραμμών. Για αυτό ίσως και ο Γ. Σακελλαρίδης σε σχετική ερώτηση απέφυγε να απαντήσει αν η συμφωνία θα επισφραγιστεί από το σώμα των βουλευτών.