Συνταγματικό το πρόστιμο-μαμούθ σε «ξεχασιάρα» ΕΠΕ

Συνταγματικό και σύμφωνο με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) είναι το υπέρογκο πρόστιμο που επιβάλλεται στους πολίτες οι οποίοι δεν έχουν υποβάλλει φορολογική δήλωση. Αυτό έκρινε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (απόφαση 3173/2014) και απέρριψε ως αβάσιμους όλους τους ισχυρισμούς Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης που δραστηριοποιείτε στο χώρο της εστίασης.

Η εταιρεία ζητούσε να ακυρωθεί κύριος φόρος ύψους 45.373,4 ευρώ και πρόστιμο (πρόσθετος φόρος) ύψους 181.493 ευρώ που τις επιβλήθηκε από τον προϊστάμενο της ΔΟΥ ΦΑΕΕ Αθηνών.
Το επίμαχο πρόστιμο επιβλήθηκε επειδή δεν υπέβαλε φορολογική δήλωση κατά την μεταβίβαση μετοχών. Στην περίπτωση αυτή σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, το επιβαλλόμενο πρόστιμο ανέρχεται στο 400% του κυρίου φόρου. Η εταιρεία επικαλέστηκε ότι καλόπιστα δεν υπέβαλε δήλωση, καθώς τις είχε δημιουργηθεί η πεποίθηση, λόγω της αλλαγής της νομοθεσίας, ότι δεν είχε υποχρέωση υποβολής φορολογικής δήλωσης (πλάνη περί τα πράγματα). Υποστήριξε δε ότι η επιβολή του υπέρογκοι προστίμου που επιβάλλεται στις περιπτώσεις αυτές είναι αντίθετο στις συνταγματικές αρχές της αναλογικότητας, όπως επίσης προσκρούει στα άρθρα του Συντάγματος που αναφέρονται στην προστασία της περιουσίας (άρθρο 17), στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας (άρθρο 5) και στο δικαίωμα δικαστικής προστασίας (άρθρο 20). Ακόμη, υποστήριζε ότι προσκρούει και στην ΕΣΔΑ.

Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου από το 2011 (απόφαση 3474/2011) έχει κρίνει ότι η επιβολή του υψηλού αυτού προστίμου (400%) για την μη υποβολή φορολογικής δήλωσης δεν προσκρούει στην Συνταγματική αρχή της αναλογικότητας. Τώρα ήρθε εκ νέου η Ολομέλεια του ΣτΕ με νέα απόφασή της (3173/2014) και προσέθεσε ότι η επιβολή του επίμαχου προστίμου δεν προσκρούει και στις υπόλοιπες συνταγματικές διατάξεις που επικαλείται η εταιρεία. Αναλυτικότερα, οι σύμβουλοι Επικρατείας έκριναν ότι η επίμαχη διάταξη του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, που προβλέπει πρόστιμο 400% του κυρίου φόρου δεν προσκρούει στο άρθρο 20 του Συντάγματος και στην ΕΣΔΑ που προστατεύουν το δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας από τα δικαστήρια.

Ακόμη, δεν είναι αντίθετο το εν λόγω πρόστιμο στο κατοχυρωμένο δικαίωμα της προσωπικής και οικονομικής ελευθερίας, ούτε προσβάλει τον πυρήνα του δικαιώματος της οικονομικής ελευθερίας.