«Τρομάζει» πλέον τους Έλληνες η αυτοαπασχόληση

Χρειάστηκε μία έρευνα και οι απαντήσεις 1.000 πολιτών –ανδρών και γυναικών– ηλικίας άνω των 18 ετών για να διαπιστωθεί ότι ένας κατεξοχήν εμπορικός λαός όπως ήταν ανέκαθεν οι Έλληνες φοβάται πλέον την έννοια τη επιχειρηματικότητας και της αυτοαπασχόλησης.

Επιμέλεια: Νίκος Τσαγκατάκης

Αυτό ήταν το βασικό εύρημα της παγκόσμιας έρευνας επιχειρηματικότητας 2016 που διενήργησε η AMWAY (AGER) μία από τις κορυφαίες οικογενειακές εταιρείες καταναλωτικών αγαθών παγκοσμίως, που εμπορεύεται πάνω από 400 προϊόντα στις κατηγορίες ομορφιάς, ευεξίας και οικιακής φροντίδας, τα οποία πωλούνται αποκλειστικά μέσω ανεξάρτητων ιδιοκτητών επιχείρησης Amway στον τελικό καταναλωτή.

Η εν λόγω έρευνα διεξάγεται κάθε χρόνο σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο του Μονάχου και την καθηγήτρια Στρατηγικής και Οργάνωσης της Σχολής Μάνατζμεντ του εκεί Πολυτεχνείου, Isabell M. Welpe, η οποία είχε τη συνολική επιστημονική ευθύνη. Η έρευνα καταγράφει τις στάσεις και τις αντιλήψεις σχετικά με την επιχειρηματικότητα σε όλη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας.

Όπως εξηγεί ο κ. Γιάννης Καλογήρου, καθηγητής του ΕΜΠ, διευθυντής του Εργαστηρίου Βιομηχανικής και Ενεργειακής Οικονομίας, επιστημονικός υπεύθυνος της Μονάδας Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας (ΜοΚΕ) του ΕΜΠ και ακαδημαϊκός σύμβουλος για την έρευνα AGER στην Ελλάδα, το ενδεχόμενο ανάληψης επιχειρηματικής δραστηριότητας, που μετριέται με το ποσοστό του πληθυσμού που μπορεί να φανταστεί ότι θα ξεκινήσει μία επιχείρηση, παρουσιάζει αξιοσημείωτη πτώση. Συγκεκριμένα, η δυναμική του επιχειρείν, όπως αποτυπώνεται στη θέση «μπορώ να φανταστώ ότι ξεκινώ τη δική μου επιχείρηση» παραμένει μεν υψηλότερη για τους Έλληνες ερωτώμενους συγκριτικά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (39%), αλλά το 46% που καταγράφει είναι «επίδοση» χαμηλότερη σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό του 2015.

«Αν και το ποσοστό είναι υψηλότερο σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, αυτό το αποτέλεσμα καταδεικνύει μια σημαντική αλλαγή σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Καλογήρου και συνεχίζει:

«Το επιχειρηματικό περιβάλλον έχει γίνει πιο δύσκολο και παρόλο που τα επίπεδα τα ανεργίας παραμένουν άνω του 23%, υπάρχουν λιγότεροι άνθρωποι που βλέπουν τον εαυτό τους με τη δική τους επιχείρηση. Επιπλέον, υπάρχει μια αύξηση στην επιθυμία να γίνει κανείς επιχειρηματίας για ένα δεύτερο εισόδημα. Αυτό είναι μια ένδειξη ότι η επιχειρηματικότητα προς το παρόν θεωρείται, από ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού, σαν μια συμπληρωματική δραστηριότητα και όχι ως η βασική απασχόληση».

Οι διαπιστώσεις του κ. Καλογήρου επιβεβαιώνονται από τις απαντήσεις που έδωσαν συνολικά οι Έλληνες ερωτηθέντες, αναφορικά με τα προσωπικά κίνητρα που θα τους ωθούσαν στην αυτοαπασχόληση. Τα δύο κυρίαρχα κίνητρα είναι αφενός η «ανεξαρτησία από τον εργοδότη, όντας το αφεντικό του εαυτού μου» (42%) και αφετέρου η «αυτοεκπλήρωση, η δυνατότητα να πραγματοποιήσω τις δικές μου ιδέες» (38%). Άλλα κίνητρα, κατατάσσονται κατά σειρά: πιθανή «επιστροφή στην αγορά εργασίας, ως εναλλακτική της ανεργίας» (34%), «καλύτερη προοπτική για δεύτερο εισόδημα» (33%) και «καλύτερη εξισορρόπηση (συμβατότητα) μεταξύ της οικογένειας, του ελεύθερου χρόνου και της σταδιοδρομίας» (23%).

Συγκριτικά με τα περσινά αποτελέσματα, υπήρξαν δύο σημαντικές αλλαγές που αξίζει να αναφερθούν καθώς η σημασία της «οικογένειας» αυξήθηκε κατά 7% και η «προοπτική για δεύτερο εισόδημα» κατά 9%.

 

«Βλέπουν» λιγότερη αυτοαπασχόληση σε ορίζοντα 5ετίας

Στην ερώτηση για το πώς η αυτοαπασχόληση θα εξελιχθεί τα επόμενα πέντε χρόνια στην Ελλάδα, το 24% πιστεύει πως είναι πιο πιθανό να είναι αυτοαπασχολούμενοι, το 18% πιστεύει πως η αυτοαπασχόληση θα παραμείνει ως έχει σήμερα, ενώ το 55% πιστεύει πως θα είναι λιγότερο πιθανό απ’ ότι τη σημερινή εποχή.

Στο ερώτημα, εξάλλου, πώς θα αισθάνονταν οι ερωτώμενοι αν αναγκάζονταν να αναζητήσουν και να αποκτήσουν πελάτες ως αυτοαπασχολούμενοι, οι μισοί (48%) απάντησαν ότι θα αισθάνονταν άνετα να το πράξουν και οι άλλοι μισοί (49%) άβολα. Αξίζει να σημειωθεί ότι λιγότεροι Έλληνες είναι διαθέσιμοι στο να αναζητήσουν και να αποκτήσουν πελατολόγιο, απ’ ότι ο μέσος όρος των ερωτηθέντων παγκοσμίως.

Σε κάθε περίπτωση αξίζει να σημειωθεί ότι τα 2/3 των Ελλήνων εξακολουθούν να έχουν θετική στάση ως προς την επιχειρηματικότητα, παρά το γεγονός ότι σε σχέση με το 2015, ο δείκτης παρουσιάζει πτώση και παραμένει σε χαμηλότερο επίπεδο συγκριτικά με τον διεθνή μέσο όρο. Το 64% των Ελλήνων, έχουν μία γενική θετική στάση απέναντι στην επιχειρηματικότητα, σε σχέση με το 69% του 2015 και σε σχέση με το παγκόσμιο ποσοστό (77%) αλλά και το ευρωπαϊκό (74%).