«Αυτο-δημιούργητοι» μουτζαχεντίν μέσω ίντερνετ

Μετά το σοκ της βομβιστικής επίθεσης στη Βοστώνη, οι πρώτες πληροφορίες έδειξαν ότι οι δύο ύποπτοι ήταν «μοναχικοί λύκοι» που απέκτησαν την τεχνογνωσία των βομβών, αλλά κυρίως υιοθέτησαν τη φανατική αυτή στάση μέσω του ίντερνετ. Ξαφνικά αυθεντίες από όλο το πολιτικό φάσμα φώναζαν για το πρόβλημα της αυτομύησης εκείνων που δεν έχουν καμία επαφή με την οργανωμένη τζιχάντ, αλλά οδηγούνται στον εξτρεμισμό από το διαδίκτυο.

Πώς όμως λειτουργεί αυτό; Πώς κάποιος αποκτά τόσο μίσος διαδικτυακά ώστε να πάρει μια βόμβα και να την πυροδοτήσει στα πόδια ενός 8χρονου; Ποια κοινότητα του ίντερνετ θα έδινε κίνητρο σε ένα συνηθισμένο άτομο για να καρφώσει καυτά ξυράφια στο σώμα ενός Κινέζου φοιτητή;

Ο Michael Moynihan αποφάσισε να κάνει ένα μοναδικό πείραμα, το οποίο δημοσίευσε στη συνέχεια στο newsweek. Για επτά ημέρες… σεργιάνισε το ίντερνετ ψάχνοντας τις εκατομμύρια σελίδες ακραίου ριζοσπαστικού περιεχομένου αλλά και τις αντίστοιχες σελίδες στο Facebook. Σε κάθε ευκαιρία χωνόταν στα πιο σκοτεινά σημεία του διαδικτύου ψάχνοντας για πληροφορίες από τους… βάλτους όπου οι αυτοδημιούργητοι τζιχαντιστές γεννιόνται.

Ο βίαιος ριζοσπαστισμός διαπίστωσε πως είναι μια μικρή μειοψηφία στο Ισλάμ. Σύμφωνα με ένα δημοσίευμα που πρόσφατα δημοσιοποιήθηκε «στις περισσότερες χώρες όπου διενεργήθηκε, το 75% των ερωτηθέντων απέρριψαν τις αποστολές αυτοκτονίας και άλλες μορφές βίας εναντίον των απλών πολιτών».

Στα χρόνια μετά την αποφράδα 11η Σεπτεμβρίου, οπότε οι Αμερικανοί επεχείρησαν να καταλάβουν τη διαφορά μεταξύ των Σούνι και Σία, Ιράν και Ιράκ, ήταν καθημερινός ο διάλογος για τα φόρα στο διαδίκτυο όπου βίαιοι μουσουλμάνοι πανηγύριζαν ανταλλάσσοντας βίντεο με την εκτέλεση γνωστού δημοσιογράφου και ενός κατασκευαστή. Αυτά τα φόρα υπάρχουν ακόμα κάνοντας πια ανασκόπηση ειδήσεων και δίνοντας συμβουλές (και βιβλιογραφία) για όσους θέλουν να γίνουν… ανεξάρτητοι τρομοκράτες! Σύντομα ο συντάκτης του ρεπορτάζ βρέθηκε να διαβάζει το «Οδηγός για μοναχικούς μουτζαχεντίν» που βρήκε σε δημοφιλή διαδικτυακή βιβλιοθήκη στην Καλιφόρνια. Ο οδηγός υποσχόταν βήμα-βήμα καθοδήγηση για να γίνεις ένας επιτυχημένος μοναχικός μουτζαχεντίν. Επί της ουσίας, δεν ήταν τίποτε περισσότερο από μία συρραφή δημοσιευμάτων από ένα επίσης διαδικτυακό περιοδικό της Αλ Κάιντα στολισμένο με μια φωτογραφία της πλατείας Times.

Το πραγματικό ενδιαφέρον όμως του συντάκτη στράφηκε στα social media. To facebook πρωταγωνίστησε στην έρευνά του, καθώς εκεί μπορούσε να βρει τα τελευταία βίντεο από όλες τις πρώτες γραμμές της παγκόσμιας τζιχάντ.
Το να μπει σε αυτούς τους κύκλους αποδείχθηκε εξαιρετικά εύκολο: αρκούσε ένα ψευδώνυμο και αμέσως άρχισε να ερευνά όλους εκείνους που τους «άρεσαν» σελίδες, όπως για παράδειγμα μία στη μνήμη του μάρτυρα Anwar al Awlaki. Στη συνέχεια άρχισε να στέλνει αιτήματα φιλίας και όταν κάποιος δεχόταν, αυτό ήταν το εισιτήριό του για να κερδίσει την εμπιστοσύνη των υπολοίπων.

Οι πρώτες ημέρες απόλυτα προβλέψιμες: ο διαχειριστής της σελίδας «Το Ισλάμ για τους εφήβους» παραπονιόταν για την κακή επιρροή του Χόλιγουντ στους νέους γιατί η «Σταχτοπούτα γυρίζει σπίτι μετά τα μεσάνυχτα», ή ο Ντάμπο μεθάει και έχει παραισθήσεις ενώ η Χιονάτη μένει με επτά άνδρες. Και ένας «φίλος» του αποκάλυπτε για την υπερφυσική παρέμβαση του Προφήτη: η λέξη Αλάχ βρέθηκε γραμμένη σε ένα φρούτο όταν αυτό κόπηκε στη μέση!

Οι συμπτώσεις με τους συντηρητικούς χριστιανούς ήταν πολλές. Δεν έλειπαν βέβαια και οι ακραίες τοποθετήσεις. Όπως μια φωτογραφία των δίδυμων πύργων με το σχόλιο «θα τους χτύπαγα και πάλι, με ένα 747».
Κάποιοι παλαιότεροι χρήστες ενημέρωναν τους νεοφώτιστους για την ιντερνετική κατασκοπία λέγοντάς τους να μη φοβούνται τους ρουφιάνους της CIA αλλά και παροτρύνοντάς τους να μένουν πιστοί στα ιδεώδη τους και να μην τους «αρέσουν» φωτογραφίες άπιστων! Προφανώς αγνοούσαν ότι χρησιμοποιούσαν το δημιούργημα ενός μεγάλου άπιστου, του Mark Zuckerberg.

Καθώς ο καιρός περνούσε και αποκτούσε διεισδυτικότητα, στον τοίχο του άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους βίαια σχόλια. Ακολούθησαν ταινίες ωμής βίας, ακόμα και ανθρώπων που δολοφονούνταν μπροστά στην κάμερα.
Μια άλλη συνηθισμένη εικόνα ήταν αυτή νεκρών παιδιών από τη Συρία. Κατά χιλιάδες έρεαν στην οθόνη του. Οι φωτογραφίες έπρεπε να είναι τρομακτικές. Ο λόγος; Για να περιορίσουν τη συναισθηματική φόρτιση όσων παρακολουθούσαν ή για να αποδεχτούν τις επόμενες εικόνες, μικρών παιδιών 3-4 ετών με Καλάσνικοφ στα χέρια και τη σημαία των μουτζαχεντίν. Σημειωνόταν δε πως δεν θα έπρεπε τέτοια φωτογραφία να πέσει στα χέρια απίστων, οι οποίοι θα τη χρησιμοποιούσαν εναντίον τους τη στιγμή που τα παιδιά το έκαναν με τη θέλησή τους για να βοηθήσουν!

Τα περισσότερα μέλη αυτών των σελίδων προστάτευαν με κάθε τρόπο την ταυτότητά τους. Κάποιοι λίγοι πάλι δεν ενδιαφέρονταν, με αποτέλεσμα να μπορεί κανείς να εντοπίσει ακόμα και την τοποθεσία τους. Σε έναν τέτοιο ο συντάκτης του κειμένου, ψάχνοντας το προφίλ του, είδε παιδιά να γελούν, φίλους, οικογένεια, καπέλα των Yankees (baseball) και μια φωτογραφία από μια αυλή.

Το συμπέρασμα του συντάκτη μετά από μια βδομάδα στις σκοτεινές αυτές γωνίες του ίντερνετ ήταν απλό: πολύ δύσκολα μπορούσαν να επηρεάσουν οι σελίδες αυτές κάποιον ο οποίος δεν είχε προδιάθεση. Και το υλικό που φιλοξενούσαν ήταν ξεκάθαρο πως απευθυνόταν στους ήδη μυημένους. Εκείνο που σίγουρα πάλι μπορούν να κάνουν είναι να επηρεάσουν τα αντανακλαστικά και να κατευθύνουν τη σκέψη.

Επιμέλεια: Θεοδόσης Παπανδρέου

Διαβάστε επίσης

Χρησιμοποιούμε cookies για λόγους στατιστικών & επισκεψιμότητας Συμφωνώ Περισσότερα