«Γραμμή Μαζινό» για τα εθνικά μας συμφέροντα

Με μια βαλίτσα στο χέρι, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος στην 11μηνη θητεία του ως επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας έχει πετύχει όσα κανένας από τους προκατόχους του. Ο υπουργός Εξωτερικών δεν περιορίζεται στο να διαφημίζει τη χώρα στο εξωτερικό, αλλά κυρίως υπερασπίζεται τα εθνικά μας συμφέροντα, λειτουργώντας με σύστημα και αθόρυβα έως την κατάλληλη στιγμή.

Δεκάδες είναι τα ταξίδια που μετρά στο ενεργητικό του ο Δημήτρης Αβραμόπουλος σε διάστημα μικρότερο του ενός έτους στη θέση του υπουργού Εξωτερικών. Δεκάδες και οι καίριες παρεμβάσεις του σε θέματα εθνικού ενδιαφέροντος, από την ΑΟΖ μέχρι τις γερμανικές αποζημιώσεις και από την Κύπρο μέχρι τα Σκόπια. Βαθύς γνώστης της διπλωματικής σκηνής και λόγω της παλαιότερης θητείας του στο εν λόγω υπουργείο, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος μεθοδικά βρίσκεται μονίμως ένα βήμα μπροστά από τους συνομιλητές του, αποφεύγοντας τις κακοτοπιές και προλαμβάνοντας τα χειρότερα. Όπως για παράδειγμα στο θέμα της ΑΟΖ και της ρηματικής δήλωσης που έγινε στον ΟΗΕ, πιάνοντας τους γείτονες στον ύπνο. Αλλά και της εκκίνησης της διαδικασίας για τις γερμανικές αποζημιώσεις, όπου ο υπουργός Εξωτερικών έστησε στον τοίχο με μια σκληρή δήλωση τον Γερμανό ΥΠΟΙΚ κ. Σόιμπλε.

Στηρίζει και την οικονομία

Ο Δ. Αβραμόπουλος έχει αναλάβει τον δύσκολο ρόλο του να ανοίγει δρόμο για να προχωρήσουν και επενδύσεις στη χώρα μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το πρόσφατο ταξίδι του στο Μπακού.
Τα αποτελέσματα στο Αζερμπαϊτζάν ήταν θαυμάσια, και γι’ αυτόν τον λόγο τώρα ετοιμάζεται για το Μπακού και ο πρωθυπουργός, προκειμένου να προχωρήσει η συμφωνία για τον αγωγό ΤΑΡ που θα μεταφέρει αζερικό φυσικό αέριο στην ευρωπαϊκή αγορά. Μία συμφωνία ιδιαίτερα επωφελής για τη χώρα μας.
Η προσπάθεια του υπουργού Εξωτερικών ήταν να λειάνει τις όποιες διαφορές υπήρχαν, τονίζοντας την πολιτική βούληση της ελληνικής κυβέρνησης να πραγματοποιηθεί το έργο του αγωγού. Η επίσκεψη θεωρείται επιτυχημένη, καθώς μπήκαν στέρεες βάσεις για να οριστικοποιηθεί η συνεργασία όταν ο πρωθυπουργός επισκεφθεί το Αζερμπαϊτζάν. Επιπλέον ο Δ. Αβραμόπουλος ανακοίνωσε ότι ξεκινά η προετοιμασία για τη σύγκληση ενός διμερούς ανωτάτου συμβουλίου συνεργασίας με τη συμμετοχή υπουργείων που καλύπτουν τομείς κοινού ενδιαφέροντος.
Οι Αζέροι ενδιαφέρονται για συνεργασία και το εξήγησαν στον υπουργό Εξωτερικών, υποστηρίζοντας πως υπάρχουν πολλά περιθώρια για περαιτέρω ανάπτυξη. Είναι χαρακτηριστικό πως στον εμπορικό τομέα ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών αυξήθηκε πέρυσι περίπου τέσσερις φορές. Παράλληλα, η κρατική εταιρεία Socar αναμένεται να καταθέσει δεσμευτική προσφορά για τον ΔΕΣΦΑ.

Αλβανία και Σκόπια

Μια από τις πλέον χαρακτηριστικές στιγμές της διπλωματίας που ακολουθεί η χώρα επί Δημήτρη Αβραμόπουλου ήταν το ταξίδι που ποτέ δεν έγινε στην Αλβανία.
Να περιμένει έμεινε ο Αλβανός πρωθυπουργός κ. Μπερίσα μετά τη διπλωματική γκάφα που έκανε ονειρευόμενος τη Μεγάλη Αλβανία που θα φτάνει μέχρι την Πρέβεζα. Ο Δ. Αβραμόπουλος, ενώ βρισκόταν με το ένα πόδι στο αεροπλάνο για την επίσημη επίσκεψη του στην Αλβανία, ματαίωσε τα πάντα αναγκάζοντας τον Σαλί Μπερίσα σε αναδίπλωση.
Σε ανακοίνωση της αλβανικής κυβέρνησης έγινε λόγος για παρερμηνεία των δηλώσεων του πρωθυπουργού, τονίζοντας πως δεν αμφισβητούνται τα σύνορα της Ελλάδας. Στην ιστορία της διπλωματίας πάντως έχει γραφεί ένα νέο κεφάλαιο, καθώς δεν υπάρχει προηγούμενο να ακυρώνεται επίσημη επίσκεψη σε τόσο σύντομο χρόνο και μάλιστα να «στήνεται» πρωθυπουργός άλλου κράτους.
Πηγές από το υπουργείο Εξωτερικών σημείωναν πως ο Δ. Αβραμόπουλος μόλις ενημερώθηκε για τη δήλωση Μπερίσα έδωσε εντολή να σταματήσουν όλες οι διαδικασίες, ενημερώνοντας μόνο τον Αντώνη Σαμαρά. Η δήλωση που έκαψε τον Αλβανό πρωθυπουργό ήταν εκείνη που αναφερόταν στη μεγάλη Αλβανία από την Πρέβεζα μέχρι την Ποντγκόριτσα του Μαυροβουνίου σε εκδήλωση για τα 100 χρόνια της χώρας.
Από την άλλη, η τακτική που ακολουθεί στο θέμα των Σκοπίων έχει δώσει το πάνω χέρι στην Ελλάδα. Μάλιστα πριν από λίγες μέρες είχε συνάντηση με τον αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας F. Besimi. Αμέσως μετά ο Δ. Αβραμόπουλος έστειλε το μήνυμα ότι η χώρα θα στηρίξει την ευρωπαϊκή προοπτική των Σκοπίων αν και εφόσον τηρήσουν τις συμφωνίες! Ήταν ξεκάθαρο πως ο Έλληνας ΥΠ.ΕΞ. με κάθετο τρόπο ζήτησε άμεση λύση στο θέμα του ονόματος.

Όταν έπιασε τους Τούρκους στον ύπνο

Με έναν σχεδόν μαγικό τρόπο ο Δ. Αβραμόπουλος διέψευσε πριν από λίγους μήνες τις «Κασσάνδρες» που ήθελαν την Ελλάδα εγκλωβισμένη στο θέμα της ΑΟΖ. Μετά την επίσκεψη Ολάντ και τη στήριξη που παρείχε στην κυβέρνηση, ο Δ. Αβραμόπουλος έκανε το πρώτο βήμα λίγο πριν ο Αντώνης Σαμαράς συναντηθεί στην Άγκυρα με τον Τούρκο ομόλογό του.
«Η Ελλάδα επιθυμεί τη φιλία και τη συνεργασία με την Τουρκία, όπως και με όλες τις χώρες της περιοχής μας. Μέσα όμως από σχέσεις που βασίζονται στον αμοιβαίο σεβασμό και τη διεθνή νομιμότητα, ειδικότερα όταν πρόκειται για ζητήματα που άπτονται κυριαρχικών μας δικαιωμάτων αλλά και εκμετάλλευσης πλουτοπαραγωγικών πηγών, σε μία περίοδο που η ανάπτυξη είναι το ζητούμενο για την Ελλάδα και για την Ευρώπη». Η δήλωση του υπουργού Εξωτερικών από τη Νέα Υόρκη ήρθε να σημάνει την έναρξη των διαδικασιών για την ελληνική ΑΟΖ.
Ο υπουργός Εξωτερικών κράτησε επτασφράγιστο μυστικό τις προθέσεις του. Έφτασε στη Νέα Υόρκη, προχώρησε στη ρηματική διακοίνωση στον ΟΗΕ, και μετά προχώρησε σε δηλώσεις πιάνοντας τους πάντες εντός και εκτός συνόρων στον ύπνο.
«Η ελληνική κυβέρνηση, τον Ιούλιο του 2012, προχώρησε σε διάβημα προς την Τουρκία για τη χορήγηση αδειών έρευνας σε περιοχές ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην τουρκική εταιρεία πετρελαίου. Επειδή στο διάστημα που μεσολάβησε από τότε, η Τουρκία δεν αναίρεσε τις παραχωρήσεις αυτές –χωρίς βέβαια να προχωρήσει σε έρευνες και θέλω να πιστεύω ότι δεν θα το πράξει στο μέλλον– θεωρήσαμε ως το επόμενο βήμα, να κοινοποιήσουμε το θέμα αυτό, με ρηματική διακοίνωση, στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, προκειμένου να κατοχυρωθούν τα δικαιώματά μας που απορρέουν από το εθιμικό αλλά και από το συμβατικό δίκαιο της θάλασσας. Ότι, δηλαδή, τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα και ότι οι περιοχές, στις οποίες η Τουρκία παραχώρησε τις έρευνες, εμπίπτουν στις περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Δ. Αβραμόπουλος, προκαλώντας πανικό στην τουρκική διπλωματία η οποία βρέθηκε μπροστά σε τετελεσμένα γεγονότα.
Όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών, «με εντολή του υπουργού Εξωτερικών Δημήτρη Αβραμόπουλου, κατετέθη στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ρηματική διακοίνωση, διά της οποίας η Ελλάδα ενημερώνει τον Οργανισμό για την παραχώρηση εκ μέρους της Τουρκίας αδειών έρευνας σε περιοχές ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Η ενέργεια αυτή του υπουργείου Εξωτερικών διασφαλίζει τις ελληνικές θέσεις για την προάσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας, σύμφωνα πάντοτε με το εθιμικό και συμβατικό Δίκαιο της Θάλασσας και ειδικότερα τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982).
»Σημειώνεται ότι ευθύς μόλις είχαν γίνει γνωστές οι τουρκικές παραχωρήσεις, η ελληνική κυβέρνηση είχε προβεί στις δέουσες παραστάσεις προς την Τουρκία. Με τη χθεσινή ενέργεια, η Ελλάδα ενημερώνει τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και τα αρμόδια όργανά του, ενώ η ρηματική διακοίνωση θα δημοσιευθεί στο Law of the Sea Bulletin. Η Ελλάδα επιθυμεί σχέσεις καλής γειτονίας με την Τουρκία, καθώς και με όλες τις χώρες της περιοχής, στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού και της διεθνούς νομιμότητας, ειδικά, όταν πρόκειται για ζητήματα, που άπτονται κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, αλλά και αξιοποίησης του φυσικού μας πλούτου».
Τα πνεύματα οξύνθηκαν εκ νέου όταν η Τουρκία εκμεταλλευόμενη την κρίση στην Κύπρο επεχείρησε να βάλει στο παιχνίδι τους Τουρκοκυπρίους. Όπως ήταν αναμενόμενο ο Δ. Αβραμόπουλος απλά… τους έκοψε τον βήχα!
Σε μια ακόμα περίπτωση όπου ο Τούρκος ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτοβλου έκανε αναφορά στην ακτογραμμή της χώρας του ισχυριζόμενος ότι είναι μεγαλύτερη από αυτή της Ελλάδας, ο Δ. Αβραμόπουλος απάντησε υπό τύπου ανεκδότου πως την έχουμε… διπλάσια, διευκρινίζοντας πως πάντα αναφέρεται στην ακτογραμμή!

Επαφές με τις ΗΠΑ

Ο Δ. Αβραμόπουλος δείχνει να εκμεταλλεύεται κάθε ευκαιρία για να ανοίγει διπλωματικές οδούς. Όπως μάλιστα έπραξε στο περιθώριο των Συμβουλίων Γενικών και Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε., οπότε και συνάντησε τον Αμερικανό ομόλογό του, Τζον Κέρι, στις Βρυξέλλες.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης των δύο ανδρών συζητήθηκαν θέματα διμερούς συνεργασίας, καθώς και οι εξελίξεις στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου. Στην ίδια συνάντηση ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών προετοίμασε το έδαφος για συνάντηση του Αντώνη Σαμαρά με τον Μπαράκ Ομπάμα.

Οι γερμανικές αποζημιώσεις

Νέα εθνική ιστορία έγραψε ο Δ. Αβραμόπουλος, ο οποίος σήκωσε το βάρος ενός ζητήματος που έθαψαν οι κυβερνήσεις Σημίτη και Καραμανλή. Ο υπουργός Εξωτερικών προωθεί το θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων, με στόχο να αξιοποιηθούν για την επανασύσταση της ελληνικής οικονομίας.
Χωρίς περιστροφές και καρφώνοντας το μαχαίρι στο κόκαλο, μάλιστα, απάντησε στον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε με αφορμή τις δηλώσεις του δεύτερου ότι οι γερμανικές αποζημιώσεις είναι χαμένη υπόθεση. Ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας διαχώρισε την υπόθεση από τις μεταρρυθμίσεις που κάνει η χώρα και εν ολίγοις «έκλεισε» ραντεβού με τον Γερμανό υπουργό στα διεθνή δικαστήρια!
«Κανένας συσχετισμός δεν υπάρχει, ούτε μπορεί να υπάρξει, ανάμεσα στις μεταρρυθμίσεις που γίνονται στην Ελλάδα και στο ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων. Άλλωστε, οι γερμανικές αποζημιώσεις είναι θέμα που έχει αναδειχθεί εδώ και πολλά χρόνια από την Ελληνική Πολιτεία. Το εάν έχει λήξει ή όχι η υπόθεση αυτή το καθορίζει η διεθνής δικαιοσύνη, καθώς από τη φύση του, το θέμα αυτό άπτεται του διεθνούς δικαίου και των διεθνών δικαιοδοτικών οργάνων. Η Ελλάδα δεν “αποπροσανατολίζεται” από την πολιτική των μεταρρυθμίσεων, παρά τις μεγάλες θυσίες που βαρύνουν στους ώμους του ελληνικού λαού», ήταν η απάντηση του υπουργού για ένα ζήτημα που ο ίδιος έχει επιλέξει να αναδείξει και να κυνηγήσει σε συνεννόηση πάντα με το Μέγαρο Μαξίμου.
Η απάντηση Αβραμόπουλου δεν αποτελεί απλά ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς το Βερολίνο πως κανείς δεν μπορεί να ανακατεύεται στα εσωτερικά ζητήματα της χώρας μας, αλλά κυρίως είναι προειδοποίηση για εκείνα που έρχονται. «Εμείς θα κάνουμε τη δουλειά μας και εσείς θα μας πληρώσετε όσα μας χρωστάτε», είναι το μήνυμα πίσω από τη δήλωση σε ένα έντρομο Βερολίνο που γνωρίζει πολύ καλά ότι αυτό είναι ένα θέμα στο οποίο θα χάσει.
Ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών γνωρίζει πολύ καλά ότι το βάρος της προσπάθειας είναι τεράστιο και απαιτούνται λεπτοί χειρισμοί. «Θα πρέπει να έχουμε ισχυρή νομική βάση, διότι μία τέτοια κίνηση θα είναι περισσότερο νομική και λιγότερο πολιτική», σημείωσε ο ίδιος όταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας τον ρώτησε, κατά τη συνάντησή τους στο Προεδρικό Μέγαρο, τι γίνεται με το πόρισμα για τις γερμανικές αποζημιώσεις, καθώς ο ίδιος είχε διατυπώσει τη σχετική νόταμ (διακοίνωση) στη γερμανική πλευρά, όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών.

Επιμέλεια: Κώστας Παπαϊωάννου