Η πρώτη κρυάδα… ενόψει αξιολόγησης

Την πρώτη γεύση για το τι θα ακολουθήσει κατά τη φθινοπωρινή αξιολόγηση θα πάρει η χώρα μας μεθαύριο Δευτέρα, όπου είναι προγραμματισμένη η πρώτη συνεδρίαση του EuroWorking Group.

Οι επιτελείς των υπουργείων Οικονομικών της Ευρωζώνης θα συνέλθουν μετά τις θερινές διακοπές και θα αποκαλύψουν τις προθέσεις τους για τη στάση που θα ακολουθήσουν σε ό,τι αφορά όχι μόνο την αξιολόγηση, αλλά και τις αποφάσεις για το χρέος, για τα νέα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής, αλλά και για την εκταμίευση των δόσεων που θα επιτρέψουν την αποπληρωμή των κρατικών «φεσιών» που έχει ανάγκη ο ιδιωτικός τομέας.

Οι δανειστές αναμένουν να δουν και στοιχεία για τις εκκρεμότητες του μνημονίου, αλλά και για την εκτέλεση του προϋπολογισμού που εμφάνισε υστέρηση εσόδων τον Ιούλιο. Στόχος τους είναι να διαμορφώσουν τη θέση που θα τηρήσουν στην πρώτη φθινοπωρινή σύνοδο του Eurogroup στις 9 Σεπτεμβρίου στην Μπρατισλάβα. Την ίδια ημέρα, η κυβέρνηση σε πολιτικό επίπεδο θα επιχειρήσει να διαχειριστεί την πρόθεσή της για χαμηλότερους δημοσιονομικούς στόχους στο νέο Μεσοπρόθεσμο και μέσα από τη σύνοδο των Μεσογειακών χωρών της Ε.Ε. που θα διεξαχθεί στην Αθήνα. Και όλα αυτά μία ημέρα πριν από την ομιλία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, όπου αναμένεται η δέσμευση του κ. Τσίπρα, ότι δεν θα ενεργοποιηθεί ο περιβόητος κόφτης.

Αμέσως μετά, περί τα μέσα Σεπτεμβρίου, έχει σχεδιαστεί να ξεκινήσει η πρώτη κάθοδος των δανειστών στην Αθήνα (και των εκπροσώπων του ΔΝΤ) για να συντάξουν την έκθεση που θα κρίνει την εκταμίευση της υποδόσης, αλλά και να προχωρήσουν τις διαπραγματεύσεις για τη 2η αξιολόγηση, το χρέος και τον ρόλο του ΔΝΤ στο πρόγραμμα. Δεν αποκλείεται –αν και δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί– να λάβουν χώρα και αποστολές «κορυφής» στην Αθήνα, όπως του προέδρου του Eurogroup, ή άλλων θεσμών.

Το πρόγραμμα
Η δεύτερη κάθοδος των δανειστών έχει προγραμματιστεί για τα μέσα Οκτωβρίου (πιθανόν στις 17/10) και θα προηγηθεί ένα δεύτερο «σετ» ραντεβού στο εξωτερικό:
* Στο EWG της 29ης Σεπτεμβρίου θα υπάρχει πλέον μία σαφής εικόνα για την εφαρμογή του προγράμματος αλλά και για τις θέσεις των δανειστών επί των πλεονασμάτων και του χρέους.
* Η θέση που θα διαμορφώσουν οι θεσμοί θα αποτυπωθεί στη σύνοδο του Eurogroup της 10ης Οκτωβρίου στο Λουξεμβούργο.
* Θα συνδιαμορφωθεί όμως και στη Φθινοπωρινή Σύνοδο του ΔΝΤ που θα προηγηθεί στις 7-9 Οκτωβρίου, στην Ουάσιγκτον.

Θα προηγηθούν χρονικά και μία σειρά από κρίσιμα «πακέτα» στοιχείων που θα πρέπει να στείλει η ελληνική πλευρά στους δανειστές: τα αναλυτικά στοιχεία για την πορεία του 2016 και των προηγούμενων ετών βάσει της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, που θα πρέπει να σταλούν πριν από την 1η Οκτωβρίου από το ΥΠΟΙΚ και την ΕΛΣΤΑΤ, η εκτέλεση του προϋπολογισμού που θα ενσωματώνει πλέον και την πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ και του ασφαλιστικού, αλλά και το προσχέδιο του Προϋπολογισμού (είναι συνταγματική υποχρέωση να κατατίθεται από τον υπουργό Οικονομικών στην αρμόδια διαρκή κοινοβουλευτική επιτροπή την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου).

Τα ανοιχτά μέτωπα
Τα ανοικτά μέτωπα είναι πολλά. Το οικονομικό επιτελείο πρέπει να αντιμετωπίσει τα 15 «διαρθρωτικά ορόσημα» που θα οδηγήσουν στην εκταμίευση της υποδόσης των 2,8 δισ. ευρώ. Περιλαμβάνουν από τη διοίκηση του υπερταμείου, έως τις αλλαγές στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών και του ΤΧΣ. Θα πρέπει να ακολουθήσουν τα 26 «βασικά παραδοτέα» της δεύτερης αξιολόγησης του Οκτωβρίου που περιέχουν πολύ δύσκολα πεδία, όπως είναι η ψήφιση από τη Βουλή του Μεσοπρόθεσμου, η τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου των μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι παρεμβάσεις επί των ειδικών μισθολογίων, το νέο μόνιμο σύστημα κινητικότητας, αλλά και η αλλαγή του πλαισίου ομαδικών απολύσεων.

Απαισιόδοξη η Citigroup μετά την πτώση των εξαγωγών
Στα απαισιόδοξα στοιχεία από τις εξαγωγές και τις ταξιδιωτικές εισπράξεις αναφέρεται η Citigroup σε νέο report, τονίζοντας ότι με αυτήν την εικόνα που παρουσιάζει η ελληνική οικονομία, η επιστροφή της ανάπτυξης θα αργήσει. Όπως σημειώνει η Citι, τα στοιχεία από τον λογαριασμό τρεχουσών συναλλαγών επιμένουν να είναι απογοητευτικά, με τις συνολικές εξαγωγές να σημειώνουν πτώση 11% ετησίως τον Ιούνιο και 16,1% ετησίως στο β΄ τρίμηνο. Οι εξαγωγές αγαθών υποχώρησαν 5,4% και οι εξαγωγές υπηρεσιών 14,6% τον Ιούνιο ετησίως.

Εντός των εξαγωγών υπηρεσιών (που αντιπροσωπεύουν το 53% των συνολικών εξαγωγών), οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες (27% των συνολικών εξαγωγών οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό) μειώθηκαν κατά 5,4% ετησίως τον Ιούνιο και 7,3% ετησίως στο β΄ τρίμηνο. Οι συνολικές εισαγωγές μειώθηκαν περισσότερο από τις εξαγωγές, σημειώνοντας πτώση 11,3% ετησίως τον Ιούνιο (-13,1% στο β΄ τρίμηνο), με αποτέλεσμα την περαιτέρω βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (σε πλεόνασμα 1,3 δισ. ευρώ, ή 0,7% του ΑΕΠ στους 2 μήνες έως τον Ιούνιο). Όπως προειδοποιεί, αυτό –και άλλα πολλά– δείχνει ότι η επιστροφή της ανάπτυξης του ΑΕΠ σε θετικό έδαφος στο δεύτερο εξάμηνο του έτους είναι εξαιρετικά απίθανη πλέον.