Κέρδισε την ελευθερία του, «φυλάκισε» την καριέρα του…

Ξεκίνησε ως μείζον πολιτικό σκάνδαλο και κατέληξε ως ένα απλό πλημμέλημα με την απόφαση του Ειδικού Δικαστηρίου. Ο λόγος φυσικά για την επί της ουσίας αθώωση του πρώην υπουργού Οικονομικών, Γιώργου Παπακωνσταντίνου, ο οποίος με βάση και το δικαστήριο παραποίησε τη λίστα Λαγκάρντ, αφαιρώντας τα ονόματα των συγγενών του «για να προστατεύσει την δημόσια εικόνα του».

Η φυλάκιση του ενός έτους (με τριετή αναστολή), αλλά και η ισχυρή μειοψηφία των πέντε ανώτατων δικαστών του Ειδικού Δικαστηρίου, ανάμεσα στους οποίους και ο πρόεδρος του, Νικόλαος Πάσσος, που τον ήθελαν αθώο λόγω αμφιβολιών, συνθέτουν επί της ουσίας μια μεγάλη νίκη για τον πρώην υπουργό. Με δεδομένο μάλιστα ότι τα δύο αδικήματα για τα οποία είχε παραπεμφθεί ενώπιον του Ειδικού Δικαστηρίου, επισύρουν σε περίπτωση καταδίκης ακόμα και την ποινή των ισοβίων και άρα τον εγκλεισμό στις φυλακές, η απόφαση πραγματικά καθόρισε το μέλλον του. Δεν είναι άλλωστε άνευ ουσίας τα τελευταία λόγια που του απηύθυνε ο πρόεδρος του δικαστηρίου, ο οποίος, ρίχνοντας την αυλαία της δίκης, του είπε: «Θα αντιληφθήκατε προφανώς ότι το δικαστήριο εξάντλησε την επιείκειά του σε εσάς, με την ευχή αυτό να αποτελέσει οδηγό στη ζωή σας, αν και φαίνεται ότι έχετε εγκαταλείψει την πολιτική. Επί τρία έτη θα πρέπει να είστε ιδιαιτέρως προσεκτικός γιατί αν σε αυτό το διάστημα διαπράξατε άλλο αδίκημα θα σας επιβληθεί και αυτή η ποινή και ένα έτος φυλάκισης δεν είναι λίγο. Πηγαίνετε και μη καίτοι αμαρτάνετε».

Ο ίδιος ο Γ. Παπακωνσταντίνου, ο οποίος μάλιστα δέχτηκε με το πέρας της διαδικασίας και τα εύσημα του προέδρου για την αξιοπρέπειά του και τον σεβασμό που επέδειξε στο δικαστήριο, άκουσε την απόφαση σιωπηλός και χωρίς στη συνέχεια να προβεί σε κάποια δήλωση. Στο πλευρό του την ώρα της εκφώνησης της ετυμηγορίας, ήταν η σύζυγός του, ο γιος του αλλά και η μητέρα ου.

Η απόφαση
Κατ’ αρχάς, οι δικαστές έκριναν ένοχο τον Γ. Παπακωνσταντίνου για νόθευση εγγράφου με πλειοψηφία 8 έναντι 5, με τη μειοψηφία να απαρτίζουν ο πρόεδρος του Δικαστηρίου Νίκος Πάσσος, οι αντιπρόεδροι του ΣτΕ Αγγελική Θεοφιλοπούλου και Δημοσθένης Πετρούλιας, και οι σύμβουλοι του ΣτΕ, Ταξιαρχία Κόμβου και Αγγελική Σακελαροπούλου.

Το επόμενο δίλημμα των δικαστών αφορούσε στο αν πρόκειται για πλημμέλημα ή για κακούργημα. Εκεί με πλειοψηφία 10 έναντι 3 αποφασίστηκε πως πρόκειται για πλημμέλημα. Τρεις Αρεοπαγίτες, οι Δημ. Κόμης, Μαρία Γάλανη Λεοναρδοπούλου και Αργύριος Σταυράκης, ζήτησαν να κηρυχτεί ένοχος για κακούργημα και ουσιαστικά να οδηγηθεί στις φυλακές. Η πλειοψηφία ανέφερε: «Το usb αποτελεί έγγραφο με εκδότη τις Γαλλικές αρχές. Τα διέγραψε τα τρία αρχεία. Είχε σκοπό να διαφυλάξει την πολιτική του εικόνα, γι’ αυτό αφαίρεσε τα ονόματα ενώ και δεν αποδείχτηκε ζημία μεγαλύτερη των 150.000 ούτε καν αν υφίσταται τέτοια σε βάρος του δημοσίου».

Πέντε μέλη του δικαστηρίου είχαν την άποψη πως έπρεπε να κηρυχθεί αθώος λόγω αμφιβολιών. Μεταξύ αυτών και ο πρόεδρος του Δικαστηρίου Νίκος Πάσσος. Δύο μέλη είχαν την άποψη πως δεν υφίσταται καν έγγραφο για να νοθευτεί. Το δικαστήριο έκρινε αθώο τον κατηγορούμενο για το κακούργημα της απόπειρας απιστίας στην υπηρεσία που δεν έχει αντικείμενο πλέον μετά τη μετατροπή του προηγούμενου κακουργήματος σε πλημμέλημα. Η μειοψηφία είχε την άποψη ότι έπρεπε να επιβληθεί ποινή φυλάκισης τριών ετών στον κατηγορούμενο.

Το σκεπτικό
Η απόφαση του Ειδικού Δικαστηρίου για τον πρώην υπουργό Οικονομικών στηρίχτηκε και στην αδυναμία των δημοσίων υπηρεσιών να βεβαιώσουν ότι από την παραποίηση της λίστας Λαγκάρντ προέκυψε ζημιά σε βάρος του Δημοσίου.

Οι μάρτυρες από το ΣΔΟΕ και το Κέντρο Ελέγχου Φορολογίας Μεγάλου Πλούτου που κατέθεσαν στη δίκη δεν ήταν σε θέση να βεβαιώσουν κατηγορηματικά ότι από την αφαίρεση των τριών αρχείων με τους τραπεζικούς λογαριασμούς συγγενικών προσώπων του πρώην υπουργού στο υποκατάστημα της τράπεζας HSBC της Γενεύης προκύπτει ζημιά για το Δημόσιο. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι και ο προσωρινός καταλογισμός προστίμων σε βάρος των συγγενών τού πρώην υπουργού έγινε μόλις κατά τη δεύτερη συνεδρίαση του δικαστηρίου. Και πάλι όμως οι μάρτυρες δεν ήταν σε θέση να βεβαιώσουν ότι αυτός ο καταλογισμός δεν θα καταπέσει στα διοικητικά δικαστήρια. Η πλειοψηφία των δικαστών ανέφερε ότι το USB με τη λίστα Λαγκάρντ αποτελεί έγγραφο με εκδότη τις Γαλλικές αρχές. Δέχτηκαν ότι ο πρώην υπουργός διέγραψε τα τρία αρχεία με σκοπό να διαφυλάξει την πολιτική του εικόνα. Ωστόσο, κατά την πλειοψηφία, δεν αποδείχτηκε ζημιά άνω των 150.000 ευρώ, που αποτελεί προϋπόθεση για την καταδίκη του κατηγορούμενου σε βαθμό κακουργήματος.