Κερίμ Ουράς: «Ο Καραγκιόζης είναι Τούρκος»

Θύελλα αντιδράσεων έχει ήδη ξεσπάσει ύστερα από επιστολή του Τούρκου πρεσβευτή της Άγκυρας, στην οποία αναφέρει ότι ο Καραγκιόζης είναι τουρκικής ιδιοκτησίας.

Ο Κερίμ Ουράς που είναι πρεσβευτής στη Αθήνα με αφορμή ένα δημοσίευμα της σελίδας protothema.gr,  που αφορούσε την προαναγγελία έκθεσης  σχετικής με τον περιβόητο πρωταγωνιστή του θεάτρου σκιών, τον Καραγκιόζη, στον Φλοίσβο απέστειλε στο «Πρώτο Θέμα» μια επιστολή στην οποία ισχυρίζεται ότι ο Καραγκιόζης είναι τουρκικής ιδιοκτησίας και αναπόσπαστο κομμάτι του τουρκικού πολιτισμού.

Μήλον της έριδας έχει γίνει εδώ και αρκετά χρόνια ο διάσημος ήρωας του θεάτρου σκιών όπως έχει συμβεί το ίδιο κατά καιρούς με τον ελληνικό καφέ και το τυρί φέτα. Όπως ο καφές έτσι και ο Καραγκιόζης με πιστοποίηση της UNESCO δεν είναι ελληνικής προέλευσης αλλά τουρκικής. Όμως ποιος μπορεί να πει με σιγουριά ότι αυτή είναι η αλήθεια και να πετάξει μια παράδοση χρόνων;

Οι Τούρκοι αποκαλούν δικής τους προέλευσης και ιδιοκτησίας τον θρυλικό ήρωα που μεγάλωσε γενιές και γενιές Ελλήνων, μάλιστα, ο Τούρκος πρεσβευτής επικαλείται τις πιστοποιήσεις των διεθνών οργανισμών όπως η UNESCO και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Προφανώς, ο κ. Ουράς ξεχνά ότι επί 400 χρόνια η Ελλάδα βρισκόταν υπό τον τουρκικό ζυγό και οι Τούρκοι δανείστηκαν μέρος της ελληνικής κουλτούρας και πολιτισμού και τούμπαλιν.

Πώς μπορεί λοιπόν, να θεωρεί την πιο δημοφιλή φιγούρα του θεάτρου σκιών τουρκικής ιδιοκτησίας; Μια φιγούρα που αποτελεί μέρος πολιτισμού και κληρονομιάς ετών να αποτελεί κτήμα ενός λαού.

Η επιστολή που απέστειλε στο «ΘΕΜΑ» ο Τούρκος πρεσβευτής της Άγκυρας:

«Πρεσβεία της Τουρκίας στην Αθήνα

Ο Πρεσβευτής 10 Ιουλίου 2014

Αγαπητέ κύριε Διευθυντά

Με αφορμή πρόσφατη (26.06.2014) ειδησεογραφική ανάρτηση στην αγγλόφωνη διαδικτυακή έκδοση της εφημερίδας σας σχετικά με μια έκθεση για τον Karagöz στην Αθήνα, η οποία αναφερόταν στον “Καραγκιόζη” σαν “έναν χαρακτήρα του παραδοσιακού ελληνικού (σ.σ: θεάτρου) σκιών διαχρονικά κωμικό και πολυμήχανο”, θα ήθελα να κάνω μια διευκρίνιση σχετικά με την καταγωγή του.

Γνωστό μέσω των βασικών του χαρακτήρων, του “Karagöz και Hacivat”, το θέατρο σκιών είναι μια δημοφιλής λαϊκή παράδοση της Τουρκίας. Έως τα τελευταία χρόνια, ήταν μια μορφή διασκέδασης που παρουσιαζόταν σε καφενεία, πάρκα και άλλους δημόσιους χώρους, τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά. Ο Karagöz ήταν ένα δημοφιλές είδος ψυχαγωγίας ιδιαίτερα κατά τον ιερό μήνα του Ραμαζανίου. Η παράδοση (σ.σ.: του Karagöz) ήταν επίσης σύνηθες μέρος των τελετών περιτομής για τα αγόρια. Σήμερα οι παραστάσεις του Karagöz περιορίζονται κυρίως σε θέατρα, σχολεία και εμπορικά κέντρα σε μεγάλες πόλεις, όπου εξακολουθούν να προσελκύουν θεατές.

Ο Karagöz, όπως πολλές άλλες τουρκικές παραδόσεις, υπήρξε επίσης δημοφιλής στην Ελλάδα και το ότι θεωρείται ένας ήρωας της λαϊκής παράδοσης θα πρέπει να συνιστά πηγή ικανοποίησης για όλους μας. Το γεγονός αυτό αποτελεί μάρτυρα των πολιτισμικών συγγενειών ανάμεσα στους λαούς της Τουρκίας και της Ελλάδας.

Ωστόσο, σε ό,τι αφορά την ιδιοκτησία του, είναι σαφές ότι ο Karagöz αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι του τουρκικού πολιτισμού. Οι βασικοί χαρακτήρες, Karagöz και Hacivat, φέρουν όλα τα γνωρίσματα και τα χρώματα του τουρκικού χιούμορ και των (σ.σ.: τουρκικών) κοινωνικών αξιών. Αυτό αποτελεί γεγονός το οποίο έχει αναγνωριστεί με επίσημη απόφαση της UNESCO. Το 2009, η UNESCO κατοχύρωσε τον Karagöz ως μία μορφή του θεάτρου σκιών στην Τουρκία και τον καταχώρησε ως μία “Αδιαμφισβήτητη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας από την Τουρκία”.

Επίσης, υπάρχει μια απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου  Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επί του ζητήματος. Το Δικαστήριο ανέφερε σε απόφασή του (της 06.12.2007, υπόθεση Νο.19331/05) σχετικά με την ιδιοκτησία του Karagöz ότι “είναι δανεισμένος από τον τουρκικό πολιτισμό”.

Από την άλλη πλευρά, είμαι βέβαιος ότι ο τουρκικός χαρακτήρας του Karagöz πιθανότατα θα έβρισκε διασκεδαστικό το ότι είναι τόσο δημοφιλής στην Ελλάδα!

Με τις καλύτερες των ευχών μου,

Kerim Uras».

Κωνσταντίνος Τασούλας: «Εάν κρίνω από το πόση χαρά, διασκέδαση και διδαχή έχει δώσει ο Καραγκιόζης στα ελληνόπουλα τον θεωρώ Έλληνα»

Ο υπουργός Πολιτισμού Κωνσταντίνος Τασούλας κλήθηκε να σχολιάσει την επιστολή του Τούρκου πρεσβευτή και να τοποθετηθεί επί του θέματος. «Με αιφνιδιάζετε με το ερώτημά σας σχετικά με το εάν ο Καραγκιόζης ανήκει στην ελληνική ή την τουρκική παράδοση, όπως αιφνιδιάζομαι και από την άποψη της τουρκικής πλευράς», δήλωσε ο Έλληνας υπουργός Πολιτισμού στο «Πρώτο Θέμα». «Εγώ ήξερα ότι ο Καραγκιόζης γίνεται συχνά “Τούρκος” με τον Χατζηαβάτη ή τον Μπάρμπα-Γιώργο ή με όσες κακουχίες τού επισωρεύει η μοίρα του. Ξέρω επίσης ότι η Ελλάδα έχει βγάλει πολλούς άξιους καραγκιοζοπαίκτες. Μάλιστα στο Μαρούσι υπάρχει και το περίφημο σχετικό μουσείο του Ευγένιου Σπαθάρη. Δεν έχω μελετήσει τα επιχειρήματα της τουρκικής πλευράς ή τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που επικαλείται. Αυτό το παραδέχομαι. Ωστόσο, εάν κρίνω από το πόση χαρά, διασκέδαση και διδαχή έχει δώσει -και δίνει- ο Καραγκιόζης στα ελληνόπουλα και πόσο απεικονίζει με το ιδιαίτερο χιούμορ του την ελληνική πραγματικότητα, αυτά και μόνο -εκτός απ’ όλα τα άλλα- μου επιβάλλουν να τον θεωρήσω Έλληνα», συμπλήρωσε ο υπουργός Πολιτισμού.

Η θέση της προέδρου της Ελληνικής Επιτροπής της UNESCO

Για το ίδιο θέμα μίλησε και η Καίτη Τζιτζικώστα, προέδρος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO. «Η Τουρκία μπορεί να ενέγραψε τον Καραγκιόζη στη Σύμβαση για την Προστασία της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO δεν σημαίνει επ’ ουδενί ότι ο Καραγκιόζης πέρασε σε κρατική ιδιοκτησία ή απέκτησε συγκεκριμένη καταγωγή. Η σύμβαση διέπεται από ένα πνεύμα ακριβώς αντίθετο από αυτό που επικαλείται ο κ. Ουράς: τα μνημεία της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως ο Καραγκιόζης ή η μεσογειακή δίαιτα, ανήκουν στην ανθρωπότητα, όχι σε συγκεκριμένο κράτος. Άλλωστε η ιστορία του Καραγκιόζη έχει ξεκινήσει από την Ινδία, οπότε θα μπορούσε να τον διεκδικεί και αυτή ως δικό της», ανέφερε χαρακτηριστικά η ίδια, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα.

Δείτε την επιστολή του Κερίμ Ουράς στο Πρώτο Θέμα:

epistoli tourkou

Διαβάστε επίσης

Χρησιμοποιούμε cookies για λόγους στατιστικών & επισκεψιμότητας Συμφωνώ Περισσότερα