Όλο και πιο κοντά σε μία Ευρώπη δύο ή περισσοτέρων ταχυτήτων
Νερό στον μύλο όσων ζητούν μία Ευρωπαϊκή Ένωση δύο ταχυτήτων ρίχνουν οι δηλώσεις του προέδρου της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, ο οποίος προανήγγειλε το περιεχόμενο της Λευκής Βίβλου που θα παρουσιάσει την επόμενη εβδομάδα η Επιτροπή.
«Τα κράτη της Ε.Ε. δεν θα πρέπει εφεξής να συμπορεύονται σ’ όλους τους δρόμους», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Γιούνκερ και κάνει για πρώτη φορά λόγο για μια «Ευρώπη του πυρήνα» όπου οι υπόλοιπες χώρες θα διαλέγουν στη συνέχεια τα θέματα στα οποία θα συμμετέχουν. «Είναι ξεπερασμένο να φανταζόμαστε ότι όλοι κάνουμε μαζί το ίδιο πράγμα» αναφέρει και προσθέτει: «Θέλουμε να προχωρήσουμε ως 28; Ή μήπως θα πρέπει εκείνοι που θέλουν να προχωρήσουν ταχύτερα να μπορούν να το κάνουν, χωρίς να επηρεάζουν τους άλλους;»! Ο ίδιος, μιλώντας συνέδριο στη βελγική πόλη Λουβέν λα Νεβ, πρότεινε ένα «δομημένο σχεδιασμό, ανοικτό για όλους».
Τι σημαίνει αυτό; Θα υπάρχει μια βάση με τα κράτη-μέλη να προσπαθούν «να συμφωνούν στα βασικά, είτε είναι 15 ή 28». Ο αριθμός θα μπορούσε «να ποικίλει ανάλογα με το θέμα», σε τομείς όπως η άμυνα, η οικονομία και η πολιτική. Θα μπορούσαν, λέει ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ να υπάρχουν πολλοί ομόκεντροι κύκλοι γύρω από έναν σταθερό πυρήνα». Θα μπορούσαν να παραμένουν σε «τροχιά» συνδεδεμένες στην Ε.Ε. και η Βρετανία μετά το Brexit ή η Τουρκία «ή άλλοι, που δεν το ξέρουν ακόμη». Αξίζει να σημειώσουμε, πως ιδιαίτερα στο Βερολίνο -προεξέχοντος του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε- η ιδέα της Ευρώπης των πολλών ταχυτήτων συζητιέται όλο και πιο έντονα. Μάλιστα, ακόμα και η Ανγκελα Μέρκελ αναφέρθηκε στην ιδέα στις αρχές του μήνα λέγοντας ότι η ιστορία των τελευταίων χρόνων έδειξε ότι «θα υπάρξει και μια Ε.Ε. διαφορετικών ταχυτήτων, ότι δεν θα μετέχουν όλοι πάντοτε στο ίδιο σκαλοπάτι ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης».
Το ζήτημα βέβαια είναι εξαιρετικά περίπλοκο και η συζήτησή του και μόνο προκαλεί την οργή των κρατών – μελών του Βίσεγκραντ, με χώρες όπως η Πολωνία να φοβούνται ότι σε μια τέτοια περίπτωση ο «πυρήνας» θα αρχίσει να λαμβάνει μονομερείς αποφάσεις που θα έχουν επιρροή σε ολόκληρη την ήπειρο.