Τα αγκάθια της διαπραγμάτευσης

Στις 25 Σεπτεμβρίου αναμένεται στην Αθήνα η τρόικα και το υπουργείο Οικονομικών προετοιμάζεται για την –ίσως– κρισιμότερη διαπραγμάτευση. Από αυτήν θα κριθεί αν θα επιτραπεί στην κυβέρνηση να δώσει ένα σαφέστατο μήνυμα προς την ελληνική κοινωνία ότι τα δύσκολα τελείωσαν και ότι, έστω αργά και σταδιακά, από εδώ και στο εξής τα εισοδήματα θα αρχίσουν να βελτιώνονται ή θα αναγκαστεί να λάβει νέα μέτρα για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού του 2015 και 2016 που η τρόικα εκτιμά ότι υπάρχει.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Δεν είναι τυχαίες οι τελευταίες επανειλημμένες επισημάνσεις του «τσάρου» Γκίκα Χαρδούβελη προς την τρόικα και τους δανειστές. Τόσο στο Eurogroup όσο και στη συνέντευξη που παραχώρησε στο αμερικάνικο τηλεοπτικό δίκτυο CNBC, ο υπουργός  Οικονομικών τόνισε ότι οι πολίτες θέλουν μαζί με τις μεταρρυθμίσεις να βλέπουν και βελτίωση του βιοτικού τους επιπέδου προκειμένου να τις αγκαλιάσουν. Με άλλα λόγια βελτίωση εισοδημάτων.

Το κενό

Στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα που έχει καταθέσει από τον Μάιο στην Κομισιόν η ελληνική κυβέρνηση προβλέπεται δημοσιονομικό κενό για το 2015 ύψους 911 εκατ. ευρώ. Η τρόικα βλέπει μεγαλύτερο κενό το οποίο θα προσδιοριστεί επακριβώς από τους δανειστές στη νέα αξιολόγηση και σε διαπραγμάτευση με την ελληνική κυβέρνηση.

Η ελληνική γραμμή βασίζεται στην κάλυψη του όποιου δημοσιονομικού κενού μόνο με ένα μέτρο: αυτό της παράτασης ισχύος της έκτακτης εισφοράς και για το 2015, αλλά «ψαλιδισμένης». Το δημοσιονομικό κενό που είναι διατεθειμένη να δεχτεί η ελληνική πλευρά σε καμία περίπτωση δεν ξεπερνά το ποσό των 911 εκατομμυρίων.

Η έκτακτη εισφορά αποφέρει ετησίως έσοδα ύψους περίπου 1,1 δισ. ευρώ, οπότε με την παράτασή της δίνεται και η δυνατότητα να είναι μειωμένη.

Το οικονομικό επιτελείο πήγε στο Παρίσι στις αρχές Σεπτεμβρίου με βασικό σενάριο τη μείωση της εισφοράς κατά 50%, κάτι που όμως απορρίφθηκε κατηγορηματικά από την τρόικα.

Το δεύτερο σενάριο, που αν περάσει θα είναι επιτυχία με δεδομένη τη στάση των τροϊκανών, είναι η μείωση της εισφοράς κατά 30%, χωρίς τελικά να αποκλείεται μια πολύ πιο light μείωσή της, όπως θα ήταν μια μικρή αύξηση του αφορολόγητου ορίου της από τις €12.000 στις €13.000 ή €14.000.

Τα επιχειρήματα της Αθήνας 

Το οπλοστάσιο των ελληνικών επιχειρημάτων περιλαμβάνει και στοιχεία που θα δείχνουν ότι το δημοσιονομικό κόστος των φορολογικών ελαφρύνσεων που θα περιληφθούν στον νέο προϋπολογισμό θα είναι ελάχιστο. Ειδικότερα:

# Η παράταση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση θα έχει δημοσιονομικό κόστος πολύ χαμηλότερο σε σχέση με αυτό που υπολογίζει η τρόικα.

# Η μείωση του φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης θα έχει μηδενικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα, αφού θα αντισταθμιστεί από την αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης.

# Η αύξηση του αριθμού των δόσεων για χρέη προς το Δημόσιο θα έχει θετικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα, καθώς θα φέρει περισσότερους φορολογούμενους στο ταμείο.

# Οι υπόλοιπες φοροαπαλλαγές που έχει ανακοινώσει ο πρωθυπουργός (μείωση συντελεστών, μείωση ΦΠΑ σε κλάδους της οικονομίας) θα συζητηθούν με τους τροϊκανούς και οι όποιες αποφάσεις θα ληφθούν προς το τέλος του έτους με την κατάθεση του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού.

Η κρίση στην Ευρώπη

Στο μεταξύ, ένα επιπλέον όπλο για τη χώρα μας στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα αποτελούν και τα όσα είπε στο Eurogroup του Μιλάνου ο Μάριο Ντράγκι. Ο επικεφαλής της ΕΚΤ εξήγησε στους υπουργούς Οικονομικών ότι ο φαύλος κύκλος του αποπληθωρισμού και της ύφεσης δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί πια ούτε με τον αμερικάνικο τρόπο, ούτε μόνο με νομισματικά μέτρα. Ταυτόχρονα έριξε το μπαλάκι στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος δεν είπε λέξη.

Για περιπτώσεις όπως αυτή της Ελλάδας σημαίνει ότι το αγκάθι του χρέους πρέπει πάση θυσία πριν από το τέλος αυτού του χρόνου να ρυθμιστεί και να φύγει από τη μέση σαν στοιχείο που μπορεί να λειτουργήσει σαν ωρολογιακή βόμβα για το ευρώ. Με άλλα λόγια, η διολίσθηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ θα πρέπει να γίνει ελεγχόμενα και όχι γιατί απειλείται η ύπαρξη του ευρώ από την Αθήνα ή τη Ρώμη.

Τα όσα είπε ο Μ. Ντράγκι αναμφίβολα βοηθούν τη χώρα μας να αντιμετωπίσει την απροθυμία των πιστωτών να ανοίξουν τη συζήτηση για το χρέος. Με βάση τα λεγόμενα Ντράγκι προβλέπεται «λύση» με πακέτο για το χρέος και την περιβόητη ανάκαμψη, αλλά πριν απ’ αυτό προβλέπει «όρους» για το πώς, πότε και ποιος θα είναι ο διαχειριστής του. Κάπως έτσι λοιπόν μέσα στον Νοέμβριο όλοι οι πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής στην Ελλάδα είναι υποχρεωμένοι να βρεθούν αντιμέτωποι με ένα «πακέτο» απέναντι στο οποίο θα πρέπει να πάρουν θέση και να ξεκαθαρίσουν το πώς θα το διαχειρισθούν, είτε μόνοι είτε σε συνεργασίες.

Λάδι στη φωτιά ρίχνει το ΔΝΤ

Την ίδια ώρα που ο Μ. Ντράγκι ζήτησε από τους Ευρωπαίους να σκεφθούν το πώς θα αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ρίχνει λάδι στη φωτιά στις διαπραγματεύσεις. Τα στελέχη του ΔΝΤ επιμένουν πως πρέπει να θεσμοθετηθεί με νόμο ή υπουργική απόφαση να μετατεθεί η αρμοδιότητα της έγκρισης των ομαδικών απολύσεων από τον εκάστοτε υπουργό Εργασίας στον γενικό γραμματέα του ίδιου υπουργείου.

Στο αίτημα αυτό επέμειναν τα ανώτατα κλιμάκια του ΔΝΤ, με τα οποία συναντήθηκε η ελληνική αντιπροσωπεία στο Παρίσι πριν από δέκα ημέρες. Η πολιτική ηγεσία του υπ. Εργασίας, υπό τον Γιάννη Βρούτση, θεωρεί πως το υπάρχον καθεστώς με την ύπαρξη του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας υπό τον γενικό γραμματέα είναι αρκετό για να παίρνει εκείνες τις αποφάσεις που θα κριθούν αναγκαίες.

Τα ίδια και με το παραπάνω φέρονται να υποστηρίζουν και τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το αργότερο έως τις αρχές της άλλης εβδομάδας θα είναι έτοιμη και η μελέτη, με την οποία θα παρουσιάζει τα αποτελέσματα της αξιολόγησης του εν λόγω θεσμού.

Στο δεύτερο μεγάλο μέτωπο της ατζέντας των διαπραγματεύσεων υπουργείου Εργασίας – τρόικας φαίνεται πως υπάρχει περισσότερος κοινός τόπος. Αυτό είναι η αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου που ισχύει από το 1982 στην κατεύθυνση του εκδημοκρατισμού, υποστηρίζουν από το υπ. Εργασίας, του τρόπου που λαμβάνονται αποφάσεις για απεργία.

Όσον αφορά τη θέσπιση του δικαιώματος της ανταπεργίας των εργοδοτών (lock out), από το υπ. Εργασίας υποστηρίζουν πως έχει αρχίσει να γίνεται κατανοητό από την τρόικα ότι κάτι τέτοιο δεν συνάδει ιδιαίτερα με την ελληνική επιχειρηματική πραγματικότητα. Και αυτό γιατί η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων είναι μικρές έως πολύ μικρές.

 

 

Διαβάστε επίσης

Χρησιμοποιούμε cookies για λόγους στατιστικών & επισκεψιμότητας Συμφωνώ Περισσότερα