«Αμάρτησα για την τρόικα»

Η έρευνα της «Α» για τα φάρμακα και τον τρόπο που γίνονταν ή δεν γίνονταν οι τιμολογήσεις σε τρεις συνεχείς εκδόσεις της συνεχίζεται, και κάθε φορά επιβεβαιώνεται το γεγονός ότι στον χώρο αυτό τα συμφέροντα είναι τόσο ισχυρά που ξεπερνούν κατά πολύ τα ελληνικά σύνορα και είναι πολύ πιο ισχυρά από τον οποιοδήποτε υπουργό ή κυβέρνηση. Έχοντας χαρτογραφήσει –σε πρώτη φάση– με τα δημοσιεύματά μας όλα όσα συνέβησαν και συμβαίνουν στη μνημονιακή εποχή, «πέσαμε» αρκετές φορές πάνω στον πρώην υπουργό Υγείας Παναγιώτη Κουρουμπλή για την παράλειψη της τιμολόγησης των φαρμάκων το 2015, ενέργεια που χαρακτηρίστηκε ως παράλειψη εφαρμογής του νόμου… Η «Α» μίλησε μαζί του και μας έδωσε τη δική του εκδοχή…

Ρεπορτάζ: Σπύρος Παπαδάκης

Μόλις πρόσφατα στις 10 Φεβρουαρίου ο πρωθυπουργός μίλησε μεταξύ άλλων στη Βουλή και για την «υπόθεση της Novartis». Όπως είπε, πρόκειται για μια υπόθεση «αδιαφανούς τρόπου τιμολόγησης των φαρμάκων», επειδή «η χώρα μας είναι  χώρα αναφοράς για την τιμή των φαρμάκων» σε 55 άλλες χώρες. Έτσι, «ο τρόπος με τον οποίο τα ασφαλιστικά ταμεία αποζημίωναν φαρμακευτικές εταιρείες χωρίς διαπραγμάτευση δεν είχε σχέση με όσα ίσχυαν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες», οδηγώντας στην «εκτίναξη της φαρμακευτικής δαπάνης». Πρόσθεσε πως «ήδη παίρνουν τον δρόμο για τον εισαγγελέα διάφορα σοβαρά στοιχεία για το 2012, 1013 και 2014».

O Αλ. Τσίπρας επεσήμανε ότι με την υπόθεση «συνδέονται καθηγητές, πολιτικά στελέχη που μετείχαν σε επιτροπές» και με αυτόν τον τρόπο υπήρξε «διάχυση μαύρου χρήματος προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις στον χώρο της Υγείας», ενώ αναφέρθηκε σε «μηχανισμό εξαγοράς μέσα από ΜΜΕ ώστε να εξασφαλίζεται η ευνοϊκή μεταχείριση».

Ο πρωθυπουργός όμως «ξέχασε» να αναφερθεί σε πολλά της πρώτης περιόδου της διακυβέρνησής του. Λησμόνησε τον Τζουζέπε Καρόνε που είχε αναλάβει ως τροϊκανός να ελέγχει την κατάσταση στον χώρο της Υγείας, και λησμόνησε επίσης ότι ο ίδιος προέτρεψε τον αρμόδιο υπουργό Υγείας Παν. Κουρουμπλή να μην προβεί στην ανατιμολόγηση των φαρμάκων, εκθέτοντάς τον, αφού έτσι παραβίασε τον νόμο – κατόπιν εντολής του αρμοδίου εκπροσώπου της τρόικας για το θέμα Υγείας Τζουζέπε Καρόνε, όπως ο ίδιος  ο Παναγιώτης Κουρουμπλής επεσήμανε στην «Α».

Όπως έχει επισημάνει εδώ και τρεις εβδομάδες η «Α», με τον νόμο 4052/2012 (άρθρο 19 παρ. 2) αυξήθηκαν οι αναγκαίες ετήσιες τιμολογήσεις σε 4. Έτσι Μάρτιο-Απρίλιο του 2012 έγινε η πρώτη νέα τιμολόγηση για το έτος 2012. Αξίζει να σημειωθεί πως όλες ανεξάρτητα οι ανωτέρω τιμολογήσεις έγιναν με τη σύμφωνη και ομόφωνη γνώμη του ΕΟΦ και της επιτροπής τιμών του υπουργείου. Η πρακτική αυτή ακολουθήθηκε και τα υπόλοιπα έτη. Από το 2013, όμως, με βάση τον νόμο 4213/2013, άρθρο 22 παρ. 5, προβλέφθηκαν δύο τιμολογήσεις ετησίως (ειδικοί λένε ότι αυτό έγινε σωστά, αφού η φαρμακευτική δαπάνη είχε ελεγχθεί). Η συγκεκριμένη υποχρέωση τιμολόγησης δύο φορές κατ’ έτος ισχύει έως σήμερα… Όμως το 2015, και ενώ ο ανωτέρω νόμος προέβλεπε 2 τιμολογήσεις κατ’ έτος, έγινε μόνο μία, και αυτή στις 14 Δεκεμβρίου του 2015(!!!), δηλαδή για έναν ολόκληρο χρόνο παρέμειναν οι τιμές του 2014, πρακτική που αποτέλεσε πεντακάθαρη και σαφή προσφορά στις πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρείες.

Μέσα από το σημερινό ρεπορτάζ, λοιπόν, αποδεικνύεται περίτρανα ότι ο κ. Τσίπρας  λησμόνησε ότι, επί δικής του πρωθυπουργίας και επί υπουργίας Παναγιώτη Κουρουμπλή με αναπληρωτή υπουργό τον κ. Ξανθό, δεν ακολουθήθηκε η διαδικασία όπως ορίζει ο νόμος, με αποτέλεσμα να ζημιωθεί το Δημόσιο αλλά και να συνεχίσει να πληρώνει ο ασφαλισμένος πιο ακριβά τα φάρμακά του και μάλιστα με δική του… υπογραφή.

Ο νυν αναπληρωτής υπουργός Παύλος Πολάκης τόσο από τους δέκτες της TV όσο και από το βήμα της Βουλή αρνήθηκε να δώσει εξηγήσεις, απαντώντας με φράσεις του τύπου «τότε η Ελλάδα κινδύνευε» ή «είχαμε τότε τη θηλιά στον λαιμό»

Ο Π. Κουρουμπλής στην «Α»…

Ανάμεσα σε πολλές συσκέψεις και πολλές συναντήσεις ο κ. Κουρουμπλής, αρμόδιος σήμερα για θέματα Ναυτιλίας, έδωσε στην «Α» τη δική του εκδοχή, αναφερόμενος αρκετές φορές στον ρόλο της τρόικας και των απαιτήσεων του Τζουζέπε Καρόνε, καθώς ο πρώην υπουργός Υγείας κατηγορεί ευθέως τον επικεφαλής των τεχνικών κλιμακίων της τρόικας.

«Ο Καρόνε ήθελε να καταργήσουμε το όριο των 12 ευρώ στα φάρμακα και μετά να κάνουμε την ανατιμολόγηση. Αν όμως αυξανόταν η ασφαλιστική συμμετοχή του πολίτη –όπως ζητούσε– ποιος θα πλήρωνε την υπέρβαση;»

Αυτό ισχυρίζεται ο Παναγιώτης Κουρουμπλής και μάλιστα θα είναι και η «υπερασπιστική» του γραμμή απέναντι και στις δικαστικές αρχές αν και εφόσον του ζητήσουν τη συνδρομή του.

Σε κάθε περίπτωση, η κατάργηση του «κόφτη» των δώδεκα ευρώ ζημίωνε τις ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες και «αβάνταρε» τις ξένες πολυεθνικές. Ωστόσο, η «Α» επεσήμανε στον κ. Κουρουμπλή ότι ανεξάρτητα από τους λόγους της καθυστέρησης δεν τηρήθηκε ο νόμος.

«Υπάρχει και το λεγόμενο clow back, σύμφωνα με το οποίο μπορούσαμε να μην κάνουμε ανατιμολόγηση καθώς δεν ζημιωνόταν το Δημόσιο. Τα 140 εκατομμύρια που επικαλούνται δεν προκύπτουν». 

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Εταιρειών Ελλάδος, το έτος 2015 και το έτος 2016 η φαρμακευτική δαπάνη του ασφαλιστικού συστήματος αυξήθηκε σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και έκλεισε στα 2,6 δισ. και 2,96 δισ. αντιστοίχως. Από τους νόμους, βέβαια, 4052/2012, άρθρο 11, και 3918/2011, άρθρο 34, που εισήγαγαν το claw back και το rebate (υπουργία Α. Λοβέρδου), δηλαδή τον κλειστό προϋπολογισμό του ασφαλιστικού συστήματος, πέραν του οποίου δεν καλύπτονται οι δαπάνες (claw back), καθώς και μία μορφή αυξημένης φορολογίας επί των εισπράξεων των εταιρειών (rebate), το υπερβάλλον ποσό δεν προκαλεί αύξηση της δημόσιας δαπάνης, που έκλεισε στα 2 δισ. και 1,945 δισ. αντιστοίχως.

Ένα ακόμη κομβικό για την περίοδο εκείνη σημείο ήταν και το γεγονός ότι τελικά η ανατιμολόγηση ολοκληρώθηκε λίγο πριν φύγει το έτος και με διαφορετικό υπουργό. Ο λόγος;

«Αφότου τοποθετήθηκε νέος πρόεδρος στον ΕΟΦ, ξεκίνησε η διαδικασία ανατιμολόγησης περί τον Μάρτιο. Η ανατιμολόγηση 25.000 φαρμάκων δεν είναι εύκολη υπόθεση. Είναι χρονοβόρα», λέει στην «Α» ο κ. Κουρουμπλής.

Μόνο που τα φάρμακα είναι περίπου 9.000 και όχι 25.000 που αναφέρει ο Παν. Κουρουμπλής, και βεβαίως ο νόμος έχει λάβει υπ’ όψιν του το διάστημα που απαιτείται για την ανατιμολόγηση.

Ο Καρόνε, οι ξένες πολυεθνικές και τα… φάλτσα

Ο  «σκληρός» Καρόνε, όπως αναφέρει ο Παν. Κουρουμπλής, εμφανιζόταν ιδιαιτέρως εκνευρισμένος με τους χειρισμούς του.

Οι δύο μάλιστα αποφάσεις της τελευταίας στιγμής που υπέγραψε προεκλογικά (το 2015) ο Παναγιώτης Κουρουμπλής εστάλησαν προς… έγκριση στον Καρόνε, ο οποίος ήταν έκπληκτος με τα όσα παρέλαβε. Τότε λεγόταν ότι ο τροϊκανός δεν βρήκε σχεδόν τίποτε ορθό στις κινήσεις της απερχόμενης κυβέρνησης καθώς όπως έλεγε δεξιά και αριστερά: «Άλλα συμφωνήσαμε μαζί και άλλα έκαναν». Ειδικότερα οι δανειστές είχαν ζητήσει από την ελληνική κυβέρνηση και τον τέως υπουργό Υγείας Παναγιώτη Κουρουμπλή να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για τα προαπαιτούμενα. Δηλαδή, να εκδοθεί εγκύκλιος που να επιβάλλει συνταγογράφηση μόνο με δραστική ουσία και να γίνει ανατιμολόγηση των φαρμάκων με βάση τα όσα προβλέπει ο νόμος.

Κι ενώ η ελληνική κυβέρνηση εμφανιζόταν να συμφωνεί με τους δανειστές, αφού άλλωστε υπέγραψε το 3ο μνημόνιο, κανένα από τα δύο δεν υλοποίησε.

Έτσι, ούτε η εγκύκλιος για τη συνταγογράφηση με δραστική ουσία εξεδόθη, για την οποία είχε συμφωνήσει τελικά ο Π. Κουρουμπλής, ούτε και η ανατιμολόγηση έγινε.

Αντ’ αυτού, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας απέστειλε στον εκπρόσωπο των δανειστών δύο αποφάσεις του Π. Κουρουμπλή της τελευταίας στιγμής: αυτή της ανατιμολόγησης και αυτή του rebate.

Η απόφαση για την ανατιμολόγηση δεν ικανοποίησε τον Τζουζέπε Καρόνε, γι’ αυτό και ξεκίνησε διαπραγμάτευση με τον υπηρεσιακό υπουργό Υγείας, ο οποίος και θα έπρεπε να προλάβει χρονικά να προωθήσει τις όποιες αλλαγές στις τιμές των φαρμάκων, αλλά με βάση τις οδηγίες του τροϊκανού και σύμφωνα με όσα προβλέπει ο σχετικός νόμος.

Από την άλλη, ο Π. Κουρουμπλής είχε αποστείλει στον Καρόνε και την απόφασή του για τα rebate, τις υποχρεωτικές δηλαδή εκπτώσεις που πρέπει να κάνουν οι φαρμακευτικές εταιρείες. Αυτή η απόφαση όμως θεωρήθηκε άσχετη με τα προαπαιτούμενα και τα ζητούμενα πλέον από τον τροϊκανό Καρόνε και με τη συνδρομή του Μεγάρου Μαξίμου η ανατιμολόγηση δεν έγινε.

Κοντολογίς, Καρόνε και Μέγαρο Μαξίμου συνέδραμαν –αν όχι αποφάσισαν– στο να μη γίνει η ανατιμολόγηση των φαρμάκων, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του Παν. Κουρουμπλή.

Το πιο ενδιαφέρον της ιστορίας είναι ότι όλα τα παραπάνω καθώς και άλλα πολλά θα είναι η γραμμή που θα ακολουθήσει ο κ. Κουρουμπλής στην περίπτωση που η υπόθεση που πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης. Χαρακτηριστικά ο Παν. Κουρουμπλής τόνισε στην «Α» ότι: «Αν με καλέσει η κα Ράικου –πριν από τη χθεσινή παραίτησή της χειριζόταν το θέμα Novartis και λοιπών καταγγελιών στον τομέα των φαρμάκων– θα καταθέσω ότι εμποδίστηκα από την τρόικα να υπογράψω απόφαση ανατιμολόγησης».

Τότε μάλιστα, μία αποφράδα Πέμπτη που ο κ. Κουρουμπλής βρισκόταν στο πρωθυπουργικό γραφείο, έλεγαν πως αμέσως μετά τη συνάντηση  ο Αλέξης Τσίπρας εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά του για το γεγονός πως ο υπουργός του της Υγείας θέλησε να αλλάξει σημαντικό κομμάτι της φαρμακευτικής πολιτικής λίγο πριν από τις εκλογές!