Βάζουν στο κάδρο Κουρουμπλή και Ξανθό

Με το FBI να πραγματοποιεί πολλά χρόνια έρευνα για το καθεστώς που επικρατεί στην χώρα μας στις τιμές  των φαρμάκων και έχοντας βάλει συγκεκριμένες φαρμακευτικές εταιρείες στο στόχαστρο, το πολιτικό σύστημα και οι υπηρετούντες αυτού φαίνεται να έχουν για ακόμη μία φορά χάσει τον έλεγχο. Ως είθισται, η μια κυβέρνηση τα ρίχνει στην άλλη και στο τέλος ζημιώνονται οι πολίτες και τα κρατικά ταμεία.

 

Ρεπορτάζ: Σπύρος Παπαδάκης

Το θέμα των φαρμάκων, της υγείας γενικότερα, στη χώρα μας παρουσιάζει ιδιαίτερα μεγάλο παρασκήνιο, χασούρα δημοσίου χρήματος αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ και αρκετούς υπουργούς που «ξέχασαν» να κάνουν ανατιμολογήσεις των φαρμάκων που σύμφωνα με τον νόμο πρέπει να γίνονται δύο φορές τον χρόνο. Βάσει των στοιχείων που έφεραν στην Βουλή οι τρεις βουλευτές της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Λοβέρδος, Κεγκέρογλου και Χριστοφιλοπούλου  –ζητούν ουσιαστικά από την κα Ράικου να επιταχύνει την έρευνα για την Novartis–, φαίνεται ξεκάθαρα ότι κατά το έτος 2015 δεν έγινε τιμολόγηση των φαρμάκων, με αποτέλεσμα το ελληνικό Δημόσιο να ζημιωθεί κατά 140 εκατομμύρια ευρώ…

Ο Τσίπρας που… ξεχνάει

Πρόσφατα στις 10 Φεβρουαρίου ο πρωθυπουργός μίλησε μεταξύ άλλων στην Βουλή και για την «υπόθεση της Novartis». Όπως είπε, πρόκειται για μια υπόθεση «αδιαφανούς τρόπου τιμολόγησης των φαρμάκων» επειδή «η χώρα μας είναι  χώρα αναφοράς για την τιμή των φαρμάκων» σε 55 άλλες χώρες. Έτσι, «ο τρόπος με τον οποίο τα ασφαλιστικά ταμεία αποζημίωναν φαρμακευτικές εταιρείες χωρίς διαπραγμάτευση δεν είχε σχέση με όσα ίσχυαν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες», οδηγώντας στην «εκτίναξη της φαρμακευτικής δαπάνης». Πρόσθεσε πως «ήδη παίρνουν τον δρόμο για τον εισαγγελέα διάφορα σοβαρά στοιχεία για το 2012,1013 και 2014». Όπως είπε ο Αλ. Τσίπρας επεσήμανε ότι με την υπόθεση «συνδέονται καθηγητές, πολιτικά στελέχη που μετείχαν σε επιτροπές» και με αυτόν τον τρόπο υπήρξε «διάχυση μαύρου χρήματος προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις στον χώρο της υγείας», ενώ αναφέρθηκε σε «μηχανισμό εξαγοράς μέσα από ΜΜΕ ώστε να εξασφαλίζεται η ευνοϊκή μεταχείριση».

Όλα καλά και όλα ωραία, με δύο διαφορές:

1] Τον Μάρτιο του 2012 επί υπουργίας Α. Λοβέρδου με τον νόμο 4052/2012 (άρθρο 19 παρ. 2) αυξήθηκαν οι αναγκαίες ετήσιες τιμολογήσεις σε έως 4. Έτσι Μάρτιο-Απρίλιο του 2012 έγινε η πρώτη νέα τιμολόγηση για το έτος 2012. Αξίζει να σημειωθεί πως όλες ανεξάρτητα οι ανωτέρω τιμολογήσεις έγιναν με την σύμφωνη και ομόφωνη γνώμη του ΕΟΦ και της επιτροπής τιμών του υπουργείου. Η πρακτική αυτή ακολουθήθηκε και τα υπόλοιπα έτη. Από το 2013, όμως, με βάση τον νόμο 4213/2013, άρθρο 22 παρ. 5 επί υπουργίας Άδωνι Γεωργιάδη, προβλέφθηκαν δύο τιμολογήσεις ετησίως (ειδικοί λένε ότι αυτό έγινε σωστά, αφού η φαρμακευτική δαπάνη είχε ελεγχθεί). Η συγκεκριμένη υποχρέωση τιμολόγησης δύο φορές κατ’ έτος ισχύει έως σήμερα…

2] Το έτος 2015, και ενώ ο ανωτέρω νόμος προέβλεπε δύο τιμολογήσεις κατ’ έτος, έγινε μόνο μία και αυτή στις 14 Δεκεμβρίου του 2015(!!!), δηλαδή ολόκληρο το έτος παρέμειναν οι τιμές του 2014, πρακτική που αποτέλεσε πεντακάθαρη και σαφή προσφορά στις πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρείες.

Ο κ. Τσίπρας λοιπόν λησμόνησε ότι, επί δικής του πρωθυπουργίας και επί υπουργίας Παναγιώτη Κουρουμπλή με αναπληρωτή υπουργό τον κ. Ξανθό, δεν ακολουθήθηκε η διαδικασία όπως ορίζει ο νόμος, με αποτέλεσμα να ζημιωθεί το Δημόσιο αλλά και να συνεχίσει να πληρώνει ο ασφαλισμένος πιο ακριβά τα φάρμακά του. Αυτό λοιπόν που έχουν ζητήσει οι τρεις βουλευτές από την κα Ράικου –ζητώντας μάλιστα να επιταχύνει τις αργές διαδικασίες– είναι ότι η πρακτική αυτή που ακολούθησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ  πρέπει να αξιολογηθεί νομικά τόσο συνολικώς ως προς την τιμολόγηση των φαρμάκων, όσο και ειδικότερα ως προς τις τιμολογήσεις των προϊόντων της εταιρείας Novartis.

Σύμφωνα με την έρευνα της «Α» και αυτό που επικαλούνται στο υπουργείο Υγείας είναι ότι έγινε μείωση τιμών στις 20 Ιουλίου του 2015, ωστόσο αυτό σε καμία των περιπτώσεων δεν θεωρείται τιμολόγηση στο δελτίο τιμών φαρμάκων που εκδόθηκε τότε, καθώς ενσωματώθηκε απλώς η νέα τιμή του ΦΠΑ στο φάρμακο – στην ουσία, έκανε τη μείωση κατά 0,5% στον ΦΠΑ και δεν έκανε καμία ενέργεια για τον καινούργιο και χαμηλότερο υπολογισμό της τιμής κάθε φαρμάκου.

Σύμφωνα με έγκριτους νομικούς κύκλους, αν η κυβέρνηση δεν δώσει κάποια πειστική απάντηση, το γεγονός ότι για τους 11 μήνες του 2015 δεν έγινε τιμολόγηση στα φάρμακα συνιστά παράλειψη καθήκοντος από τους αρμόδιους υπουργούς που είχε σαν αποτέλεσμα να ζημιωθεί το Δημόσιο ( με την έννοια ότι επιβαρύνθηκε χωρίς αιτία) με το ποσό των 140 εκ ευρώ. Αυτή η συμπεριφορά συνιστά την απιστία όπως την περιγράφει ο Ποινικός Κώδικας και τον λόγο πλέον τον έχουν τα αρμόδια όργανα της Πολιτείας. Και με δεδομένο ότι τον φάκελο τον έχει στα χέρια της η κα Ράικου, δεν αποκλείεται να φτάσει στη Βουλή πρόταση της εισαγγελικής αρχής για άρση της ασυλίας των εμπλεκόμενων υπουργών…

 

 

Ο Πολάκης και οι… πρώην

Διαβάστε πώς περιγράφει το τοπίο της αγοράς ο νυν υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης ρίχνοντας τα βάρη στον Άδωνι Γεωργιάδη, καθώς, τόσο σε επίπεδο φαρμάκου όσο και εξοπλισμού, την περίοδο πριν από τα μνημόνια όσο και την τελευταία εξαετία οι δαπάνες του Δημοσίου, χωρίς την συμμετοχή των ασθενών, είχαν φτάσει να είναι της τάξης των 5-6 δισ. ευρώ, από τον προϋπολογισμό και τα Ταμεία.

Ακολούθησε –λέει ο κ. Πολάκης– μία οριζόντια περικοπή, που δεν πείραξε «ούτε τρίχα από το σύστημα υπερτιμολόγησης και λαμογιάς», και θυμίζει όσα είχε πει στους κ.κ. Γεωργιάδη, Λοβέρδο και Βορίδη. Ο τρόπος με τον οποίο γινόταν η τιμολόγηση και ο υπολογισμός για την αποζημίωση σε σχέση με τα φαρμακευτικά σκευάσματα ήταν διαμορφωμένος έτσι ώστε να προφυλάσσει συγκεκριμένες εταιρείες, εκτιμά ο ο κ. Πολάκης, ο οποίος προσδιόρισε τα σχετικά ποσά όσον αφορά τη Novartis στα 4,5 δισ. ευρώ περίπου, τα τελευταία 6 με 7 χρόνια.

Ο Άδωνις Γεωργιάδης ρωτά από την πλευρά του επισήμως τον Πολάκη, αναφερόμενος στις συγκεκριμένες δηλώσεις του υπουργού Υγείας, περί «πειραγμένων» τιμών οι οποίες ευνοούσαν συγκεκριμένες εταιρείες, αν έχει καταργήσει τις συγκεκριμένες διατάξεις, οι οποίες, κατά δήλωση του Παύλου Πολάκη, ευνοούσαν συγκεκριμένες φαρμακοβιομηχανίες και επιπλέον αν έχει διορθώσει τις, κατά δήλωση του αναπληρωτή υπουργού, «πειραγμένες» τιμές ορισμένων φαρμάκων με στόχο τη μείωσή τους. Σε πρόσφατη μάλιστα κοινή τηλεοπτική εμφάνιση των δύο που ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ. «στρίμωξε» τον Πολάκη για την μη μείωση των τιμών το 2015 ο υπουργός Υγείας απάντησε απλά και πολιτικά: «Είχαμε άλλες δουλειές»!!!! Προφανώς οι δουλειές αυτές έχουν ήδη κοστίσει 140 εκατομμύρια ευρώ στην χώρα μας, ενώ κάποιες φαρμακευτικές έχουν βάλει στην τσέπη τους στις 55 χώρες που οι τιμές της Ελλάδας είναι σημείο αναφοράς αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ… (Το ποσό των 140.000.000 ευρώ υπολογίζεται με βάση την ετήσια φαρμακευτική δαπάνη που ήταν 2 δις ευρώ και σε  κάθε προηγούμενη τιμολόγηση η μεσοσταθμική μείωση ήταν της τάξης του 7%.)

 

Οι πατέντες, το claw back και το rebate!!!

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Εταιρειών Ελλάδος, το έτος 2015 και το έτος 2016 η φαρμακευτική δαπάνη του ασφαλιστικού συστήματος αυξήθηκε σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και έκλεισε στα 2,6 δισ. και 2,96 δισ. αντιστοίχως. Από τους νόμους, βέβαια, 4052/2012, άρθρο 11, και 3918/2011, άρθρο 34, που εισήγαγαν το claw back και το rebate (υπουργία Α. Λοβέρδου), δηλαδή τον κλειστό προϋπολογισμό του ασφαλιστικού συστήματος, πέραν του οποίου δεν καλύπτονται οι δαπάνες (claw back), καθώς και μία μορφή αυξημένης φορολογίας επί των εισπράξεων των εταιρειών (rebate), το υπερβάλλον ποσό δεν προκαλεί αύξηση της δημόσιας δαπάνης, που έκλεισε στα 2 δισ. και 1,945 δισ. αντιστοίχως, αλλά πάντως αυξάνει τη συμμετοχή των ασφαλισμένων!!!

Αυτό σημαίνει ότι η ασφαλιστική φαρμακευτική δαπάνη μειώθηκε σημαντικά την περίοδο 2010-2014, με επίταση της μείωσης την περίοδο 2010-2012, ενώ άρχισε να αυξάνεται το 2015 και το 2016. Η γενική αυτή καθοδική πορεία της ασφαλιστικής φαρμακευτικής δαπάνης 2000-2014 εξειδικεύεται και στην περίπτωση των προϊόντων της Novartis. Στο συμπέρασμα αυτό οδηγεί αβίαστα η παρακολούθηση της τιμολόγησης, ενδεικτικά, ακριβών πρωτοτύπων (on patent) φαρμακευτικών προϊόντων της εταιρείας αυτής.