«Κλείστε την αξιολόγηση και μειώστε τους φόρους»

Τον κίνδυνο αβεβαιότητας και στασιμότητας αν δεν κλείσει σύντομα η β΄ αξιολόγηση με τους δανειστές, επεσήμανε από το βήμα της ετήσιας γενικής συνέλευσης της Τράπεζας της Ελλάδας, το πρωί της Παρασκευής ο Γιάννης Στουρνάρας. Παράλληλα  ζήτησε από την κυβέρνηση να μειώσει τους φόρους σε επιχειρήσεις και  φυσικά πρόσωπα, τόνισε πως «η παραμονή της χώρας στο ευρώ είναι όρος επιβίωσης» και προέβλεψε ανάπτυξη 2,5% φέτος υπό προϋποθέσεις.

«Η ελληνική οικονομία, αν δεν υπάρξει σύντομα συμφωνία, θα αντιμετωπίσει πλήθος αβεβαιοτήτων», τόνισε χαρακτηριστικά. Και υπογράμμισε ότι οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση του προγράμματος θα δημιουργήσουν προσκόμματα στην ανάπτυξη.

Σε κάθε περίπτωση βέβαια, ο ίδιος εκτίμησε ότι εφόσον οι δύο πλευρές επιδείξουν ευελιξία, τότε «μπορούμε να έχουμε αποτελέσματα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα».

Ο Γ. Στουρνάρας επανέλαβε παράλληλα, τη δέσμευση της Ελλάδας για παραμονή στην Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ ξεκαθάρισε ότι το πρόγραμμα βοήθειας θέτει τη χώρα σε τροχιά ανάπτυξης.

Ανέφερε πως η Ευρωζώνη αποτελεί ασπίδα προστασίας για την Ελλάδα δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι: “Για την Ελλάδα, η ενεργός συμμετοχή της στη ζώνη του ευρώ είναι επιτακτικά αναγκαία για λόγους οικονομικούς, κοινωνικούς και εθνικούς”.

Μεταξύ άλλων σημείωσε ότι η ύφεση στο α’ εξάμηνο του 2016 ήταν ηπιότερη του αναμενόμενου.

Τόνισε ακόμα πως «οι επιδόσεις του 2016 αποκαλύπτουν τις προοπτικές της οικονομίας» έσπευσε να προσθέσει και στο ίδιο πλαίσιο, εκτίμησε ότι το 2017, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ θα αγγίξει το 2,5%. Ενώ κίνδυνο για την αναπτυξιακή προοπτική της χώρας αποτελούν οι εκλογές στην Ευρώπη και ο ευρωσκεπτικισμός.

Εκτίμησε ταυτόχρονα ότι είναι βάσιμο να προβλεφθεί πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% το 2017.

Ο κ. Στουρνάρας κατά το 2017 η ελληνική οικονομία αναμένεται να ανακάμψει, αν και εξακολουθούν να υπάρχουν κίνδυνοι για την αναπτυξιακή προοπτική της. Εκτός από τους εξωτερικούς, που αφορούν μια σειρά παραγόντων από την εκλογή Τραμπ και την άνοδο του ευρωσκεπτικισμού μέχρι τις προσφυγικές ροές, υπάρχουν και εσωτερικού κίνδυνοι που συνδέονται κυρίως με τις καθυστερήσεις στην εφαρμογή του προγράμματος, όπως αποτυπώνονται στις δυσχέρειες της δεύτερης αξιολόγησης.

Αν συνεχιστούν οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση του προγράμματος, θα δημιουργηθούν σοβαρά προσκόμματα στην προσδοκώμενη ανάπτυξη: θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στο κλίμα και θα ανοίξει ένας νέος κύκλος αβεβαιότητας ως προς την ολοκλήρωση του προγράμματος. Η αβεβαιότητα θα ενισχυθεί εάν τελικά δεν καταστεί δυνατή η συμμετοχή των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.

Άλλοι κίνδυνοι συνδέονται και με τις καθυστερήσεις και την αναβλητικότητα στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που έχουν αποφασιστεί ή από τις στρεβλώσεις στη λειτουργία του ανταγωνισμού που ενδέχεται να πλήξουν κρίσιμους τομείς της οικονομίας.

Όσον αφορά το τραπεζικό σύστημα, διαβεβαίωσε ότι οι πιέσεις που παρατηρήθηκαν το 2015, αποκλιμακώθηκαν σημαντικά κατά τη διάρκεια του 2016.

Σε ό,τι αφορά τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα σημείωσε πως μειώθηκαν στα 106,3 δισ. ευρώ στα τέλη του 2016, ενώ στόχο αποτελεί να μειωθούν κατά 40 δισ. ευρώ έως το τέλος του 209.

Έκανε λόγο παράλληλα για επιτάχυνση της εισροής των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων το πρώτο μήνα του 2017.

Αλλαγή του μίγματος δημοσιονομικής πολιτικής

Σύμφωνα με τον κεντρικό τραπεζίτη απαιτείται αλλαγή του φοροκεντρικού μίγματος δημοσιονομικής πολιτικής καθώς εκτιμά ότι το ακολουθούμενο μίγμα λειτουργεί ανασταλτικά για την ανάπτυξη.

«Το σοβαρότερο από τα εμπόδια που πρέπει να αρθεί σταδιακά είναι η υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων. Η υπερκάλυψη του δημοσιονομικού στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα κατά το 2016 κατά κύριο λόγο προσδιορίστηκε από την υπεραπόδοση των φορολογικών εσόδων και πολύ λιγότερο από τη συγκράτηση των δημόσιων δαπανών.

Η ανοδική πορεία των φορολογικών εσόδων οφείλεται στην αλλαγή των συντελεστών άμεσης και έμμεσης φορολογίας, αλλά και στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης λόγω της εκτεταμένης χρήσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών, η οποία συνέβαλε στον περιορισμό της απόκρυψης εισοδημάτων. Ωστόσο, το ακολουθούμενο μίγμα δημοσιονομικής πολιτικής λειτουργεί πλέον ανασταλτικά για την ανάπτυξη, συμβάλλει στην αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του ιδιωτικού τομέα προς το Δημόσιο και ενθαρρύνει τη φοροδιαφυγή και την αδήλωτη εργασία.

Η είσοδος της οικονομίας σε μια αναπτυξιακή πορεία απαιτεί αλλαγή του ακολουθούμενου “φοροκεντρικού” μίγματος δημοσιονομικής πολιτικής. Έμφαση θα πρέπει να δοθεί στη συγκράτηση και συστηματική αναδιάρθρωση των μη παραγωγικών δαπανών, στη μείωση του υπέρμετρου φορολογικού βάρους στην παραγωγική οικονομία, καθώς και των ασφαλιστικών εισφορών, και στην αποδοτικότερη αξιοποίηση και διαχείριση της δημόσιας περιουσίας.

Απαιτείται δηλαδή η δημιουργία ενός “δημοσιονομικού περιβάλλοντος” κατάλληλου για τη στήριξη της αναπτυξιακής προσπάθειας. Εξάλλου, η υλοποίηση των βραχυπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του δημόσιου χρέους, η εξειδίκευση των μεσομακροπρόθεσμων μέτρων και η ενδεχόμενη ποσοτικοποίηση ρεαλιστικών δημοσιονομικών στόχων για μετά το 2018 είναι αποφάσεις που θα συμβάλουν στη δημιουργία ενός επαρκούς “δημοσιονομικού περιβάλλοντος”. Συγκεκριμένα, η καλύτερη του αναμενόμενου επίδοση στην επίτευξη συγκεκριμένων στόχων για το πρωτογενές αποτέλεσμα, σε συνδυασμό με την υλοποίηση των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων, μπορεί να οδηγήσει σε σταδιακή μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης χωρίς να απειληθεί η δημοσιονομική ισορροπία.

Επισημαίνεται ότι μεγαλύτερα συμπληρωματικά οφέλη μπορούν να εξασφαλιστούν εφόσον ο “δημοσιονομικός χώρος” που δημιουργούν είτε οι υπεραποδόσεις των φορολογικών εσόδων είτε οι μεταρρυθμίσεις χρησιμοποιηθεί για να γίνουν μειώσεις των συντελεστών της φορολογίας εισοδήματος. Παράλληλα, η δημοσιονομική πολιτική θα πρέπει να στηρίξει την ανάπτυξη με τη θέσπιση ενός σταθερού, διεθνώς ανταγωνιστικού και κοινωνικά δίκαιου φορολογικού συστήματος».