«Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, γύρω στις 7:00 το πρωί ένιωσα ότι ο κίνδυνος για το τέλος τους ήταν πολύ κοντά, όταν και η Μέρκελ και ο Τσίπρας ζήτησαν διακοπή. Εκείνη τη στιγμή τους χώριζαν μόνο 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ (…). Εκεί τους είπα πως αν τελειώσουν οι διαπραγματεύσεις χωρίς αποτέλεσμα, είμαι έτοιμος να πω δημόσια ότι η Ευρώπη είναι κοντά στην καταστροφή για 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ».

Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος σε συνέντευξη που παραχώρησε στην «Καθημερινή» έδωσε μία εικόνα των δραματικών διαπραγματεύσεων της Συνόδου Κορυφής που τέλειωσαν –όπως τέλειωσαν– το ιστορικό πρωινό της 13ης Ιουλίου.

Δεν πρόκειται να ευλογήσουμε τα γένια μας για το πόσες φορές υποστηρίξαμε στην «Α»  ότι για ένα, δύο ή 5 δισ. ευρώ ή για τα καπρίτσια του κάθε Βαρουφάκη ή Σόιμπλε δεν θα διαλυόταν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Βλέποντας, ωστόσο, τα «καυτά» γεγονότα με απόσταση μίας εβδομάδας που περιείχε την «αδελφοκτόνα» για τον ΣΥΡΙΖΑ ψηφοφορία των προαπαιτούμενων στη Βουλή και έναν ανασχηματισμό που ανακοινώθηκε το βράδυ της Παρασκευής, διαπιστώνεται ότι το σενάριο της ελληνικής δημοσιονομικής τραγωδίας εμπεριέχει πολλά πειράματα.

Το πρώτο πείραμα είναι το αυταπόδεικτο: ότι μία χώρα όπως η Ελλάδα, με έντονες διαρθρωτικές στρεβλώσεις και εξαιρετικά πολλές ανορθογραφίες σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο μπήκε και με δική της ευθύνη στο τραπέζι του Προκρούστη για να υποστεί την συνταγογραφούμενη πειραματική θεραπεία που επέβαλαν τιμωρητικά –σε κάποιες περιπτώσεις– οι δανειστές της. Δεν θα πούμε τα γνωστά περί λανθασμένων πολλαπλασιαστών, και μέτρων που εκτόξευσαν την ύφεση και τη ανεργία. Αρκεί να σας παραπέμψουμε στο εξαιρετικά ενδιαφέρον ρεπορτάζ της «Α» που κυκλοφορεί σχετικά με το πώς, λ.χ. η Γερμανία επιβάλει σειρά τελεσιγραφικών μέτρων στην Ελλάδα τα οποία αρνείται να εφαρμόσει η ίδια στο εσωτερικό της.

Ο δεύτερος πειραματισμός έχει να κάνει με τον πρόεδρο της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα. Είναι αλήθεια ότι η διαπραγμάτευση που είχε υποσχεθεί απέτυχε, καθώς ούτε οι ζουρνάδες ήχησαν, ούτε πεντοζάλια χόρεψαν οι αγορές. Ο πρωθυπουργός παραδέχτηκε ότι έκανε λάθη, ότι υποτίμησε την αντίσταση των εταίρων και μπροστά στο (πραγματικό) δίλλημα-τελεσίγραφο «Συμφωνία ή GREXIT» έβαλε το εθνικό συμφέρον πάνω από τις προσωπικές ενστάσεις και τις κομματικές ισορροπίες.

Μεταλλάχθηκε άραγε ο Αλ. Τσίπρας σε ένα νεοφιλελεύθερο ή έστω σοσιαλδημοκράτη πολιτικό αρχηγό που βρήκε το… φως του στα μνημόνια; Όχι. Ο κ. Τσίπρας διαπίστωσε έστω και την ύστατη ώρα ότι ο εναλλακτικός «παράδεισος» που υπόσχονταν μαθητευόμενοι μάγοι εντός και εντός συνόρων είναι παραμύθι που είχε μόνο δράκους. Τον δράκο των κλειστών τραπεζών, τον δράκο της απόλυτης φτώχιας και τον… δεινόσαυρο που θα πέταγε από τον ουρανό την ανθρωπιστική βοήθεια προκειμένου να επιβιώσουν 11.000.000 άνθρωποι.

Προτίμησε, λοιπόν, ο Αλέξης Τσίπρας να υπογράψει μία εξαιρετικά βαριά συμφωνία που τουλάχιστον αποτρέπει τη χρηματοπιστωτική ασφυξία και την εξαέρωση των καταθέσεων, δίνοντας πιθανότητες στην Ελλάδα να σταθεί στα πόδια της.

Αυτές τις πιθανότητες θα διεκδικήσει ο κ. Τσίπρας κόντρα σε ένα άλλο παράδοξο πειραματισμό: να ηγηθεί της χώρας στο δυσκολότερο δίμηνο-τρίμηνο της μεταπολιτευτικής ιστορίας της, έχοντας σχεδόν το 1/3 των κυβερνητικών βουλευτών να μην στηρίζει τις αποφάσεις που πρέπει να παρθούν. Το οξύμωρο; Ο Αλ. Τσίπρας θα κρατάει το τιμόνι μίας κυβέρνησης μειοψηφίας την οποία στηρίζει (για την ώρα…) η αντιπολίτευση και την… αντιπολιτεύονται τα ενδοΣΥΡΙΖΑϊκα καπετανάτα.

Υπό αυτές τις συνθήκες, το ερώτημα είναι αν το καινούργιο κυβερνητικό σχήμα –που μάλλον είναι αποτέλεσμα των νέων εσωκομματικών ισορροπιών στην Κουμουνδούρου– μπορεί να κάνει τη «βρώμικη δουλειά» που πρέπει να γίνει τους επόμενους κρίσιμους μήνες.

Ιδού η Ρόδος ιδού και ο… δοκιμαστικός σωλήνας.