Τυφλή υπακοή στον νόμο ή απλώς… «υπακοή»;

Σε μία πρωτοφανή κίνηση, που εκθέτει τη χώρα μας στη διεθνή κοινότητα, προχώρησε ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών, Αντώνης Λιόγας, ασκώντας έφεση κατά των δύο αποφάσεων του Συμβουλίου Εφετών που έκριναν ότι δεν πρέπει να εκδοθούν οι πέντε (από τους οκτώ συνολικά) Τούρκους αξιωματικούς που ήρθαν με ελικόπτερο στην Ελλάδα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου.

Με την κίνηση του αυτή, ο κ. Αντώνης Λιόγας αποδέχεται ότι «ο φάκελος της Τουρκίας είναι πλήρης», ότι οι 8 αξιωματικοί συμμετείχαν στην απόπειρα κατάλυσης πολιτεύματος και ότι πρέπει να παραδοθούν στις Αρχές της γειτονικής χώρας –στη βάση των διεθνών δεσμεύσεων της χώρας μας– για να δικαστούν εκεί. Τι κι αν η διεθνής κοινότητα έχει ξεσηκωθεί μετά το πογκρόμ διώξεων που πραγματοποιεί εδώ και σχεδόν 6 μήνες ο Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν; Τι κι αν χιλιάδες κρατικοί λειτουργοί (δικαστικοί, αστυνομικοί, στρατιωτικοί, εκπαιδευτικοί κ.ά.) έχουν βρεθεί με συνοπτικές διαδικασίες και μετά από άγριο βασανισμό σε κάποιο κελί; Τι κι αν συζητιέται η επαναφορά της θανατικής ποινής; Τι κι αν τα διεθνή ΜΜΕ ζητούν από την Ελλάδα να μη στείλει τους 8 αξιωματικούς στο «Εξπρές του μεσονυχτίου»; Τι κι αν τα στοιχεία που έστειλε η Άγκυρα είναι από αβάσιμα έως αίολα; Ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών έχει διαφορετική άποψη και κανένα δισταγμό να οδηγήσει τους Τούρκους φυγάδες στο… στόμα του λύκου ή –για να ακριβολογούμε– σε αυτό του αφηνιασμένου «σουλτάνου».

Κόντρα στους εισαγγελείς
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η κίνηση του προϊσταμένου της Εισαγγελίας Εφετών έρχεται σε αντίθεση με τις αγορεύσεις των δύο εισαγγελέων που συμμετείχαν στις διαφορετικές συνθέσεις του Συμβουλίου Εφετών. Ιδιαίτερα, τα όσα είπε ο εισαγγελέας Γιώργος Βούλγαρης αποτελούν «μνημείο» στη Δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον ελληνικό πολιτισμό.
«Είστε δικαστές, όχι διπλωμάτες και πρέπει να ακούσετε τη συνείδησή σας. Καλείστε να βγάλετε απόφαση σε μία ιδιαίτερη περίπτωση, που είναι πολύ πιθανό ελάχιστοι συνάδελφοι σε όλη τους την καριέρα να τους τύχει τέτοια υπόθεση», ανέφερε αρχικά ο κ. Βούλγαρης, και πρόσθεσε:
«Δυστυχώς ή ευτυχώς, ευτυχώς κατ’ εμέ, αυτή η χώρα έχει διδάξει πολλά για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία. Η πρώτη χώρα είμαστε που ασχολήθηκε με την έννοια άσυλο. Αντικειμενικά, αν αυτοί έχουν διαπράξει αδικήματα πρέπει να τους εκδώσουμε. Αλλά, ποια χώρα τούς ζητάει; Χώρα με ελευθερία του Τύπου; Που διδάσκει με τη δημοκρατία της; Ποιος τους γυρεύει; Υπάρχει κάποιος στην Ελλάδα ή στον πολιτισμένο κόσμο που πιστεύει ότι η κατάσταση στην Τουρκία θυμίζει την αθηναϊκή δημοκρατία στην εποχή του Κλεισθένη; Εγγυάται κάποιος για τη δημοκρατία και τη δίκαιη δίκη όσων δικάζονται; Ακούσαμε ότι καταπατώνται τα ανθρώπινα δικαιώματα, ότι γίνεται πογκρόμ κατά ανθρώπων που δεν είναι αρεστοί. Όλα αυτά θυμίζουν χώρα που θέλει να μπει στην Ε.Ε.; Τότε γιατί σταμάτησαν οι διαπραγματεύσεις; Ποια δικαστήρια θα τους δικάσουν; Αυτά τα δικαστήρια που έχουν απολύσει δικαστές και προσέλαβαν άλλους; Πού θα πάτε να τους δώσετε; Εδώ ακούμε ότι ενδεχομένως επιτραπεί ξανά η θανατική ποινή».

«Η Ελλάδα δεν είναι βιλαέτι»
Συνεχίζοντας τη συγκλονιστική του ομιλία, που μάλλον δεν μπήκε στον κόπο να διαβάσει ο Αντ. Λιόγας, ο εισαγγελέας Βούλγαρης σημείωσε: «Η Ελλάδα, εδώ και 200 χρόνια, δεν είναι βιλαέτι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τακτικές τύπου Αλή Πασά που ακρωτηριάζουν, βιάζουν, αποκεφαλίζουν, έχουν εκλείψει. Ανήκουμε στην Ευρώπη. Προασπίζουμε τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δίκαιη δίκη. Αν τέλεσαν αδίκημα, να δικαστούν, να τιμωρηθούν, αλλά να τύχουν μίας δίκαιης δίκης. Αν αποφασίσετε να εκδοθούν είστε σίγουροι ότι δεν θα τύχουν βασανιστηρίων; Πόσες φορές το ευρωπαϊκό δικαστήριο δεν έχει καταδικάσει την Τουρκία για τέτοια πράγματα; Η Επιτροπή Ασύλου που απέρριψε το αίτημά τους λέει ότι γίνονται βασανιστήρια. Ναι μεν τα δέχεται, αλλά τους εκδίδει».

Ο ίδιος χαρακτήρισε αόριστο το κατηγορητήριο που έχει αποστείλει η Τουρκία, ενώ τόνισε πως πιστεύει ότι «υπάρχουν πάρα πολλές πιθανότητες να υποστούν οι αξιωματικοί απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση αν σταλούν στη χώρα τους». Προέτρεψε τους δικαστές να ακολουθήσουν τα παραδείγματα του Τερτσέτη και του Πολυζωίδη και να αποφασίσουν με τη συνείδηση τους: «Μα θα μου πείτε ότι οι διεθνείς σχέσεις τι θα γίνουν; Βαρέθηκα σε αυτή τη χώρα να ακούω για τις διεθνείς και διμερείς σχέσεις. Εσείς δεν είστε διπλωμάτες και δεν έχετε διχαλωτή γλώσσα. Είστε δικαστές και πρέπει να ακούσετε τη συνείδησή σας. Σας καλώ, σας παρακαλώ να απορρίψετε το αίτημα», ήταν τα λόγια του Γιώργου Βούλγαρη.

Στο ίδιο μήκος κύματος και η εισαγγελέας Ευσταθία Καπαγιάννη, η οποία πρότεινε τη μη έκδοση των Τούρκων αξιωματικών, εξηγώντας ότι «θεωρώ σχεδόν βέβαιο ότι θα βασανιστούν και θα υποστούν εξευτελιστική μεταχείριση». Ανέφερε ακόμη ότι «καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει εκδώσει Τούρκους για τους οποίους υπάρχουν ανάλογα αιτήματα των τουρκικών αρχών, φέρνοντας ως παράδειγμα τόσο τη Γερμανία όσο και τη Σουηδία».

Τα στοιχεία που έκρινε επαρκή
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει να παρουσιάσουμε τα στοιχεία που έστειλαν στις ελληνικές Αρχές οι Τούρκοι και ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών, Αντ. Λιόγας, κρίνει επαρκή για την έκδοση των 8 φυγάδων αξιωματικών. Σύμφωνα με αυτά, την ημέρα της απόπειρας πραξικοπήματος στη γειτονική χώρα, οι 8 στρατιωτικοί φέρονται να επέβαιναν σε τρία διαφορετικά ελικόπτερα (τρεις στο πρώτο, τρεις στο δεύτερο και δύο στο τρίτο). Όταν αντιλήφθηκαν ότι κινδυνεύει η ζωή τους, επιβιβάστηκαν όλοι τους σε ένα ελικόπτερο και κατευθύνθηκαν προς την Αλεξανδρούπολη, με τον φάκελο να αναφέρει ότι έχει καταγραφεί επικοινωνία που είχαν μεταξύ τους τα τρία ελικόπτερα πριν αυτά προσγειωθούν έξω από την Κωνσταντινούπολη και ότι από εκεί προκύπτει συνωμοσία.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Μία ασπρόμαυρη φωτογραφία που δείχνει ένα ελικόπτερο Sikorsky Blackhawk κάπου έξω από την Κωνσταντινούπολη (από τα τουλάχιστον 58 που έχουν οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις) ήταν ένα από τα στοιχεία του φακέλου που έπεισαν τον κ. Λιόγα

 

Η απάντηση των Τούρκων αξιωματικών είναι πως η επικοινωνία τους είχε να κάνει με επιχείρηση περισυλλογής τραυματιών, καθώς όπως ανέφεραν στην ελληνική Δικαιοσύνη «η ειδικότητά μας είναι οι διασώσεις και αυτό κάναμε και εκείνο το βράδυ. Δεν έχουμε καμία σχέση με τον Φετουλάχ Γκιουλέν. Στις στρατιωτικές Σχολές μάθαμε τον Κεμαλισμό, όπως όλοι οι συνάδελφοί μας. Είμαστε βέβαιοι ότι αν εκδοθούμε στην Τουρκία θα βασανιστούμε». Προς επίρρωση των ισχυρισμών τους, η τουρκική κυβέρνηση έβαλε στον φάκελο και φωτογραφίες από κάμερες ασφαλείας που βρίσκονται στο σημείο από όπου φέρονται –σύμφωνα με την Άγκυρα– να αναχώρησαν για Ελλάδα οι στρατιωτικοί.
Αξίζει, τέλος, να σημειώσουμε, προς ενημέρωση και του προϊσταμένου της Εισαγγελίας Εφετών, ότι οι οικογένειες των οκτώ αξιωματικών έχουν απομονωθεί στην Τουρκία, οι σύζυγοι τριών εξ αυτών έχουν αναγκαστεί να αφήσουν τη δουλειά τους, τους έχουν αφαιρεθεί τα διαβατήρια και ζουν υπό το καθεστώς εκφοβισμού και πιέσεων. Τον λόγο πλέον έχει ο Άρειος Πάγος, σε κάθε περίπτωση όμως ο Αντ. Λιόγας βγαίνει βαθύτατα εκτεθειμένος από την κίνηση να ασκήσει έφεση εναντίον της απόφασης για μη έκδοση των πέντε από τους οχτώ στρατιωτικών. Πολλώ δε μάλλον, όταν –έστω και για τα μάτια του κόσμου– ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, δήλωσε ότι «η Ελλάδα είναι κράτος δικαίου και οφείλει η κυβέρνηση να σέβεται τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης, ανεξαρτήτως του πολιτικού κόστους που μπορεί να έχει κάτι τέτοιο».

 

Το γράμμα και το πνεύμα του νόμου
Σε κάθε περίπτωση η απρόβλεπτη κίνηση του προϊσταμένου της Εισαγγελίας Εφετών να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης του Συμβουλίου Εφετών προκαλεί εύλογα ερωτηματικά στο ευρύ κοινό που παρακολουθεί τις εξελίξεις, αλλά και σε μέρος του νομικού κόσμου.

Κατ’ αρχάς, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι με την έφεσή του ο κ. Λιόγας ασκεί ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΝΟΜΙΜΟ δικαίωμα, όπως έχει συμβεί και σε άλλες περιπτώσεις. Ουδείς, επίσης, μπορεί να προσάψει το παραμικρό στον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Εφετών από τη στιγμή που έκρινε ότι ο φάκελος του τουρκικού αιτήματος ήταν πλήρης.

Εδώ όμως υπάρχει ένα τεράστιο «αλλά». Όσο κι αν δεν μπορεί να αναιρεθεί η διάκριση της δικαστικής από την εκτελεστική και νομοθετική εξουσία, το θέμα είναι τέτοιο που δεν μπορεί κανείς να δει την όποια δικαστική απόφαση ξεκομμένη από το τι συνέπειες αυτή θα έχει για τις διεθνείς σχέσεις της χώρας. Αυτό, λοιπόν, το πολιτικό αποτέλεσμα που θα παράξει η δικαστική απόφαση επικαλούνται όσοι εκκωφαντικά ψιθυρίζουν στα νομικά πηγαδάκια ότι με την έφεση Λιόγα η κυβέρνηση κέρδισε λίγο μεν (σ.σ. σύμφωνα με το άρθρο 451 το ΚΠολΔ, κατά της οριστικής απόφασης του Συμβουλίου Εφετών επιτρέπεται σ’ αυτόν για τον οποίο ζητείται η έκδοση και στον εισαγγελέα να ασκήσουν έφεση στο β΄ τμήμα του Αρείου Πάγου μέσα σε 24 ώρες από τη δημοσίευση της απόφασης, ο δε Άρειος Πάγος σε συμβούλιο αποφαίνεται μέσα μόλις 8 ημέρες) αλλά πολύτιμο χρόνο να δει πώς θα διαχειριστεί πολιτικά την «καυτή πατάτα» που της έτυχε.

Άλλωστε αυτοί που… απορούν λένε ότι ο κ. Λιόγας δεν χρειαζόταν πολλά νομικά ερείσματα για να μην ασκήσει έφεση. Θα αρκούσε είτε η παγία νομολογία ότι η Ελλάδα δεν προβαίνει στην έκδοση εκζητουμένων προσώπων –αν πρόκειται για εγκλήματα που κατά τους ελληνικούς νόμους χαρακτηρίζονται πολιτικά ή στρατιωτικά– είτε και η πρακτική που ακολουθούν άλλα ευρωπαϊκά κράτη όπως η Γερμανία και η Σουηδία. Οπότε επανατίθεται το ερώτημα που είχε τεθεί και στην περίπτωση του ΣτΕ με τις τηλεοπτικές άδειες: τελικά η Δικαιοσύνη οφείλει τυφλή υπακοή στον νόμο ή οφείλει να «υπακούσει» στην κοινωνική και πολιτική συγκυρία;

Παράδειγμα ο Σαρτζετάκης
Επειδή οι υποθέσεις προσώπων που εκζητούνται για πολιτικά εγκλήματα είναι ιδιαιτέρως ευαίσθητες ως προς τον χειρισμό τους, υπάρχουν και άλλοι νομικοί κύκλοι που δίνουν άλλη διάσταση στην κίνηση του προϊσταμένου της Εισαγγελίας Εφετών, Αντώνη Λιόγα, να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης του Συμβουλίου Εφετών για μη έκδοση των 5 από τους 8 Τούρκους αξιωματικούς.
Λένε συγκεκριμένα ότι η ύπαρξη αντιφατικής κρίσης από αυτήν του εισαγγελέα, Γιώργου Βούλγαρη, πέταξε επί της ουσίας την μπάλα στην… εξέδρα του Αρείου Πάγου, ώστε να «χρεωθεί» το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο την τελική απόφαση της έκδοσης ή μη.

Πάντως, με μία πιο διασταλτική ερμηνεία, οι ίδιοι νομικοί κύκλοι θυμήθηκαν ότι ακόμη και σε πολύ σκοτεινές εποχές, όπως η προδικτατορική Ελλάδα, δικαστές όπως ο νεαρός τότε ανακριτής του Γ΄ Τμήματος Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης, Χρήστος Σαρτζετάκης, ανέλαβαν το βάρος των ευθυνών τους και διεκπεραίωσαν υποθέσεις όπως η πολιτική δολοφονία Λαμπράκη, έστω και αν χρειάστηκε να κλείσει τα αυτιά σε απειλές κατά της ζωής του είτε αγνοώντας σκληρές «καθεστωτικές υποδείξεις» για την απόφαση που θα καταδίκαζε τους δολοφόνους. «Υπήρχε και τότε Άρειος Πάγος, αλλά μάλλον δεν υπήρχε… εξέδρα», λένε χαμογελώντας…

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΛΥΚΟΥΡΕΖΟΥ:

«Πιστεύω ότι ο Άρειος Πάγος θα απορρίψει την έφεση του κ. Λιόγα»

Εύλογα ερωτηματικά για τις δύο αντιφατικές αποφάσεις του Συμβουλίου Εφετών θέτει με κείμενο-παρέμβασή του, ο έγκριτος ποινικολόγος, Αλέξανδρος Λυκουρέζος. Αφού πρώτα διερωτάται «τι μπορεί να μεσολάβησε μεταξύ των δύο κρίσεων, ώστε μέσα σε είκοσι τέσσερις ώρες το Συμβούλιο Εφετών να μεταβάλει την άποψή του και να δεχθεί, προφανώς, ότι η Τουρκία αίφνης… σέβεται τα υπερασπιστικά δικαιώματα των κατηγορουμένων και την αξιοπρέπειά τους, και ότι παρέχει τα εχέγγυα δίκαιης δίκης τους;», στη συνέχεια σημειώνει με νόημα ότι «την απάντηση γνωρίζει ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών, κ. Λιόγας, που άσκησε έφεση κατά της πρώτης απόφασης του Συμβουλίου, με την οποία αποφασίστηκε η μη έκδοσή τους». Ο κ. Λυκουρέζος προσθέτει ακόμα ότι «άγνωστο παραμένει, βεβαίως, αν η πρωτοβουλία αυτή του κ. προϊσταμένου τελούσε σε γνώση και ετύγχανε εγκρίσεως της κ. Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου».

Ο έγκριτος νομικός προσθέτει: «Πλέον, η τύχη των εκζητουμένων απομένει να κριθεί από τον Άρειο Πάγο. Πιστεύω ότι τελικά το ανώτατο δικαστήριο θα απορρίψει την έφεση του Εισαγγελέως κ. Λιόγα και δεχθεί την έφεση των Τούρκων αξιωματικών. Μόνον αυτή η εξέλιξη θα είναι σύμφωνη με τον νομικό μας πολιτισμό». Μάλιστα, χωρίς να μασά τα λόγια του ο Αλέξανδρος Λυκουρέζος μιλάει ανοιχτά για τις πιέσεις (φανερές και παρασκηνιακές) που ασκούνται από την Άγκυρα στην Αθήνα και εκφράζει τον φόβο του ότι σε περίπτωση που ο Άρειος Πάγος δεχτεί την ένσταση του Αντώνη Λιόγα «η ελληνική Δικαιοσύνη θα εκτεθεί ανεπανόρθωτα, καθώς θα εμφανίζεται ενδοτική και υποκύπτουσα στα πολιτικά κελεύσματα της Τουρκίας, ενώ και η χώρα μας θα κινδυνεύει να τιμωρηθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των εκζητουμένων».

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Διαβάστε επίσης

Χρησιμοποιούμε cookies για λόγους στατιστικών & επισκεψιμότητας Συμφωνώ Περισσότερα