Φώφη, έτοιμη για όλα

Μπορεί στο ΠΑΣΟΚ να αναμένουν την οριστική απάντηση του Σταύρου Θεοδωράκη και του Ποταμιού, για συμπόρευσης-αναγέννηση της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, αίφνης όμως νέα δεδομένα παρουσιάζονται στο πολιτικό σκηνικό. Διότι με βάση τα όσα υποστήριξε δημόσια η Άννα Διαμαντοπούλου, όχι μόνο δεν ενισχύεται η ΔΗ.ΣΥ., τουναντίον κινδυνεύει και με αποχωρήσεις ηχηρών ονομάτων.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Προς το παρόν η Φώφη Γεννηματά δεν αντιδρά. Απλώς περιμένει. Ή πιο σωστά πιέζει προς την κατεύθυνση να λάβει τις απαντήσεις που θέλει από τη Σεβαστουπόλεως για να κάνει το επόμενο βήμα. Μάλιστα όπως υποστηρίζεται δεν υπήρξε κανένας αποκλεισμός, καθώς προτάθηκε και σε διαφωνούντες να είναι μεταξύ των ονομάτων που ανακοίνωσε ο κ. Αλιβιζάτος. Η ίδια η κ. Γεννηματά άφησε για μία ακόμη φορά αιχμές προς την πλευρά Θεοδωράκη μέσω ραδιοφωνικής της συνέντευξης λέγοντα ότι «όποιος αισθάνεται ότι εκφράζεται από τον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς δεν έχει πια καμία δικαιολογία και κανένα λόγο να μην ενώσει τις δυνάμεις του μαζί μας». Ως προς το οργανωτικό σκέλος, η κ. Γεννηματά επισήμανε ότι ο νέος φορέας «μπορεί να είναι είτε πολυκομματικός είτε πολυτασικός, αλλά λειτουργεί με εκλεγμένο πρόεδρο, με εκλεγμένα όργανα και δεν είναι μια απλή συνομοσπονδία όπου οι αποφάσεις λαμβάνονται σε επίπεδο των επικεφαλής και των κορυφαίων στελεχών». Και εξέφρασε την ελπίδα της οι υποψήφιοι για την προεδρία του νέου φορέα «να είναι όσο το δυνατόν περισσότεροι».

Όλα τα σενάρια

Στο μεταξύ τα όσα είπε η κ. Διαμαντοπούλου για συμπόρευση με το Ποτάμι και τον Ευάγγελο Βενιζέλο (βλ. ρεπορτάζ σελ. 7) έχουν δημιουργήσει αναταραχή στην Χαριλάου Τρικούπη, καθώς ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αφενός χαρακτηρίζεται ως απρόβλεπτος, αφετέρου το τελευταίο διάστημα έχει πυκνώσει τις επαφές του με στελέχη της ευρύτερης Κεντροαριστεράς. Οπότε είναι πολύ λογικό να εξετάζονται όλα τα πιθανά σενάρια για την επόμενη ημέρα.

# Το καλύτερο δυνατό σενάριο θα ήταν να συμφωνούσαν όλοι (Ποτάμι, Ώρα Αποφάσεων) για κοινή πορεία. Όμως αυτό με τα μέχρι στιγμής δεδομένα φαντάζει πολύ δύσκολο.

# Ένα δεύτερο σενάριο είναι να προχωρήσει ο χώρος με δύο νέα κόμματα, τη ΔΗ.ΣΥ. και τη συμπόρευση των υπολοίπων. Κάτι που αναμφίβολα δυσκολεύει το εγχείρημα της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Και ως απάντηση σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο προκρίνεται η συνέχιση της επιθετικής τακτικής της ΔΗ.ΣΥ. με μεταγραφές κι άλλων στελεχών από το Ποτάμι, προκειμένου να αποψιλωθεί ή όποια δυναμική συμπόρευσης Θεοδωράκη – Διαμαντοπούλου.

# Στο τραπέζι υπάρχει και το σενάριο να αληθεύουν όλα όσα δήλωσε η κ. Διαμαντοπούλου και να υπάρξει και αποχώρηση Βενιζέλου από το ΠΑΣΟΚ. Αυτό είναι το απευκταίο, αλλά ήδη εξετάζονται τρόποι για να αντιμετωπιστεί.

Η στρατηγική

Όπως επισημαίνουν, πάντως, στην Χαριλάου Τρικούπη, η κ. Γεννηματά ασχολείται με το πώς θα αναδείξει τη Δημοκρατική Συμπαράταξη εν μέσω της τεχνητής πόλωσης που προσπαθούν να στήσουν κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση με στόχο να συνθλίψουν τον ενδιάμεσο χώρο.

Η τακτική που επιλέγουν ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ. δείχνει, σύμφωνα με την Χαριλάου Τρικούπη, ότι τα δύο κόμματα προσβλέπουν δημοσκοπικά οφέλη με την επιλογή τους να κλιμακώσουν τις μεταξύ τους συγκρούσεις ακόμη και μέσα στον Αύγουστο. Για «πολωτική διαδικασία» έκανε λόγο άλλωστε η Φώφη Γεννηματά από το βήμα της Βουλής στη συζήτηση για το νομοσχέδιο Γαβρόγλου για την Παιδεία – την στιγμή που ο Αλέξης Τσίπρας αποχωρούσε από την αίθουσα αφού είχε ολοκληρώσει το μπρα ντε φερ με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Η επικεφαλής της ΔΗ.ΣΥ. ξεκίνησε την ομιλία της με την ανάδειξη της επιλογής των δύο κομμάτων να ποντάρουν στις άγριες συγκρούσεις, εντός και εκτός βουλής. Και υπενθύμισε επί της ουσίας ότι η Δημοκρατική Συμπαράταξη θα επιμείνει στη λογική των ίσων αποστάσεων από Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ. Με την ομιλία της διαφώνησε ανοιχτά με τον Κυριάκο Μητσοτάκη «ψηφίζοντας» την κυβερνητική πρόταση για δωρεάν μεταπτυχιακά των οικονομικά ασθενέστερων , προβλέποντας όμως ότι ο νόμος Γαβρόγλου για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση δεν θα μακροημερεύσει.

Όπως λένε στη ΔΗ.ΣΥ., η διαδικασία εκλογής ηγεσίας από τη βάση είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να διεκδικήσει καλύτερη θέση στη μάχη προς τις επόμενες εκλογές. Κοινή εκτίμηση στην Δημοκρατική Συμπαράταξη παραμένει ότι η προσπάθεια ανασυγκρότησης της παράταξης αρχίζει να αποδίδει καρπούς. Οι διάσπαρτες δυνάμεις της Κεντροαριστεράς μετά την πολύχρονη κρίση φαίνεται ότι ενοποιούνται.

Ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί στην Δημοκρατική Συμπαράταξη ήταν και η συνάντηση του πρώην υπουργού και στελέχους του ΠΑΣΟΚ, Γιάννη Ραγκούση με την Φ. Γεννηματά. Το ραντεβού κλείστηκε με πρωτοβουλία της επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Οι γνωρίζοντες λένε ότι η αποχώρηση και η διαγραφή στη συνέχεια του Γ. Ραγκούση από την «Ώρα Αποφάσεων» ανοίγει τον δρόμο της συμπόρευσης με την ΔΗ.ΣΥ. – κάποιοι μάλιστα δεν αποκλείουν και την κάθοδό του για την ηγεσία του νέου φορέα. Ο κ. Ραγκούσης έχει ήδη συζητήσει αναλυτικά σε πρόσφατη συνάντηση με το Νίκο Αλιβιζάτο για το εγχείρημα και συμφωνεί με την στήριξη του δύσκολου ρόλου που έχει αναλάβει η Επιτροπή.

Ψάχνουν τρόπους να αυξηθεί η συμμετοχή

Παράλληλα στην Χαριλάου Τρικούπη εξετάζουν τρόπους για να προσελκύσουν όσο το δυνατόν περισσότερους ψηφοφόρους στις εκλογές για την ανάδειξη ηγέτη στη Δημοκρατική Συμπαράταξη. Το επιτελείο της προέδρου του ΠΑΣΟΚ, αλλά πρωτίστως η ίδια, γνωρίζει ότι η επιτυχία του εγχειρήματος θα εξασφαλιστεί από την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη κινητοποίηση των διάσπαρτων κεντροαριστερών ψηφοφόρων, όλων των τάσεων και γενιών. Η κατάρτιση του αναγκαίου σχεδίου έχει ήδη ξεκινήσει και παρότι συνυπολογίζουν τη χαλαρότητα του Αυγούστου, εκτιμώντας ότι το πολιτικό κλίμα από τον Σεπτέμβριο θα ευνοήσει εγχείρημα.

Ωστόσο επιμένουν να αναζητούν τις ασφαλείς μεθόδους και προσβλέπουν σε ένα μπαράζ θετικών πρωτοβουλιών από τις πρώτες κιόλας μέρες του επόμενου μήνα. Τα κλειδιά της επιτυχίας περνούν μέσα από την άρση των πιθανών εμποδίων και της προσέλκυσης των αναποφάσιστων ψηφοφόρων που όμως κινούνται στον ευρύτερο χώρο της παράταξης. Η κ. Γεννηματά το είπε καθαρά σε πρόσφατη συνέντευξή της: «Όσο περισσότεροι υποψήφιοι για την ηγεσία, τόσο μεγαλύτερος πλουραλισμός ιδεών και προτάσεων θα υπάρξει και τόσο μεγαλύτερη κινητοποίηση θα γίνει».

Το ενδιαφέρον σημείο είναι ότι η πληθώρα υποψηφίων δεν τρομάζει ούτε την νυν επικεφαλής της ΔΗ.ΣΥ., ούτε τα άλλα στελέχη που είτε σκέφτονται είτε έχουν σχεδόν αποφασίσει τον δρόμο της καθόδου για την εκλογή ηγεσίας από τη βάση. Το αντίθετο…

Έμπειρα κομματικά στελέχη πιστεύουν ότι το ΠΑΣΟΚ που καθιέρωσε στην Ελλάδα την ανάδειξη αρχηγού από τη βάση (το 2004) παρά την εκλογική του καθίζηση τα χρόνια της κρίσης απέδειξε ότι έχει τις δυνάμεις να κατεβάζει κόσμο στις εσωκομματικές κάλπες και να εκλέγει ηγεσίες με την συμμετοχή χιλιάδων μελών και φίλων – αυτό συνέβη και την τελευταία φορά, το 2015 με την εκλογή της Φώφης Γεννηματά. Τις προηγούμενες φορές η αυξημένη συμμετοχή του κόσμου θεωρείτο κάτι παραπάνω από βέβαιη καθώς επικρατούσε κλίμα έντονης πόλωσης και σύγκρουσης μεταξύ των διαφορετικών τάσεων και υποψηφίων – όπως μεταξύ των Γ. Παπανδρέου και Ευ. Βενιζέλου.

 Φόβοι για αλυσιδωτές αντιδράσεις

Στο επιτελείο της κ. Γεννηματά μπορεί να πιέζουν προς κάθε κατεύθυνση για να λάβουν απαντήσεις έως το τέλος Αυγούστου, όμως αυτό είναι εξαιρετικά απίθανο. Κι αυτό διότι στις 2 Σεπτεμβρίου είναι προγραμματισμένη η πανελλαδική σύσκεψη των στελεχών της «Ώρας Αποφάσεων», ενώ το ίδιο διάστημα θα συνεδριάσει και η ΜΕΣΥΑ (Μεγάλη Συγκέντρωση των Αντιπροσώπων) του Ποταμιού για να λάβει τις αποφάσεις της.

Όμως αυτό που φοβούνται στην Χαριλάου Τρικούπη είναι ότι πιθανή άρνηση των δύο θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις και στο έκτακτο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, που είναι προγραμματισμένο για το τελευταίο δεκαήμερο του επόμενου μήνα. Θα έχουν προηγηθεί η εορτή του ΠΑΣΟΚ για τα γενέθλια του Κινήματος την 3η Σεπτεμβρίου και θα έχουν δοθεί και οι απαντήσεις, είτε απ’ ευθείας, είτε μέσω των συνεντεύξεων των πολιτικών αρχηγών στο πλαίσιο της ΔΕΘ.

Και φυσικά εάν οι απαντήσεις είναι αρνητικές, τότε το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ μπορεί να εξελιχθεί όχι όπως το… προγραμματίζουν στην Χαριλάου Τρικούπη. Ειδικά εάν ο Ευ. Βενιζέλος αποφασίσει να διαβεί τον Ρουβίκωνα της εξόδου. Κι ενδεχόμενο αποχώρησης του κ. Βενιζέλου μπορεί να προκαλέσει πολλαπλά προβλήματα στο ΠΑΣΟΚ, λίγες ημέρες πριν από την εκλογή αρχηγού της ΔΗΣΥ. Εξάλλου οι διαφωνίες εντός του ΠΑΣΟΚ υπάρχουν. Και οι διαφωνούντες περιμένουν το έκτακτο συνέδριο για να εκφράσουν τις αντιρρήσεις τους για τον τρόπο που πορεύεται το κόμμα και συνολικά η ΔΗΣΥ. Και βέβαια πολλοί από τους διαφωνούντες έχουν ανοικτό δίαυλο επικοινωνίας με τον Ευ. Βενιζέλο. Με ό,τι σημαίνει αυτό για το μέλλον του Κινήματος.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΕΪΜΑΡΟΓΛΟΥ (ΠΟΤΑΜΙ): «Βλέπει» βιασύνη και αποκλεισμούς

Όπως έχουμε γράψει και παλαιότερα, η πρόταση που κατατέθηκε στο συνέδριο της Δημοκρατικής Συμπαράταξης στις 30 Ιουνίου προς το Ποτάμι δεν έχει απαντηθεί. Θεωρητικά η απάντηση θα δοθεί μετά τη συνεδρίαση της ΜΕΣΥΑ τον Σεπτέμβριο, όμως ένα άρθρο του Γιάννη Μεϊμάρογλου, προέδρου της επιτροπής διαλόγου του Ποταμιού αναδεικνύει τις διαφωνίες για τον τρόπο σκέψης της ΔΗ.ΣΥ..

Ο Γ. Μεϊμάρογλου σε άρθρο του στην «Μεταρρύθμιση», αφού τονίζει τη σημασία της συμμετοχής του Νίκου Αλιβιζάτου στην ηγεσία της Επιτροπής Διαδικασίας και Δεοντολογία εκφράζει κάποιες σημαντικές απορίες. Χαρακτηριστικά αναφέρει:

«Η ανακοίνωση από τον Νίκο Αλιβιζάτο ενός πρώτου αριθμού μελών που θα κληθεί, υπό την προεδρία του, να φέρει σε πέρας το ευαίσθητο αυτό έργο δημιούργησε ωστόσο και μερικά εύλογα ερωτήματα. Όχι φυσικά σε σχέση με τις διαδικασίες αυτές καθ’ εαυτές, αλλά σε σχέση με την πολιτική ουσία του εγχειρήματος που έχει αναλάβει η επιτροπή.

»Πιο συγκεκριμένα γίνεται συνεχής αναφορά στην εκλογή για την “ανάδειξη του νέου ηγέτη της κεντροαριστεράς”. Κάτι τέτοιο υπονοεί και η σύνθεση του πυρήνα της επιτροπής που ανακοινώθηκε και που συνίσταται αποκλειστικά από κομματικά στελέχη και εκπροσώπους των δυνάμεων της ΔΗΣΥ.

»Περί αυτού όμως γίνεται λόγος επί τόσους μήνες; Για ένα νέο κόμμα της κεντροαριστεράς μιλάμε; Και οι μεταρρυθμιστικές δυνάμεις του κέντρου, οι προοδευτικές φιλελεύθερες φωνές που τόσο έχουν συμβάλει στον αγώνα κατά του ακραίου λαϊκισμού που απειλεί να γυρίσει τη χώρα δεκαετίες πίσω, θα αγνοηθούν ή θα κληθούν απλώς να ψηφίσουν;

»Άλλο πράγμα η δυναμική συμμετοχή των κεντροαριστερών, σοσιαλιστικών και σοσιαλδημοκρατικών δυνάμεων στο νέο κόμμα και άλλο η αποκλειστική τους συμμετοχή με αποκλεισμό όλων των άλλων προοδευτικών δυνάμεων. Και, στην περίπτωση αυτή, τι νόημα είχαν οι εκκλήσεις από το βήμα του πρόσφατου συνεδρίου της ΔΗΣΥ προς το Ποτάμι, που όπως είναι γνωστό από την ίδρυσή του δεν ανήκει στο χώρο της κεντροαριστεράς, αλλά στον συνεπή μεταρρυθμιστικό χώρο;

»Υπάρχει βέβαια και ένα ακόμα πιο σημαντικό θέμα. Ανακοινώθηκε ότι η επιτροπή αυτή είναι ανοιχτή “σε εκπροσώπους υποψηφίων και ευρύτερες προσωπικότητες της κεντροαριστεράς” και ταυτόχρονα ότι την 1η Σεπτεμβρίου θα δοθούν στη δημοσιότητα οι κανόνες της εκλογικής διαδικασίας. Γιατί αυτή η χρονική ασφυξία, εν μέσω διακοπών, τη στιγμή που δεν έχει ακόμα συγκροτηθεί οριστικά η επιτροπή;

»Αν κάποιοι βλέπουν την διαδικασία αυτή σαν μια ευκαιρία ταχείας αναβάπτισης της ηγεσίας τους ή εκδήλωσης των ηγετικών εσωκομματικών φιλοδοξιών τους, τότε το νόημα της όποιας διαδικασίας ακυρώνεται εξ αρχής. Ίσως γι αυτό δεν ήταν και ότι πιο ενδεδειγμένο να ανακοινωθεί δηλαδή η δημιουργία της επιτροπής και ο πρόεδρός της στο συνέδριο μιας από τις δυνάμεις που θα συνδημιουργήσουν το νέο κόμμα.

»Η χώρα μας δεν χρειάζεται μια κεντροαριστερά που θα επιδιώξει να πάρει τη ρεβάνς –και τους ψηφοφόρους της– από τον ΣΥΡΙΖΑ και θα διαγκωνίζεται μαζί του για την ορθοδοξία του χώρου. Η χώρα χρειάζεται μια μεγάλη ενιαία προοδευτική μεταρρυθμιστική παράταξη πρωτοπόρα στον αγώνα κατά του λαϊκισμού, έτοιμη να χτίσει τολμηρά τις συμμαχίες της με μοναδικό γνώμονα ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανασυγκρότησης και ανάπτυξης της Ελλάδας».