152.000.000 παιδιά- «σκλάβοι» σε φάμπρικες και εργοστάσια!

Οι μαθητές του κόσμου άφησαν πίσω τους ακόμη μία σχολική χρονιά και ετοιμάζονται για τις καλοκαιρινές διακοπές τους. Όλα τα παιδιά; Σε όλον τον κόσμο; «Όχι», είναι η απάντηση, αφού για κάποιους λιλιπούτιους φτωχοδιαβόλους αυτής της γης ο χρόνος έχει σταματήσει στις εποχές της γαλέρας

 

Επιμέλεια: Μιχάλης Κάσσης

 

Την Τετάρτη 12 Ιουνίου γιορτάστηκε για άλλη μία χρονιά η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας, αλλά δυστυχώς τα στοιχεία δείχνουν ότι το οικτρό φαινόμενο θα συνεχίσει να υφίσταται.

Τη δυσοίωνη τάση δεν μοιάζει ικανός να ανατρέψει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, παρά τον διακηρυγμένο στόχο για εξάλειψη του εργασιακού παιδικού σκλαβοπάζαρου μέχρι το 2025. Και ο όρος σκλαβοπάζαρο μοιάζει επιεικής, αν αναλογιστεί κάποιος ότι το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού παιδιών κάτω των 14 ετών εργάζεται! Το ποσοστό δεν αποτελεί αυθαίρετη εικασία, αλλά προκύπτει από τις προ διετίας εκτιμήσεις που δημοσιοποιεί για το φαινόμενο ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας (ILO). Τι λένε αυτές; Ότι 152 εκατομμύρια παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο, ηλικίας μεταξύ 5 έως 14 ετών, υπόκεινται σε καθεστώς εργασίας. Από αυτά τα 152.000.000 παιδιά, τα 64.000.000 είναι κορίτσια, τα υπόλοιπα 88.000.000 είναι αγόρια, ενώ σχεδόν τα μισά από αυτά –ήτοι 73.000.000– κάνουν επικίνδυνη εργασία η οποία θέτει σε κίνδυνο την υγεία, την ασφάλεια και την ηθική ανάπτυξή τους.

Τα νούμερα γίνονται ακόμη πιο ζοφερά, αν ως κριτήριο της παιδικής εργασίας και απασχόλησης παιδιών χρησιμοποιηθεί το υπό προϋποθέσεις νόμιμο ηλικιακό όριο εργασίας (15-17 ετών). Τότε το νούμερο της παιδικής εργασίας εκτοξεύεται στα 218.000.000 παιδιά παγκοσμίως!

Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες παγκόσμιες εκτιμήσεις της καταναγκαστικής εργασίας (σ.σ. του 2016), τα παιδιά που βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση αριθμούν 4,3 εκατομμύρια, από τα οποία το ένα εκατομμύριο είναι παιδιά που είναι θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης από σωματέμπορους, 3 εκατομμύρια αντιμετωπίζουν άλλες μορφές εκμετάλλευσης και 300.000 παιδιά τελούν υπό καταναγκαστική εργασία που έχει επιβληθεί από κρατικές Αρχές.

Κοιτώντας τον χάρτη της γεωγραφικής διασποράς του φαινομένου της παιδικής εργασίας σχεδόν τα μισά περιστατικά καταγράφονται στην Αφρική (72,1 εκατ. παιδιά) και ακολουθούν η Ασία και ο Ειρηνικός με 62.000.000, η Αμερική με 10,7 εκατομμύρια, η Ευρώπη και η κεντρική Ασία με 5,5 εκατομμύρια και τα αραβικά κράτη με 1,1 εκατομμύρια παιδιά.

Σημειώνεται ότι σε ποσοστό 71% τα εργαζόμενα παιδιά απασχολούνται στον αγροτικό τομέα και 69% από αυτά εργάζονται στην αγροτική μονάδα της οικογένειάς τους χωρίς φυσικά να πληρώνονται.

Με ρυθμούς χελώνας η αποκλιμάκωση

Τα στοιχεία αυτά δεν διαφέρουν σημαντικά από αυτά που δημοσιεύθηκαν τέσσερα χρόνια νωρίτερα. Κατά την περίοδο από το 2000 έως το 2016, παρουσιάστηκε καθαρή μείωση 94.000.000 παιδιών στην παιδική εργασία και 134.000.000 παιδιών συνολικά στην απασχόληση. Ο αριθμός των παιδιών σε επικίνδυνη εργασία μειώθηκε κατά περισσότερο από το μισό στη διάρκεια της εξεταζόμενης περιόδου.

Δυστυχώς, η αποκλιμάκωση του φαινομένου προχωρά με ρυθμούς χελώνας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και αν διατηρείτο ο σημερινός ρυθμός μείωσης θα άφηνε 121 εκατ. παιδιά στην παιδική εργασία το 2025, εκ των οποίων τα 52.000.000  θα ήταν σε επικίνδυνη εργασία. Ένας παρόμοιος υπολογισμός δείχνει ότι ακόμη και η διατήρηση του ρυθμού που επιτεύχθηκε κατά την περίοδο 2008 έως 2012 –ο ταχύτερος που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα– δεν θα ήταν αρκετή. Η επίτευξη του στόχου για μηδενική παιδική εργασία μέχρι το τέλος του 2025 απαιτεί επιταχυνόμενες προσπάθειες.

Παράγοντες που συμβάλλουν στην παιδική εργασία

 

Γνωστοί είναι λίγο-πολύ οι παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση του φαινομένου της παιδικής εργασίας, με πρώτο τη φτώχεια και την κοινωνική ευπάθεια. Δεν είναι τυχαίο ότι το 43% των παιδιών στην παιδική εργασία ζουν σε χώρες με χαμηλό εθνικό εισόδημα, ενώ μόλις το 1,3% αυτών των παιδιών ζουν σε χώρες με υψηλό εθνικό εισόδημα.

Σημαντική συμβολή στο φαινόμενο έχει, εξάλλου, η κακή ποιότητα της σχολικής εκπαίδευσης και η περιορισμένη πρόσβαση των παιδιών στο σχολείο, καθώς ένας πολύ μεγάλος αριθμός παιδιών στην παιδική εργασία είναι εντελώς εκτός εκπαίδευσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην ηλικιακή ομάδα παιδιών από 5 έως 14 ετών υπάρχουν 36.000.000 παιδιά στην παιδική εργασία που είναι εκτός σχολείου, αριθμός που ποσοστιαία αντιπροσωπεύει το 32% όλων των εργαζόμενων παιδιών της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας.

Αν στους παραπάνω παράγοντες συνυπολογιστούν παράγοντες όπως οι περιορισμένες ευκαιρίες αξιοπρεπούς εργασίας, οι δύσκολες μεταβάσεις στην εργασία, η περιορισμένη νομική προστασία και η απουσία ή αδύναμη υλοποίηση της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι και της πραγματικής αναγνώρισης του δικαιώματος των συλλογικών διαπραγματεύσεων και άλλων μορφών κοινωνικού διαλόγου, τότε η διατήρηση της παιδικής εργασίας μοιάζει με αυτοεκπληρούμενη προφητεία.