Αφιονισμένοι να book…άρουν με νέα κόλπα στο ποδόσφαιρο

Μαχαιριά δέχτηκε από τον κορωνοϊό η μαφία του παράνομου στοιχηματισμού. Η «εξαφάνιση» αθλητικών αναμετρήσεων, αυτών που προσέφεραν ποσά τα οποία… ζαλίζουν στη βιομηχανία των παράνομων, έχει προκαλέσει ισχυρές αναταράξεις. Οι στοιχηματζήδες ανά τον κόσμο νιώθουν σαν θηρία στο κλουβί και ακονίζουν τα νύχια τους.

Η ακύρωση όλων των μεγάλων αθλητικών εκδηλώσεων υπό τη σκιά της απειλής του κορωνοϊού «εξαφάνισε» παράνομα εισοδήματα από τον τζόγο ύψους δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ και δολαρίων, κάτι που συνιστά «ιστορικό πλήγμα» για τη μαφία.

Χαρακτηριστικά η «New York Post» εμφανίζει δήλωση στην οποία αρμόδιος της αστυνομίας της Νέας Υόρκης επισημαίνει ότι:

«Δεν υπήρξε ποτέ στο παρελθόν κάποια περίοδος που να μην έβγαζαν χρήματα από παράνομα στοιχήματα. Πρόκειται για μια πρωτοφανή κατάσταση από τις μέρες του Λάκι Λουτσιάνο, όταν ιδρύθηκαν για πρώτη φορά οι πέντε οικογένειες του οργανωμένου εγκλήματος στην περιοχή.

»Με όλα τα αμερικανικά κι ευρωπαϊκά σπορ σε timeout επ’ αόριστον, ορισμένοι παράνομοι bookmakers δοκίμασαν να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους στο… αφρικανικό κρίκετ και αυστραλιανά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου», αναφέρει το δημοσίευμα, ωστόσο αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός πια ότι και αυτή η σκηνή έχει «στεγνώσει».

Χάρη στο Ίντερνετ, που έχει καταστήσει εδώ και αρκετά χρόνια περιττά τα στριμωγμένα wire rooms όπου διεξάγονταν παλαιότερα οι δραστηριότητες των bookies της μαφίας, αρχικά υπήρχε η εντύπωση ότι τα παράνομα στοιχήματα θα έβγαιναν αλώβητα από την κρίση του κορωνοϊού. Αυτή ήταν τουλάχιστον η εκτίμηση τις πρώτες μέρες της επιδημίας. Στη συνέχεια όμως, ήρθαν οι αλυσιδωτές αναβολές αθλητικών εκδηλώσεων και έπειτα οι ακυρώσεις. ΝΒΑ, MLB, NHL, ιππόδρομος… καμία διοργάνωση τελικά δεν τη γλίτωσε.

Πολύς κόσμος ζούσε από αυτά τα χρήματα. Τα παράνομα στοιχήματα δεν είναι όμως η μοναδική πηγή εισοδήματος της μαφίας που έχει υποστεί πλήγμα. Τα κέρδη από τον εκβιασμό επιχειρήσεων έχουν πέσει σημαντικά, καθώς εστιατόρια, καφετέριες, κέντρα διασκέδασης, έχουν κλείσει τις πόρτες τους.

Τα κυκλώματα παράνομου στοιχηματισμού θα επιχειρήσουν με την επιστροφή στην ενεργό δράση των αθλητών να καλύψουν το χαμένο έδαφος. Η επόμενη μέρα ως εκ τούτου θα είναι πολύ «ευάλωτη», καθώς θα βρει και το αθλητικό οικοδόμημα σε απελπιστική κατάσταση. Όλες οι μεγάλες διοργανώσεις έχουν αναβληθεί με αποκορύφωμα τους Ολυμπιακούς Αγώνες που πήγαν έναν χρόνο πίσω.

Το καλοκαίρι αναμένεται να είναι υπερβολικά θερμό και οι γνώστες του αντικειμένου θεωρούν πως έχουν να δουν πολλά τα ματάκια μας. Για να μην τιναχτούν στον αέρα όμως και οι μετέχοντες στην μπίζνα του αθλητισμού, όλα δείχνουν πως το παράνομο στοίχημα θα υποστεί μετάλλαξη για γρήγορα κι εξασφαλισμένα κέρδη.

Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι το στοίχημα –ακόμη και το νόμιμο– καταστρέφει τα σπορ, καθώς ενισχύει την καχυποψία και προσφέρει εναλλακτικές λύσεις δημιουργίας εσόδων σε εταιρείες κολοσσούς δίχως καμία παραγωγική δραστηριότητα.

Από την άλλη πολλές νόμιμες εταιρείες στοιχηματισμού ανταποδίδουν ένα ποσοστό των κερδών τους στον αθλητισμό με διάφορες χορηγίες. Το τελευταίο διάστημα οι… νόμιμοι λειτουργοί έχουν δεχθεί επίσης ισχυρό πλήγμα, λόγω της έλλειψης αθλητικών γεγονότων και της διατήρησης των μεγάλων υποχρεώσεών τους. Αυτοί αναγκαστικά θα διανύσουν μεγαλύτερη διαδρομή προκειμένου να επιστρέψουν στο ύψος των κερδών που είχαν πριν την πανδημία του κορωνοϊού και με το μέλλον να μη γνωρίζουν τι τους επιφυλάσσει.

Στα νέα οικονομικά δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί, το αθλητικό οικοδόμημα δεν θα έχει τις αντιστάσεις του παρελθόντος.

Το ποδόσφαιρο –που είναι το λαοφιλέστερο άθλημα στον πλανήτη– κατέχει την πρωτιά στο στοίχημα, αλλά δεν είναι και το μοναδικό στο οποίο υπάρχει αποδεδειγμένα χειραγώγηση. Από το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ, μέχρι το κρίκετ και την… ιππασία! Εννοείται πως όλο αυτό δεν συμβαίνει πάντα στον… βωμό του χρήματος.

Ποια είναι, όμως, η τέχνη του στησίματος; Ποιος είναι ο άνθρωπος που το έκανε καλύτερα από κάθε άλλον; Σε όλα σχεδόν τα αθλήματα υπάρχει αποδεδειγμένα χειραγώγηση αγώνων, αλλά το φως πέφτει σε αυτά που παίζονται τεράστια ποσά.

Υπάρχουν δεκάδες τρόποι και άλλες τόσες επιλογές για να χειραγωγηθεί ένα παιχνίδι. Στη νέα τη μετά-κορωνοϊό εποχή, οι γνωρίζοντες θεωρούν ότι πράγματα και θαύματα θα συμβούν στα… δύσκολα.

Πού θα πέσει η μαφία του παράνομου στοιχηματισμού;

-Απλή ήττα: Αποτελεί τον πιο συνηθισμένο τρόπο στησίματος. Συνήθως, το σκορ δεν ξεφεύγει για να μην υπάρχουν υποψίες. Για να συμβεί αυτό, δεν χρειάζεται να συμμετέχουν και οι δύο ομάδες.

-Ήττα με μεγάλο σκορ: Είναι προκαθορισμένο πριν την έναρξη του αγώνα, ένα σκορ παραδείγματος χάρη 6-0. Έτσι, οι παίκτες της ομάδας που είναι προκαθορισμένο να ηττηθεί, ξέρουν ότι πρέπει να χάσουν με διαφορά πολλών τερμάτων. Αυτά τα παιχνίδια, συνήθως, «φτιάχνονται» από ομάδες μικρότερου βεληνεκούς και σε μικρότερα πρωταθλήματα. Τα πονταρίσματα σε τέτοιους αγώνες παίζονται κατά κύριο λόγο στην Ασία και πολλές φορές, τα περισσότερα τέρματα μπαίνουν στο δεύτερο μέρος και σχετικά αργά, όταν έχουν ανέβει οι αποδόσεις. Ούτε και σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται να συμμετέχουν και οι δύο ομάδες.

-Ήττα ημίχρονο / Ήττα τελικό: Είναι μια… παραλλαγή της απλής ήττας, όμως τα κέρδη είναι σαφώς μεγαλύτερα, αφού είναι –αντικειμενικά– δύσκολο να μαντέψει κάποιος το αποτέλεσμα του ημιχρόνου και το τελικό αποτέλεσμα στο ίδιο ματς. Η εταιρεία Sportsradar έχει εντοπίσει ότι αυτό συμβαίνει στις χώρες της Νότιας Ευρώπης (Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα, Αλβανία, Σκόπια, Σερβία, Μαυροβούνιο, Βοσνία, Κροατία, Σλοβενία).

-Κάλυψη του χάντικαπ: Το χάντικαπ παίζεται κατά κύριο λόγο στις στοιχηματικές εταιρείες της Ασίας. Εάν παίζει μια δυνατή ομάδα με μια αδύναμη, είναι πολύ πιθανό να δίνει προβάδισμα στην αδύναμη ομάδα να ξεκινάει κερδίζοντας το ματς με 1-0, 2-0 ή όσο θέλει η εταιρεία. Όσο μεγαλύτερο το χάντικαπ, τόσο μεγαλύτερη και η απόδοση να το ανατρέψει η δυνατή ομάδα. Άρα και μεγαλύτερα κέρδη.

-Ήττα με ακριβές σκορ: Για να συμβεί αυτό, χρειάζεται η συμφωνία και των δύο ομάδων. Το πιο συνηθισμένο σκορ σε τέτοια ματς είναι το 4-2 και ακολουθούν το 5-3, το 5-4 και το 6-4. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι –σύμφωνα με τη Sportsradar και την Telegraph– τα δύο ματς ανάμεσα στην Καμπότζη και το Λάος για τα προκριματικά της Ασίας για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Και τα δύο παιχνίδια έληξαν με σκορ 4-2, με το Λάος να παίρνει την πρόκριση στην παράταση, αφού πέτυχε άλλα δύο τέρματα.

-Νίκη ημίχρονο / ήττα τελικό: Γνωστό και ως… άσος στο ημίχρονο, διπλό τελικό ή και το αντίθετο. Το σκορ συνήθως είναι 1-0 ή 0-1 στο πρώτο μέρος και στην επανάληψη γίνεται η ανατροπή. Τα παιχνίδια που γίνονται τέτοιες ανατροπές, βρίσκονται τις περισσότερες φορές στο στόχαστρο.

-Ισοπαλία (0-0): Δεν είναι και λίγα τα ματς που έχουν χειραγωγηθεί προς όφελος και των… δύο. Πολλές φορές μια ισοπαλία μπορεί να βολεύει και τις δύο ομάδες και να είναι προκαθορισμένο να λήξει στη… μέση! Ωστόσο, από τη στιγμή που υπάρχει συνεννόηση και ας μην υπάρχουν στοιχηματικά κέρδη από πίσω, το ματς θεωρείται στημένο.

-Ισοπαλία με γκολ: Πάλι μπορεί και οι δύο ομάδες να βολεύονται με τον βαθμό της ισοπαλίας, αλλά αυτήν τη φορά ίσως να θέλουν να… βγάλουν και κάτι. Το πιο συνηθισμένο σκορ είναι το 2-2, με το over 2,5 ή 3,5 να πληρώνει καλά.

Υπάρχουν πολλές ακόμη επιλογές για να χειραγωγηθεί ένα παιχνίδι ή να κερδίσει κάποιος χρήματα μέσα από αυτό. Οι κάρτες και τα κόρνερ, είναι δύο στοιχήματα που παίζονται πολύ όσον αφορά τα ποδοσφαιρικά ματς. Σε αυτά δε, μπορούν και οι ποδοσφαιριστές να… συμμετέχουν, χωρίς να γίνουν εύκολα αντιληπτοί.

Με δεδομένο πως η… αγορά έχει στεγνώσει και δεν θα πέσουν μεγάλα πακέτα που θα «προδώσουν» τι προμηνύεται σε κάποιο ματς, θα επιδιωχθούν… ακραίες καταστάσεις χειραγώγησης.

Το πιο δημοφιλές άθλημα, ακόμη και στο… στήσιμο παιχνιδιών, είναι το ποδόσφαιρο. Κανείς δεν θα μπορέσει να ξεχάσει το Calciopolis, σκάνδαλο που συμμετείχε μεταξύ άλλων η Γιουβέντους και έπεσε κατηγορία (της αφαιρέθηκαν και τίτλοι). Υπάρχουν δεκάδες ακόμη παρόμοιες περιπτώσεις.

Στα θέματα διαφθοράς, η FIFA και η UEFA δείχνουν ανένδοτες. Η ευρωπαϊκή Ομοσπονδία, μάλιστα, πριν από σχεδόν εννέα χρόνια είχε αποκλείσει διά βίου τον διαιτητή Όλεγκ Ορέχοφ. Ο Ουκρανός ρέφερι, σε συνεργασία με εγκληματική οργάνωση (είχε πει ότι είχε δεχθεί πιέσεις και ουσιαστικά εξαναγκάστηκε να συμμετέχει), είχε διαμορφώσει το σκορ της αναμέτρησης Βασιλεία-ΤΣΣΚΑ Σόφιας (3-1) στις 5 Νοεμβρίου του 2008 για το Europa League.

Στη Γερμανία, για παράδειγμα, και στο σκάνδαλο των στημένων αγώνων το 2005, στη δεύτερη και τρίτη κατηγορία αλλά και στο Κύπελλο, υπήρξαν πολλές και διάφορες τιμωρίες για τους εμπλεκόμενους. Ο διαιτητής, Ρόμπερτ Χόιζερ, τιμωρήθηκε με φυλάκιση δύο ετών αλλά και απαγόρευση ενασχόλησής του με το ποδόσφαιρο για το υπόλοιπο της ζωής του. Ένας ακόμη διαιτητής, ο Ντομινίκ Μαρκς, τιμωρήθηκε με φυλάκιση 18 μηνών και απαγόρευση ενασχόλησής του με το ποδόσφαιρο για το υπόλοιπο της ζωής του, επίσης.

Να εξαφανιστούν οι στημένοι αγώνες αποτελεί ένα απίθανο γεγονός, οπότε πρέπει να βρεθούν οι τρόποι και οι λύσεις για να μειωθούν στο ελάχιστο.

Η παρακολούθηση του τζίρου που ποντάρεται σε κάθε παιχνίδι από διάφορες εταιρείες, εξειδικευμένες σε αυτό (π.χ. Sportradar), αποτελεί ένα ουσιαστικό στοιχείο που εξετάζει η UEFA. Ωστόσο, δεν σημαίνει ότι, αν σε ένα ματς υπάρχουν πολύ μεγάλα πονταρίσματα, αυτό είναι και χειραγωγημένο! Οπότε, οι συγκεκριμένες έρευνες-μελέτες μπορούν να αποδειχθούν πολλές φορές, λανθασμένες.

H Διεθνής Ομοσπονδία ποδοσφαιριστών επισημαίνει πως έχει παρατηρηθεί ότι το 55% των απλήρωτων αθλητών, ή όταν υπάρχει αρκετή καθυστέρηση στις πληρωμές, χειραγωγούν αγώνες-αποτελέσματα για να πληρωθούν.

Η FIFPro ζητά από τα μέλη της να καταγγέλλουν τα περιστατικά που θα πέσουν στην αντίληψή τους, καθώς η χειραγώγηση για λόγους στοιχηματισμού αποτελεί το πιο ισχυρό πλήγμα στην αξιοπιστία του προϊόντος που προσφέρουν. Ελάχιστοι είναι ωστόσο οι τολμηροί, καθώς στην πράξη έχει διαπιστωθεί πως… δύσκολα εξασφαλίζονται στοιχεία που θα οδηγήσουν σε ποινές τους εμπλεκόμενους. Πιο εύκολο είναι να εξαφανιστεί αυτός που καταγγέλλει, παρά αυτός που έχει στήσει παιχνίδια κι εξασφάλισε μεγάλα πλούτη.

 

Μισό δισ. ευρώ ο Νταν Ταν

Ο δημοσιογράφος, ερευνητής και συγγραφέας του βιβλίου «Τα στημένα: ποδόσφαιρο και οργανωμένο έγκλημα», Ντέκλαν Χιλ, είχε κάνει αναφορά στον «βασιλιά» των στημένων αγώνων, τον Νταν Ταν από τη Σιγκαπούρη.

«Είναι ένας τύπος που βοηθάει να χειραγωγούνται αγώνες σε περισσότερες από 50 χώρες. Το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης βασίζεται στην προϋπόθεση ότι αυτοί που στήνουν τους αγώνες είναι βλάκες. Αλλά δεν είναι. Οι δράστες ξοδεύουν πολύ χρόνο για το πώς θα ξεγελάσουν τις αγορές στοιχημάτων έτσι ώστε κανείς να μην προσέξει τι ακριβώς κάνουν. Όσο μεγαλύτερο είναι το παιχνίδι, τόσο πιο εύκολο γίνεται για να χειραγωγηθεί από την αγορά του στοιχήματος. Όλοι όσοι κινούνται γύρω από το ποδόσφαιρο γνωρίζουν ότι υπάρχει μεγάλο πρόβλημα τον Ιούνιο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, όταν διεξάγονται οι προκριματικοί αγώνες του Champions League», εξηγεί ο Ντέκλαν Χιλ.

O Ταν  ξεκίνησε τη δεκαετία του ’90 «στήνοντας» αγώνες στον ιππόδρομο. και λίγο αργότερα ασχολήθηκε με το ποδόσφαιρο. Άρχισε να κάνει τις πρώτες του γνωριμίες με bookers αλλά και παράγοντες σε όλο τον κόσμο. Την πρώτη διοργάνωση που κατάφερε να… επηρεάσει ήταν το Κύπελλο Μαλαισίας. Αποκορύφωμα στην περίεργη καριέρα που επέλεξε να κάνει ήταν το 2011, όταν οργάνωσε μια σειρά φιλικών αγώνων, όπου τα αποτελέσματα ήρθαν όπως ακριβώς τα είχε αυτός υπολογίσει.

Μέχρι να συλληφθεί το 2013, λέγεται πως είχε χειραγωγήσει πάνω από 600 παιχνίδια, με κέρδη μισό δισ. ευρώ.

 

Ξέπλυμα από τα στημένα

Το γερμανικό περιοδικό «Spiegel» έκανε μια αποκαλυπτική έρευνα για τα «στημένα» παιχνίδια στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με την έρευνα, «Ασιάτες επενδυτές αυξάνουν την παρουσία τους στον χώρο του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου τα τελευταία χρόνια και αγοράζουν ευρωπαϊκούς ποδοσφαιρικούς συλλόγους, φέρνουν χρήματα, νέους παίκτες και γεννούν ελπίδες για σπουδαίες διακρίσεις στους οπαδούς. Ορισμένοι όμως δεν έχουν τόσο αγνές προθέσεις. Επιδίωξή τους είναι το στήσιμο αγώνων και η απόκτηση εκατομμυρίων από τα στοιχήματα. Και αυτοί βρίσκονται ήδη σε διάφορες ομάδες». Το «Spiegel» υποστηρίζει ότι η διείσδυση των Κινέζων επιχειρηματιών στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο κλιμακώνεται. Μίλαν, Άστον Βίλα, Γουλβς, Ίντερ, Μπρόμιτς, Σαουθάμπτον, Νιούκαστλ Τζετς (Αυστραλία) είναι μερικές από τις πολύ δημοφιλείς ομάδες που έχουν περάσει στα χέρια Κινέζων επενδυτών, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υπάρχει κάτι μεμπτό σε αυτό. Όμως υπάρχουν αρκετές «γκρίζες ζώνες» στην υπόθεση. Στην 96σέλιδη έκθεση που είχε συντάξει πριν από λίγα χρόνια, ύστερα από δική της έρευνα, η UEFΑ αναφέρει ότι άνθρωποι που στήνουν ένα ματς μπορούν να κερδίσουν εύκολα ένα ή και δύο εκατ. ευρώ παίζοντας σε ασιατικές πλατφόρμες όπου περνούν απαρατήρητοι.

H Γιουροπόλ αναφέρει πως το… κλειδί στο στήσιμο αγώνων είναι το ξέπλυμα του μαύρου χρήματος, καθώς το στοίχημα δίνει την ευκαιρία στους εμπόρους όπλων και ναρκωτικών όχι μόνο να ξεπλύνουν βρώμικο χρήμα αλλά μέσα από διαδικτυακές πλατφόρμες να αυξήσουν τα κέρδη τους.