«Αγκάθια» οι νέοι και οι αναποφάσιστοι

Σε όλες τις δημοσκοπήσεις το αποτέλεσμα είναι σχεδόν το ίδιο. Η Νέα Δημοκρατία προηγείται με διαφορά από το δεύτερο κόμμα, είτε είναι το ΠΑΣΟΚ, είτε η Πλεύση Ελευθερίας, αλλά οι πτήσεις είναι χαμηλές. Κι αυτό διότι στην πρόθεση ψήφου με το ζόρι πιάνει το 25%.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Διότι η πρόθεση ψήφου είναι αυτή που επί της ουσίας στέκονται οι δημοσκόποι και όχι στην εκτίμηση, η οποία σε αδιάφορη εκλογική περίοδο είναι μάλλον αυθαίρετη επιστημονικά. Τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων ουδείς τα αμφισβητεί. Ότι δηλαδή η Νέα Δημοκρατία είναι κυρίαρχη πολιτική δύναμη, παρά το γεγονός ότι μετά από έξι χρόνια στην διακυβέρνηση της χώρας έχει και την λογική φθορά.

Όμως οι αναλυτές των δημοσκοπήσεων στο Μαξίμου είναι εξόχως προβληματισμένοι, καθώς το κυβερνών κόμμα παρουσιάζει πολύ χαμηλές επιδόσεις σε δύο κρίσιμες δεξαμενές ψηφοφόρων. Οι αναποφάσιστοι και οι νέοι μέχρι ηλικίας 34 ετών σύμφωνα με τις μετρήσεις δεν έχουν πειστεί από την κυβέρνηση, ενώ και το αφήγημα της επόμενης ημέρας δεν φαίνεται να τους ενθουσιάζει.

• Στο ηλικιακό γκρουπ από 17 έως 24 ετών, η Πλεύση Ελευθερίας έρχεται πρώτη και συγκεντρώνει 17%, με το ΠΑΣΟΚνα ακολουθεί με 12,7%, το ΚΚΕ με 11,2% και τη Ν.Δ. με 6,8%.
• Στο ηλικιακό γκρουπ από 25 έως 34, η Πλεύσησυγκεντρώνει 19,3%, η ΝΔ 11,8% το ΠΑΣΟΚ10,6% και η Ελληνική Λύση 9,2%.

Τα πράγματα γίνονται καλύτερα για τη Νέα Δημοκρατία στις μεγαλύτερες ηλικίες. Στην κατηγορία  35 με 44, η Ν.Δ. συγκεντρώνει 22,4%, η Πλεύση 14,5%, το ΠΑΣΟΚ 7% και η Ελληνική Λύση 5,6%. Στο ηλικιακό γκρουπ 45-54, η Ν.Δ. και η Ελληνική Λύση συγκεντρώνουν από 15,8%, και ακολουθεί το ΠΑΣΟΚ με 11% και η Νίκη με 7,7%. Στην ηλικιακή κατηγορία  55-64, η Ν.Δ. συγκεντρώνει 22,4%, η Πλεύση 18,6%, το ΠΑΣΟΚ 6,7% και η Ελληνική Λύση, 5,6%.

Τον μεγάλο αέρα το κυβερνών κόμμα τον έχει στους συνταξιούχους, όπου  συγκεντρώνει 38,2%, το ΠΑΣΟΚ 13,1%, το ΚΚΕ 10,3% και η Ελληνική Λύση 5,7%.

Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι στις εθνικές εκλογές του 2023 η Νέα Δημοκρατία είχε πρωτεύσει ακόμη και στις ηλικιακές κατηγορίες 17-34, κάτι που της έδωσε επί της ουσίας την άνετη αυτοδυναμία. Αν, λοιπόν, το κυβερνών κόμμα δεν ανεβάσει τα ποσοστά του σε αυτά τα δύο ηλικιακά γκρουπ θα πρέπει να ξεχάσει την αυτοδυναμία.

Σύμφωνα με τις αναλύσεις των δημοσκόπων «οι νέοι φαίνεται να στρέφονται προς αντισυστημικές επιλογές που βρίσκονται έξω από το κλασικό διπολικό πλαίσιο (σ.σ. η Πλεύση Ελευθερίας είναι πρώτη σε αυτές τις ηλικίες), επιλέγοντας φωνές που υπόσχονται ρήξη και ανατροπή, παρά συνέχεια και διαχείριση». Κάτι που θεωρείται απόλυτα λογικό, καθώς η συγκεκριμένη γενιά  σε μεγάλο βαθμό ζει με αβεβαιότητα και χαμηλές προοπτικές, εμφανίζεται αποκομμένη από τις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις. «Οι πολιτικοί», υποστηρίζουν οι νέοι, «δεν απαντούν στα ερωτήματά τους, ενώ τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν –όπως το στεγαστικό– εξακολουθούν άλυτα». Δεν είναι τυχαίο ότι σε προηγούμενη έρευνα της Pulse, το 1/3 των νέων 17-44 ετών δηλώνει πως ζει στο νοίκι, καταδεικνύοντας τη δυσκολία απόκτησης στέγης. Ένα ζήτημα που αγγίζει τον πυρήνα της αξιοπρεπούς διαβίωσης και που έχει σημάνει συναγερμό στο πρωθυπουργικό περιβάλλον για την άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπισή του. Όμως το στεγαστικό δεν αναμένεται να έχει λυθεί μέχρι το 2027.

Αλλά και στην αδιευκρίνιστη ψήφο ο ένας στους τρεις αναποφάσιστους προέρχεται από τη Νέα Δημοκρατία, σύμφωνα με τις μετρήσεις. Μάλιστα οι μετρήσεις της κοινής γνώμης ισχυρίζονται ότι όχι μόνο προέρχονται από το χώρο της Νέας Δημοκρατίας, αλλά την είχαν στηρίξει στις εθνικές εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου του 2023. Οι συγκεκριμένοι ψηφοφόροι δηλώνουν αναποφάσιστοι, διότι δεν είναι ικανοποιημένοι από το κομβικό πρόβλημα που οι κυβερνητικοί χειρισμοί στην αντιμετώπιση της ακρίβειας, που εξακολουθεί να παραμένει το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα της κοινωνίας.

Στο Μέγαρο Μαξίμου αναγνωρίζουν τη φυσιολογική φθορά της δεύτερης τετραετίας καθώς και τις αστοχίες που έχουν υπάρξει, ωστόσο θεωρούν πως αυτοί οι ψηφοφόροι δεν θεωρούνται χαμένοι. Μπορούν να επαναπροσεγγιστούν και να ξανακερδηθούν, εφόσον υπάρξουν ουσιαστικές πολιτικές κινήσεις και μεταρρυθμίσεις που να ανταποκρίνονται στις προσδοκίες που οι ίδιοι εξέφρασαν στην προηγούμενη κάλπη.

Εδώ, όμως θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην πρόσφατη έκθεση του ο ΟΟΣΑ, το Taxing Wages 2025, αποκαλύπτει πως ενώ οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες παρουσίασαν υψηλότερα πραγματικά εισοδήματα το 2024, ορισμένες είδαν μείωση, καθώς οι αυξήσεις των μέσων φορολογικών συντελεστών φυσικών προσώπων ξεπέρασαν την αύξηση των καθαρών μισθών. Και η Ελλάδα είναι μαζί με την Ιταλία, την Εσθονία, την Τσεχία, την Γαλλία, το Βέλγιο και την Ισπανία, κατέγραψαν το 2024 μείωση του πραγματικού εισοδήματος σε σύγκριση με το 2023.  Κι όπως αναφέρουν οι συγγραφείς της έκθεσης « στην Ελλάδα τα νοικοκυριά «ξεμένουν» από οικονομικά αποθέματα πριν το τέλος του μήνα, παλεύοντας με τον πληθωρισμό και τη δραματική αύξηση του κόστους στέγασης».

Μεταρρυθμιστικός οίστρος

Για την ώρα η κυβέρνηση, προκειμένου, μεταξύ άλλων, να μετατοπίσει την προσοχή της κοινής γνώμης από τα Τέμπη, αλλά και από το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, μοιάζει να επιστρέφει στον μεταρρυθμιστικό της οίστρο, ο οποίος είχε… χαθεί για κάποιο διάστημα. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης άνοιξε το κεφάλαιο της άρσης της μονιμότητας στο Δημόσιο, στο πλαίσιο της σχεδιαζόμενης συνταγματικής αναθεώρησης – άλλη μια πρωτοβουλία που προστίθεται σε αυτές της συνταγματικής κατοχύρωσης της αξιολόγησης στο Δημόσιο και της αναθεώρησης του άρθρου 16, ώστε να επιτρέπεται η ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ και στη χώρα μας.

Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση «πουσάρει» πολύ τον Προσωπικό Αριθμό του Πολίτη, ο οποίος θα έλθει να αντικαταστήσει κάποιους άλλους (επίσης προσωπικούς) αριθμούς (ταυτότητα, ΑΦΜ, ΑΜΚΑ) για τις συναλλαγές των πολιτών με το Δημόσιο και άλλους φορείς, υποστηρίζοντας ότι θα κάνει τα πράγματα πιο απλά, πιο εύκολα και πιο ασφαλή, όσο αυξάνονται οι ψηφιακές συναλλαγές των πολιτών.

Ας μην ξεχνάμε δε ότι ήδη το υπουργείο Υγείας έχει αρχίσει να εφαρμόζει το «βραχιολάκι» για τα επείγοντα περιστατικά στα νοσοκομεία, με στόχο τη μείωση των χρόνων αναμονής, ενώ και ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών και Μεταφορών παρουσίασε το σχέδιο για την αναδιάρθρωση του ΟΣΕ και τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του και των ασφαλών μετακινήσεων με τους σιδηροδρόμους της χώρας.