Αλλεργικοί στο ευρωομόλογο οι Βόρειοι της Ε.Ε.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, όταν αποφάσισε να εισβάλει στην Ουκρανία, υπολόγισε σε κάποιες σταθερές. Πέραν από το γεγονός ότι η Ρωσία υπερέχει σε επίγειες και υπέργειες στρατιωτικές δυνάμεις, ο Ρώσος Πρόεδρος υπολόγισε και στη δυστοκία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναλάβει πρωτοβουλίες και να λάβει γρήγορες αποφάσεις.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Η Ευρώπη σε χρόνο ρεκόρ έλαβε αποφάσεις για τη ρωσική εισβολή, οι κυρώσεις ήταν πραγματικά σκληρές για τη Ρωσία με κυριότερη την αποβολή από το σύστημα swift. Όλοι θεωρήσαμε ότι η Ευρώπη αλλάζει και προσαρμόζεται στο νέο περιβάλλον. Κάποιοι μάλιστα έκαναν λόγο για μεγαλύτερη ενοποίηση, για την αναγκαιότητα του ευρωστρατού και διάφορα άλλα.

Και ήρθε η άτυπη Σύνοδος Κορυφής των Βερσαλλιών (που συγκάλεσε και για δικούς του επικοινωνιακούς λόγους ο Εμανουέλ Μακρόν και για εσωτερικούς λόγους, λόγω των προεδρικών εκλογών) για να αποδειχθεί ότι η Ε.Ε. δεν αφήνει σε τίποτα τις παραδοσιακές της συνήθειες.

Έτσι, όλοι ανέμεναν πώς και πώς την απόφαση για ευρωομόλογο για να αντιμετωπιστεί η ενεργειακή κρίση και οι απίθανες αυξήσεις στα καύσιμα. Μάλιστα, στις αγορές κυκλοφορούσε ότι η Ε.Ε. ετοιμάζεται για την έκδοση ενός θηριώδους (όπως το έλεγαν) ομόλογο κι έπαιρναν θέση για να συμμετέχουν.

Και τελικά ζήσαμε τα γνωστά. Οι νότιοι τάχθηκαν αναφανδόν υπέρ του ευρωομολόγου για να αντιμετωπιστεί το τεράστιο ενεργειακό κόστος. Και αίφνης οι γνωστοί-άγνωστοι τάχθηκαν απέναντι. Ολλανδία, Αυστρία, Δανία, Φιλανδία με το σιγοντάρισμα της Γερμανίας αρνήθηκαν την έκδοση του ευρωομολόγου. Το εντυπωσιακό είναι ότι αυτές οι χώρες έχουν τεράστια εξάρτηση από το ρωσικό αέριο. Μάλιστα, η εξάρτηση της Αυστρίας αγγίζει το 100%.

Κι όμως, οι πιο έμπειροι επί των ευρωπαϊκών ισχυρίζονται ότι τελικά θα εκδοθεί αυτό το ευρωομόλογο. Όπως έγινε και με το Ταμείο Ανάκαμψης. Απλά λόγω των Γερμανών αρνούνται να το πουν με το όνομά του, δηλαδή «ευρωομόλογο». Το 2020 με την πανδημία να έχει ταρακουνήσει συθέμελα την ευρωπαϊκή οικονομία η Ε.Ε. αποφάσισε την ίδρυση του Ταμείου Ανάκαμψης με καθυστέρηση έξι μηνών.

Ήδη ξεκίνησαν οι συζητήσεις για το πώς θα το μετονομάσουν για να καταλήξουν σε συμφωνία μετά από ένα εξάμηνο, αφού πρώτα έχουν πληρώσει τα μαλλιοκέφαλά τους οι ευρωπαϊκοί λαοί

Σε νέα διαπραγμάτευση

Τώρα βρισκόμαστε στην αρχή μία ιδιότυπης διαπραγμάτευσης. Ήδη κάποιοι έμπειροι επί των ευρωπαϊκών θεμάτων στην Ελλάδα, όπως ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και αντιπρόεδρος των κυβερνήσεων Παπανδρέου, Παπαδήμου και Σαμαρά, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, προεξόφλησε πριν ολοκληρωθεί καλά-καλά το επίσημο γεύμα στις Βερσαλλίες ότι στις 25 Μαρτίου στην Επίσημη Σύνοδο Κορυφής θα γίνει το πρώτο βήμα και θα αρχίσουν σιγά-σιγά οι σκληροί να υποχωρούν αναζητώντας το κατάλληλο όνομα του ευρωομολόγου. Δηλαδή, εάν το πουν Ταμείο Ενέργειας ή Ταμείο Πολέμου. Προς ώρας, την πρόταση Μακρόν στηρίζει ο Μάριο Ντράγκι, η Ισπανία, η Πορτογαλία και οι περισσότερες από τις μικρές οικονομίες. Η Ελλάδα έχει ταχθεί εξ αρχής υπέρ κάθε μέτρου αμοιβαιοποίησης χρέους, προκειμένου να μειωθεί το κόστος εξυπηρέτησης εκτάκτων δαπανών.

Είπαμε, οι κακές συνήθειες δεν κόβονται. Και όπως λέει και μία παροιμία, «πρώτα φεύγει η ψυχή και μετά το χούι». Εδώ να πούμε ότι η λέξη «χούι» είναι τούρκικη με περσικές ρίζες και σημαίνει κακή συνήθεια. Έτσι και η Ευρώπη. Είτε πόλεμος είναι, είτε πανδημία, είτε κάτι άλλο, χρειάζονται να περάσουν τουλάχιστον έξι μήνες για να καταλήξουν στο αναμενόμενο. Δηλαδή, σε ένα ευρωομόλογο.

Στο τραπέζι η πρόταση Μητσοτάκη

Από την άλλη, κοινή συνισταμένη της συζήτησης ήταν ότι πρέπει να υπάρξουν νέα και πιο γενναία μέτρα για τη στήριξη των αυξημένων ενεργειακών δαπανών στα κράτη-μέλη. Με δεδομένο ότι οι ηγέτες δεν επεξεργάζονται μέτρα, η μπάλα περνά τώρα στην Κομισιόν, που θα πρέπει τις επόμενες εβδομάδες να ετοιμάσει μια δέσμη μέτρων, πέρα από την «εργαλειοθήκη» που ήδη ανακοινώθηκε.

Σε αυτό το πακέτο των έκτακτων μέτρων, υπόψη θα ληφθεί και η πρόταση 6 σημείων του κ. Μητσοτάκη στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν με βασικές αιχμές το πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου, καθορισμό τιμών σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης, αλλά και πλαφόν στο περιθώριο κέρδους στη χονδρική αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας. Την πρόταση του κ. Μητσοτάκη έχουν στηρίξει, ως τώρα, χώρες όπως η Ισπανία και το Βέλγιο.

Δεύτερο θετικό σημείο της Συνόδου για τους σχεδιασμούς της ελληνικής αποστολής είναι η συμφωνία για ενίσχυση της άμυνας και της στρατηγικής αυτονομίας τής ΕΕ. Ελλάδα και Γαλλία είχαν δημιουργήσει την ατζέντα αυτή και με πράξεις κατά την υπογραφή της Αμυντικής Συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών υπό τη σκιά της ακραίας τουρκικής προκλητικότητας. Οι εξελίξεις έχουν επιταχύνει τη συζήτηση, και όλοι αντιλαμβάνονται την κρισιμότητα η Ευρώπη να έχει τη δυνατότητα να προασπίσει τα συμφέροντά της σε όλα τα πεδία.

Απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια

Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι κινούνται σταδιακά στην λογική της αυτονόμησης από τη ρωσική ενέργεια. Μάλιστα, στο τραπέζι της συζήτησης η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν φαίνεται πως έβαλε ένα φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα, με διακοπή των προμηθειών πετρελαίου και αερίου έως το 2027, λέγοντας ότι η Κομισιόν θα παρουσιάσει μια συνολική πρόταση έως το τέλος Μαΐου. Πρόκειται για μια πρόταση, την οποία κάθε κράτος σταθμίζει διαφορετικά, με δεδομένο ότι κάποια, όπως π.χ. η Γαλλία, έχουν μικρή έκθεση στο ρωσικό αέριο, ενώ άλλες χώρες, όπως η Γερμανία, η Αυστρία η Βουλγαρία θα ήταν αντιμέτωπες με τραγικές καταστάσεις εάν σταματούσε εδώ και τώρα η προμήθεια.

Θα περιμένει η Ουκρανία

Το Συμβούλιο της Ε.E. «αναγνώρισε τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες της Ουκρανίας», ωστόσο οι ελπίδες του Κιέβου για ταχεία ένταξη φαίνεται πως ναυαγεί. Οι «27», από τις Βερσαλλίες συμφώνησαν να υποστηρίξουν την Ουκρανία «να ακολουθήσει την ευρωπαϊκή της πορεία», αλλά δεν ξεκαθάρισαν ποια Ουκρανία στο τέλος θα υποδεχθούν στους κόλπους της ευρωπαϊκής οικογένειας.

Ο δε πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, μέσω ενός tweet συνέχισε το δούλεμα στους φουκαράδες τους Ουκρανούς: «Χωρίς καθυστέρηση οι ηγέτες τής ΕΕ θα ενισχύσουν περαιτέρω τους δεσμούς μας και θα εμβαθύνουν τη συνεργασία μας για να στηρίξουμε την Ουκρανία στην επιδίωξη της ευρωπαϊκής της πορείας».

Ζήσε, Μάη μου, να φας τριφύλλι, που λέει και ο θυμόσοφος ελληνικός λαός. Το ζητούμενο είναι εάν, όποτε ληφθεί κάποια ουσιαστική απόφαση, θα υπάρχει Ουκρανία…