Αναστηλώνεται το Πέτρινο Γεφύρι του Πασά στον Αλιάκμονα

Πηγαίνοντας από τη Σιάτιστα προς τα Γρεβενά από την παλιά εθνική οδό, λίγα χιλιόμετρα μετά τη διασταύρωση της Μπάρας και πριν το χωριό Κοκκινιά, αριστερά φαίνονται τα ερείπια ενός μεγάλου γεφυριού, ένας βατός χωματόδρομος και ένας ιδιόμορφος βράχος δίπλα ακριβώς στο ποτάμι, χαρίζοντας μεγαλοπρέπεια ακόμη και σήμερα στο πανέμορφο τοπίο. Εκεί στις όχθες του Αλιάκμονα, του μεγαλύτερου ποταμού της Ελλάδας, υπήρχε και το μεγαλύτερο πέτρινο γεφύρι της Μακεδονίας. Ήταν ένα θαυμάσιο έργο της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και το μοναδικό χτισμένο γεφύρι επάνω στον κύριο κορμό του ποταμού.

Το γεφύρι κτίστηκε το έτος 1806 με χορηγία ενός πασά, για να ευχαριστήσει το Θεό, επειδή σώθηκε μία από τις γυναίκες του που έπεσε στα βαθιά νερά. Το γεφύρι ανατίναξαν Νεοζηλανδοί στις 14 Απριλίου του έτους 1941, ώστε να μην περάσουν απέναντι οι Γερμανοί. Τελικά, ο γερμανικός στρατός βρήκε άλλο πέρασμα μέσα από το ποτάμι σε σημείο που ήταν πιο ήρεμο, ενώ το γεφύρι χάθηκε για πάντα. Ο Πουκεβίλ το αναφέρει στο πέρασμά του στο βιβλίο του με τίτλο «Ταξίδι στη Δυτική Μακεδονία». Εκεί γράφει ότι είχε πέντε καμάρες, η κάθε μία με διαφορετικό άνοιγμα. Οι παλιοί μιλούσαν για το καμπανάκι στο μεγάλο τόξο και πόσο επικίνδυνο ήταν το γεφύρι στο πέρασμά του λόγω του μεγάλου του ύψους, ώστε μέχρι και τις νύφες κατέβαζαν από τα άλογα. Το μήκους του έφτανε τα 100 μέτρα και το ύψος του τα 15 μέτρα.

Το τελειωτικό κτύπημα δόθηκε με τον ισχυρό σεισμό 6,6 Ρίχτερ που έγινε το 1995 στην Κοζάνη και τα Γρεβενά, με αποτέλεσμα να υποστούν σημαντικές καταστροφές τα εναπομείναντα στοιχεία του γεφυριού.

Στη Δυτική Μακεδονία υπάρχουν 54 πέτρινα γεφύρια. Τα 20 εξ αυτών βρίσκονται στα Γρεβενά, τα 19 στην Κοζάνη (τα περισσότερα στο ορεινό Βόϊο) και 15 γεφύρια στην Καστοριά. Ορισμένα έχουν συντηρηθεί από προγράμματα του ΕΣΠΑ και χρηματοδοτήσεις του υπουργείου Πολιτισμού και αποτελούν σημαντικά μνημεία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.

Τώρα όμως το Πέτρινο Γεφύρι επιτέλους αναστηλώνεται, καθώς στην υπογραφή Προγραμματικής Σύμβασης για την αναστήλωση ενός από τα σημαντικότερα γεφύρια της Δυτικής Μακεδονίας, της «Πέτρινης Γέφυρας του Πασά» θα συμμετάσχει την Τρίτη 24 Αυγούστου στην Κοζάνη η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.

Την Προγραμματική Σύμβαση για την ωρίμανση της ανακατασκευής του γεφυριού θα συνυπογράψουν από την πλευρά τους ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γιώργος Κασαπίδης και εκπρόσωποι του ΑΠΘ που έχουν αναλάβει και την εκπόνηση της σχετικής μελέτης.