«Άνθρωποι και Ποντίκια», του Τζον Στάινμπεκ

Η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια», το αριστούργημα του Τζον Στάινμπεκ, σε θεατρική διασκευή της Σοφίας Αδαμίδου και σκηνοθεσία του Βασίλη Μπισμπίκη, επιστρέφει από τις 17  Οκτωβρίου  στον Cartel Τεχνοχώρο (Αγ. Άννης & Μικέλη 4  Βοτανικός -Στάση μετρό Ελαιώνας, τηλ. 6939898258).

«Ο ίδιος ο άνθρωπος έχει γίνει  η μεγαλύτερή μας απειλή και η μοναδική μας ελπίδα», έγραψε ο ίδιος ο Στάινμπεκ στο βιβλίο του «Άνθρωποι και Ποντίκια».

Η αγωνιώδης και συγκινητική προσπάθεια των ανθρώπων του μόχθου για επιβίωση μέσα στις πιο δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, ο ρατσισμός, το απατηλό όνειρο για μια μικρή ιδιοκτησία, η δύναμη της φιλίας, η σημασία της ελπίδας, τα ιδανικά της αφοσίωσης, της πίστης, της αυτοδιάθεσης και της αλληλεγγύης, καθιστούν το έργο επίκαιρο και διαχρονικό, ενώ επιτρέπουν μια σύγχρονη ανάγνωση και σκηνοθετική προσέγγιση που υπογράφει ο Βασίλης Μπισμπίκης. Μια μάντρα ανακύκλωσης, στην περιοχή του Βοτανικού, δίπλα από τα hot spot των μεταναστών και προσφύγων, γίνεται ο χώρος μέσα στον οποίο οι ήρωες δουλεύουν σκληρά, συγκρούονται, παλεύουν, απογοητεύονται αλλά ταυτόχρονα ονειρεύονται και ελπίζουν.

Οι χαρακτήρες του έργου αναγκαστικά σκληροί για να επιβιώσουν, ζουν σε έναν βρώμικο, αηδιαστικό κόσμο, η γλώσσα τους χυδαία πολλές φορές, οι σκηνές με σεξουαλικές στιγμές, αλλά και η κριτική που γίνεται για το κοινωνικό σύστημα, δεν έχουν τίποτε άσεμνο ή διαφορετικό από τους συνήθεις διαλόγους μιας σκληρής πραγματικότητας. Με λίγα λόγια ο Στάινμπεκ αναφέρεται με απόλυτο ρεαλισμό για ό,τι συμβαίνει τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, ενώ οι «βρώμικες» λεπτομέρειες είναι μέρος της μεγέθυνσης του Στάινμπεκ προς όφελος της Τραγωδίας, με στόχο τον «εκδημοκρατισμό» του τραγικού αυτού κόσμου.

Η παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού

Συντελεστές

Μετάφραση- Ελεύθερη απόδοση: Σοφία Αδαμίδου

Δραματουργική επεξεργασία – Σκηνοθεσία: Βασίλης Μπισμπίκης

Σκηνικά-Κοστούμια: Αλεξία Θεοδωράκη

Φωτισμοί: Λάμπρος Παπούλιας

Κινησιολογία: Αγγέλα Πατσέλη

Βοηθός Σκηνοθέτη: Στεφανία Βλάχου

Φωτογραφίες: Γιώργος Καπλανίδης

Αφίσα: Παναγιώτης Μητσομπόνος

Υπεύθυνη Παραγωγής: Φαίη Τζήμα

Τεχνική Υποστήριξη: Δημήτρης Κουτάς, Δημήτρης Σαρρής

Κατασκευή Σκηνικού: Ομάδα Cartel

Υπεύθυνη επικοινωνίας Cartrel Τεχνοχώρου: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου

Τους ρόλους ερμηνεύουν

Βασίλης Μπισμπίκης, Δημήτρης Δρόσος, Νικολέτα Κοτσαηλίδου, Στέλιος Τυριακίδης, Μάνος Καζαμίας, Γιώργος Σιδέρης, Γιανμάζ Ερντάλ, Θάνος Περιστέρης, Αγγέλα Πατσέλη και  Μάρα Ζαλόνη (στον ίδιο ρόλο με εναλλασσόμενες ημέρες)

Το έργο

Από το 1937 που εκδόθηκε, ως νουβέλα, έχει παρουσιαστεί πολλές φορές στο θέατρο, έχει διασκευαστεί για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, και θεωρείται από τα αναμφισβήτητα αριστουργήματα της αμερικανικής λογοτεχνίας του 20ου  αιώνα. Παρότι όπως ο ίδιος είχε πει ότι το έργο είναι έτσι γραμμένο που εύκολα μπορεί να παρουσιαστεί στο θέατρο, ο Στάινμπεκ κατέθεσε και την δική του σκηνική μεταφορά, στην οποία στηρίχθηκε η μετάφραση – ελεύθερη απόδοση από την Σοφία Αδαμίδου για την παράσταση του Τεχνοχώρου Cartel.

Ο Τζον Στάινμπεκ θεωρώντας ότι ο ρόλος του συγγραφέα: «…είναι επιφορτισμένος με το καθήκον να αποκαλύπτει τα τρωτά σημεία και τα σφάλματα μας, να φέρει στο φως τα σκοτεινά και επικίνδυνα όνειρα μας, με σκοπό να βελτιώσει τη ζωή μας» σωστά χαρακτηρίζεται εκπρόσωπος του νατουραλισμού και της κοινωνικής πεζογραφίας στη χώρα του. Παρά το γεγονός ότι καταγόταν από σχετικά εύπορη οικογένεια, ο Αμερικάνος συγγραφέας, κάτοχος του Νόμπελ Λογοτεχνίας, ασχολήθηκε με τις ζωές των εργατών. Οι ήρωες του είναι απόκληροι, φτωχοί αγρότες και μετανάστες που καλλιεργούν τη γη και ελπίζουν για ένα καλύτερο αύριο.
Στο «Άνθρωποι και ποντίκια», απεικονίζονται οι συνθήκες ζωής των άπορων εργατών στην αμερικανική ύπαιθρο, ενώ στο προσκήνιο τοποθετούνται η συγκινητική, βαθιά τραγική φιλία δυο φαινομενικά αντίθετων χαρακτήρων, του οξύνους Τζώρτζ και του Λένι, που πάσχει από κάποιου τύπου νοητική ασθένεια, εξαιτίας της οποίας συμπεριφέρεται με την αγαθοσύνη ενός παιδιού.

Καταφέρνοντας να βρουν δουλειά σε κάποιο αγρόκτημα, οι δυο ήρωες δοκιμάζονται πλέον σε συσχετισμό με τους άλλους εργάτες και το γιο του αφεντικού, που αποτελούν στερεότυπους χαρακτήρες, αλλά είναι αριστουργηματικά δομημένοι σε ένα πλαίσιο άκρατου ρεαλισμού. Ο Κρουκς, μοναδικός μαύρος μέσα σε λευκούς, θύμα της απομόνωσης και του βίαιου ρατσισμού, ο γέρος Κάντι που ονειρεύεται μια δική του γωνιά σε ένα ήσυχο αγρόκτημα για να μην έχει την τύχη που έχουν τα γέρικα σκυλιά, όταν πάψει να είναι χρήσιμος, ο σοβαρός Σλιμ, ο συμπλεγματικός και οξύθυμος γιος του αφεντικού, Κέρλι, η γυναίκα του Κέρλι, μοναχική, χειριστική, εντέλει επικίνδυνη, που επιζητά την προσοχή όλων αναζητώντας κάποιον για να του μιλάει, πλαισιώνουν τους δυο πρωταγωνιστές, επιτρέποντας μέσω της αλληλεπίδρασης την κατάδειξη του τρόπου ζωής, των αγωνιών, των ονείρων και των αντιλήψεων των σύγχρονων του συγγραφέα απλών ανθρώπων. Πάνω απ’ όλα όμως ο Λένι και ο Τζορτζ έχουν ένα απλό όνειρο. Κι όμως το απλό είναι και το πιο δύσκολο. Ο Τζώρτζ ξέρει τις δυσκολίες. Ο Λένι όχι. Η αγαθότητα του Λένι παρασύρει και τον Τζώρτζ στην ελπίδα. Θα βρουν και συμμάχους στο όνειρο (Κάντι και Κρουκς). Το όνειρό τους δεν διαφέρει πολύ από το όνειρο των περισσότερων ανθρώπων. Να μπορούμε να ζήσουμε στον παράδεισό μας, ο οποίος είναι μια έκταση γης που να μας προσφέρει του καρπούς της. Όμως η τύχη δεν θα είναι με το μέρος τους. ‘Οσα  θα επακολουθήσουν θα διαψεύσουν το όνειρο για μια άλλη ζωή.