Ελληνοτουρκικά: Ο Φιντάν «μαρτύρησε», ο Γεραπετρίτης σιώπησε

Με την εγχώρια πολιτική επικαιρότητα να έχει καταστεί σχεδόν μονοθεματική εξαιτίας της εκκρεμότητας με τη διαφαινόμενη αλλαγή σελίδας στην Προεδρία της Δημοκρατίας, έχει κατρακυλήσει στα ψιλά της δημοσιολογίας το ταξίδι που θα κάνει οσονούπω ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην Άγκυρα και το οποίο από πολλές –άξιες απορίας…– απόψεις κρίνεται κομβικό.

Η ΑΠΟΨΗ

Προς το τέλος του Ιανουαρίου θα κάνουν εκτός σοβαρού απροόπτου ποδαρικό στο 2025 οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να είναι προγραμματισμένο να συναντήσει τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο πλαίσιο των εργασιών του Ανώτατου Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών που έχει θεσμοθετηθεί από το μακρινό 2010 και ξαναμπήκε στις ράγες τον Ιούλιο του 2023, όταν από την τουρκική «διπλωματία των κανονιοφόρων» περάσαμε στη «διπλωματία των σεισμών» και κατόπιν σε αυτό που αποκαλούμε –κατ’ ευφημισμό– «ήρεμα νερά».

Η συνάντηση των δύο ηγετών θα είναι η έβδομη στη σειρά από το 2019 μέχρι σήμερα αλλά αυτή η επαναληπτικότητα των επαφών δεν αντιλαμβανόμαστε γιατί δημιουργεί σοβαρές ελπίδες ότι από το νέο τετ-α-τετ Μητσοτάκη–Ερντογάν στην Άγκυρα θα προκύψει κάποια ουσιαστική θετική εξέλιξη. Και δεν θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά καθώς από τη μία πλευρά η Αθήνα διακηρύσσει ότι δεν πρόκειται να κάνει πίσω από τις εθνικές «κόκκινες γραμμές» και από την άλλη η Άγκυρα αποδεικνύει καθημερινά τη σταθερή προσήλωσή της στο δόγμα του «Πάρτα Όλα» –αυτός είναι ο πυρήνας του τουρκικού αναθεωρητικού αφηγήματος «Γαλάζια Πατρίδα»–, διακηρύσσοντας λόγω και έργω ότι δεν αποδέχεται τους κανόνες που θέτει το Διεθνές Δίκαιο ως βάση του όποιου διαλόγου διεξάγει με τη χώρα μας.

«Επιτροπή Υποδοχής» με κανόνια και αποβάσεις

Για να μην υπάρξει, μάλιστα, η παραμικρή παρανόηση για τις προθέσεις της, η Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν έχει ήδη βγάλει στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο τη στρατιωτική… Επιτροπή Υποδοχής της ελληνικής αποστολής κάνοντας προκλητική επίδειξη δύναμης, στέλνοντας παράλληλα τον επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας Χακάν Φιντάν για διήμερη επίσκεψη στα Κατεχόμενα της Κύπρου. Οι παραπάνω κινήσεις μόνο τυχαίες δεν είναι και θα πρέπει να είναι κάποιος πολύ αφελής ή παντελώς ανιστόρητος για να αποδώσει σε απλή σύμπτωση τις ημερομηνίες και το πεδίο διεξαγωγής της τουρκικής στρατιωτικής άσκησης «Γαλάζια Πατρίδα 2025» με τη νέα συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν.

Αξίζει να θυμίσουμε ότι αρχής γενομένης την Τετάρτη (8/1) και μέχρι τις 16 Ιανουαρίου οι γείτονες διεξάγουν μεγάλης κλίμακας αεροναυτική άσκηση που έχει το όνομα «Γαλάζια Πατρίδα 2025» με πεδία δράσης των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων θαλάσσιες περιοχές στο Αιγαίο, την ανατολική Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα. Υπογραμμίζεται ότι στην  άσκηση η Άγκυρα «κατεβάζει» σε επίπεδο οπλισμού 87 πολεμικά πλοία επιφανείας, 7 υποβρύχια, 31 αεροσκάφη, 17 ελικόπτερα, 28 μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UCAV/UAV) και σε επίπεδο στελεχών περίπου 20.000 ένστολους, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και τα μέλη των ομάδων ειδικών καταστροφών SAT και SAS.

Και για να πειστούν και οι… άπιστοι, σημειώνεται ότι το δεύτερο 24ωρο των τουρκικών αεροναυτικών γυμνασίων είχε την ονομασία «Ημέρα Διακεκριμένων Προσκεκλημένων», όπου οι δραστηριότητες έλαβαν χώρα στη ναυτική βάση του Άκσαζ που βρίσκεται απέναντι από τη Ρόδο και μεταξύ των σεναρίων βάσει των οποίων «προπονήθηκαν» οι γείτονες ήταν η επίθεση με ελικόπτερα Cobra σε υποτιθέμενο εχθρικό νησί στο οποίο αποβιβάστηκαν στις συνέχεια άνδρες των τουρκικών ειδικών δυνάμεων.

«Μαρτυριάρης» ο Φιντάν

Αν τα παραπάνω ήταν τα… ορντέβρ, το κυρίως πιάτο των προκλήσεών της παραμονές του ραντεβού Μητσοτάκη-Ερντογάν το σέρβιρε η Άγκυρα δια χειρός Χακάν Φιντάν. Πιο συγκεκριμένα ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών βρέθηκε την Τετάρτη και την Πέμπτη στα Κατεχόμενα και μαζί με αξιωματούχους του ψευδοκράτους συζήτησε τις διμερείς σχέσεις αλλά και τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, με φόντο την άτυπη πενταμερή συνάντηση (Ελλάδα, Κύπρος, Τουρκία, Τουρκοκύπριοι και Βρετανία) που προγραμματίζεται από τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, να πραγματοποιηθεί εντός των προσεχών μηνών στην Ελβετία.

Το πλέον προκλητικό όμως ήταν ότι ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας επιχείρησε χθες Παρασκευή και μάλιστα μέσω ελληνικού καναλιού (του ΣΚΑΪ) να κάνει μαθήματα πολιτικής και… υποχώρησης στην ελληνική κυβέρνηση καλώντας τον Κυριάκο Μητσοτάκη να «αγνοήσει την πολιτική πίεση» και να «επιδείξει ηγετικό θάρρος» για να επιτευχθεί πρόοδος στις διμερείς σχέσεις. Μάλιστα το πώς εννοεί την πρόοδο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ο Φιντάν το περιέγραψε λέγοντας ανερυθρίαστα ότι πρέπει «να δούμε τα θέματα στο Αιγαίο και τα άλλα θέματα τα δικά μας θέματα στη Δυτική Θράκη».

Σε αυτή την περιρρέουσα ατμόσφαιρα στρώνει το κόκκινο χαλί η Άγκυρα για να υποδεχτεί τον Έλληνα πρωθυπουργό, έχοντας μάλιστα αποκτήσει και το αέρα του επιτηρητή στη Συρία, που την βοηθάει να «τρομοκρατεί» Κύπρο και Ελλάδα –για την ώρα μόνο επικοινωνιακά– με το ενδεχόμενο σύναψης ενός τουρκοσυριακού μνημονίου και τη δημιουργία νέων παράνομων τετελεσμένων.

Το πρόβλημα είναι ότι ακριβώς σε αυτή την συννεφιασμένη ατμόσφαιρα και με τον καζαμία του 2025 για τα ελληνοτουρκικά να παραμένει εξαιρετικά απρόβλεπτος, η Αθήνα παραμένει ανεξηγήτως ατάραχη. Όσο γραφόταν το ρεπορτάζ, επίσημη απάντηση για τις δηλώσεις Φιντάν δεν υπήρχε, ενώ ακόμη και για την τουρκική άσκηση «Γαλάζια Πατρίδα 2025» οι διαρροές των διπλωματικών πηγών περιγραφούν μία εικόνα ησυχίας, τάξης και ασφάλειας καθώς  όπως λέγεται οι Τούρκοι δεν έχουν ξεπεράσει τα εσκαμμένα, δηλαδή δεν παρατηρούνται παραβιάσεις του ελληνικού θαλάσσιου και εναέριου χώρου.

Ίσως στο Μαξίμου και στο ελληνικό ΥΠ.ΕΞ. να κοιμούνται ήσυχοι έχοντας κατά νου πράγματα που κατά την ιστορική ρήση του Κωνσταντίνου Καραμανλή «γίνονται χωρίς να λέγονται». Δεν έχουμε πέσει, όμως, όλοι σε χειμερία νάρκη για να μην θυμόμαστε ότι π.χ. ο Κυριάκος Μητσοτάκης έλεγε για τον Αντώνη Σαμαρά ότι δεν δέχεται να του υποδεικνύουν τι να κάνει. Είναι δε ο ίδιος άνθρωπος που στο χθεσινό Υπουργικό Συμβούλιο «φωτογράφισε» και έψεξε τον Ίλον Μασκ για τις ακραίες παρεμβάσεις του στα εσωτερικά ζητήματα ξένων χωρών.

Προφανώς για την κυβέρνηση ο Χακάν Φιντάν ούτε υποδείξεις μάς έκανε, ούτε παρενέβη στο πώς θα ασκήσουμε εξωτερικής πολιτική, οπότε τα όσα είπε ο μαρτυριάρης Τούρκος ΥΠ.ΕΞ. στο κανάλι του Φαλήρου κρίθηκε σκόπιμο να απαντηθούν δια της… μούγκας.

Τελικά μήπως θα ήταν προτιμότερο ο πρωθυπουργός να ματαιώσει την επίσκεψή του στην Τουρκία, ανακοινώνοντας ότι αυτές στις συνθήκες δεν έχει κανένα νόημα το ταξίδι του; Θα ήταν μία έμπρακτη απόδειξη ότι έχει πλέον αντιληφθεί ότι οι συναντήσεις περιεχομένου «να΄χαμε να λέγαμε και να… ξαναλέγαμε» προσφέρουν στον Ερντογάν του διαλλακτικού και συζητήσιμου ηγέτη και σε εμάς το απόλυτο τίποτα.

Εκτός, πια, κι αν οι κ.κ. του ΕΛΙΑΜΕΠ έχουν αντίθετη γνώμη και υποστηρίζουν ακόμη και σήμερα ότι «σε μία διαπραγμάτευση, τα 6 μίλια των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο μπορούν να γίνουν και 4 και 3».