ΕΜΠΟΡΙΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ: Από το «δόξα τω Θεώ», στο «βοήθα, Παναγιά»

Αυτό που οι περισσότεροι αναλυτές γνώριζαν, αλλά δυστυχώς και αυτό που όλοι οι παράγοντες της αγοράς υποψιάζονταν ότι θα συμβεί, αποτυπώνεται στην τελευταία έρευνα του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) αναφορικά με τις επιδόσεις και τα αποτελέσματα του κλάδου Εμπορίας Πετρελαιοειδών, για το προ-πανδημικό έτος 2019. Δηλαδή, από τη μία έχουμε τις πρωταθληματικές επιδόσεις του κλάδου το 2019 και από την άλλη τη σοβαρή πιθανότητα να πάνε όλα στα… Τάρταρα ελέω κορωνοϊού.

Ξεκινώντας από τα καλά μαντάτα, αυτά είναι ότι και την περασμένη χρονιά τα πετρελαιοειδή αποτέλεσαν έναν από τους βασικούς πυλώνες της εγχώριας οικονομικής ανάπτυξης και σταθερότητας, συνεισφέροντας μέσω των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο τον… mega «οβολό» τους τόσο στα δημόσια ταμεία όσο και στη στήριξη της απασχόλησης.

Όπως καταγράφεται χαρακτηριστικά στη μελέτη του ΙΟΒΕ, παρά τη στασιμότητα στην αγορά καυσίμων για το 2019 (σ.σ. οι πωλήσεις του κλάδου έμειναν ουσιαστικά αμετάβλητες από τις 13.497 χιλιάδες μετρικούς τόνους του 2018 στους 13.503 χιλ. μ.τ. το 2019) ο κλάδος εισέφερε την περασμένη χρονιά στα δημόσια ταμεία «ζεστό» χρήμα που ξεπέρασε τα 3,7 δισ. ευρώ, οριακά μειωμένο κατά 0,9% σε σύγκριση με το 2018. Σημειώνεται ότι επί του συνολικού κοινωνικού προϊόντος του κλάδου, δηλαδή τα έσοδα που κατανεμήθηκαν στο κράτος, τους πιστωτές, το προσωπικό και τους μετόχους, τα έσοδα του Δημοσίου αντιπροσωπεύουν ποσοστό 94,9%.

Επίσης, σε μία εποχή που η αποκλιμάκωση του δείκτη ανεργίας θα αποτελέσει τον καταλύτη της επαναφοράς της οικονομίας στον αστερισμό της ανάπτυξης, οι σχετικοί αριθμοδείκτες επιβεβαιώνουν ότι και το 2019 ο κλάδος εμπορίας πετρελαιοειδών αναδείχθηκε σε υπεύθυνο εργοδότη που επενδύει σταθερά στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, τη χρονιά που εξέτασε ο ΙΟΒΕ σε συνεργασία με τον ΣΕΕΠΕ (Σύνδεσμος Εταιριών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος), ο δείκτης της απασχόλησης παρουσίασε ενίσχυση, με τις άμεσες θέσεις να αυξάνονται κατά 15,4%. Οι αμοιβές προσωπικού ανήλθαν σε 71,8 εκατ. ευρώ, ενώ οι εργοδοτικές εισφορές σημείωσαν αύξηση 1,2%, αγγίζοντας τα 18,8 εκατ. ευρώ.

Αξιοσημείωτη είναι και η αύξηση των επενδύσεων που πραγματοποίησαν οι εταιρείες του κλάδου. Οι συνολικές επενδύσεις, σημαντικό κομμάτι των οποίων κατευθύνθηκαν στην προστασία του Περιβάλλοντος, το 2019 σημείωσαν αύξηση της τάξης του 18,5%, σε σύγκριση με το 2018, ξεπερνώντας σε απόλυτους αριθμούς τα 86,2 εκατ. ευρώ.

Το μεγάλο ερωτηματικό

Δυστυχώς, το μεγάλο ερωτηματικό στην εξίσωση του πώς θα κινηθεί ο κλάδος της εμπορίας πετρελαιοειδών τη χρονιά που διανύουμε το βάζει πλέον η συνεχιζόμενη επέλαση της πανδημίας, απειλώντας να μετατρέψει τις παραπάνω επιδόσεις του κλάδου σε «περασμένα μεγαλεία».

Είναι δεδομένο ότι τα περιοριστικά μέτρα που επέβαλε η πολιτεία προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο υγειονομικός κίνδυνος από τον ιό SARS-coV-2 βάζουν αρνητικό πρόσημο –βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον– στις προοπτικές του κλάδου. Για να υπάρχει μία τάξη μεγέθους αξίζει να σημειωθεί ότι σε συνθήκες πλήρους lockdown τον περασμένο Απρίλιο οι πωλήσεις βενζίνης μειώθηκαν κατά 57% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Συνολικά, στο εννεάμηνο του 2020 οι πωλήσεις σε όλα τα προϊόντα παρουσιάζουν σημαντική μείωση (στο -14,4% οι βενζίνες, στο -10,7% το πετρέλαιο κίνησης, στο -13,3% το μαζούτ, στο -35% τα ναυτιλιακά καύσιμα, στο -67,9% τα αεροπορικά καύσιμα).

Υπό αυτό το πρίσμα και με το πλήρες lockdown ήδη να εφαρμόζεται ξανά σε μεγάλες περιφέρειες της χώρας, τα αποτελέσματα του κλάδου τη φετινή χρονιά κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Ενός κινδύνου που επέρχεται όχι μόνο για αυτή καθ’ αυτή την επιχειρηματική πορεία των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην εμπορία πετρελαιοειδών, αλλά και για τα κρατικά έσοδα που λόγω κορωνοϊού και αυτά αιμορραγούν.