Ένας… Άγιος για τους φυλακισμένους

Πολλοί είναι αυτοί που ισχυρίζονται ότι η νομιμότητα από την παραβατική συμπεριφορά απέχουν μόλις ένα δευτερόλεπτο. Αυτό το ένα δευτερόλεπτο που δεν το καθορίζει η μοίρα, αλλά οι συνθήκες κοινωνικής παθογένειας, ακόμη-ακόμη και ο βρασμός ψυχής, και είναι ικανό να οδηγήσουν κάποιον πίσω από τα σίδερα της φυλακής και να τον κρατήσει «δεσμώτη» ακόμη κι όταν αυτός αποφυλακιστεί!

 

Ρεπορτάζ: Βίκυ Καλοφωτιά

 

Το πρόβλημα με αυτά τα δύσκολα σενάρια που γράφει η ζωή είναι ότι δεν περιορίζονται μόνο στους έγκλειστους. Δυστυχώς, ο «σεναριογράφος» επιφυλάσσει συχνά πικρό φινάλε ακόμη και γι’ αυτούς που δήθεν σωφρονίστηκαν, πλήρωσαν το τίμημα και ανέκτησαν την ελευθερία τους. Ίσως εκεί είναι που χρειάζεται περισσότερο ένας… Άγιος να βάλει το χέρι του και να προστατεύσει τους φτωχοδιάβολους εντός και εκτός φυλακής.

Με τις παραπάνω σκέψεις η «Α» συνάντησε παραμονές του Πάσχα αυτόν τον «άγιο», επισκεπτόμενη τα γραφεία του Συλλόγου Συμπαράστασης Κρατουμένων «Ο Ονήσιμος», και μίλησε με την ψυχολόγο του σωματείου, Χαρά Βλαστάρη.

Ο «Ονήσιμος» ιδρύθηκε το 1982 από τον Στυλιανό Μπουρμπαχάκη και σήμερα είναι αναγνωρισμένο ως ειδικώς φιλανθρωπικό σωματείο, που έχει ως σκοπό την παροχή νομικής, υλικής αλλά και ψυχολογικής βοήθειας σε άπορους φυλακισμένους και αποφυλακισμένους, καθώς και στις οικογένειες αυτών. Τον τρόπο εξηγεί η κα Βλαστάρη: «Ο σύλλογος στηρίζει οικονομικά όλα τα φιλόπτωχα ταμεία των καταστημάτων κράτησης, γιατί οι κρατούμενοι μέσα στη φυλακή δεν έχουν χρήματα. Κάθε κρατούμενος έχει μια καρτέλα, στην οποία κατατίθενται χρήματα από την οικογένεια, και συγχρόνως υπάρχουν και τα φιλόπτωχα ταμεία για εκείνους που δεν έχουν οικογένεια και συνεπώς κανέναν δικό τους για να τους στηρίξει».

Όπως αναφέρει η ψυχολόγος του σωματείου, όταν κάποιος έρθει σε επαφή με τον «Ονήσιμο», το σωματείο τον στηρίζει παρέχοντας τρόφιμα, ρούχα και είδη πρώτης ανάγκης, συμβάλλοντας ακόμη και στην εξόφληση λογαριασμών ή στα έξοδα βραχυπρόθεσμης διαμονής σε ξενοδοχείο τον πρώτο καιρό μετά την αποφυλάκιση. Βασική προϋπόθεση για να διεκπεραιωθεί κάθε αίτημα είναι να συνοδεύεται από το σχετικό αποφυλακιστήριο ή πιστοποιητικό κράτησης.

 

Εξατομικευμένη στήριξη

Ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να επικοινωνήσει με τα γραφεία του συλλόγου, και το καταρτισμένο προσωπικό είναι σε θέση να ελαφρύνει κατά ένα μεγάλο μέρος την αγωνία του, δίνοντας αρχικά κάποιες κατευθυντήριες γραμμές ανάλογα με το εκάστοτε περιστατικό. «Η στήριξη είναι απόλυτα εξατομικευμένη», τονίζει η ψυχολόγος και στο ερώτημά μας, σχετικά με το ποιο είναι το πιο έντονο εξ αυτών, στο διάστημα των έξι χρόνων που ασκεί το εν λόγω λειτούργημα στο πλαίσιο του «Ονήσιμου», απαντά με αφοπλιστική ειλικρίνεια:

«Θυμάμαι έναν άνθρωπο, ο οποίος έκανε χρήση ναρκωτικών πάρα πολλά χρόνια και κάποια στιγμή, όταν αποφυλακίστηκε, ζητούσε να βγάλει ταυτότητα. Το αίτημά του, όμως, αυτό κάπου μπλόκαρε. Αργότερα, βγήκε στην επιφάνεια ότι σε κάποια από τις πολλές κρατήσεις του, είχε έρθει η στιγμή να ασκήσει τη στρατιωτική του θητεία και επειδή δεν μπορούσαν να τον βρουν για να τον ειδοποιήσουν, θεώρησαν ότι είχε πεθάνει και διεγράφη από τα μητρώα. Στα χαρτιά αυτός ο άνθρωπος δεν υπήρχε πουθενά. Τότε ήταν που αυτή η περιπέτεια έγινε για εκείνον το έναυσμα για να απεμπλακεί από τα ναρκωτικά οριστικά, διότι αυτή η νέα εγγραφή του στα μητρώα λειτούργησε ως μια εκ νέου εγγραφή του στη ζωή, ως μια αναγέννηση!»

Μέγα ζητούμενο η ανεύρεση εργασίας

Η παραπάνω δεν είναι η μοναδική περίπτωση που έχει χαραχτεί ανεξίτηλα στη μνήμη τής Χ. Βλαστάρη, καθώς, όπως αποκαλύπτει, θυμάται άλλη μια περίπτωση όπου μία κρατούμενη μετουσίωσε το αρνητικό σε μια εμπειρία με θετικό πρόσημο για τη ζωή της.

«Είχε έρθει σε εμάς και μια κοπέλα, που όταν μπήκε στη φυλακή, ο πατέρας της τής είπε: “Εκεί που πας ή θα ψηθείς ή θα καείς!” Και αυτή κράτησε αυτές τις κουβέντες του και έκανε μετά μια πολύ θετική ανάγνωση της κράτησής της. Πήγε στο σχολείο δεύτερης ευκαιρίας, πήρε το απολυτήριο και προχώρησε στη ζωή της! Το καθετί που βιώνει ο καθένας στη ζωή του, είναι καθαρά θέμα τού ποια θα είναι η ανάγνωση που θα επιλέξει να κάνει σε αυτό! Το παν είναι να κάνεις μια ανάγνωση που να έχει από πίσω μία πεποίθηση νίκης!»

Άλλη μια από τις συνήθεις αγωνίες των πρώην φυλακισμένων είναι η ανεύρεση εργασίας και το κατά πόσο η κοινωνία θα τους ενσωματώσει ξανά στους κόλπους της, όπως και η αποκατάσταση της (για αρκετούς) διαταραγμένης σχέσης με την οικογένειά τους.

ΧΑΡΑ ΒΛΑΣΤΑΡΗ (ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ «ΟΝΗΣΙΜΟΥ»): «ΠΑΝΤΑ ΕΧΟΥΜΕ ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΜΑΣ ΟΤΙ ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΚΡΑΤΗΘΗΚΕ ΕΙΝΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ “ΚΑΚΟΣ” ΑΝΘΡΩΠΟΣ, ΟΠΟΤΕ ΟΙ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΕΣ ΠΟΛΛΕΣ»

«Δεδομένων των εξαιρετικά δύσκολων συνθηκών για όλους στην αγορά εργασίας σήμερα, προσπαθούμε να βοηθάμε όσο γίνεται και σε αυτό το κομμάτι. Υπάρχει ακόμη βέβαια ο φόβος του αγνώστου, γιατί πάντα έχουμε στο μυαλό μας ότι αυτός που κρατήθηκε είναι κάποιος “κακός” άνθρωπος, οπότε οι ευκαιρίες δεν είναι τόσες πολλές, ωστόσο σε σύγκριση με το παρελθόν έχει καμφθεί κάπως ο δισταγμός εκ μέρους των εργοδοτών και η γενικότερη κοινωνική απομόνωση», υπογραμμίζει η ψυχολόγος του «Ονήσιμου», και λίγο πριν κλείσουμε τη συζήτηση μαζί της, της ζητάμε να μας ενημερώσει σχετικά με το ποιες ηλικίες απευθύνονται στον σύλλογο.

«Άνθρωποι όλων των ηλικιών, από 18 έως και… 95 ετών! Έχει υπάρξει τέτοια περίπτωση ανθρώπου, που είχε μια οικονομική οφειλή και κρατήθηκε για λίγες ημέρες, οπότε ένιωσε την ανάγκη να καταφύγει σε εμάς για βοήθεια».

Επίσης, με ενέργειες του συλλόγου, έχουν ιδρυθεί βιβλιοθήκες, οι οποίες συνεχώς εμπλουτίζονται σε όλα σχεδόν τα καταστήματα κράτησης της χώρας, ενώ δεν είναι λίγες οι φιλανθρωπικές δράσεις στις οποίες συμμετέχει, όπως η διοργάνωση bazaar και θρησκευτικών εκδρομών ή η έκδοση του περιοδικού «Φίλοι Φυλακισμένων» με άρθρα έγκριτων ανθρώπων της διανόησης και της Εκκλησίας, το οποίο διανέμεται δωρεάν στις ενορίες της χώρας.