Ευ. Βενιζέλος: «Μετά τις εκλογές θα καλυφθεί το κενό»

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, χρησιμοποιώντας τον όρο του Ανδρέα Παπανδρέου για νέο κοινωνικό συμβόλαιο, έδωσε εκ νέου ραντεβού με τους ψηφοφόρους του κέντρου

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Όσοι ανέμεναν τροχιοδεικτικές βολές προς τη Φώφη Γεννηματά και το ΚΙΝΑΛ στην ομιλία του Ευάγγελου Βενιζέλου, με την οποία ολοκληρώθηκε το διήμερο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών για την ανασυγκρότηση της μεσαίας τάξης, έπεσαν έξω. Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ απέφυγε επιμελώς στην ομιλία του να αφήσει ακόμη κι ένα μικρό υπονοούμενο για την κατάσταση στη Χαριλάου Τρικούπη, προφανώς επειδή ξέρει ότι πιθανή αποτυχία του ΚΙΝΑΛ στις εκλογές της 7ης Ιουλίου θα προσπαθήσουν να του τη φορτώσουν.

Βέβαια, ο κ. Βενιζέλος ολοκληρώνοντας την ομιλία του άσκησε κριτική στο εγχείρημα του ΚΙΝΑΛ, δίχως να το κατονομάσει, αφήνοντας παράλληλα ελπίδες για κάτι πιο δυνατό μετά τις εκλογές. Η επίμαχη παράγραφος, που έχει μπει στο μικροσκόπιο από όλη την ομιλία και αναφέρεται στο κοινωνικό κέντρο, τον χώρο δηλαδή που επιθυμούσε να καλύψει το ΚΙΝΑΛ, είναι η ακόλουθη: «Υπήρχαν οι προϋποθέσεις ή θα μπορούσαν να έχουν διαμορφωθεί οι προϋποθέσεις να διατυπωθεί το αφήγημα αυτό, αλλά απεδείχθη ότι αυτό ήταν δύσκολο εγχείρημα, δύσκολο στη σύλληψή του και πολύ πιο δύσκολο στην εκτέλεσή του. Πιστεύω ότι αυτό είναι και το μεγάλο κενό με το οποίο οδηγούμεθα στις εκλογές της 7ης Ιουλίου. Θέλω να ελπίζω ότι, μετά τις εκλογές, το κενό αυτό θα καλυφθεί εκ των πραγμάτων, γιατί η χώρα έχει ανάγκη να έχει μία εθνική προοπτική, να έχει ένα νέο εθνικό και κοινωνικό αφήγημα που οδηγεί στην ανασυγκρότησή της».

Κατά τα άλλα, ο κ. Βενιζέλος επεδίωξε να περάσει ένα ηγετικό προφίλ και αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρξει ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, κάτι που εντυπωσίασε τους παραβρισκόμενους, καθώς χρησιμοποίησε μία φράση του Ανδρέα Παπανδρέου που θεωρείται άκρως επιτυχημένη, αφού είχε περάσει στο υποσυνείδητο του κόσμου.

«Η χώρα έχει ανάγκη από ένα διαφορετικό εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης», από μια «διαφορετική κυβερνητική αντίληψη», σημείωσε ο Ευάγγελος Βενιζέλο. Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ εστίασε στη διαφορετική αντίληψη που πρέπει να κυριαρχήσει στη χώρα όχι μόνο σε κυβερνητικό επίπεδο, αλλά και στην αντιπολίτευση. Αναφερόμενος στον ΣΥΡΙΖΑ, συγκεκριμένα, είπε πως πρέπει να ακολουθήσει μια «διαφορετική αντίληψη του αντιπολιτεύεσθαι, καθώς δεν αρκεί η «στρατηγική ήττα του».

Ο κ. Βενιζέλος έκανε λόγο για την υπευθυνότητα που πρέπει να έχει η επόμενη αντιπολίτευση, ώστε να αποκατασταθεί το κύρος των θεσμών, με πρώτο αυτό της Δικαιοσύνης, που τη χαρακτήρισε «το κορυφαίο θύμα της προηγούμενης περιόδου». Αναφέρθηκε και σε άλλες ανοιχτές πληγές της περιόδου ΣΥΡΙΖΑ, όπως αυτές αποτυπώθηκαν στη δημόσια διοίκηση, αλλά και στην απλή αναλογική που εφαρμόσθηκε στην αυτοδιοίκηση και ουσιαστικά απειλεί, όπως είπε, τις τοπικές κοινωνίες με ακυβερνησία.

Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αναφέρθηκε εκτενώς και στο ηθικοπλαστικό σκέλος της πολιτικής –«ηθικό και αισθητικό» το χαρακτήρισε– τονίζοντας πως «τα τελευταία χρόνια κυριάρχησαν ως στοιχεία του δημόσιου βίου το ψεύδος, η χυδαιότητα και οι νέες μορφές διαπλοκής». Χρησιμοποιώντας σκληρή γλώσσα, σημείωσε πως «από τη συγκρότηση ομάδων συμφερόντων καταντήσαμε στον σχηματισμό συμμοριών», ζητώντας, ενόψει της συνέχειας, κλίμα «εθνικής ενότητας και συναινέσεων».

Κοινωνική ανάλυση

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, προχωρώντας σε μια βαθιά κοινωνική ανάλυση, εντόπισε το πρόβλημα της επόμενης ημέρας και των επόμενων διαχειριστών της εξουσίας στις αντοχές της κοινωνίας, τις οποίες χαρακτήρισε ως «το μεγάλο πρόβλημα του έθνους». Διερωτώμενος «ποιας κοινωνίας», σημείωσε πως «υπάρχει πολυδιάσπαση και κοινωνική πόλωση, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως η μεσαία τάξη είναι αυτή που ενοποιεί και συνθέτει την κοινωνία». Συνεχίζοντας την ανάλυση, ο κ. Βενιζέλος υπογράμμισε την αμφιθυμία της κοινωνίας, που ενώ αναγνωρίζει την ανάγκη αλλαγών και μεταρρυθμίσεων, την ίδια ώρα είναι φοβική απέναντι σε αλλαγές που αφορούν την ίδια.

Ο κ. Βενιζέλος κατέληξε στο συμπέρασμα πως υπάρχει ανάγκη ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου, που πρέπει να γίνει πάνω σε τρεις άξονες. Ως πρώτο ζητούμενο όρισε την ασφάλεια, πως δηλαδή δεν θα υπάρξει επιδείνωση, και δεύτερο ζητούμενο είναι η παροχή μίας αίσθησης προοπτικής, πως μπορεί να υπάρξει βελτίωση, ώστε να πάψει ο κοινωνικός κορμός να νιώθει απειλούμενος. Το τρίτο και κυριότερο είναι η σχέση της μεσαίας τάξης και του πολιτικού κέντρου, το ποιος κερδίζει τη μάχη στον χώρο του κέντρου, είπε.

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος τόνισε ότι «πέραν της στρατηγικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ, χρειάζεται και στρατηγική ήττα της λαϊκιστικής ανευθυνότητας, κάτι για το οποίο απαιτούνται πολιτικές προϋποθέσεις και θεσμικές προϋποθέσεις για την εθνική ανασυγκρότηση με πρώτη τη σταθερότητα υπό όλες τις εκδοχές της, κυβερνητική σταθερότητα, πολιτειακή σταθερότητα και, επειδή η επόμενη Βουλή είναι αναθεωρητική, συνταγματική σταθερότητα».

«Η αποκατάσταση του κράτους δικαίου δεν είναι πολιτικός ή προσωπικός ρεβανσισμός, αλλά θεσμική υποχρέωση που δεν αντιβαίνει –το αντίθετο– στη διαμόρφωση των αναγκαίων συναινέσεων και του κλίματος εθνικής ενότητας», είπε χαρακτηριστικά.

Προσδιόρισε, τέλος, τη μεσαία τάξη ως συνώνυμο της κοινωνικής συνοχής, όχι μόνο της κοινωνικής κινητικότητας ως κιβωτός της λογιοσύνης και είναι αυτή, όπως και εάν την ορίσει κανείς, που ενοποιεί και συνθέτει την κοινωνία.