«Φάρμακο» για το ΑΕΠ οι επενδύσεις στο φάρμακο

Κοντεύουν να συμπληρωθούν δύο χρόνια από την «επίσκεψη» της πανδημίας του κορωνοϊού στη χώρα μας, αλλά σε σχέση με την πλειοψηφία των υπολοίπων χωρών του πλανήτη που χτυπήθηκαν από τον SARS–coV-2 η Ελλάδα παρουσιάζει μία ειδοποιό διαφορά.

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Η διαφορά αυτή είναι ότι η Ελλάδα κλήθηκε να αντιμετωπίσει τις οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες που προκάλεσε –και συνεχίζει να προκαλεί– η υγειονομική κρίση με την εθνική οικονομία της ακόμη λαβωμένη από τις πληγές που είχε αφήσει στο κορμί της η σχεδόν δεκαετής «διαβίωσή» της με την προηγηθείσα δημοσιονομική κρίση και τη σκληρή προσαρμογή που απαίτησε η έξοδος από αυτήν.

Η μόνιμη επωδός που ηχούσε όλα αυτά τα χρόνια αφορούσε το λίγο-πολύ στερεοτυπικό σχήμα ότι η προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων σε έργα υποδομής, στη βιομηχανία, την τεχνολογία, τις τηλεπικοινωνίες κ.ά. θα δημιουργήσουν νέες καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, που με τη σειρά τους θα συνεισέφεραν στην αύξηση του παραγόμενου εθνικού πλούτου.

Προφανώς και ισχύει η παραπάνω εξίσωση, αλλά είναι εξίσου προφανές ότι, παρά το αναπτυξιακό ριμπάουντ που επιτυγχάνεται τους τελευταίους μήνες, ο δρόμος που πρέπει να διανυθεί ακόμη είναι μεγάλος, δεδομένου ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2021 θα πλησιάσει κατά δήλωση υψηλόβαθμων στελεχών (σ.σ. που ελπίζουν μάλιστα να μην το ξεπεράσει) το 10%.  Αυτό σημαίνει ότι η χώρα θα χρειαστεί κι άλλες «έξυπνες» επενδύσεις, υπό την έννοια ότι θα «γεννούν» υπεραξία και δεν θα χρειαστεί να τις αναζητήσουμε αποκλειστικά από τα εξωτερικό καθώς βρίσκονται στην μπροστινή… αυλή της χώρας.

Τέτοιο παράδειγμα είναι δίχως άλλο η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία, που με φόντο τη σημερινή αλλά κυρίως την επόμενη ημέρα της πανδημικής κρίσης θα αποτελέσει ένα από τα ελατήρια της ανάπτυξης. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τα όσα συζητήθηκαν σε ένα από τα πολλά πάνελ του φετινού διήμερου συνεδρίου «Καθημερινή – Athens Health Summit».

3,4 χρόνια υγιούς ζωής έχασαν κατά μ.ο. οι Έλληνες

Υπό τον τίτλο «Οικοδομώντας ένα ανθεκτικό και ισχυρό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης», γνωστά ονόματα του κλάδου αναφέρθηκαν στις ευρύτερες προοπτικές του κλάδου της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας και στην ανάγκη επενδύσεων σε αυτόν. Ανάμεσά τους και η πρόεδρος του PhRMA Innovation Forum (PIF) και managing director της MSD Ελλάδος, Κύπρου και Μάλτας, Agata Jakoncic, η οποία υπογράμμισε μεταξύ άλλων ότι τα τελευταία χρόνια η χώρα μας επηρεάστηκε δυσανάλογα από τις χαμηλότερες επενδύσεις στην ιατροφαρμακευτική φροντίδα.

Αυτό, όπως εξήγησε, είχε αντίκτυπο και στη ζωή των ασθενών, καθώς κατά τη διάρκεια της πολυετούς οικονομικής κρίσης, οι Έλληνες έχασαν κατά μέσο όρο 3,4 χρόνια υγιούς ζωής.

«Η φαρμακευτική δαπάνη έχει μείνει περίπου ίδια τα τελευταία επτά χρόνια. Όμως αυτό δεν είναι αρκετό, γιατί χρειαζόμαστε περισσότερα», έσπευσε να προσθέσει η κα Jakoncic, σημειώνοντας παράλληλα ότι το κενό δημιουργείται από τον ιδιωτικό φαρμακευτικό τομέα.

Σύμφωνα, πάντα, με την κα Jakoncic τα κονδύλια του ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης μπορούν να έχουν θετικό αποτύπωμα στην ανθεκτικότητα του συστήματος υγείας και εξέφρασε την άποψη ότι «θα πρέπει να βλέπουμε το σύστημα υγείας ως επένδυση και όχι ως κόστος», υπογραμμίζοντας ότι μία τέτοια στρατηγική προσέγγιση θα οδηγήσει το ελληνικό ΑΕΠ σε αύξηση της τάξης έως και 8%.

Σημάδια αντιστροφής των αποεπενδύσεων

Το «παρών» στο συνέδριο έδωσε και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) και αντιπρόεδρος του Ομίλου ELPEN, Θεόδωρος Τρύφων, ο οποίος στάθηκε στο γεγονός ότι έπειτα από 10 χρόνια που ο χώρος του φαρμάκου βιώνει συνθήκες αποεπένδυσης, η τάση δείχνει σημάδια αντιστροφής.

Πού οφείλεται αυτό; Στο γεγονός, απάντησε ο κ. Τρύφων, ότι είναι απαραίτητο να πηγαίνουμε σε νέες τεχνολογίες και φάρμακα. «Έχουν υπάρξει πολλά επενδυτικά πλάνα τα τελευταία δύο χρόνια, βλέπουμε προσπάθειες για παραγωγικά και ερευνητικά κέντρα».

Οι νέες επενδύσεις, όπως συμπλήρωσε, θα βοηθήσουν τον Έλληνα ασθενή να έχει πρόσβαση στα φάρμακα. Ειδική αναφορά έκανε και στα επενδυτικά σχέδια για τη δημιουργία πάρκων καινοτομίας, παραπέμποντας και στο μεγαλύτερο πάρκο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, το οποίο ετοιμάζεται από την ELPEN.

Ο αντιπρόεδρος της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας υπογράμμισε, εν συνεχεία, την ανάγκη να επενδύσουν στην ελληνική αγορά και διεθνή ονόματα του κλάδου (σ.σ. σημείωσε ενδεικτικά ότι μόλις μία παραγωγική μονάδα από ξένη επιχείρηση φιλοξενείται στη χώρα μας), αλλά επεσήμανε και την υπερφορολόγηση του κλάδου μέσω του clawback.

Τέλος, ο αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ και πρόεδρος/διευθύνων σύμβουλος της Pfizer Ελλάδας, Κύπρου & Μάλτας, Ζαχαρίας Ραγκούσης, αφού ανέδειξε τη συνεισφορά της φαρμακοβιομηχανίας στην κοινωνία, υπενθύμισε ότι ο κορωνοϊός κατέδειξε αφενός την ανάγκη για συνεργασίες ανάμεσα στα οικοσυστήματα του κλάδου, αφετέρου την ανάγκη να πρωταγωνιστήσει η Ελλάδα στην πραγματική καινοτομία με όπλα τις  εμπροσθοβαρείς επενδύσεις, τη σύνδεση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης με την έρευνα και την ανάπτυξης, αλλά και τον εξορθολογισμό του λόγου brain drain – brain gain.