Γιατί ο Ερντογάν έκανε «κωλοτούμπα» στην οικονομία

Η απόφαση του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέο Ταγίπ Ερντογάν να αποπέμψει τον διοικητική της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας αυτόν τον μήνα ελήφθη λίγες ώρες αφότου ενημερώθηκε για την εύθραυστη κατάσταση της οικονομίας, μια αιφνιδιαστική απόφαση που οδήγησε στην παραίτηση του γαμπρού του από την θέση του υπουργού Οικονομικών, σύμφωνα με τέσσερις πηγές που επικαλείται το Reuters.

Κατά τις τέσσερις πηγές, που γνωρίζουν την αλληλουχία των γεγονότων, ο Naci Agbal προωθήθηκε στη θέση του διοικητή της κεντρικής τράπεζας όταν ο ίδιος και άλλα ανώτατα μέλη του κόμματος AK προειδοποίησαν τον πρόεδρο για τη σοβαρή εξάντληση των ξένων αποθεματικών.

Οι αναφορές τους για τα γεγονότα προσφέρουν σημαντικά στοιχεία ως προς την ξαφνική οικονομική στροφή που έγινε το Σαββατοκύριακο της 6ης-9ης Νοεμβρίου. Οι επενδυτές εξακολουθούν να προσπαθούν να πλοηγηθούν σε αυτό που ο κ. Erdogan αποκαλεί μια «νέα οικονομική εποχή», με τη λίρα να καταγράφει άνοδο 10% μετά τον ανασχηματισμό αλλά να ξανακαταγράφει πτώση 5% αυτήν την εβδομάδα.

Μετά από τουλάχιστον δυο ημέρες ενημέρωσης που οδήγησαν στην απόφαση του Erdogan την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου, ο πρόεδρος προειδοποιήθηκε επίσης για την αποτυχία εξασφάλισης περισσότερης ξένης χρηματοδότησης από το εξωτερικό, αλλά και για τα προβλήματα που δημιούργησαν η πτώση κατά 30% της λίρας από τον Ιανουάριο και η Covid-19, σύμφωνα με τις πηγές.

Θορυβημένος, ο πρόεδρος συγκάλεσε τον τότε διοικητή της κεντρικής τράπεζας Murat Uysal εκείνη την Παρασκευή για να ρωτήσει γιατί τα καθαρά αποθέματα ξένου συναλλάγματος είχαν μειωθεί κατά περισσότερο από το ήμισυ φέτος και ποιο ήταν το σχέδιό του για να αποκαταστήσει το «μαξιλάρι».

Η πτώση είναι καταγεγραμμένη στα δημόσια δεδομένα της κεντρικής τράπεζας, άρα δεν μπορεί να αποτελούσε έκπληξη, ωστόσο οι πηγές είπαν πως η συζήτηση έπεισε τον Erdogan πως ο Uysal έπρεπε να αντικατασταθεί.

«Η απομάκρυνση του Uysal και ο διορισμός του Agbal έγιναν μέσα σε λίγες ώρες», ανέφερε η μια πηγή, προσκείμενη στο κυβερνών κόμμα.

Η προεδρία αρνήθηκε να σχολιάσει τις συναντήσεις του Erdogan πριν την απομάκρυνση του Uysal, η οποία ανακοινώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου με ελάχιστες εξηγήσεις. Ο Uysal δεν ήταν άμεσα διαθέσιμος για να προβεί σε σχολιασμό.

Την Κυριακή, ο γαμπρός του Erdogan, Berat Albayrak, παραιτήθηκε ξαφνικά από τη θέση του υπουργού Οικονομικών, προκαλώντας πολιτικό σεισμό, καθώς ήταν ένας ισχυρός άνδρας που θεωρούνταν πιθανός διάδοχος του προέδρου. Δεν ήταν δυνατή η επικοινωνία με τον Albayrak για σχολιασμό. Μια δεύτερη πηγή είπε πως ο Erdogan ενημερώθηκε για τις ανησυχίες επιχειρηματικών ηγετών αναφορικά με ένα «μεγάλο κύμα ανεργίας» μόλις η κυβέρνηση άρει την απαγόρευση απολύσεων που επιβλήθηκε λόγω της πανδημίας.

Την περασμένη εβδομάδα, η κεντρική τράπεζα υπό τον Agbal προχώρησε σε αύξηση επιτοκίων κατά 475 μονάδες, την μεγαλύτερη αύξηση των τελευταίων τουλάχιστον δυο ετών. Ωστόσο, η αδυναμία του τουρκικού νομίσματος αυτήν την εβδομάδα υποδηλώνει πως ο Erdogan ίσως χρειαστεί να κάνει ακόμα περισσότερα για να δείξει πως εννοεί την υπόσχεση που έδωσε στις 11 Νοεμβρίου για φιλικές προς την αγορά οικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Ο Erdogan, που για χρόνια κατηγορούσε τα υψηλά επιτόκια και τους ξένους επενδυτές για τα δεινά της οικονομίας, είπε τώρα πως θα «αγκαλιάσει» και τα δύο.

Διαβάστε επίσης

Χρησιμοποιούμε cookies για λόγους στατιστικών & επισκεψιμότητας Συμφωνώ Περισσότερα