Γιώργος Βασιλακόπουλος: Ο άνθρωπος που άλλαξε τη μοίρα του ελληνικού μπάσκετ

Του Νίκου Συνοδινού

Η ζωή του είναι συνυφασμένη με το μπάσκετ. Επί των ημερών του το άθλημα έζησε μυθικές στιγμές και έγινε παγκόσμια δύναμη. Οι επιτυχίες γεμίζουν εγκυκλοπαίδεια. Η Ελλάδα έγινε γνωστή στα πέρατα της Οικουμένης. Ο Γιώργος Βασιλακόπουλος αγαπήθηκε καθώς εκτόξευσε το μπάσκετ, αλλά επικρίθηκε παράλληλα, κυρίως από συλλόγους με αιχμή του δόρατος τον Ολυμπιακό.

Είχε χαρακτηριστεί ως… ισόβιος πρόεδρος της ΕΟΚ και παρά τα 81 του χρόνια πολλοί δεν πίστευαν πως απαγκιστρώνεται από την καρέκλα του ηγεμόνα. Τελικά, μετά από εκλογική διαδικασία που πέρασε από χίλια μύρια κύματα, ο Βαγγέλης Λιόλιος τον διαδέχθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου, με απόλυτη κυριαρχία, καθώς τον ψήφισαν 335 σωματεία (54,8%). Δεύτερος αναδείχθηκε ο Παναγιώτης Φασούλας με 180 ψήφους (30,2%), ενώ ο Άγγελος Παπανικολάου πήρε 90 ψήφους (14.7%), με αποτέλεσμα να μην βρίσκεται στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας.

Η αλλαγή φρουράς χαροποίησε τους κυβερνώντες που κίνησαν γη και ουρανό για να «συνταξιοδοτηθεί» ο Γ. Βασιλακόπουλος.

«Η διοικητική ανωμαλία τόσων μηνών έλαβε τέλος και πλέον, σε συνεργασία με όλες οι δυνάμεις του αθλήματος, μπορούμε άμεσα να εργαστούμε για την περαιτέρω ανάπτυξή του», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Λευτέρης Αυγενάκης που είχε αποδειχθεί σε μεγάλο πολέμιο του Γιώργου Βασιλακόπουλου.

Μετά από μια σειρά μεθοδεύσεων που έφθασαν σε αλλαγή νόμου για τις προϋποθέσεις εκλογής σε Δ.Σ. αθλητικών Ομοσπονδιών, γράφτηκε ο επίλογος της διοικητικής καριέρας του Γιώργου Βασιλακόπουλου. Όμως για δεκαετίες πήρε το μπάσκετ από νηπιακή ηλικία στην Ελλάδα και το άνδρωσε. Οι επιτυχίες του ήταν κολοσσιαίες.

Το χρυσό 1987 και η «επίσημη αγαπημένη»

Η «έκρηξη» ήρθε το 1987 με το χρυσό στο Ευρωμπάσκετ της Αθήνας, αλλά η πορεία εκείνη δεν ήταν πυροτέχνημα.

Αυτομάτως, η Εθνική ομάδα έγινε η «επίσημη αγαπημένη», ο Γκάλης, ο Γιαννάκης, ο Φασούλας, ο Φάνης και τα υπόλοιπα παιδιά, «εθνικοί ήρωες», ενώ η επιτυχία του μπάσκετ απέκτησε κοινωνικές προεκτάσεις κι έκανε τον μέσο Έλληνα να πιστέψει ότι δεν είναι πολίτης τρίτης κατηγορίας στην Ευρώπη, αλλά αντιθέτως μπορεί να σηκώσει το ανάστημά του και να ξεχωρίσει.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι από το μπάσκετ ξεκίνησε η σταδιακή άνθηση του αθλητισμού στην Ελλάδα, που είχε ως αποκορύφωμα το σωτήριο έτος 2004, με την κατάκτηση του Euro στο ποδόσφαιρο και τα 16 μετάλλια στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας!

Η Εθνική πήρε επί των ημερών του Βασιλακόπουλου δύο χρυσά σε Ευρωμπάσκετ (1987, 2005), 1 αργυρό (1989) και 1 χάλκινο (2009), ενώ σε Παγκόσμιο Επίπεδο η απόλυτη έκρηξη ήταν το αργυρό στο Μουντομπάσκετ τής Σαϊτάμα το 2006, όπου στον ημιτελικό η Ελλάδα σκότωσε τη μυθική Dream Team. Πήρε τρεις φορές την 5η θέση σε Ολυμπιακούς Αγώνες (1996, 2004, 2008) και δεν ήταν μόνο η βιτρίνα. Οι μικρές Εθνικές ομάδες σάρωσαν τα πάντα. Η τρομερή δουλειά που γινόταν στα κλιμάκια ήταν έργο του.

Ο Γιώργος Βασιλακόπουλος ήταν ένας ακούραστος εργάτης του μπάσκετ και ένας ιδιοφυής άνθρωπος. Μα και ένας δυναμικός διπλωμάτης που κατάφερνε να έχει λόγο και ισχυρή θέση στα ξένα κέντρα εξουσίας. Η άνοιξη του ελληνικού μπάσκετ είναι στη συντριπτική πλειοψηφία έργο του.

Ο ισχυρός του χαρακτήρας τον έφερε σε ρήξη με πολλούς μύθους του αθλήματος. Τον Γκάλη, τον Γιαννάκη.

Σε ρήξη έχει έρθει και με την Euroleague και κατά καιρούς έχει σύρει τα μύρια όσα στον Τζόρντι Μπερτομέου.

Η άνοιξη και οι… σκιές

Ο Γιώργος Βασιλακόπουλος δεν έφερε μόνο επιτυχίες για την εθνική ομάδα που χαρακτηρίστηκε η «επίσημη αγαπημένη» των Ελλήνων, αλλά τις εκμεταλλεύτηκε παράλληλα. Όταν έφτασε στην κορυφή της Ευρώπης, δεν έμεινε στις δάφνες του. Επεχείρησε ένα τεράστιο εγχείρημα με πολλή δουλειά. Εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο την πολιτική του ταυτότητα και γέμισε μπασκέτες την Ελλάδα. Κι έτσι βγήκαν νέοι πρωταθλητές και το μπάσκετ αγκαλιάστηκε σε κάθε γωνιά της χώρας.

Ήταν 26 Μαρτίου 1991. Ο ΠΑΟΚ νικάει 76-72 τη Σαραγόσα στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων στη Γενεύη και η Ελλάδα πανηγυρίζει το πρώτο της διεθνές τρόπαιο σε συλλογικό επίπεδο, μετά το 1968 και τον θρίαμβο της ΑΕΚ επί της Σλάβια.

Η Ελλάδα, 30 χρόνια μετά, είδε τις ομάδες της να βρίσκονται για πρώτη φορά εκτός 8άδας σε κάθε ευρωπαϊκή διοργάνωση που συμμετείχαν. Στο σημείο μηδέν.

Στο σημείο όπου το ελληνικό μπάσκετ φώναζε απεγνωσμένα για λύσεις. Από το 1991 έως σήμερα, το ελληνικό μπάσκετ πανηγύρισε 20 τρόπαια σε διεθνές επίπεδο. Τρόπαια που κατέκτησαν έξι διαφορετικές ομάδες (Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, ΠΑΟΚ, Άρης, ΑΕΚ, Μαρούσι).

Στο σήμερα, τα πράγματα είναι κατάμαυρα. Ο Παναθηναϊκός ολοκλήρωσε την Ευρωλίγκα με το χειρότερο ρεκόρ της ιστορίας του. Ο Ολυμπιακός 12ος στην επιστροφή του Σλούκα και σε μια σεζόν γεμάτη προσδοκίες.

Στο Eurocup ο Προμηθέας απέτυχε να προκριθεί από τον όμιλό του (2-8). Στο Basketball Champions League το Περιστέρι ήταν αποκαρδιωτικό (2-4). Στην ίδια διοργάνωση η ΑΕΚ έφτασε έως του «16», αλλά για πρώτη φορά στην ιστορία της αποκλείστηκε και μάλιστα με άσχημο τρόπο. Ενώ ο Ηρακλής έφτασε να αποκλείεται από τον Κεραυνό Στροβόλου (Κύπρος) στα προκριματικά του BCL και να «πατώνει» στο FIBA EUROPE CUP.

Η εικόνα του ελληνικού μπάσκετ των τελευταίων χρόνων αμαυρώθηκε εντυπωσιακά. Με τη φετινή σεζόν να είναι η κορυφή του παγόβουνου. Το τέλος μιας χρυσής εποχής. Μιας εποχής που φαινόταν ξεκάθαρα ότι έρχεται, αλλά οι ιθύνοντες αρνούνταν να το δουν.

Ο Γιώργος Βασιλακόπουλος θα μπορούσε να προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας για το ηλικιακό όριο και τον αριθμό των θητειών που θεσπίστηκαν, με προφανή στόχο ν’ αποκλειστούν κάποιοι ισχυροί παράγοντες του αθλητισμού. Δεν το έπραξε.

Ως παίκτης, αν και χρίστηκε διεθνής, έπαιξε πολλά χρόνια και πήρε τίτλους, δεν είχε μεγαλουργήσει. Ούτε και ως προπονητής είχε κάποια σημαντική επιτυχία, παρά το γεγονός ότι θήτευσε στον πάγκο πολλών ομάδων, μεταξύ των οποίων και του αγαπημένου του ΠΑΟ, αλλά και στην Εθνική Ελλάδας, ως βασικός βοηθός του κόουτς Μουρούζη, με τον οποίο είχε ανέκαθεν πολύ καλές σχέσεις. Παράλληλα υπήρξε και διαιτητής, χωρίς να επιδιώξει να κάνει καριέρα.

Αντίθετα, ως παράγοντας, με τις πολλές και πολύπλευρες γνώσεις για το άθλημα, έδειξε πως διαθέτει εξαιρετικές διοικητικές ικανότητες. Σε εθνικό επίπεδο ταυτίστηκε απόλυτα με την ΕΟΚ και έγινε συνώνυμό της.

Δεν γίνεται κάποιος πρόεδρος της FIBA Europe επί οκτώ χρόνια (2002-2010) αν δεν έχει ικανότητες. Στο μπάσκετ της Ευρώπης, η αναγνώρισή του στο ευρωπαϊκό μπάσκετ ήταν μεγάλη πολύ πριν φτάσει στο προεδρικό αξίωμα, αφού επί πολλά χρόνια δραστηριοποιούταν και ασκούσε επιρροή.

Ο αθλητισμός, με τις εκλογικές νίκες του όχι μόνο σε εθνικό (ΕΟΚ) αλλά και σε διεθνές (FIBA) επίπεδο, τον αποζημίωσε για τις εκλογικές του αποτυχίες στην ελληνική πολιτική.

Στην ομοσπονδία, δεν είχε καλή συνεργασία παρά μόνο με λίγους (τους ίδιους και τους ίδιους) ανθρώπους, αυτούς που γνώριζε καλά και εμπιστευόταν επί σειρά ετών. Γενικά, ουδέποτε ήταν πολύ συνεργάσιμος άνθρωπος, γεγονός που αποδείχθηκε και σε επίπεδο FIBA, και στην Ολυμπιακή Επιτροπή, αλλά και στις σχέσεις του με την Ευρωλίγκα. Ήρθε σε ρήξη με ένα σωρό πρόσωπα διαφόρων κατηγοριών – Έλληνες και ξένους: παίκτες, προπονητές, παράγοντες, διαιτητές, κυβερνητικά στελέχη, δημοσιογράφους κ.λπ. Υπάρχουν άπειρα γνωστά παραδείγματα. Έφτασε σε σημείο να διαρρήξει τις σχέσεις του ακόμη και με τον Παναγιώτη Γιαννάκη, που τον είχε σαν πνευματικό του παιδί.

Παρ’ όλα αυτά, οι σχέσεις του με τα σωματεία είναι διαφορετικές, αφού στις εκλογές ανέκαθεν συγκεντρώνει δικτατορικά ποσοστά (90% +) μη έχοντας ουσιαστικά αντίπαλο, για αρκετές δεκαετίες. Άλλωστε, η περιφερειακή οργάνωση και η απήχησή του στον ερασιτεχνικό σωματειακό αθλητισμό αποτελούσαν ανέκαθεν τα δυνατά του όπλα, αφού κατέχει απόλυτα το know how του χειρισμού του συγκεκριμένου συστήματος. Η αλήθεια είναι ότι στο παρελθόν το μοντέλο του για την οργάνωση του μπάσκετ σε όλη την περιφέρεια και επικράτεια, με προσεγμένη κατανομή ρόλων, είχε προσφέρει και αποδώσει.

Κανείς δεν μπορεί να διαγράψει την παρουσία και την προσφορά του Γιώργου Βασιλακόπουλου τα χρόνια που το ελληνικό μπάσκετ έβγαινε από την εποχή της… πέτρας και βρισκόταν στην… Αναγέννηση.