Γυναικοκτονία δίχως τέλος στο Μεξικό

Στη χώρα που ενώνει τη Βόρεια με τη Νότια Αμερική κατά μέσο όρο δολοφονούνται καθημερινά 10 γυναίκες

Δεν έχουν τέλος οι φόνοι γυναικών στο Μεξικό, καθώς λίγες ημέρες μόνο μετά τον αποτρόπαιο φόνο της 25χρονης Ίνγκριντ από τον σύντροφό της, ένα 7χρονο κοριτσάκι είχε την ίδια τύχη: απήχθη από το σχολείο της, βασανίστηκε και βρέθηκε μέσα σε πλαστική σακούλα. Και αυτό ήταν το θέμα του πρόσφατου «εορτασμού» –τρόπος του λέγειν φυσικά– του Αγίου Βαλεντίνου στη χώρα, η γυναικοκτονία που αγγίζει πια τα όρια της φρίκης.

Κατά μέσο όρο κάθε ημέρα δολοφονούνται στο Μεξικό 10 γυναίκες, ενώ κατά την πρώτη θητεία του Προέδρου Λόπες Ομπραδόρ το 2019 έσπασε κάθε ρεκόρ, καθώς τα θύματα αυξήθηκαν κατά 10% φτάνοντας τα 1.006 μέσα στον χρόνο. Οι μαζικές δολοφονίες γυναικών ξεκίνησαν το 1993 στην πόλη Σιουδάδ Χουάρες, μια πόλη απέναντι από το Ελ Πάσο του Τέξας που από παραθεριστικό κέντρο των Αμερικανών μετατράπηκε στην τέταρτη πιο πυκνοκατοικημένη εργατούπολη της χώρας και εκεί σήμερα το τοπικό καρτέλ ναρκωτικών διακινεί το 50% των «εξαγωγών» στις ΗΠΑ. Μόνο στην πόλη αυτή έχουν βρει βίαιο θάνατο πάνω από 400 γυναίκες σε ανεξιχνίαστα κατά μεγάλο μέρος εγκλήματα, ενώ εκατοντάδες γυναίκες της περιοχής αγνοούνται, δίνοντας στην πόλη το προσωνύμιο «η πόλη των νεκρών γυναικών».

Οι δολοφονίες συσχετίζονται με την υπογραφή της εμπορικής συμφωνίας NAFTA μεταξύ ΗΠΑ και Μεξικό και την ισχυροποίηση του καρτέλ ναρκωτικών της πόλης, και από τότε πολλαπλασιάζονται κάθε χρόνο οι απαγωγές και οι δολοφονίες με χαρακτηριστικό τη σεξουαλική βία. Από λίγων μηνών βρέφη με τη συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων κάτω από 30 ετών, με περίπου το ένα τρίτο τους να έχει βρεθεί ακρωτηριασμένο, οι γυναικοκτονίες που διαπράχθηκαν τόσο από μέλη του στενού οικογενειακού τους κύκλου, όσο και από αγνώστους, ακολουθούν συνήθως ένα μοτίβο: απαγωγή, αιχμαλωσία, σεξουαλική κακοποίηση, θάνατος από ξυλοδαρμό ή στραγγαλισμό και εγκατάλειψη του πτώματος σε ερημική περιοχή. Συγκλονιστική είναι και η «υπογραφή» των δολοφόνων σε κάποιες περιπτώσεις: αποκόπτεται με μαχαίρι το δεξί στήθος και με τα δόντια η αριστερή θηλή, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που βρέθηκαν μαζικοί τάφοι.

Οι διαμαρτυρίες των πολιτών του Μεξικού δεν έχουν φέρει αποτέλεσμα

Οι ύποπτοι

Η καταδίκη σε 20ετή κάθειρξη του βασικού υπόπτου Αιγύπτιου χημικού Αμπντέλ Σαρίφ το 1995 δεν έδωσε τέλος στη φρίκη, καθώς η αστυνομία κατηγόρησε τα μέλη μιας τοπικής συμμορίας, των Los Rebeldes, ότι πληρώνονταν από τον έγκλειστο Σαρίφ για να δολοφονούν γυναίκες. Επόμενοι ύποπτοι μια ομάδα οδηγών, οι Los Choferes, που διακινούσαν με τα λεωφορεία τις εργάτριες που σωρηδόν έπεφταν θύματα, και πάλι με την κατηγορία ότι και αυτοί έπαιρναν εντολές και χρήματα από τον Σαρίφ προκειμένου να συνεχίζουν τις δολοφονίες, ωστόσο οι καταγγελίες ότι οι ύποπτοι βασανίστηκαν από την αστυνομία προκειμένου να τους αποσπαστούν ομολογίες ανάγκασαν την πολιτεία να συνεχίσει τις έρευνες. Το 2005 στο βιβλίο της Harvest of Women η δημοσιογράφος Νταϊάνα Ουάσιγκτον Βαλντέζ, που ερευνά επί χρόνια το θέμα, κατέδειξε ως δράστες μια ομάδα μελών πλούσιων οικογενειών της περιοχής, τους Los Juniors, και μέλη του καρτέλ των ναρκωτικών του Χουάρες, ενώ επισημαίνει ότι και στη Γουατεμάλα, όπου το ίδιο καρτέλ έχει συμφέροντα και δύναμη, είναι σε εξέλιξη ένα παρόμοιο κύμα δολοφονιών γυναικών.

 Κατά την πρώτη θητεία του Προέδρου Λόπες Ομπραδόρ το 2019 οι φόνοι με θύματα γυναίκες έσπασαν κάθε ρεκόρ, καθώς αυξήθηκαν κατά 10% φτάνοντας τις 1.006 νεκρές μέσα στον χρόνο

Το Κράτος και οι οργανώσεις πολιτών

Ωστόσο οι συλλήψεις είναι ελάχιστες, γεγονός που ενδυναμώνει τους ψιθύρους ότι οι δράστες είτε προέρχονται είτε υποβοηθούνται από την αστυνομία, και δεδομένου του ότι κατά τη μεξικάνικη νομοθεσία οι δολοφονίες και οι εξαφανίσεις ανήκουν στη δικαιοδοσία των τοπικών κυβερνήσεων, το επίσημο μεξικάνικο κράτος αναμίχθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’90, και μάλιστα κατηγορώντας επισήμως τα ίδια τα θύματα ότι με το ντύσιμο και τη συμπεριφορά τους προκάλεσαν τον βίαιο θάνατό τους.

Η ολιγωρία και η αναποτελεσματικότητα της αστυνομίας και του δικαστικού συστήματος, αλλά περισσότερο η κατακόρυφη αύξηση των δολοφονιών κινητοποίησαν την κοινωνία και μη κυβερνητικές οργανώσεις και κάτω από εσωτερικές αλλά και διεθνείς πιέσεις το 2003 η κυβέρνηση του Μεξικού ανέλαβε πρωτοβουλίες, χωρίς ωστόσο να πετύχει απολύτως τίποτα, τόσο σε επίπεδο πρόληψης όσο και ανεύρεσης και τιμωρίας των υπευθύνων.

Ούτε οι κρατικές Επιτροπές για την Αποτροπή και την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, ούτε η επιτροπή της Βουλή των Αντιπροσώπων, ούτε η νομοθεσία που ψήφισε η αμερικανική κυβέρνηση για την καλύτερη συνεργασία αμερικανικών και μεξικανικών αρχών πάνω σε τέτοιου είδους εγκλήματα κατάφεραν τίποτα, και οι δολοφονίες γυναικών συνεχίζονται αμείωτες, με αποτέλεσμα οι συγγενείς των θυμάτων να πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους.

Από τις πρώτες οργανώσεις το 1998 είναι η Voces sin Eco (Άηχες Φωνές) και ακολούθησαν το 2001 η Nuestras Hijas de Regreso a Casa (Οι Κόρες μας να Γυρίσουν Σπίτι), οι Las Mujeres de Negro (Γυναίκες στα Μαύρα) και η Justicia para Nuestras Hijas (Δικαιοσύνη για τις Κόρες μας) και άλλες. Συγκεντρώνουν στοιχεία για τις δολοφονίες και τις εξαφανίσεις, ασκούν πιέσεις στην τοπική και ομοσπονδιακή κυβέρνηση και συνεργάζονται με μη κυβερνητικές οργανώσεις, διοργανώνουν πορείες και διαμαρτυρίες και δίνουν διεθνείς διαστάσεις στο θέμα κινητοποιώντας όχι μόνο χιλιάδες ανθρώπων παγκοσμίως, αλλά ακόμα και τη Διεθνή Αμνηστία και τον ΟΗΕ.

 

Διαβάστε επίσης

Χρησιμοποιούμε cookies για λόγους στατιστικών & επισκεψιμότητας Συμφωνώ Περισσότερα