Η διπλωματία της ενέργειας (έχει πολλά ποδάρια…)

Η απρόβλεπτη Άγκυρα συνεχίζει να δημιουργεί «πολεμικές» αφορμές, ώστε να υποχρεώσει την Αθήνα και τη Λευκωσία να κάτσουν όποτε αυτή επιλέξει στο τραπέζι των «γκρίζων» διαπραγματεύσεων

Παραμονές της συνάντησης του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, με τον Tουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί και με φόντο τις αέναες πια τουρκικές προκλήσεις σε όλο το ελλαδίτικο τόξο, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα η πρώτη ενεργειακή τριμερής υπουργική διάσκεψη μεταξύ της Ελλάδας, της Κύπρου, του Ισραήλ και την συμμετοχή των ΗΠΑ. To καλάθι αυτού που μάθαμε να ονομάζουμε «διπλωματία της ενέργειας» μοιάζει μισογεμάτο αλλά τα εθνικά συμφέροντα απαιτούν λιγότερη αισιοδοξία και περίσσια προετοιμασία για παν –κακό– ενδεχόμενο…

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Στον απόηχο των τουρκικών γεωτρυπάνων, οι ΗΠΑ απέδειξαν έμπρακτα την στήριξή τους στις ελληνοκυπριακές θέσεις, εκπροσωπούμενες από τον Φράνσις Φάνον, υφυπουργό Εξωτερικών εντεταλμένο για τους ενεργειακούς πόρους των ΗΠΑ, το Ισραήλ εκπροσωπήθηκε από τον υπουργό Ενέργειας και Υδατικών Πόρων Γιουβάλ Στάινιτζ, η Κύπρος από τον υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου, Γιώργο Λακκοτρύπη, ενώ οικοδεσπότης ήταν ο Έλληνας υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης.

Η κυβέρνηση από τις πρώτες της ημέρες έχει τονίσει την κορυφαία θέση που κατέχουν στην ατζέντα της τα διεθνή ενεργειακά έργα που λιμνάζουν τα τελευταία χρόνια και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας φαίνεται αποφασισμένος να προχωρήσει άμεσα στην άρση όλων των εμποδίων. Στο πνεύμα αυτό, η Ενεργειακή Υπουργική Διάσκεψη διερεύνησε τους τομείς δυνητικής συνεργασίας των ενδιαφερόμενων κρατών και αποφάσισε την συγκρότηση Ομάδας Εργασίας Υψηλού Επιπέδου (HLWG), αποτελούμενη από πολιτικούς και υπηρεσιακούς αξιωματούχους σε επίπεδο κορυφής, που θα καθορίσουν τόσο τα έργα, όσο και τις στρατηγικές συνεργασίας και μάλιστα σε σφιχτό χρονοδιάγραμμα. Κορυφαίο σημείο συζήτησης αποτέλεσε η διακυβερνητική συμφωνία του αγωγού αερίου East Med, έργο τεράστιας ενεργειακής σημασίας που θα αξιοποιήσει τα κοιτάσματα φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου διοχετεύοντάς τα προς την Ευρώπη μέσω της χώρας μας. Ωστόσο το έργο δυσχεραίνει από πλευράς Ιταλίας, με αποτέλεσμα να ακούγονται προτάσεις ακόμα και για επαναχάραξη της «πορείας» του αγωγού. Το συγκεκριμένο ζήτημα αποτελεί ισχυρό διπλωματικό όπλο κατά των τουρκικών προκλήσεων, καθώς το μήνυμα που εστάλη άτυπα ήταν η ανάγκη συνεργασίας των χωρών της μεσογείου στον ενεργειακό τομέα, αλλιώς η πιθανότητα χάραξης νέων δρόμων ενεργειακού εφοδιασμού που παρακάμπτουν την Τουρκία έχοντας μάλιστα την αμέριστη υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών, δεν αποτελεί σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά υλοποιήσιμη πραγματικότητα.

ΣΕ ΛΙΓΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΘΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΠΡΟΣ ΑΓΝΩΣΤΟ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΛΟΙΟ «ΟΡΟΥΤΣΡΕΪΤΣ»

Ενεργειακή συνεργασία και επενδύσεις

Κοινή συμπέρασμα των υπουργών ήταν η επιτυχία του διαβήματος συνεργασίας, καθώς τονίστηκε από όλους η απόφαση όχι μόνο για στενή συνεργασία στο χώρο της ενέργειας αλλά και για την προσέλκυση σημαντικών επενδύσεων στη χώρα μας. Στο πλαίσιο αυτό οι κ. Χατζηδάκης και Φάνον δεσμεύτηκαν για στρατηγική ενεργειακή συνεργασία Ελλάδας – ΗΠΑ, με τον Έλληνα υπουργό να προαναγγέλλει την κατάθεση στην Βουλή προς κύρωση των συμβάσεων παραχώρησης των θαλάσσιων περιοχών δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης για έρευνες υδρογονανθράκων στην κοινοπραξία Total – Exxonmobil – ΕΛ.ΠΕ.

Την «αυξανόμενη και απτή στήριξη» της Ουάσινγκτον για τη δημιουργία ενός «δομημένου τετραμερούς μηχανισμού συνεργασίας» επιβεβαιώνει, εξάλλου, η ανακοίνωση που εξέδωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τονίζοντας ότι σε αυτή τη διάσκεψη κυριάρχησε η εκατέρωθεν δέσμευση τους για την προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

«Οι υπουργοί και οι Ηνωμένες Πολιτείες επανέλαβαν την πλήρη υποστήριξή τους και την αλληλεγγύη τους προς τις προσπάθειες που καταβάλει η Κυπριακή Δημοκρατία για την εξερεύνηση και ανάπτυξη των πόρων που βρίσκονται εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής της Ζώνης και εξέφρασαν την ανησυχία τους για τα πρόσφατα προκλητικά βήματα που έχουν ξεκινήσει στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επαναβεβαίωσαν επίσης τη θέση τους ότι οι πόροι πετρελαίου και φυσικού αερίου του νησιού πρέπει να κατανέμονται ισομερώς μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης».

Προσέχουμε για να …έχουμε

Παρά όμως την ξεκάθαρη στήριξη σε Ελλάδα και Κύπρο, τα διπλωματικά ελληνικά μυαλά δεν παίρνουν αέρα, καθώς ο απρόβλεπτος γείτονας συνεχίζει να δημιουργεί σε βάρος μας αφορμές, ώστε να μας υποχρεώσει να καθίσουμε στο τραπέζι των «γκρίζων» διαπραγματεύσεών του.

«Ας μην δοκιμάσουν την ισχύ μας, το τίμημα θα είναι βαρύ» δήλωσε ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ την επομένη της Διάσκεψης για την Ενέργεια, εκφράζοντας ευθέως απειλές. Για τους παροικούντες όμως στην μεσογειακή Ιερουσαλήμ, η ταμπακιέρα ήταν πάντοτε και παραμένει η ΑΟΖ. Επιχειρώντας η Άγκυρα να κλιμακώσει την κατάσταση σε όλο το Αιγαίο, ώστε να προλάβει τις ενεργειακές εξελίξεις που δρομολογήθηκαν ήδη, χρησιμοποιεί τις ερευνητικές πλατφόρμες «Φατίχ» και «Γιαβούζ»: με εντολή σε πολεμικά πλοία και υποβρύχια να συνοδεύσουν και να προστατεύσουν τις δύο αυτές πλατφόρμες, υπό την άνωθεν εποπτεία πυραύλων S-400, θα επιχειρήσουν να ασκήσουν ναυτική απαγόρευση ή όπως χαρακτηρίζεται «Άρνηση προσβάσεως» (Area Denial) στην περιοχή.

Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει την υποχρέωση έκδοσης «αγγελίας κινήσεως υποβρυχίων» (Subnotes), γεγονός που υποχρεωτικά οφείλει να λάβει υπ’ όψιν κάθε πολεμικό ή εμπορικό ή επιβατικό πλοίο που διέρχεται από την «κλειδωμένη» περιοχή, που στην ναυτική διάλεκτο χαρακτηρίζονται ως «τοξική».

Σε λίγες ημέρες θα ξεκινήσει το ταξίδι του προς άγνωστο προορισμό του Αιγαίου το τρίτο τουρκικό ερευνητικό πλοίο «Ορούτσρεϊτς», την έναρξη του οποίου χαιρέτησε ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ πάνω στο ερευνητικό σκάφος «Γιαβούζ», δίνοντας μια χροιά τουρκικού θριάμβου στην ενεργειακή διάσκεψη, όπου όμως οι αναλυτές διείδαν την αναζωπύρωση των τουρκικών διεκδικήσεων στο Αιγαίο ανατολικώς του 28ου μεσημβρινού.

Διαβάστε επίσης

Χρησιμοποιούμε cookies για λόγους στατιστικών & επισκεψιμότητας Συμφωνώ Περισσότερα