Η “ΔΗΜΗΤΡΑ”, οι όροι του Αλέξη και το βέτο του ΠΑΣΟΚ

Νέα δεδομένα στο μέτωπο των μετεκλογικών συνεργασιών με ζητούμενο την εξασφάλιση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας δημιουργούν τις τελευταίες ώρες οι δημόσιες τοποθετήσεις των επικεφαλής των προοδευτικών κομμάτων, καθώς η απλή αναλογική έχει μετατρέψει την κάλπη της 21ης Μαΐου σε πολυπαραγοντική εξίσωση με πολλούς αγνώστους.

Παρά το σάλο που προκάλεσαν οι δηλώσεις των ηγετικών στελεχών του ΜέΡΑ25 περί κλεισίματος των τραπεζών, αυτές όχι μόνο δεν έθεσαν τον κ. Βαρουφάκη εκτός κυβερνητικού προοδευτικού κάδρου για την Κουμουνδούρου, αλλά απεναντίας ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας δεν θέλησε να αποκλείσει χθες a priori κανέναν δυνάμει κυβερνητικό του εταίρο από το σχήμα μιας «προοδευτικής διακυβέρνησης» την επομένη των εκλογών, ακόμη και αν ο κ. Βαρουφάκης δεν αρνείται το ενδεχόμενο να ανασταλεί η λειτουργία των τραπεζών, λέγοντας προς την κοινή γνώμη «τρομάξτε κι άλλο».

«Κυβέρνηση ανοχής»

Προχωρώντας τη συζήτηση για την «προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας» ένα βήμα παραπέρα, σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό Alpha, ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξης Τσίπρας άνοιξε χθες για πρώτη φορά ένα παράθυρο σε κυβέρνηση ανοχής την επομένη της πρώτης εκλογικής Κυριακής, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «υπάρχουν πολλοί τρόποι, για να στηριχθεί μια κυβέρνηση: είτε με τη συμμετοχή κάποιου σε αυτή, είτε και με την ανοχή του». Στην πραγματικότητα, ο κ. Τσίπρας περιέγραψε ως υπαρκτά για το κόμμα του δύο ενδεχόμενα από το βράδυ της 21ης Μαΐου και εξής, δηλαδή τη συγκρότηση είτε “προοδευτικής κυβέρνησης συνεργασίας” με προσκλητήριο συμμετοχής προς το ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25, είτε κυβέρνησης ανοχής έχοντας την εμπιστοσύνη κάποιων από τις υπόλοιπες προοδευτικές δυνάμεις.

Ανάμεσα στις δύο, αυτές, κυβερνητικές εκδοχές, ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ διατύπωσε με σαφήνεια πως δεν υπάρχουν αποκλεισμοί κομμάτων ή προσώπων, καθώς «δεν θέλω εκ των προτέρων να αποκλείσω κανέναν» δυνάμει κυβερνητικό εταίρο, όπως εξήγησε, στον απόηχο των πρόσφατων δηλώσεων του Γραμματέα του ΜέΡΑ25, Γιάνη Βαρουφάκη. Ο τελευταίος παρουσίασε ως μέρος του προεκλογικού του προγράμματος ένα παράλληλο ψηφιακό σύστημα συναλλαγών με την κωδική ονομασία «Δήμητρα», επαναφέροντας εκ νέου στο δημόσιο διάλογο το ενδεχόμενο του κλεισίματος των ελληνικών τραπεζών, για δεύτερη φορά μετά το 2015, αλλά και της προσφυγής σε ένα άλλο νομισματικό σύστημα.

Συμμετοχή χωρίς όρους

Ερωτηθείς επισταμένα για τις σχετικές δηλώσεις του κ. Βαρουφάκη, «ειλικρινά δεν γνωρίζω ποιο είναι το πρόγραμμα και τι ακριβώς έχει πει ο κ. Βαρουφάκης. Αλλά θέλω να σας πω το εξής: οι κυβερνήσεις συνεργασίας σε όλη την Ευρώπη γίνονται σε μια προγραμματική βάση συμφωνημένη. Δεν πηγαίνουμε στο πουθενά, πάμε και βλέπουμε, όπως πήγανε το τρένο στα Τέμπη. Πηγαίνουνε βάσει ενός προγράμματος που συμφωνείται» παρατήρησε ο κ. Τσίπρας και πρόσθεσε πως «δεν μπορεί λοιπόν σε καμιά κυβέρνηση αυτός που θα έχει 3% ή 4% να βάλει τους όρους του. Είναι αστείο».

Αντίθετα, τους βασικούς όρους της προγραμματικής συμφωνίας αναμένεται να θέσει ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ ως το μεγαλύτερο από τα προοδευτικά κόμματα, όπως ξεκαθάρισε χθες ο κ. Τσίπρας. «Εμείς, λοιπόν, απευθύνουμε ένα ανοιχτό κάλεσμα σε όλες τις προοδευτικές δυνάμεις να δημιουργήσουμε μια κυβέρνηση ισχυρής, μακράς πνοής και πλατιάς συνεργασίας και ισχυρής απήχησης στην ελληνική κοινωνία, στη βάση ενός προγράμματος, το οποίο θα έχει συμφωνηθεί και στο οποίο νομίζω ότι το πρώτο κόμμα θα βάλει τους όρους του» παρατήρησε ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, συμπληρώνοντας παράλληλα για το ΜέΡΑ25 πως «μαζί του, ότι η σχέση μας η πολιτική δεν είναι η καλύτερη δυνατή. Δεν ξέρω αν θα έχει την ευχέρεια να είναι στη Βουλή. Του το εύχομαι, όπως και σε κάθε κόμμα».

Παρά την μετεκλογική, δυνητική κυβερνητική τους προοπτική, ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ απάντησε αναφορικά με τις δηλώσεις του κ. Βαρουφάκη για το κλείσιμο των τραπεζών ότι «διαφώνησα κάθετα» με τον επικεφαλής του ΜέΡΑ25,ενώ «αυτό το οποίο ξέρω όμως είναι ότι ο ελληνικός λαός αυτό το οποίο ζητά είναι μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή του, στην καθημερινότητά του, που έχει να κάνει με τα προβλήματα που βιώνουν σήμερα. Τα προβλήματά του είναι ότι δεν βγαίνει ο μήνας. Δεν είναι ότι θα κινδυνεύσουν οι τράπεζες», πρόσθεσε.

Υπό αυτό το πρίσμα, ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ σχημάτισε χθες ένα πρώτο πολιτικό περίγραμμα του μετεκλογικού πλαισίου συνεργασίας, το οποίο αφορά είτε κυβέρνηση συνεργασίας, είτε κυβέρνηση ανοχής, με δυνητικούς συμμετέχοντες το ΠΑΣΟΚ, το ΜέΡΑ25 και το ΚΚΕ.

Μόνο που στην περίπτωση της Χαριλάου Τρικούπη η συνύπαρξη κάτω από την ίδια κυβερνητική στέγη με το ΜέΡΑ25 είναι περίπου…casus belli, στη λογική του «φλερτ» του κόμματος του Γιάνη Βαρουφάκη με τη δραχμή. Σημειωτέον ότι ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Νίκος Ανδρουλάκης ξεκαθάρισε προ καιρού και σε ανύποπτο χρόνο, μιλώντας στην ΕΡΤ, πως «το πρόγραμμά μας έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά επειδή την έχω ξανακούσει αυτή την ερώτηση. Το πρόγραμμά μας είναι ένα πρόγραμμα του προοδευτικού ρεαλισμού, μιλά συγκεκριμένα. Πρόσωπα τα οποία έπαιζαν με τη δραχμή δεν νομίζω ότι μπορούν να γίνουν κομμάτι ενός σχεδίου μακροπρόθεσμα για τη χώρα», θέτοντας εκτός κάθε συζήτησης την ταυτόχρονη παρουσία στην ίδια κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με το ΜέΡΑ25. Την ίδια θέση επανέλαβε χθες, μη αφήνοντας περιθώρια παρερμηνειών ο κ. Ανδρουλάκης και από τα Γιάννενα, λέγοντας πως «Έχουμε ξεκαθαρίσει ότι δεν υπάρχει κανένα σενάριο συγκυβέρνησης με το κόμμα του κ. Βαρουφάκη και όσους έπαιξαν τη χώρα στα ζάρια της δραχμής. Ο κ. Μητσοτάκης, όμως, συνεχίζει τρομοκρατημένος να ανασύρει αυτό το σενάριο. Του δίνουμε, λοιπόν, σήμερα από την καρδιά της Ηπείρου, τα Γιάννενα, όσκαρ μυθοπλασίας. Του αξίζει αυτό το όσκαρ, διότι καθημερινά “βομβαρδίζει” με ψέματα και fake news τον ελληνικό λαό. Δεν εξηγείται αλλιώς τέτοια εμμονή στο ψεύδος» επισήμανε ο κ. Ανδρουλάκης.

Εξίσου ανένδοτος μπροστά σε ένα προοδευτικό κυβερνητικό σχήμα της “όλης Αριστεράς”, δηλαδή με την συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ και του ΜέΡΑ25 εμφανίζεται και το ΚΚΕ, με τον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα να δηλώνει στο ΘΕΜΑ πως «δεν μπαίνουμε ούτε σε κυβέρνηση ειδικού σκοπού».

Με αυτά τα δεδομένα, στην πραγματικότητα κυβέρνηση προοδευτικής συνεργασίας θα μπορούσε να υπάρξει είτε μόνο με την συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ και του ΠΑΣΟΚ -ΚΙΝΑΛ, ενώ ο άλλος πιθανός συνδυασμός είναι αυτός της συνεργασίας της Κουμουνδούρου με το ΜέΡΑ25.

Μακριά από το «ανάθεμα»

Τούτων δοθέντων, ερωτηματικά ακόμη και εντός του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ προκάλεσε η αποστροφή του κ. Τσίπρα, με την οποία άφησε ανοιχτή την πόρτα της μετεκλογικής συνεργασίας με τον Γιάνη Βαρουφάκη.Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι ο κ. Τσίπρας απέφυγε να «αποκηρύξει» τους ισχυρισμούς του κ. Βαρουφάκη για το δυνητικό κλείσιμο των τραπεζών, μολονότι αυτοί ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων, ενέτεινε τον σχετικό προβληματισμό για τη συγκεκριμένη επιλογή του κ. Τσίπρα, ακόμη και στις τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ. Κληθείς να σχολιάσει την πιθανότητα μετεκλογικής συνεργασίας του κόμματός του με τον επικεφαλής του ΜέΡΑ25, «ένα τέτοιο ενδεχόμενο «φυσικά προκαλεί πρόβλημα» τόνισε ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Στέλιος Κούλογλου στο ρ/σ Παραπολιτικά, καθώς «ο κ. Μητσοτάκης κινδυνολογεί πάνω στο ότι θα κλείσουν οι τράπεζες κτλ. Δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο φυσικά, αλλά αν ο κ. Βαρουφάκης δεν υπήρχε, ο Μητσοτάκης θα έπρεπε να τον είχε ανακαλύψει».

Πάντως, χθες από τα Χανιά, όπου πραγματοποίησε προεκλογική ομιλία, ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ επιχείρησε να αποδώσει την αναταραχή που προκάλεσαν οι δηλώσεις Βαρουφάκη σε αντιπερισπασμό του Μεγάρου Μαξίμου, λέγοντας χαρακτηριστικά πως ο Πρωθυπουργός «θέλει όλα αυτά να ξεχαστούν. Και να συζητάμε για μόνο για το Βαρουφάκη, το Βελόπουλο και τον Κασιδιάρη. Να συζητάμε οτιδήποτε άλλο εκτός από τις ευθύνες του».

Φρένο στη χαλαρή ψήφο

Επιχειρώντας, ωστόσο, να ερμηνεύσει την επιλογή της ηγεσίας του κόμματός του να τείνει χείρα φιλίας προς τον κ. Βαρουφάκη, «ο Τσίπρας έχει δίκαιο. Ο Τσίπρας βλέποντας ότι τα νούμερα δεν βγαίνουν, αυτό που λέει με την κυβέρνηση ηττημένων είναι ότι προσπαθεί να αποτρέψει τη χαλαρή ψήφο» παρατήρησε ο κ. Κούλογλου. «Αυτή τη στιγμή κατά τη γνώμη μου δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να υπάρξει κυβέρνηση με προοδευτική συνεργασία», κατέληξε.