Η συμφωνία με την Αίγυπτο λύνει τον Γόρδιο Δεσμό

Η προκλητικότητα του Ερντογάν σε όλα τα επίπεδα έφερε ακόμη πιο κοντά τον Κυριάκο Μητσοτάκη με τον Εμανουέλ Μακρόν και τον Αλ Σίσι

Του Μιχάλη Κωτσάκου

«Si vis pacem para bellum» (Αν θες ειρήνη να ετοιμάζεσαι για πόλεμο). Αυτή η φράση του Λατίνου ποιητή Βιργίλιου (70-19 π.Χ.) αποτυπώνει τη στρατηγική που ακολουθεί η ελληνική κυβέρνηση, προκειμένου να αποφύγει μία σύγκρουση με την Τουρκία.

Διότι όλοι στην κυβέρνηση Μητσοτάκη έχουν στο μυαλό τους και το ρηθέν πριν από πολλούς αιώνες από τον Αθηναίο ρήτορα Δημοσθένη (384-322 π. Χ.), το «Πόλεμος ένδοξος, ειρήνης αισχράς αιρετώτερος», αλλά ετοιμάζονται παράλληλα για παν ενδεχόμενο. Και ναι μεν όλοι τονίζουν πως μέχρι τις 2 Αυγούστου που ισχύει η τουρκική Navtex είναι σε επιφυλακή, αλλά υπάρχει μία σύγκλιση στις εκτιμήσεις, ότι απλά ο Ερντογάν αρκέστηκε σε μία μικρή νίκη για το εσωτερικό του ακροατήριο με την εικόνα του να προσεύχεται στην Αγία Σοφία.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν η αλήθεια είναι ότι έχει απλώσει τον τραχανά σε πολλά μέτωπα. Φυσικά στο πλαίσιο της θέλησής του να δείξει ότι είναι μία μεγάλη περιφερειακή δύναμη και κάνει ό,τι θέλει. Όμως τα πράγματα δεν εξελίσσονται πάντα όπως τα έχει στο μυαλό του ο σουλτάνος. Κατ’ αρχάς, η αποφασιστικότητα της Ελλάδας είναι δεδομένη. Και δεν ομιλούμε μόνο για την κυβέρνηση, αλλά και για σύσσωμη την αντιπολίτευση, η οποία άναψε το πράσινο φως στον πρωθυπουργό να μη διστάσει να αποτρέψει το ερευνητικό πλοίο Oruc Reis από το να ρίξει τα καλώδια στη θάλασσα. Κάτι που θα σημάνει πολεμική σύρραξη, με απρόβλεπτες συνέπειες.

Εξάλλου, και ο Ιταλός πολιτικός φιλόσοφος Νικολό Μακιαβέλι (1469-1527)στο βιβλίο του «Ο Ηγεμόνας» έχει γράψει ότι «ο πόλεμος αρχίζει όταν θέλεις, αλλά δεν τελειώνει όταν θέλεις». Και στην περίπτωση μίας πολεμικής σύγκρουσης Ελλάδας-Τουρκίας, ποτέ δεν γνωρίζεις ποιες θα είναι οι συνέπειες για τη συνέχεια. Ειδικά για τον Ερντογάν που έχει ανοιχτά μέτωπα σε Συρία, Ιράκ και Λιβύη. Και εάν στη Λιβύη έχει αποστείλει μισθοφόρους τζιχαντιστές που πληρώνονται από τον Σάρατζ, σε βόρεια Συρία και βόρειο Ιράκ μοιάζει να πολεμά ανεμόμυλους, καθώς και τους Κούρδους δεν έχει ξεπαστρέψει (όπως διατυμπάνιζε) και επιστρέφουν νεκροί Τούρκοι στρατιώτες.

Η σύγκρουση και η διπλωματία

Όλοι στην Ελλάδα γνωρίζουμε πως εάν υπάρξει σύγκρουση με την Τουρκία θα είμαστε μόνοι. Εμείς και αυτοί. Όμως επειδή, όπως είπαμε, ο Ερντογάν από μόνος του έχει απλωμένο τραχανά, κινδυνεύει να ανοίξει νέες πληγές.

Κατ’ αρχάς, η εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη μάς έφερε πιο κοντά με τη Γαλλία, η οποία με τη σειρά της σε ρόλο προξενητή μάς έφερε πιο κοντά και με την Αίγυπτο, με την οποία να σημειωθεί έχουν αναπτυχθεί εξαιρετικές σχέσεις εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία. Γαλλία και Αίγυπτος ενδιαφέρονται για τα τεκταινόμενα στη Λιβύη. Ο Μακρόν δεν θέλει μέσα στα πόδια του την Τουρκία, ενώ και από την πλευρά του ο Αλ Σίσι δεν επιθυμεί να γονιμοποιηθεί στην όμορη Λιβύη το σπέρμα των Αδελφών Μουσουλμάνων που μπορεί να προκαλέσουν αναταραχή στη χώρα του.

Γι’ αυτό και το Αιγυπτιακό Κοινοβούλιο έχει ανάψει το πράσινο φως στον πρόεδρο Αλ Σίσι να εισβάλει ο Αιγυπτιακός στρατός στη Λιβύη προς βοήθεια του στρατάρχη Χαφτάρ. Και όταν αναφερόμαστε στον Αιγυπτιακό στρατό, τότε μιλάμε για τον 9ο παγκοσμίως σύμφωνα με τον δείκτη δύναμης πυρός (Power Index) για το 2020. Και αυτήν τη στιγμή τα αιγυπτιακά τανκς έχουν ανάψει μηχανές και περιμένουν την εντολή για να εισβάλουν.

Κοντά σε συμφωνία με Αίγυπτο

Πολλοί θα αναρωτηθούν τι σχέση μπορεί να έχει η Αίγυπτος με την ελληνοτουρκική διαμάχη. Αυτή την εποχή Αθήνα και Κάιρο έχουν προχωρήσει με πολύ έντονο ρυθμό τις διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό των θαλάσσιων ζωνών μεταξύ τους, με την ευλογία του Μακρόν που πιέζει και τις δύο πλευρές. Και οι πληροφορίες από το διπλωματικό πεδίο κάνουν λόγο ακόμη και για υπογραφή συμφωνίας εντός του Αυγούστου.

Όλοι οι εμπλεκόμενοι στην κρίση της Λιβύης γνωρίζουν πως εάν Ελλάδα κι Αίγυπτος προχωρήσουν σε μία συμφωνία, τότε η συμφωνία αυτή που θα εγκριθεί άμεσα και από τα δύο Κοινοβούλια θα σταλεί στον ΟΗΕ. Και ο πιο αδαής κατανοεί ότι η συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου καθιστά άκυρο το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Οπότε απελευθερώνονται Γαλλία και Αίγυπτος, ώστε να κτυπήσουν στο δόξα πατρί τους Τούρκους μισθοφόρους που είναι στο πλευρό του Σάρατζ.

Η ανάδειξη, λοιπόν, έστω και μερικής ΑΟΖ με την Αίγυπτο αλλάζει τα δεδομένα και στα ελληνοτουρκικά. Διότι πολύ λογικά μετά και η Λιβύη –ακόμη κι εάν επικρατήσει ο Σάρατζ στον εμφύλιο– θα αναγκαστεί να προχωρήσει σε συμφωνία με την Ελλάδα κι Αίγυπτο για ΑΟΖ, και όχι με την Τουρκία, με την οποία έτσι κι αλλιώς δεν έχει κανένα σύνορο. Οπότε το δόγμα Ερντογάν περί «γαλάζιας πατρίδας» πάει περίπατο. Όμως ο Τούρκος πρόεδρος εάν υπάρξει συμφωνία της Ελλάδας με την Αίγυπτο, όπου με βάση το διεθνές δίκαιο των θαλασσών θα αναγνωρίζεται ότι και τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα (όπως και στην περίπτωση με τη συμφωνία Ελλάδας-Ιταλίας), τότε θα βρεθεί σε ακόμη πιο δεινή θέση.

Διπλωματικοί αναλυτές εκτιμούν πως η κίνηση του Ερντογάν με τη Navtex ήταν προειδοποίηση προς Αθήνα και Κάιρο να μην προχωρήσουν σε συμφωνία για τις θαλάσσιες ζώνες.  Προφανώς ο Τούρκος πρόεδρος δεν έχει ακούσει κάτι που είχε πει ο Αβραάμ Λίνκολν, ότι «φίλος είναι αυτός που έχει τους ίδιους εχθρούς με σένα». Και στη δεδομένη στιγμή, ο Ερντογάν κατάφερε να φέρει ακόμη πιο κοντά Ελλάδα, Γαλλία και Αίγυπτο.

Για παν ενδεχόμενο πάντως, ο ελληνικός στόλος βρίσκεται εν πλω. Είναι γεγονός ότι τα ελληνικά πολεμικά πλοία αναπτύχθηκαν σε χρόνο μηδέν στο Αιγαίο. Επίσης έτοιμα για να αναλάβουν κρίσιμο ρόλο είναι και τα οκτώ ελληνικά υποβρύχια, τα οποία έχουν φτάσει στις ενδεικνυόμενες θέσεις από την πρώτη στιγμή λειτουργώντας ως οι «αθόρυβοι κυνηγοί» που ελέγχουν όλες τις κινήσεις. Κι όπως είπε και χθες ο σύμβουλος Ασφαλείας του πρωθυπουργού, ο Αλέξης Διακόπουλος,  «όσο ισχύει η NAVTEX και τα πλοία δεν έχουν επιστρέψει στις ακτές, είμαστε σε επιφυλακή» .