Η τρόικα του Μαξίμου θα σκανάρει όλα τα σχέδια  

Εν μέσω των εξελίξεων στα εθνικά μας θέματα και την υπογραφή για την ανακήρυξη της ΑΟΖ με την Ιταλία στο Μαξίμου όλοι τρέχουν. Και τρέχουν καθώς σε χρόνο ρεκόρ πρέπει να συγκροτηθεί ο μηχανισμός (λίγο-πολύ είναι έτοιμος) που θα διαχειριστεί τα 32 δισ. ευρώ που θα προέλθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης και ο οποίος θα αναφέρεται στο Μαξίμου.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Αν και ακόμη δεν έχουν κλειδώσει τα ποσά –κάτι που αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός του Ιουλίου, καθώς η Σύνοδος του Ιουνίου θεωρείται από τους ειδικούς των ευρωπαϊκών θεμάτων ως προπαρασκευαστική και απλά θα καταγραφούν οι διαφωνίες–, στο Μαξίμου εκτιμούν ότι τα 32 δισεκατομμύρια είναι σίγουρα. Μάλιστα, αναμένουν ότι μπορεί το συνολικό ποσό να ξεπεράσει τα 50 δισεκατομμύρια ευρώ (σ.σ. ισοδυναμεί με το ¼ του ελληνικού ΑΕΠ), αν συνυπολογιστούν τα κονδύλια του ΕΣΠΑ, τα χρηματοδοτούμενα προγράμματα της Κομισιόν, και φυσικά τα πακέτα μέσω της επαναγοράς ομολόγων της ΕΚΤ.

Το δυσκολότερο στοίχημα για την Αθήνα είναι τα σχέδια που θα θεωρηθούν ώριμα και θα κατατεθούν προς σίγουρη έγκριση από την Κομισιόν. Διότι ναι μεν η Ε.Ε. καθόρισε τις τρεις δέσμες προγραμμάτων που θα ενισχυθούν με την πρόσθετη χρηματοδότηση, αλλά η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να εντάξει στα προγράμματα αυτά στρατηγικούς πυλώνες της δικής της πολιτικής, όπως είναι η πράσινη μετάβαση, οι αναγκαίες υποδομές της χώρας, ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η κατάρτιση και η απόκτηση δεξιοτήτων.

Όπως έχουμε αποκαλύψει τις προηγούμενες εβδομάδες τα υπουργεία θα καταθέσουν τις προτάσεις τους στο Μαξίμου, το υπουργείο Οικονομικών θα λειτουργήσει ως project manager, στην αξιολόγηση θα συνδράμει η Επιτροπή Πισσαρίδη και τον κεντρικό συντονισμό όλων των δράσεων θα τον αναλάβει το επιτελείο του πρωθυπουργού. Οι κ.κ. Γεραπετρίτης, Σκέρτσος και Δημητριάδης στην κυριολεξία δεν θα πάρουν ανάσα. Ο βασικός στόχος είναι να συγκεραστούν οι κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής –πράσινη συμφωνία για το κλίμα, διευκόλυνση των ιδιωτικών επενδύσεων, ενίσχυση της πολιτικής προστασίας, της υγείας και της έρευνας– με τις μεταρρυθμιστικές και αναπτυξιακές ανάγκες της Ελλάδας. Φυσικά, η τρόικα του Μαξίμου θα μπορεί ακόμη και στο τελικό στάδιο των μελετών, ή και στην τελική ευθεία των δράσεων να εντάσσει στην ομάδα και κάποια μέλη της επιτροπής Πισσαρίδη, ανάλογα με την ειδίκευση του κάθε επιστήμονα. Για παράδειγμα ο Πάνος Τσαλκόγλου ήταν σύμβουλος δύο πρωθυπουργών (Παπανδρέου – Παπαδήμου) σε θέματα εργασίας.

Οι προτεραιότητες

Πάντως, η τρόικα του Μαξίμου ήδη έχει δρομολογήσει κάποια σχέδια που θα περιλαμβάνουν παρεμβάσεις στον τομέα της Υγείας (βλ. ενίσχυση των ΜΕΘ και επενδύσεις στη φαρμακοβιομηχανία). Επίσης, αποφασίστηκε να χρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων με περίπου 2,5 εκατ. ευρώ μεγάλο ερευνητικό πρόγραμμα, στο οποίο συμμετέχουν 4 πανεπιστήμια και 6 ερευνητικά κέντρα, με αντικείμενο την «επιδημιολογική μελέτη του SARS-CoV-2 στην Ελλάδα μέσω εκτεταμένων εξετάσεων ανίχνευσης ιού και αντισωμάτων, αλληλούχισης ιικών γονιδιωμάτων και γενετικής ανάλυσης ασθενών», για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού.

Στον τομέα των υποδομών, θα υπάρξει επανεκκίνηση των μεγάλων έργων και επενδύσεων, σε συνδυασμό με τον νέο αναπτυξιακό νόμο και διασύνδεσή τους με το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης». Το συγκεκριμένο πρόγραμμα ύψους 2,5 δισ. ευρώ συντονίζει το υπουργείο Εσωτερικών και αφορά τη χρηματοδότηση αναπτυξιακών έργων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Σε ό,τι αφορά την «πράσινη ατζέντα», θα ενταχθεί μια βεντάλια έργων, αρχής γενομένης από το Σχέδιο Μετάβασης στην Ηλεκτροκίνηση, το οποίο παρουσιάστηκε την προηγούμενη εβδομάδα και στην ουσία ανοίγει τον δρόμο στις καθαρές μεταφορές. Το εθνικό σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) θέτει φιλόδοξους στόχους για την ηλεκτροκίνηση, προσδιορίζοντας ότι το 30% των νέων οχημάτων έως το 2030 στην Ελλάδα θα είναι ηλεκτροκίνητα και plug-in υβριδικά.

Η ηλεκτροκίνηση εξοικονομεί 18 δισ. ευρώ ετησίως στην Ε.Ε. από τη μείωση των ορυκτών καυσίμων και άλλα €6 δισ. από την εισαγωγή πετρελαίου. Ο τομέας των μεταφορών ευθύνεται για το 20% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και αν η Ελλάδα ανανεώσει τον στόλο των οχημάτων της, συμμετέχει στον ευρωπαϊκό στόχο μείωσης του διοξειδίου του άνθρακα κατά 170.000.000 τόνους έως το 2030. Ακόμα, το «Just Transition Fund», ύψους 40 δισ. ευρώ, θα βοηθήσει στην απολιγνιτοποίηση και στη μετάβαση στη νέα εποχή, βάζοντας την Ελλάδα στην πρωτοπορία της «πράσινης» οικονομίας. Στα επόμενα χρόνια το Εθνικό Ενεργειακό Σχέδιο έχει στόχο την προσέλκυση επενδύσεων ύψους 40 δισ. ευρώ, που θα αλλάξουν πλήρως την ενεργειακή εικόνα της χώρας.

Ένας τομέας στον οποίο θα δώσει έμφαση το Ταμείο Ανάκαμψης είναι η προώθηση της ψηφιακής διακυβέρνησης, και στο Μαξίμου εκτιμούν πως η χώρα πήρε άριστα κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης στον συγκεκριμένο τομέα και λόγω των παρεμβάσεων που αντίστοιχου υπουργείου. Ήδη ο Κυριάκος Πιερρακάκης σε συνεργασία με το Μαξίμου έχει δρομολογήσει μία σειρά έργων, όπως η ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου, των Αρχείων του Κράτους, η εισαγωγή ψηφιακής τεχνολογίας σε έργα υποδομών, αλλά και η απλούστευση των υπηρεσιών για τους πολίτες στις συναλλαγές τους με το Δημόσιο μέσω ενός κωδικού αριθμού. Όλα τα παραπάνω δημιουργούν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για εταιρείες υψηλής τεχνολογίας που θέλουν να εγκατασταθούν στην Ελλάδα.

Δίχως μνημόνιο

Αυτό, όμως, που ξεκαθαρίζουν σε κάθε ευκαιρία από την κυβέρνηση είναι ότι τα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης θα τα λάβει η Ελλάδα δίχως νέο μνημόνιο. Και απαντούν διαρκώς σε υψηλούς τόνους, απορρίπτοντας όλους τους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης, για επιβολή όρων πώς θα διατίθενται τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Από το Μαξίμου επαναλαμβάνουν σε κάθε ευκαιρία ότι «η κάθε χώρα θα υποβάλει το δικό της εθνικό σχέδιο και η εκταμίευση των χρημάτων θα γίνεται σε δόσεις ανάλογα με την πρόοδο των δράσεων».

Επίσης, η κυβέρνηση απορρίπτει την επιδοματική πολιτική, δίνοντας προτεραιότητα σε επενδύσεις και έργα που θα αλλάξουν το τοπίο στην Ελλάδα. Μάλιστα, στο πρωθυπουργικό μέγαρο αναμένουν και τη συνδρομή της Γερμανίας, η οποία αναλαμβάνει την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου την 1η Ιουλίου, εκτιμώντας ότι η Άνγκελα Μέρκελ δεν θα επιτρέψει να συρρικνωθεί το Ταμείο Ανάκαμψης, παρά τις αντιδράσεις των φειδωλών χωρών, ενδεχομένως και των αυταρχικών κυβερνήσεων της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, αν συνδεθεί η χρηματοδότηση με τον σεβασμό του κράτους δικαίου.