ΙΡΑΝ: Η εκδίκηση του χιτζάμπ

Λίγα 24ωρα μετά από τον χαμό της 96χρονης βασίλισσας Ελισάβετ και μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα από το κάστρο Μπαλμόραλ που η βασιλομήτωρ του Ηνωμένου Βασιλείου άφησε την τελευταία της πνοή, μία άλλη γυναίκα μόλις 22 ετών, όχι βασίλισσα αλλά υπήκοος σε ένα βασίλειο σκοταδισμού όπως το Ιράν, χάθηκε από τη ζωή.

Το όνομά της Μαχσά Αμινί και το «έγκλημά» της ήταν ότι δεν τήρησε τον νομοθετημένο ενδυματολογικό κώδικα για το χιτζάμπ, τη μαντίλα που καλύπτει το κεφάλι των γυναικών. Εκτός, όμως, από θύμα, η Αμινί εξελίσσεται σε μάρτυρα που ξεσηκώνει με τον θάνατό της τους ομοεθνείς της.

Με τη δημοσιοποίηση του χαμού της 22χρονης οι ιρανικές αρχές έκαναν λόγο για «ατυχές» και «λυπηρό» συμβάν, με τον αρχηγό της αστυνομίας της Τεχεράνης στρατηγό Χουσέιν Ραχιμί να διαψεύδει ότι η Αμινί υπέστη κακομεταχείριση που οδήγησε στο μοιραίο. Φυσικά οι επίσημες τοποθετήσεις των Περσών δεν έχουν πείσει τη Δύση που ζητά πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης, ούτε όμως τους Ιρανούς.

Οι τελευταίοι εξέφρασαν τις διαμαρτυρίες τους σε αρκετές διαδηλώσεις που έγιναν τις προηγούμενες ημέρες στην Ισλαμική Δημοκρατία πληρώνοντας μάλιστα βαρύ φόρο αίματος. Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές τουλάχιστον 31 πολίτες είχαν χάσει τη ζωή τους εξαιτίας της βιαιότητας που επιδεικνύουν οι περσικές δυνάμεις ασφαλείας (βλ. παράνομη χρήση χειροβομβίδων, σφαίρες από ατσάλι κλπ) προκειμένου να καταπνίξουν έστω και με αίμα τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας που εκτίνονται πλέον σε όλο το Ιράν.

Για τη θεοκρατική κοινωνία του Ιράν τα στιγμιότυπα γυναικών που είτε πετούν τις μαντίλες τους στον αέρα είτε τις καίνε φωνάζοντας «Όχι στη μαντίλα, όχι στο τουρμπάνι, ναι στην ελευθερία και την ισότητα!» είναι κοσμοϊστορικά. Είναι, όμως, και ενδεικτικά της οργής που έχει συσσωρευτεί στις Ιρανές για την καταπίεση –φονική ενίοτε– στην οποία υπόκεινται επί δεκαετίες. Μπροστά σε αυτό το κύμα που παίρνει χαρακτηριστικά γενικευμένης κοινωνικής εξέγερσης οι αρχές του Ιράν έχουν επιστρατεύσει εκτός από την ασύμμετρη βία και την ψηφιακή φίμωση.

Συγκεκριμένα, με την έναρξη των διαδηλώσεων έπεσε η ταχύτητα σύνδεσης στο διαδίκτυο για να ακολουθήσει η διακοπή της σύνδεσης σε social πλατφόρμες όπως το Instagram και το WhatsApp προκειμένου οι «αντεπαναστάτες» όπως χαρακτηρίζει το καθεστώς της Τεχεράνης τους διαμαρτυρόμενους Ιρανούς να μην θέσουν σε κίνδυνο «την εθνική ασφάλεια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».

Κι όλα αυτά γιατί η Μαχσά Αμινί που συνελήφθη στις 13 Σεπτεμβρίου στην Τεχεράνη από την ιρανική Αστυνομία Ηθών, δεν φορούσε –λέει– σωστά τη μαντίλα της. Το πού μεταφέρθηκε και πώς συμπεριφέρθηκαν στην Αμίνι οι άνδρες της μονάδας που είναι επιφορτισμένη με το καθήκον της επιβολής τους αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα για τις γυναίκες στο Ιράν, παραμένει άγνωστο. Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι η 22χρονη τρεις ημέρες μετά από τη σύλληψή της έπεσε σε κώμα και κατέληξε στο νοσοκομείο όπου είχε διακομιστεί.