Καυτός Ιούνιος για το Μαξίμου

Ως ένας από τους δυσκολότερους μήνες θεωρείται ο Ιούνιος για την ελληνική κυβέρνηση. Και δεν είναι μόνο η εξέλιξη της πανδημίας και η σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα, αλλά και το τι θα γίνει στην οικονομία.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Τόσο σε ό,τι αφορά την ανάσχεση της ύφεσης, όσο και σε επίπεδο Ευρώπης, καθώς στις 24 Ιουνίου στη Σύνοδο Κορυφής αναμένεται να τεθεί επί τάπητος το πρόγραμμα-μπαζούκας που πρότεινε η Κομισιόν σε συνέχεια της πρότασης Μέρκελ–Μακρόν. Εκεί θα φανεί κατά πόσο θα συνεχίσουν να αντιδρούν οι χώρες που διαφωνούν Αυστρία, Ολλανδία, Δανία και Σουηδία. Και φυσικά στο Μαξίμου εξερευνούν και τις προθέσεις του Ερντογάν κι ετοιμάζουν τη γραμμή άμυνας.

Κατ’ αρχάς, στο πρωθυπουργικό μέγαρο μετρούν τις ημέρες από την προηγούμενη Δευτέρα να περάσει το 15μερο με το άνοιγμα Δημοτικών και Νηπιαγωγείων, αλλά και συνολικά όλων των παραγωγικών λειτουργιών. Όπως μας έλεγε συνεργάτης του πρωθυπουργού, «ακολουθήσαμε πιστά την ομόφωνη εισήγηση της Επιτροπής των ειδικών, που συνδέεται με την καθοδική πορεία της επιδημίας, τη διαπίστωση ότι τα παιδιά κολλάνε και μεταδίδουν τον ιό πιο δύσκολα και την εκτίμηση ότι τώρα που ανεβαίνει η θερμοκρασία είναι η ασφαλέστερη περίοδος να ανοίξουν τα σχολεία. Επίσης λάβαμε υπόψη όλες τις εισηγήσεις των ειδικών, οι οποίοι επισήμαναν ότι η μακρόχρονη απουσία από το σχολείο εμποδίζει τη μαθησιακή τους πορεία, την πνευματική, κοινωνική και ψυχική τους εξέλιξη».

Η αγωνία για το άνοιγμα των δημοτικών, των νηπιαγωγείων και των παιδικών σταθμών είναι μεγάλη, καθώς θα κριθεί εν πολλοίς η ίδια η καθημερινότητα, μιας και επηρεάζει τη ζωή εκατομμυρίων οικογενειών. Στην περίπτωση που δεν επηρεαστεί ο αριθμός των κρουσμάτων, τότε η κυβέρνηση θα έχει πετύχει μία σημαντική νίκη, στον δρόμο για την πλήρη επαναφορά στην καθημερινότητα.

 

Ο τουρισμός

Το άγχος, όμως, για το Μέγαρο Μαξίμου δεν σταματά εκεί για τον πρώτο μήνα του θέρους. Η επανέναρξη της τουριστικής διαδικασίας στη χώρα αποτελεί μία σημαντική ανησυχία για τον κ. Μητσοτάκη. Η ζημιά της βαριάς ελληνικής βιομηχανίας είναι μεγάλη και το μέγεθος θα φανεί με μεγαλύτερη ακρίβεια τους προσεχείς μήνες. Εάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης καταφέρει να βάλει εκ νέου τη χώρα στον τουριστικό χάρτη, μειώνοντας τη «χασούρα», τότε θα φτάσει πολιτικά αλώβητος ενώπιον της τελικής κρίσιμης δοκιμασίας που θα χαρακτηρίσει και ολόκληρη την κυβερνητική του θητεία.

Στην περίπτωση που τα αποτελέσματα από την τουριστική δραστηριότητα είναι πενιχρά, τότε η γκρίνια θα μεγαλώσει και το κλίμα θα διαμορφωθεί εις βάρος της κυβέρνησης. Γι’ αυτό και ο πρωθυπουργός έχει αναλάβει προσωπικά το στοίχημα της προώθησης του ελληνικού τουρισμού. Και δεν είναι μόνο οι αλλεπάλληλες τηλεδιασκέψεις με τις χώρες που σαν την Ελλάδα βγήκαν αλώβητες από την πανδημία, αλλά και με χώρες όπου επλήγησαν πολύ. Ήδη ο Μπόρις Τζόνσον επιθυμεί να στήσει αερογέφυρα με την Ελλάδα και να στείλει τουρίστες στη χώρα μας. Ας μη λησμονούμε ότι η Ελλάδα είναι ένας από τους δημοφιλέστερους προορισμούς των Βρετανών και φυσικά είναι αυτοί που εισφέρουν αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ στα ελληνικά δημόσια ταμεία.

Στο Μαξίμου εκτιμούν ότι οι διεθνείς παρεμβάσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη σε συνδυασμό με το ότι η Ελλάδα αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της πανδημίας αποτελεί το εχέγγυο, ώστε να διασωθεί ένα σημαντικό μέρος από τα έσοδα του τουρισμού και φυσικά να διατηρηθεί έστω και διασωληνωμένος ο τουριστικός τομέας, ώστε να επανέλθει δριμύτερος το 2021.

 

Το πακέτο και οι τουρκικές προκλήσεις

Στο θέμα του πακέτου των 32 δισεκατομμυρίων ευρώ, στην κυβέρνηση δεν αναμένουν ότι θα υπάρξει εκταμίευση νωρίτερα από τον Ιανουάριο του 2021. Οι συνεργάτες του πρωθυπουργού, παρά το γεγονός ότι ετοιμάζουν την ελληνική παρέμβαση ενόψει της Συνόδου Κορυφής στις 24 Ιουνίου, δεν περιμένουν να υπάρξει απόφαση στο τέλος του τρέχοντος μηνός. Κι αυτό διότι γνωρίζουν από ευρωπαϊκή διαπραγμάτευση και είναι βέβαιο ότι Αυστρία, Δανία, Ολλανδία και Σουηδία θέλουν πολύμηνο μασάζ από Μέρκελ και Σόιμπλε.

Οπότε ο πρωθυπουργός αναμένει οριστική συμφωνία τον ερχόμενο Οκτώβριο, τότε που η Κομισιόν θα ξεκινήσει να δέχεται τα σχέδια που θα της υποβάλουν τα κράτη-μέλη για να εγκριθούν και να κινηθούν οι διαδικασίες, ώστε οι Βρυξέλλες να εξασφαλίσουν τα χρήματα από τις αγορές κι εν συνεχεία με βάση τα εγκεκριμένα σχέδια να ξεκινήσουν και οι εκταμιεύσεις. Όπως εκτιμούν στο Μαξίμου αυτή η καθυστέρηση μάλλον καλό θα κάνει στην Ελλάδα, καθώς θα έχουν τον απαραίτητο χρόνο οι «σοφοί» της επιτροπής Πισσαρίδη και να αναδείξουν τους τομείς που πρέπει να γίνουν οι παρεμβάσεις, αλλά και να περάσουν από κόσκινο τα σχέδια που θα έχουν υποβάλει τα υπουργεία.

Για τις νέες τουρκικές προκλήσεις το Μαξίμου κινείται μεθοδικά, προκειμένου ο Ερντογάν να μη βρει μόνο την Ελλάδα απέναντί του, αλλά το σύνολο της Ευρώπης. Κάτι που θα τον πληγώσει έτι περαιτέρω, καθώς αυτό που έχει μεγαλύτερη ανάγκη ο Τούρκος Πρόεδρος δεν είναι άλλο από τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Η εκτίμηση του Μαξίμου είναι ότι τελικά ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν θα κάνει το επόμενο βήμα, αλλά προσπαθεί με κάθε τρόπο να αναγκάσει την Ελλάδα να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με βάση τη δική του ατζέντα. Κάτι που η Αθήνα ούτε το δέχεται, ούτε και το επιθυμεί.

Δικαιώθηκε…

Αναμφίβολα προκάλεσε τεράστια έκπληξη στο εσωτερικό της χώρας η πρόταση της Κομισιόν σχετικά με το πρόγραμμα-μπαζούκας των 750 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ανάσχεση της ύφεσης λόγω της πανδημίας και την επιστροφή στην ανάπτυξη. Και η έκπληξη δεν είναι μόνο για το συνολικό ευρωπαϊκό πακέτο, αλλά και για τα χρήματα που αναλογούν στη χώρα μας. Ειδικά όταν ο πρώην υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος έλεγε στο Πολιτικό Συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ ότι το πολύ-πολύ η κυβέρνηση από την Κομισιόν να πάρει 7-8 δισ. ευρώ. Και όπως ανακοινώθηκε από τις Βρυξέλλες, το ποσό αυτό τετραπλασιάστηκε. Ακόμη και ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, ο Αλέξης Πατέλης, που ήταν ο πλέον αισιόδοξος των συνεργατών του Μαξίμου ανέμενε περί των 20 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Όλο το προηγούμενο διάστημα, από τότε που οι Ευρωπαίοι ηγέτες απέτυχαν να συμφωνήσουν σε μία κοινή πορεία στο τέλος Μαρτίου και οι Νότιοι απαίτησαν την έκδοση κορωνομόλογου, με τις πιο ακραίες φωνές να κάνουν λόγο για «νέο Άουσβιτς των Γερμανών», στο Μαξίμου επέλεξαν τον δρόμο των διαπραγματεύσεων, της ψυχραιμίας, ενισχύοντας το προφίλ της χώρας. Έτσι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συντάχθηκε πίσω από τον Εμανουέλ Μακρόν, δίχως να σηκώσει το λάβαρο της επανάστασης κατά της Μέρκελ, όπως έκανε, στην αρχή τουλάχιστον, ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε.

Η στάση του Μητσοτάκη δικαιώθηκε. Αφενός μεν ο Μακρόν ανέλαβε πρωτοβουλίες, αφετέρου δε η Μέρκελ και η Γερμανία κατανόησε ότι δεν θα υπάρξει Ευρώπη δίχως αλληλεγγύη. Σε αυτό συνέτεινε και η μη αναμενόμενη απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου της Γερμανίας κατά της ΕΚΤ για την επαναγορά ομολόγων. Η απόφαση, όπως εκτίμησαν οι περισσότεροι εκ των συνταγματολόγων της Ευρώπης –μεταξύ των οποίων και ο Ευάγγελος Βενιζέλος–, κρύβει πολλές παγίδες για την Ε.Ε.

Στο κρίσιμο σημείο, οι αντιδράσεις της Κριστίν Λαγκάρντ, ήταν το σπίρτο που προκάλεσε την ανάφλεξη του γερμανικού πολιτικού συστήματος. Μέρκελ και Σόιμπλε κατάλαβαν ότι δεν μπορεί να υπάρξει Γερμανία δίχως Ευρώπη, κι έτσι σε συνεργασία με τον Γάλλο πρόεδρο η Γερμανίδα καγκελάριος προχώρησαν στην από κοινού πρόταση των 500 δισ. Και όλοι κατάλαβαν πως οποιεσδήποτε αντιδράσεις θα καμφθούν, όταν εμφανίστηκε από το πουθενά ο Σόιμπλε. Ο πρόεδρος της γερμανικής Βουλής παρενέβη στο κατάλληλο σημείο, δίνοντας την ασίστ στην Ε.Ε. να αυξήσει το ποσό του Ταμείου Ανάκαμψης στα 750 δισεκατομμύρια ευρώ.