Κόμματα και… αποκόμματα

Η αριστερά της αριστεράς και η δεξιά της δεξιάς αναζητούν μία θέση στον ήλιο, χρησιμοποιώντας ως επί το πλείστον ακραία φρασεολογία

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Το κλίμα πόλωσης όσο πλησιάζουμε προς τις εθνικές εκλογές θα εντείνεται, κάτι που βολεύει αφάνταστα τα δύο κόμματα με τις μεγαλύτερες δυνάμεις στο Κοινοβούλιο, τον ΣΥΡΙΖΑ και τη Νέα Δημοκρατία. Επίσης τα δύο κόμματα προσπαθούν το καθένα για ίδιον όφελος να προσποριστεί ψηφοφόρους όχι μόνο από τα υπόλοιπα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης, αλλά και να «εξαφανίσει» και τα εξωκοινοβουλευτικά κόμματα που θα παλέψουν για το 3% και την είσοδο στη Βουλή.

Η Νέα Δημοκρατία, η οποία με βάση και τις δημοσκοπήσεις θεωρείται ως το ακλόνητο φαβορί για την επικράτηση στις επόμενες εθνικές εκλογές, επιθυμεί στη νέα Βουλή να υπάρχουν μόλις πέντε κόμματα που θα υπερβούν το 3%, κάτι που μπορεί να την οδηγήσει στην αυτοδυναμία. Βέβαια στην Πειραιώς γνωρίζουν πως εάν κάποια από τα εξωκοινοβουλευτικά κόμματα που βρίσκονται στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ εισέλθουν στη Βουλή, τότε η διαφορά μπορεί να ξεπεράσει και το ρεκόρ του Γιώργου Παπανδρέου έναντι του Κώστα Καραμανλή στις εκλογές του Οκτωβρίου του 2009, το 10,5%. Τουναντίον ο ΣΥΡΙΖΑ ποντάρει από την πλευρά του να εισέλθουν στη Βουλή κόμματα που βρίσκονται δεξιότερα της Ν.Δ., ώστε η διαφορά να είναι διαχειρίσιμη και φυσικά δίχως αυτοδυναμία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Κάτι που θα περιπλέξει τα πράγματα, διότι οι μεθεπόμενες εθνικές εκλογές θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής.

Η αλήθεια είναι ότι και τα δύο «μεγάλα» κόμματα έχουν να αντιμετωπίσουν μία κατάσταση καθόλου ευχάριστη γι’ αυτά. Διότι πλέον η κάθε ψήφος είναι εξόχως σημαντική, ακόμη και εάν τελικά τα κόμματα αυτά μείνουν εκτός Κοινοβουλίου. Και βέβαια αυτά τα μικρά εξωκοινοβουλευτικά κόμματα δεν μπορούν να χαρακτηριστούν απλά αγκάθια.

Ο ΣΥΡΙΖΑ και οι πρώην δικοί του

Η πίεση προς τον ΣΥΡΙΖΑ προέρχεται επί της ουσίας από πρώην δικούς του. Από πρώην μέλη της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (Ιανουάριος 2015 – Ιούλιος 2015). Μιλάμε φυσικά για τη Λαϊκή Ενότητα του Παναγιώτη Λαφαζάνη, του Δημήτρη Στρατούλη και άλλων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ των οποίων είναι και ο ευρωβουλευτής Νίκος Χουντής. Η ΛΑΕ είναι σαφώς πιο οργανωμένη, θυμίζει κανονικό κόμμα, το οποίο παρεμβαίνει σε όλες τις κοινωνικές εκδηλώσεις, έχει γραφείο Τύπου, ενημερώνει για τις δράσεις του, εξακολουθεί να μιλάει για αντιμνημονιακό αγώνα, ενώ τα στελέχη του στην κυριολεξία οργώνουν όλη την Ελλάδα. Αντίθετα με τη ΛΑΕ, η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου και το ΜεΡΑ 25 του Γιάνη Βαρουφάκη λειτουργούν με τελείως διαφορετική αντίληψη. Είναι επί της ουσίας one man (woman) show.

Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης έκανε μία προσπάθεια να ενοποιηθούν όλα τα κόμματα και οι κινήσεις, ακόμη και το ΚΚΕ, αλλά δεν τα κατάφερε. Το ενδεχόμενο να τα βρουν ΛΑΕ – Πλεύση Ελευθερίας – ΜεΡΑ 25 δεν είναι πολύ πιθανό, καθώς πορεύονται σε διαφορετικούς δρόμους. Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης και οι σύντροφοί του σηκώνουν ψηλά εσχάτως την «αμερικανοποίηση» του ΣΥΡΙΖΑ. Ο Γιάνης Βαρουφάκης και τα πολιτικά κινήματα όπου πρωτοστατεί (DiEM25 και ΜέΡΑ25) κοιτούν και κινούνται σε πιο διεθνές γήπεδο. Κομβικό σημείο αποτελεί η συνάντηση του Βαρουφάκη με τον Μπέρνι Σάντερς στο Βέρμοντ στις 30 Νοεμβρίου, όπου και ευελπιστούν να κάνουν την αρχή για την ίδρυση μιας Προοδευτικής Διεθνούς. Η Πλεύση Ελευθερίας επίσης δεν κινείται με συμβατικό τρόπο (σε συνδικάτα, με περιοδείες κ.τ.λ.). Με οξυμμένους τόνους κατά της κυβέρνησης, επιμένει στον δικό της στρατηγικό άξονα. Όπως είπε πρόσφατα η επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου, «είμαστε δύναμη ανατροπής του καθεστώτος και απευθυνόμαστε σε όλους τούς δημοκρατικά δρώντες πολίτες, χωρίς περιχαρακώσεις των παλαιοκομματικών διαχωρισμών. Δεν κοιτάμε ούτε αριστερά ούτε δεξιά, κοιτάμε μπροστά».

 Η δεξιά της Νέας Δημοκρατίας

Όμως και η Νέα Δημοκρατία έχει ζητήματα με τη δεξιά της πλευρά. Εδώ και πολύ καιρό ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχειρεί ένα άνοιγμα προς το κέντρο, όμως τα αγκάθια βρίσκονται από την άλλη πλευρά. Παρά το γεγονός ότι εξακολουθεί να διατηρεί ψηλά στην ατζέντα της θέματα όπως η ασφάλεια, το μεταναστευτικό και τα εθνικά, που είναι το Α και το Ω για ένα παραδοσιακό δεξιό, νέοι σχηματισμοί στα δεξιά της διεκδικούν ζωτικό χώρο και εκλογικό μερίδιο.

Η συμφωνία των Πρεσπών και η κατάρρευση των Ανεξαρτήτων Ελλήνων έχει επιτρέψει σε πολλούς να παίζουν μπάλα χρησιμοποιώντας εθνικιστικές κορώνες. Ισχυρότερο έρεισμα εμφανίζεται να έχει ο Κυριάκος Βελόπουλος με την Ελληνική Λύση. Το κόμμα του πρώην βουλευτή του ΛΑΟΣ είναι το μόνο που εμφανίζεται στις δημοσκοπήσεις με ένα σταθερό ποσοστό που κυμαίνεται στο 1,5%. Οι συχνές τηλεοπτικές παρουσίες του, ειδικά μέσω περιφερειακών καναλιών, με χρόνο που αγοράζει ο ίδιος για να πουλάει βιβλία, τον έχουν βοηθήσει να αναπτύξει μια ιδιαίτερη δυναμική στη Βόρεια Ελλάδα, όπου εμφανίζει τα υψηλότερα ποσοστά εκλογικής απήχησης. Φημολογείται ότι η Ελληνική Λύση του Βελόπουλου θα συνεργαστεί με τη Νέα Δεξιά του Φαήλου Κρανιδιώτη.

Μερίδιο σε ένα ακροατήριο που βρίσκεται ανάμεσα στη Χρυσή Αυγή και τα δεξιά της Ν.Δ. αναζητούν ο προερχόμενος από τους ΑΝΕΛ Δημήτρης Καμμένος και ο άλλοτε γραμματέας της κυβέρνησης, Τάκης Μπαλτάκος, με τη Δύναμη Ελληνισμού. Στο ξεκίνημα τον ακολούθησαν και κάποια μικρομεσαία στελέχη από τη Ν.Δ., που ένιωθαν παρακατιανοί με τον Μητσοτάκη, όμως σύντομα έφυγαν από το κόμμα Καμμένου – Μπαλτάκου θεωρώντας το εξόχως ακραίο για τα πιστεύω τους. Αυτόνομα προς το παρόν κινείται στον χώρο της Δεξιάς και ο Γιώργος Καρατζαφέρης με τον ΛΑΟΣ.

Κι εδώ η πιθανότητα συμπόρευσης είναι δύσκολη, καθώς το βασικό πρόβλημα είναι το ποιος θα ηγηθεί ενός τέτοιου εγχειρήματος.