ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ: Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα

«O κορωνοϊός δεν έφυγε, είναι εδώ και τρέφεται από τη χαλάρωσή μας». Πιο εύγλωττα δεν θα μπορούσε να εκφραστεί η κυβερνητική ανησυχία για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας απ’ όσο το έκανε στο πρωινό briefing της περασμένης Πέμπτης ο Στέλιος Πέτσας.

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Βέβαια, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος στηλίτευε δικαίως και κομψά την… πανηγυρτζίδικη αντιμετώπιση της υγειονομικής απειλής από αρκετούς συνέλληνες. Αλλά, όπως αποδείχτηκε λίγες ώρες αργότερα, την ίδια μέρα το πρόβλημα είναι ευρύτερο, όχι αποκλειστικά «εσωτερικής καύσεως» και μακράν πιο διλημματικό στην αντιμετώπισή του από ό,τι ήταν όταν ντεμπουτάρισε η πανδημία στη χώρα μας, τον περασμένο Φεβρουάριο.

Σε κάθε περίπτωση, στο Μέγαρο Μαξίμου, το υπουργείο Υγείας και τις ευρύτερες υγειονομικές αρχές της χώρας δεν περίμεναν τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ, το απόγευμα της Πέμπτης, για να χάσουν το χρώμα τους. Μπορεί προχθές να προσεγγίστηκε το ψυχολογικό όριο των 50 νέων κρουσμάτων και την Παρασκευή να φτάσαμε τα 60, αλλά η αυξητική πρόοδος των περιστατικών που κατέγραφε η υγειονομική στατιστική των προηγούμενων ημερών έδειχνε τα… μελλούμενα, ειδικά μετά το σχεδόν πλήρες άνοιγμα των συνόρων της χώρας σε επισκέπτες από το εξωτερικό που ισχύει από την 1η Ιουλίου.

Κι αν μπορεί να ιδωθεί ως αισιόδοξη παράμετρος ότι τα περισσότερα κρούσματα είναι εισαγόμενα, η αισιοδοξία ψαλιδίζεται αφού από τις 15 Ιουλίου οι τουριστικές «εισαγωγές» θα αυξηθούν (σ.σ. ανοίγουν τα σύνορα με τη Μεγάλη Βρετανία), και φλερτάρει με την απαισιοδοξία αφού αυξάνονται και τα γηγενή κρούσματα, με τη διασπορά τους να αφορά περιοχές που φάνταζαν τρόπον τινά ασφαλείς.

Το πλάνο «διαφυγής»

Κάπως έτσι φτάσαμε στη σύγκλιση της έκτακτης τηλεδιάσκεψης που είχε χθες Παρασκευή από το Μαξίμου ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τη συμμετοχή –μεταξύ πολλών άλλων– της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Βασίλης Κικίλιας, Βασίλης Κοντοζαμάνης), του υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκου Χαρδαλιά, του γ.γ. Δημόσιας Υγείας Παναγιώτη Πρεζεράκου, του προέδρου του ΕΟΔΥ, Παναγιώτη Αρκουμανέα, όπως και του καθηγητή της Επιστήμης των Δεδομένων και Λειτουργιών, Κίμωνα Δρακόπουλου.

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΤΟ BACKUP ΣΧΕΔΙΟ ΤΡΙΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Στον πυρήνα της τηλε-συζήτησης βρέθηκε η εξέλιξη της υλοποίησης του επιχειρησιακού σχεδίου υγειονομικών ελέγχων στις πύλες εισόδου της χώρας, στο οποίο συμμετέχουν και στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας και των Ενόπλων Δυνάμεων, ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό των μικτών κλιμακίων, υπό τον επιχειρησιακό συντονισμό της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.

Η παρουσίαση του σχεδίου και της κατανομής των δυνάμεων από όλα τα Σώματα έγινε από τον Νίκο Χαρδαλιά, και τα στοιχεία της λειτουργίας του Συστήματος στοχευμένης δειγματοληψίας παρέθεσε ο Κίμωνας Δρακόπουλος.

Κατακλείδα της τηλεδιάσκεψης ήταν ο διακριτικός συναγερμός. Όπερ μεθερμηνευόμενο θα αξιολογηθούν σε πρώτο χρόνο τα επιδημιολογικά δεδομένα του Σαββατοκύριακου και θα επανεπιβεβαιωθεί η εφαρμογή του προαναγγελθέντος σχεδίου εκτεταμένων ελέγχων, από όλες τις κρατικές και περιφερειακές υπηρεσίες, υπό τον συντονισμό της Ενιαίας Αρχής Διαφάνειας, με σκοπό τον εντοπισμό (και την τιμωρία) όσων δεν τηρούν τα πρωτόκολλα και τις υγειονομικές οδηγίες προστασίας από τον κορωνοϊό. Στο τραπέζι βρέθηκε π.χ. η πρόταση για απαγόρευση των εθιμικών τοπικών πανηγύρεων, όπου συγχρωτίζεται πολύς κόσμος.

Σε αυτό επιμένουν πολύ τα υγειονομικά στελέχη, λέγοντας επί λέξει ότι με τον έναν ή τον άλλον τρόπο τα εισαγόμενα κρούσματα μπορούν να ελεγχθούν και να περιοριστούν. Η  επικίνδυνη καλοκαιρινή ανεμελιά, όχι…

Σε δεύτερο χρόνο και ανάλογα με τη μορφή που θα πάρει η καμπύλη των εισαγόμενων κρουσμάτων το προσεχές διάστημα, οι αρμόδιες αρχές φέρονται να έχουν έτοιμο προς εφαρμογή ένα τρίπτυχο εναλλακτικό και υγειονομικά στοχευμένο σχέδιο που περιλαμβάνει: α) τον έλεγχο όλων όσοι εισέρχονται στην Ελλάδα από τον συνοριακό σταθμό του Προμαχώνα, β) τη διενέργεια ελέγχων των εποχικών εργαζομένων στην Ελλάδα με προτεραιότητα σε αυτούς που προέρχονται από τις γειτονικές βαλκανικές χώρες, όπου ο κορωνοϊός «κοχλάζει», και γ) την υποβολή σε τεστ όλων, σε όλες τις πύλες εισόδου της χώρας.

Πρέπει ένα υπογραμμιστεί ότι μέχρι την ώρα που γράφονταν  αυτές οι γραμμές και ενώ δεν είχε τελειώσει η τηλεδιάσκεψη στο Μαξίμου, τα νέα από τον Προμαχώνα δεν ήταν καλά, αφού μέχρι το μεσημέρι της Παρασκευής είχαν εντοπιστεί 29 νέα κρούσματα επισκεπτών που εισήλθαν στη χώρα από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.

Μάλιστα μετά από αυτήν την εξέλιξη αποφασίστηκε εκτάκτως πως όσοι εισέρχονται στην Ελλάδα από τον Προμαχώνα θα υποχρεούνται να επιδεικνύουν αρνητικό τεστ που έχει διενεργηθεί έως 72 ώρες πριν, ενώ η χρονικό όριο της υποχρεωτικής συμπλήρωσης της φόρμας ταξιδιωτών σμικρύνθηκε σε 24 ώρες (ήταν 48) από την άφιξη.

Διττό το πρόβλημα

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό –και δεν αποκρύπτεται από την κυβέρνηση– ο πονοκέφαλος για την πανδημία είναι διττός. Προκαλείται πρωτίστως από τον φόβο αναζωπύρωσης ενός δεύτερου ιικού κύματος που, όπως λένε αρκετοί επιστήμονες, αν συνεχιστεί ο ρυθμός αύξησης των κρουσμάτων δεν αποκλείεται να έρθει όχι τον Οκτώβριο-Νοέμβριο όπως αναμένετο αλλά τον Αύγουστο, γεγονός που θα υπέβαλλε σε ένα επώδυνο crash test τις αντοχές του Εθνικού Συστήματος Υγείας εν μέσω καλοκαιριού.

Ο δεύτερος φόβος αφορά –τι άλλο;– το πολλαπλάσιο οικονομικό κόστος που θα επέλθει αλυσιδωτά από ένα φούντωμα της υγειονομικής απειλής. Όσο κι αν έχει ξεκαθαριστεί ότι γενικό lockdown δεν θα ξαναδούμε, δυνητικές κατά τόπους καραντίνες σε τουριστικές περιοχές θα σήμαινε ουσιαστικά τον οριστικό επιχειρηματικό θάνατο για όσους επαγγελματίες του κλάδου ξανάνοιξαν τις επιχειρήσεις τους, ευελπιστώντας στον… Άγιο Αύγουστο και Σεπτέμβριο για να σώσουν ό,τι σώζεται από τον καταβαραθρωμένο τζίρο τους.

Κι έτσι έρχονται και τα διλήμματα. Σύμφωνα, για παράδειγμα, με το προαναφερθέν backup plan της κυβέρνησης, σε περίπτωση υπέρμετρης ανόδου της καμπύλης των εισαγόμενων κρουσμάτων οι επισκέπτες σε όλες τις πύλες εισόδου της χώρας θα υποβάλλονται σε τεστ. Είναι κάτι τέτοιο τεχνικά εφικτό; Κι αν ναι, μήπως τελικά καταστεί ανασταλτικό της προσπάθειας να προσελκύσει φέτος το καλοκαίρι η Ελλάδα τουρίστες;

Η απάντηση μόνο εύκολη δεν είναι –εξ ου και το δίλημμα–, αφού στις δύο τελευταίες περιπτώσεις που η χώρα επεδίωξε να θωρακιστεί εφαρμόζοντας επαυξημένα υγειονομικά πρωτόκολλα βρήκε… πόρτα και ανέκρουσε πρύμναν.

Την πρώτη φόρα ήταν η ΤUI που εμφανίστηκε να θέτει σκληρό βέτο αν εφαρμόσει η Ελλάδα υποχρεωτική καραντίνας για τους εισερχόμενους ξένους  τουρίστες. Τη δεύτερη φορά ήταν η Μεγάλη Βρετανία που έβαλε κι έβγαλε από τη δική της κόκκινη λίστα ως ένα είδος αντιποίνων, επειδή ότι οι απευθείας πτήσεις από την Αγγλία προς τη χώρα μας παρέμεναν απαγορευμένες.

Σημειωτέον ότι για να βγούμε από την «πορτοκαλί» λίστα που είχε βάλει τη χώρα μας το Βέλγιο, χρειάστηκε να επέμβει το ελληνικό ΥΠ.ΕΞ., για να επανέλθουμε στο τουριστικό status quo ante. Εν ολίγοις, μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα…