ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ: Τρέμουν την κρίση, κάνουν οικονομία…

Η πανδημία του κορωνοϊού μπορεί στην Ελλάδα να βρίσκεται σε ύφεση, όμως παγκοσμίως έχει επανέλθει προκαλώντας τον τρόμο. Όχι μόνο για ιατρικούς λόγους, αλλά και λόγω της οικονομικής ύφεσης, η οποία πλήττει όλο τον πλανήτη.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Ήδη τα υγειονομικά πρωτόκολλα έχουν περιορίσει τις μετακινήσεις, όχι μόνο από χώρα σε χώρα, αλλά ακόμη και μεταξύ πολιτειών από την ίδια χώρα, όπως συμβαίνει αυτή την εποχή στις ΗΠΑ. Αυτό έχει επί της ουσίας διαλύσει την τουριστική βιομηχανία, η οποία έχει δεχθεί καίριο πλήγμα από τον κορωνοϊό.

Όμως δεν είναι μόνο η τουριστική βιομηχανία, αλλά συνολικά οι οικονομίες βρίσκονται σε ένα άγνωστο αύριο. Και το λέμε αυτό, καθώς όλες οι προβλέψεις των οικονομολόγων γίνονται με βάση τη λογική και φυσικά την κανονικότητα.

Όμως η επιστροφή στην κανονικότητα δεν γνωρίζουμε πότε θα γίνει, καθώς ακόμη και εάν οι επιστήμονες ανακαλύψουν το εμβόλιο, μέχρι να εμβολιαστούν όλοι ο ιός εάν από μόνος του δεν υποστεί αλλοιώσεις, τότε έχουμε μέλλον.

Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΑΛΛΑΞΕ ΤΟΥΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΕ Ο,ΤΙ ΑΦΟΡΑ ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΚΙ ΑΓΟΡΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ

Οπότε, όλοι οι λογικοί άνθρωποι που ακούν με προσοχή τους επιστήμονες και δεν πιστεύουν σε μύθους εκφράζουν την ανησυχία τους για το άγνωστο που έρχεται αύριο, αλλά και το πότε και η καθημερινότητα, αλλά και η οικονομική ζωή της υφηλίου θα επιστρέψουν στην προ κορωνοϊού κατάσταση.

Διότι καλά και άγια τα μέτρα που έχουν πάρει οι κυβερνήσεις για την ενίσχυση των πολιτών, αλλά αυτή δεν είναι η λύση για να υπάρχει υγιές οικονομικό περιβάλλον και για τις επιχειρήσεις και για τους ιδιώτες.

Όλα αυτά που προαναφέραμε αποτυπώνονται πλέον σε όλες τις μετρήσεις της κοινής γνώμης. Οι πολίτες εκφράζουν την αγωνία τους και για την υγεία τους, αλλά και για την οικονομία. Εξάλλου, μόνο από το lock down που επιβλήθηκε Μάρτιο και Απρίλιο ο προϋπολογισμός παρουσίασε μαύρη τρύπα δύο και πλέον δισεκατομμυρίων ευρώ. Οπότε οι περισσότεροι ούτε καν σκέφτονται τις προσφορές που υπάρχουν τόσο στην αγορά, λόγω και των εκπτώσεων, όσο και στα ξενοδοχεία, που προσπαθούν να σώσουν ό,τι σώζεται σε αυτή την καταστροφική χρονιά για τον τουρισμό.

Η ανασφάλεια του φθινοπώρου   

Όπως τονίζουν σε όλες τις έρευνες οι πολίτες ζουν σε καθεστώς ανασφάλειας, φοβούμενοι ότι το φθινόπωρο δεν θα έχουν ούτε εργασία και φυσικά ούτε έσοδα. Κάτι που σημαίνει ότι μεγάλο μέρος των πολιτών έχουν ακυρώσει τις διακοπές τους, ενώ είναι και ιδιαίτερα φειδωλοί στις αγορές κατά τη διάρκεια των εκπτώσεων. Συνέπεια της ανασφάλειας είναι οι καταναλωτικές δαπάνες να παραμένουν περιορισμένες και οι καταναλωτές από την άλλη πλευρά να είναι επιφυλακτικοί.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, Σταύρο Καφούνη, τα μηνύματα του Ιουλίου είναι ανησυχητικά, όσον αφορά στην εξέλιξη των πωλήσεων σχεδόν δύο μήνες μετά την άρση του lockdown. Ο κ. Καφούνης, μάλιστα, ανέφερε ότι οι προσφορές τιμών εκ μέρους του λιανεμπορίου είναι πολύ μεγάλες, προσεγγίζοντας ακόμη και το 70%, καθώς οι επιχειρήσεις αγωνιούν για τη ρευστότητα και την εκποίηση του στοκ τους. Από την άλλη πλευρά, κατανόησε πως ο μέσος καταναλωτής, είτε πορεύεται με επιδόματα, είτε αποταμιεύει, φοβούμενος τα χειρότερα από το φθινόπωρο, γεγονός που διαταράσσει την κατανάλωση.

Αύξηση στις καταθέσεις

Ενδεικτικό της ανασφάλειας που υπάρχει στους καταναλωτές είναι η αύξηση των καταθέσεων. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι από την αρχή του 2020 έως και το τέλος Απριλίου, οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) αυξήθηκαν κατά 5,8 δισ. ευρώ. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό κρίνεται το γεγονός ότι τους δύο μήνες (Μάρτιος-Απρίλιος) της καραντίνας, οι καταθέσεις των ιδιωτών αυξήθηκαν κατά 3 δισ. ευρώ.

Τραπεζικά στελέχη εξηγούν ότι η εργασιακή ανασφάλεια, η συγκράτηση που επιδεικνύουν οι πολίτες στις δαπάνες διασκέδασης (εστίαση κ.λπ.) λόγω κορωνοϊού αποκαλύπτουν την αύξηση στις καταθέσεις, ενώ εκτιμούν ότι η τάση αναμένεται να διατηρηθεί καθώς, παρά το γεγονός ότι η αγορά άνοιξε, δεν παρατηρείται δραματική αλλαγή στην καταναλωτική συμπεριφορά.

Βαρόμετρο για τους επόμενους μήνες και σίγουρα μέχρι το τέλος του 2020 θα είναι οι εξελίξεις στην απασχόληση. Διότι προφανώς, αν υπάρξουν μεγάλες απώλειες στις θέσεις εργασίας, είναι βέβαιο ότι η τάση αύξησης των καταθέσεων θα ανακοπεί βιαίως.

Ελάχιστες ημέρες για απόδραση, κι αυτές στο χωριό ή σε φίλους

Λόγω της οικονομικής ανασφάλειας, αρκετές οικογένειες προχωρούν σε ακύρωση των διακοπών τους κρατώντας τα χρήματα για τον χειμώνα. Το φετινό καλοκαίρι είναι για τους περισσότερους διαφορετικό, με τον κορωνοϊό να έχει φέρει τα πάνω κάτω στον προγραμματισμό των διακοπών. Η επιβολή περιοριστικών μέτρων στην εργασιακή και κοινωνική ζωή της χώρας λόγω του Covid-19 δείχνει να αλλάζει σημαντικά και αυτήν τη συνήθεια, επηρεάζοντας σε μεγάλο βαθμό την καταναλωτική συμπεριφορά των Ελλήνων και τις διακοπές τους που φέτος θα είναι σεμνές και… συγγενικές.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε έρευνα προ ημερών του Εργαστηρίου Μάρκετινγκ MARLAB του Πανεπιστημίου Μακεδονία, το 43% των ερωτηθέντων από όσους δήλωσαν ότι σχεδιάζουν διακοπές, είπαν ότι θα κατευθυνθούν στον τόπο καταγωγής τους και σε σπίτια συγγενών και φίλων. Επίσης, κάνουν λόγο μόνο για τον Αύγουστο, ξεχνώντας τον Σεπτέμβριο λόγω των σχολείων.

Κύκλοι της αγοράς χαρακτηρίζουν εκρηκτικό το κλίμα στην αγορά με τις εμπορικές επιχειρήσεις να πλήττονται σημαντικά. Αποκαλυπτικά είναι άλλωστε τα στοιχεία έρευνας του ΕΒΕΑ, σύμφωνα με τα οποία το 75% των ερωτηθέντων να φοβάται πολύ έως αρκετά, ακόμη και τη διακοπή λειτουργίας των επιχειρήσεων. Οι πολίτες στην πλειονότητά τους εκφράζουν φόβους ότι οι επιπτώσεις στην οικονομία από την πανδημία μπορούν να οδηγήσουν στη λήψη νέων δημοσιονομικών μέτρων λιτότητας.