Κυβερνητική προετοιμασία για το 2021

Η ελληνοτουρκική κρίση, η αντιμετώπιση της πανδημίας και της οικονομικής κρίσης που έπεται είναι τα κυρίαρχα θέματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία. Και φυσικά προκαλούν πονοκέφαλο στην κυβέρνηση, που πρέπει να τα διαχειριστεί. Όμως η ζωή συνεχίζεται και η πίεση που ασκεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης στους υπουργούς του είναι να επιταχυνθεί το μεταρρυθμιστικό έργο της κυβέρνησης.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Από το στοίχημα των μεταρρυθμίσεων ο πρωθυπουργός περιμένει πολλά, αλλά ταυτόχρονα γνωρίζει ότι θα αποτελέσει σκληρό πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης. Όμως την ίδια ώρα αυτό που εκπέμπεται είναι ότι «την οικονομική κρίση πρωτίστως την καταπολεμούν οι μεταρρυθμίσεις».

Μάλιστα, συνεργάτες του πρωθυπουργού υποστηρίζουν πως η επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων θα κρίνει πολλά την ώρα που θα κληθούν οι ψηφοφόροι να αποφασίσουν στις επόμενες εθνικές εκλογές. Στο Μαξίμου εκτιμούν ότι, παρά τις έκτακτες συνθήκες που βιώνει η χώρα τους τελευταίους μήνες, ο ρυθμός υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων δεν έχει επιβραδυνθεί. Σημαντικό τμήμα του μεταρρυθμιστικού προγράμματος, σύμφωνα με την ίδια πηγή, τον πρώτο χρόνο διακυβέρνησης της Ν.Δ. αφορούσε στη διαχείριση μεγάλων κρατικών επιχειρήσεων, που είχαν κι έχουν τη δυνατότητα να αναπτυχθούν συμβάλλοντας σημαντικά στην ενίσχυση της παραγωγικής δυνατότητας της ελληνικής οικονομίας, όμως πολλές από αυτές βρίσκονταν σε οικτρή οικονομική κατάσταση λόγω χρόνιων αγκυλώσεων.

 Οι επενδύσεις

Παράλληλα με το ξεμπλοκάρισμα του εμβληματικού projects του Ελληνικού, αλλά και η προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων, όπως της Microsoft, η κυβέρνηση απενεργοποίησε και τις «ωρολογιακές βόμβες» που παρέλαβε από τον ΣΥΡΙΖΑ. Πρόκειται για επιχειρήσεις με προβλήματα που επί χρόνια φρόντιζε να κρύβει κάτω από το χαλί η προηγούμενη κυβέρνηση. Η στρατηγική της παραγωγικής ανασυγκρότησης και το κλίμα εμπιστοσύνης που έχει δημιουργήσει η κυβέρνηση στις διεθνείς αγορές έχει ως αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, την πιο εύκολη προσέλκυση επενδυτών. Το  γεγονός αυτό αντανακλάται στην εμπιστοσύνη των αγορών.

Όπως επισημαίνεται από κυβερνητικό στέλεχος που ασχολείται με τον ευαίσθητο τομέα των μεταρρυθμίσεων τους τελευταίους δώδεκα μήνες, μεταξύ άλλων απενεργοποιήθηκε η ωρολογιακή βόμβα της ΔΕΗ και δρομολογήθηκε η εξυγίανσή της, ολοκληρώθηκε η ιδιωτικοποίηση των Ναυπηγείων Νεωρίου Σύρου, ενώ μέσα στους επόμενους μήνες ολοκληρώνεται η εξυγίανση και αποκρατικοποίηση φορέων που συσσώρευαν –επί δεκαετίες– τεράστια χρέη στο Ελληνικό Δημόσιο, όπως είναι η ΕΛΒΟ, τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και η ΛΑΡΚΟ. Παράλληλα με ένα πολυεπίπεδο πλέγμα μέτρων και δράσεων για την αμυντική βιομηχανία στηρίζεται και η ΕΑΒ, που αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη αεροναυπηγική εταιρεία, η οποία όμως διαχρονικά αντιμετώπιζε σημαντικά προβλήματα δομικού χαρακτήρα.

 

Το παράδειγμα της ΔΕΗ

Ενδιαφέρον, για παράδειγμα, παρουσιάζει η περίπτωση της ΔΕΗ και τα όσα έχουν γίνει για τη σημαντική αυτή εταιρεία. Τον Αύγουστο του 2014 η ΔΕΗ είχε κεφαλαιοποίηση περίπου 2 δισ. ευρώ, ενώ πριν από τις ευρωεκλογές η χρηματιστηριακή αξία της επιχείρησης υποχώρησε στο 1/7 περίπου του ποσού αυτού. Κύρια αιτία για την κακή κατάστασή της, η έλλειψη σχεδίου από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Η προηγούμενη κυβέρνηση δεν υιοθέτησε το σχέδιο της «μικρής ΔΕΗ» που υπήρχε πριν, κατέληξε σε μία ΔΕΗ χωρίς πυξίδα και έσερνε τη χώρα σε μια προοπτική να μην υπάρχει ΔΕΗ. Στην έκθεση για τα αποτελέσματα του 2018 ο ορκωτός ελεγκτής επεσήμαινε ότι «υπάρχει ουσιώδης αβεβαιότητα η οποία ενδεχομένως θα εγείρει σημαντική αμφιβολία σχετικά με τη δυνατότητα της Εταιρείας και του Ομίλου να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους». Η κατάσταση άρχισε να αλλάζει αμέσως μετά την 7η Ιουλίου 2019. Έναν χρόνο μετά, το γεγονός ότι η ΔΕΗ κατέγραψε κέρδη προ φόρων 55 εκατ. ευρώ το α΄ εξάμηνο του 2020, ενώ την αντίστοιχη χρονική περίοδο του 2019 είχε ζημίες 318 εκατ. ευρώ, είναι μια απτή απόδειξη όχι μόνο της προόδου της ΔΕΗ, αλλά και της συντονισμένης προσπάθειας που καταβλήθηκε γι’ αυτό τους τελευταίους 12 μήνες, με πρωτεργάτες τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη, και τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας Γεώργιο Στάσση.

Για τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι σαφές ότι πρωταρχικός του στόχος είναι να αφήσει ένα ξεκάθαρο μεταρρυθμιστικό αποτύπωμα. Δεν επιθυμεί να λειτουργήσει ως διαχειριστής που απλώς παρέμεινε στην εξουσία για μία κυβερνητική θητεία. Το αν θα τα καταφέρει, θα φανεί  στο προσεχές μέλλον, μιας και τέτοιου είδους κινήσεις κρύβουν πολλούς πολιτικούς κινδύνους. Γνωρίζει άλλωστε και ο ίδιος ότι σε τέτοιου είδους θέματα εκείνο που μετράει είναι η τόλμη και η ορθολογιστική προσέγγιση.

 Μαγειρεύεται και ο ανασχηματισμός

Η στόχευση του κ. Μητσοτάκη, για επιτάχυνση του μεταρρυθμιστικού έργου αναμένεται να αποτυπωθεί και στον ανασχηματισμό που «ψήνεται». Όπως αναφέρουν πηγές του Μαξίμου, αυτός τελικά ίσως έρθει νωρίτερα και όχι μέσα στις γιορτές. Μάλιστα, κάποιες πηγές ισχυρίζονται πως εάν δεν υπήρχε η κρίση στα ελληνοτουρκικά θα είχε προχωρήσει ο ανασχηματισμός. Πάντως, όποτε και να γίνει, πλέον είναι βέβαιο ότι στο νέο κυβερνητικό σχήμα θα συμπεριληφθούν πρόσωπα με εκσυγχρονιστικό και μεταρρυθμιστικό προφίλ, οι οποίοι θα είναι αποφασισμένοι να τρέξουν τις αλλαγές που υποσχέθηκε προεκλογικά η Νέα Δημοκρατία.

Επίσης, οι νέοι υπουργοί θα κληθούν να υπηρετήσουν και το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης που υπέβαλε η Επιτροπή Πισσαρίδη και μετά από επεξεργασία θα σταλεί και στο Ταμείο Ανάκαμψης, προκειμένου να αρχίσουν οι εκταμιεύσεις από τα ευρωπαϊκά κονδύλια το δεύτερο εξάμηνο του 2021. Μάλιστα, όπως μας έλεγε συνεργάτης του πρωθυπουργού, στελέχη με μεταρρυθμιστικό και κεντρώο προφίλ θα προωθηθούν σε κομβικές κυβερνητικές θέσεις, ενώ υπουργοί που αποδεδειγμένα έχουν αποδώσει θα συνεχίσουν στα ίδια υπουργεία. Επίσης, από το Μαξίμου εκπέμπεται πως «αυτό που καίει τον Μητσοτάκη δεν είναι από πού προέρχονται οι υπουργοί, αλλά το να μπορούν να κάνουν τη δουλειά».

Εξάλλου, το 2021 θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την πορεία της κυβέρνησης Μητσοτάκη στο σύνολό της. Οι ίδιες πηγές προσθέτουν πως αναμένεται μεγάλο ανακάτεμα της τράπουλας, που θα περιλαμβάνει και πολλές μετακινήσεις υπουργών, αλλά πιθανόν και αναβαθμίσεις γενικών γραμματέων, που ήταν στις σκέψεις ήδη από το καλοκαίρι. Οι δημοσκοπήσεις άλλωστε που αποτυπώνουν σε όλους τους δείκτες την πολιτική κυριαρχία Μητσοτάκη τού δίνουν το δικαίωμα για έναν ανασχηματισμό χωρίς να έχει το βλέμμα στις εσωκομματικές ισορροπίες.