Με ποιον τρόπο θα μπορούσε να επιτεθεί η Μόσχα στην Ουκρανία

Οι δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες που έχει αναπτύξει η Ρωσία στα σύνορά της με την Ουκρανία, πυροδότησαν φόβους για πιθανή εισβολή της στην πρώην σοβιετική δημοκρατία. Η Ρωσία αρνείται οποιοδήποτε τέτοιο σενάριο.

Ταυτόχρονα, αναφέρει το Reuters, δυτικοί στρατιωτικοί αναλυτές έχουν τονίσει ότι οι στρατιώτες αυτοί δεν μπορούν να παραμείνουν εκεί για πάντα, για πρακτικούς και οικονομικούς λόγους, τοποθετώντας μάλιστα τα περιθώρια της παρουσίας τους στην περιοχή περίπου στο ερχόμενο καλοκαίρι.

Οι εκτιμήσεις για τον αριθμό των ρώσων στρατιωτών που έχουν μετακινηθεί προς τα ουκρανικά σύνορα ποικίλλουν από 60.000 έως 100.000, ενώ έγγραφο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών αυξάνει τον αριθμό ακόμη και στους 175.000.

Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν υποστηρίξει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να εισβάλει στην Ουκρανία ακόμη και εντός του μήνα, όταν το έδαφος θα είναι σκληρότερο εξαιτίας του παγετού, επιτρέποντας σε άρματα μάχης να κινηθούν με μεγαλύτερη ταχύτητα.

Στη διάρκεια των συνομιλιών που πραγματοποιήθηκαν αυτή την εβδομάδα, η Ρωσία απαίτησε εγγυήσεις ασφαλείας προκειμένου να εκτονώσει την κρίση.

Ο ρώσος υπουργός εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, δήλωσε την Παρασκευή ότι η Μόσχα δεν έχει σκοπό να περιμένει για πάντα και αιτήθηκε λεπτομερείς γραπτές απαντήσεις στις προτάσεις της ρωσικής πλευράς.

Όμως, αναρωτιέται το Reuters, πώς μπορεί να μοιάζει μια ρωσική επίθεση και ποιοι θα ήταν οι στόχοι της Μόσχας σε μια τέτοια περίπτωση;

«Η τρέχουσα ανάπτυξη των ρώσων στρατιωτών είναι ευέλικτη. Επιτρέπει στη Ρωσία να κρατήσει ανοιχτά πολλαπλά ενδεχόμενα και δεν επιτρέπει στον αμυνόμενο να μαντέψει τα σχέδιά της», εξηγεί ο Κιρ Τζίλς, ερευνητής στο Chatham House.

Το Reuters απαριθμεί ορισμένα από τα πιθανά σενάρια.

Κλιμάκωση στο Ντονμπάς

Βαριά οπλισμένοι αυτονομιστές με την υποστήριξη της Ρωσίας διατηρούν τον έλεγχο τμημάτων της ανατολικής Ουκρανίας από το 2014 και έπειτα και εξακολουθούν να ανταλλάσσουν πυρά με τις δυνάμεις της ουκρανικής κυβέρνησης, παρά την εκεχειρία του 2015 που έδωσε τέλος στις κυριότερες εχθροπραξίες.

Η σύγκρουση στο Ντονμπάς έχει οδηγήσει σε 15.000 θανάτους σύμφωνα με εκτιμήσεις του Κιέβου. Η Ουκρανία κατηγορεί τη Ρωσία εδώ και καιρό ότι διατηρεί τακτικό στρατό στην περιοχή, πράγμα που η Μόσχα διαψεύδει.

Η Ρωσία από την πλευρά της έχει κατηγορήσει το Κίεβο ότι καταστρώνει σχέδια ανακατάληψης της περιοχής δια της βίας, πράγμα που διαψεύδει η Ουκρανία.

Σε αυτή την εύθραυστη ατμόσφαιρα, ο κίνδυνος παρεξήγησης ή απροσχεδίαστης κλιμάκωσης μεγεθύνεται και η Ρωσία θα μπορούσε να αξιοποιήσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο ως αιτία πολέμου.

Πηγή εξοικειωμένη με τον τρόπο σκέψης του ρωσικού υπουργείου εξωτερικών δήλωσε στο Reuters ότι αυτό το σενάριο είναι και το πιθανότερο σε περίπτωση που η Μόσχα επιλέξει να επιτεθεί, όμως παράλληλα σημείωσε ότι δεν διαθέτει στοιχεία που να συνηγορούν ότι έχει ληφθεί μια τέτοια απόφαση. Το Κίεβο θα μπορούσε επίσης να προκληθεί σε επίθεση από τους αυτονομιστές, οι οποίοι στη συνέχεια θα στρέφονταν για βοήθεια στη Ρωσία, πρόσθεσε.

Ρωσικές δυνάμεις θα μπορούσαν να διευρύνουν τις μάχες στο Ντονμπάς για να παρασύρουν την Ουκρανία σε συμβατική σύγκρουση, σημείωσε στο Reuters ο Νιλ Μέλβιν, διευθυντής του τμήματος Μελετών Διεθνούς Ασφάλειας στη δεξαμενή σκέψης RUSI στο Λονδίνο. Ανέφερε επίσης ότι η Μόσχα θα μπορούσε να επιχειρήσει την προσάρτηση ουκρανικών περιοχών, όπως οι παράκτιες περιοχές της Θάλασσας Αζόφ, δημιουργώντας μια χερσαία γέφυρα από τη ρωσική πόλη του Ροστόφ δια μέσω του Ντονμπάς μέχρι την Κριμαία, ενώ πρόσθεσε: «Αυτό θα δημιουργούσε μεγάλες πιέσεις προς την ουκρανική κυβέρνηση».

Επίθεση από την Κριμαία

Η Ρωσία έχει μεταφέρει επιπλέον στρατιωτικές δυνάμεις στην Κριμαία, την οποία προσάρτησε το 2014.

Η Μόσχα θα μπορούσε να εξαπολύσει επίθεση στην Ουκρανία από την Κριμαία και να καταλάβει περιοχές μέχρι τον ποταμό Δνείπερο, οι οποίες θα λειτουργούσαν ως φράγμα σε οποιαδήποτε ουκρανική αντεπίθεση, σημείωσε στο Reuters ο Κόνραντ Μουζίκα, διευθυντής της συμβουλευτικής εταιρείας Rochan με έδρα την Πολωνία.

Η επιχείρηση θα μπορούσε να ξεκινήσει με επιθέσεις πυροβολικού, πυραύλων και βομβαρδιστικών στις ουκρανικές στρατιωτικές μονάδες του νότου, ενώ μονάδες ειδικών δυνάμεων θα μπορούσαν να καταλάβουν γέφυρες και σιδηροδρομικούς κόμβους, επιτρέποντας σε στρατιώτες και άρματα μάχης να προωθηθούν, εξήγησε. Υπάρχουν μόνο δυο οδικές αρτηρίες που ξεκινούν από την Κριμαία και οι οποίες θα μπορούσαν να φραχθούν ή να καταστραφούν, πράγμα που θα μπορούσε να αποδειχθεί αδύναμο σημείο, πρόσθεσε.

Δυνάμεις της Ρωσίας θα μπορούσαν επίσης να πάρουν τον έλεγχο ενός καναλιού που προμήθευε την Κριμαία με πόσιμο νερό, μέχρι που η Ρωσία προσάρτησε την περιοχή και η Ουκρανία διέκοψε τη ροή του, κατέληξε.

Επίθεση σε πολλαπλά μέτωπα

Έγγραφο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών που έχει δημοσιευθεί αναφέρει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να ενορχηστρώσει εισβολή εντός του μήνα με τη συμμετοχή ακόμη και 100 τακτικών ταγμάτων, δηλαδή 175.000 στρατιωτών. Ανέφερε ότι περίπου 50 τάγματα ήταν ήδη παρατεταγμένα στα βόρεια και ανατολικά της Ουκρανίας, αλλά και στην περιοχή της Κριμαίας, από τα νότια.

Η κατάληψη της νότιας Ουκρανίας από τη Ρωσία θα στερούσε από την Ουκρανία την πρόσβαση στη θάλασσα και από το ΝΑΤΟ την παρουσία στη Μαύρη Θάλασσα, εξήγησε ο Μέλβιν, και θα ικανοποιούσε τους ρώσους εθνικιστές που αντιμετωπίζουν την περιοχή ως την ιστορική «Νέα Ρωσία».

Μια πολυμέτωπη επίθεση θα μπορούσε να συμπεριλάβει και κάποια κίνηση στα βορειοανατολικά της Ουκρανίας, περικυκλώνοντας τις πόλεις, χωρίς πιθανότατα να προχωρήσει σε εισβολή σε αυτές και να αναγκαστεί να αντιμετωπίσει μάχες εντός του αστικού ιστού. Ρώσοι στρατιώτες θα μπορούσαν επίσης να κινηθούν προς τη Λευκορωσία, ανοίγοντας ένα βόρειο μέτωπο για την Ουκρανία που θα έφερνε τις ρωσικές δυνάμεις πιο κοντά στο Κίεβο, παρατήρησε ο Τζιλς.

«Αυτό φυσικά θα ήταν και η πιο επιζήμια στρατηγική, οικονομικά, πολιτικά και από άποψη ανθρώπινου κόστους, και για αυτό είναι μάλλον και η λιγότερο πιθανή», σημείωσε ο Μέλβιν, αναφερόμενος σε μια ευρεία εισβολή.

Στρατιωτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι ακόμη κι αν η Ρωσία κατάφερνε να επικρατήσει επί του ουκρανικού στρατού, που είναι περίπου μισός σε μέγεθος σε σχέση με τον δικό της, στη συνέχεια θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπη με αντάρτικη αντίσταση, καθιστώντας δύσκολη τη διατήρηση των νεοκατακτηθέντων περιοχών.

Παρόλα αυτά, είναι βέβαιο πως οι τελευταίες εξελίξεις, με τη μεταφορά στρατευμάτων και αρμάτων μάχης στα σύνορα Ουκρανίας-Λευκορωσίας, με εκπεφρασμένο στόχο την πραγματοποίηση κοινών ασκήσεων με τη συμμετοχή του ρωσικού και του λευκορωσικού στρατού, κάθε άλλο παρά καθησυχάζουν τους αναλυτές για ένα τέτοιο σενάριο.

Πυραυλική επίθεση ή κυβερνοεπίθεση

Ο Τζιλς σημείωσε ότι ορισμένα σενάρια θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν επιθέσεις με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς ή κυβερνοεπιθέσεις με στόχο κρίσιμες υποδομές. Οι πυραυλικές επιθέσεις θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν τις περιορισμένες αντιπυραυλικές άμυνες της Ουκρανίας.

«Τα διαφορετικά σενάρια αποτελούν ακριβώς το μέσο με το οποίο η Ρωσία θα μπορούσε να επιχειρήσει να πείσει τη Δύση να υποχωρήσει στις απαιτήσεις ασφαλείας της τιμωρώντας το Κίεβο χωρίς καν να χρειαστεί απαραιτήτως να προχωρήσει σε χερσαία εισβολή», κατέληξε.