«Με σύνεση οι ενισχύσεις»

Μπορεί τα νέα από το εξωτερικό να είναι καλά και η Ελλάδα να είναι έτοιμη να απαλλαχθεί από τα δεσμά της μεταμνημονιακής επιτήρησης, όμως στο μέτωπο της ακρίβειας τα μαντάτα δεν είναι καθόλου καλά για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Έτσι μπορεί να επικυρώθηκε από τους υπουργούς Οικονομιών της Ευρωζώνης το τέλος της επιτήρησης και να άνοιξε ο δρόμος για τις δύο τελευταίες δόσεις περίπου 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, αλλά αυτά τα χρήματα δεν αναμένονται να εκταμιευτούν νωρίτερα από Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Το ιδανικό για την κυβέρνηση θα ήταν να δοθούν αυτά τα χρήματα το αμέσως προσεχές διάστημα (εντός των επόμενων δύο μηνών). Πάντως με αυτά τα χρήματα η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να κάνει τα κουμάντα της και να προχωρήσει σε νέα ενίσχυση των νοικοκυριών.

Το βέβαιο πάντως είναι ότι στην έκθεση των θεσμών, επισημαίνεται για πρώτη φορά ότι «η επιτυχής υλοποίηση του μεγαλύτερου μέρους των δεσμεύσεων πολιτικής και η αποτελεσματική εφαρμογή μεταρρυθμίσεων βελτίωσαν την ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας και ενίσχυσαν τη χρηματοπιστωτική της σταθερότητα. Αυτό έχει μειώσει σημαντικά τους κινδύνους δυσμενών δευτερογενών επιπτώσεων σε άλλα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ, αντιμετωπίζοντας έτσι αποτελεσματικά την προϋπόθεση στην οποία βασίζεται η εφαρμογή της Ενισχυμένης Εποπτείας». Αναφέρεται επίσης πως «οι ελληνικές αρχές παραμένουν προσηλωμένες στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και στην ολοκλήρωση των εκκρεμών πεδίων» και «βάσει αυτών των εκτιμήσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν μπορεί να παρατείνει την ενισχυμένη επιτήρηση μετά τη λήξη της στις 20 Αυγούστου 2022». Όσον αφορά τις δεσμεύσεις που πρέπει να ολοκληρωθούν αφορούν, μεταξύ άλλων, την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες, την πρόοδο στο clawback, το σύστημα πρωτοβάθμιας περίθαλψης, τη σύσταση του φορέα ακινήτων, τις υποθέσεις του  νόμου Κατσέλη, το Κτηματολόγιο και τους δασικούς χάρτες, αλλά και βήματα για το Υπερταμείο και το πεδίο των ιδιωτικοποιήσεων.

 

Τα έσοδα και τα νέα μέτρα

Κι ενώ στην αγορά η ακρίβεια διαρκώς διογκώνεται τα φορολογικά έσοδα παρουσιάζουν μία αύξηση της τάξης του 1,6 δισεκατομμυρίων ευρώ. Κάτι που κάνει εφικτή μία νέα παρέμβαση τουλάχιστον στα καύσιμα με περισσότερους δικαιούχους και αυξημένο ποσό, που από τα 40 ευρώ μπορεί σχεδόν να διπλασιαστεί και να φτάσει στα 70-75 ευρώ.

Έτσι πλέον θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι στις αρχές Ιουλίου θα ανοίξει εκ νέου η πλατφόρμα για την επιδότηση στα καύσιμα και από την στιγμή που κάποιος καταθέσει την αίτηση του μέσα σε δύο 24ωρα θα λάβει και το ποσό, είτε στον τραπεζικό λογαριασμό του, είτε στην ειδική εφαρμογή στο κινητό του. Σύμφωνα με τα στοιχεία στην προηγούμενη επιδότηση για τα καύσιμα οι περισσότεροι προτίμησαν τον τραπεζικό λογαριασμό, προκειμένου να χρησιμοποιήσουν αυτά τα 40 ευρώ κατά το δοκούν. Μιλάμε για το 80% των δικαιούχων, το οποίο χρησιμοποίησε την επιδότηση για άλλες υποχρεώσεις. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι από τα 110 εκατομμύρια ευρώ που είχαν υπολογιστεί για την πρώτη επιδότηση μόλις δέκα εκατομμύρια ακόμη δεν έχουν χρησιμοποιηθεί. Κι εάν μέχρι το τέλος Ιουνίου παραμείνουν στο ταμείο θα περάσουν στην δεύτερη επιδότηση.

Μάλιστα στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι σε συνδυασμό και με τα χρήματα που θα εκταμιευθούν από την επιστροφή κατά 60% των χρημάτων που δόθηκαν για τους λογαριασμούς του ρεύματος από τον Δεκέμβριο, συνολικά θα υπάρχει μία ικανοποιητική ενίσχυση για τα νοικοκυριά. Μία ενίσχυση, η οποία δεν σώζει την κατάσταση, αλλά από «το ολότελα καλή και η παναγιώταινα» που λέει και η παροιμία. Οι ανακοινώσεις αναμένονται τις επόμενες ημέρες και παρά τις πιέσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τους πρατηριούχους δεν θα υπάρξει μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, που κυμαίνεται στα 0,70 λεπτά ανά λίτρο. Όμως παρά το γεγονός ότι υπάρχει μείωση στην κατανάλωση είναι ένας αποδοτικός φόρος και γι’ αυτό το λόγο η κυβέρνηση δεν θα τον πειράξει. Στην κυβέρνηση υποστηρίζουν ότι μέσω της ανανέωσης του fuel pass θα διευκολυνθούν οι πολίτες κατά την περίοδο των καλοκαιρινών διακοπών.

Η μειώση στο ΦΠΑ

Αυτές τις ημέρες σε όλες τις συσκέψεις στο Μαξίμου έχει τεθεί επί τάπητος η μείωση του ΦΠΑ σε βασικά καταναλωτικά αγαθά, όπως γάλα, ψωμί, μακαρόνια και ρύζι, ίσως και στο κρέας. Και ναι μεν η βούληση είναι να μειωθούν οι συντελεστές, τουλάχιστον για ένα τρίμηνο με εξάμηνο, αλλά ακόμη δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις, καθώς όλοι έχουν το μυαλό τους και στις αγορές, οι οποίες λόγω της κρίσης δείχνουν τα δόντια τους. Οπότε στο Μαξίμου συστήνουν προσοχή για να μην δοθεί το μήνυμα ότι η Ελλάδα ξοδεύει αλόγιστα. Ειδικά αυτή την εποχή, όπου η  απόδοση του ομολόγου ξεπέρασε το 4,6%.

Τόσο οι αγορές, όσο και οι Ευρωπαίοι εταίροι ζητούν και περιμένουν από την Ελλάδα να κινηθεί με σύνεση όσον αφορά στα μέτρα στήριξης που θα υιοθετήσει, καθώς παρά την ανανέωση της ρήτρας διαφυγής φαίνεται ότι οι αγορές δεν θέλουν από τις χώρες με πολύ υψηλό χρέος να εκτροχιάσουν τους προϋπολογισμούς τους για 3η συνεχόμενη χρονιά. Αυτό άλλωστε ήταν και το μήνυμα πίσω από τις θετικές δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντνερ, ο οποίος τις προηγούμενες ημέρες βρέθηκε στην Αθήνα. «Ναι στα μέτρα στήριξης αλλά να είναι στοχευμένα και να μην θέτουν υπό αμφισβήτηση τους δημοσιονομικούς στόχους», τόνισε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών και σε αυτό συμφωνούν και στο οικονομικό επιτελείο και στο Μαξίμου.

Όμως όπως τονίζουν αρμόδιες πηγές του Μαξίμου, υπάρχει ένας ακόμη λόγος που η κυβέρνηση είναι προσεκτική. «Πρέπει να υπάρχουν αποθέματα. Αν το καλοκαίρι φαίνεται βουνό στους πολίτες, τι θα γίνει το φθινόπωρο όταν εκτός από τη βενζίνη θα έχουν να αντιμετωπίσουν νέες ανατιμήσεις στα τρόφιμα, πανάκριβο πετρέλαιο θέρμανσης και πολύ ακριβό φυσικό αέριο», επισημαίνουν χαρακτηριστικά. Αυτός είναι κι ένας ακόμη λόγος που μοιάζει να απομακρύνει το ενδεχόμενο να δοθεί μία νέα επιταγή ακρίβειας ύψους 200-250 ευρώ σε χαμηλοσυνταξιούχους, ΑμεΑ και γενικά ευάλωτες οικονομικά ομάδες. Ως αρχική σκέψη ήταν αυτό το ποσό να δοθεί τις τελευταίες ημέρες του Ιουλίου ως επίδομα άδειας. Όμως όπως δείχνουν τα πράγματα και σε αναμονή ενός δύσκολου φθινοπώρου το πιθανότερο είναι αυτό το ποσό να δοθεί στα μέσα του Σεπτεμβρίου. Προς ώρας τουλάχιστον. Διότι εάν τα φορολογικά έσοδα πάνε εξίσου καλά και τον Ιούνιο, τότε ίσως υπάρξει αναπροσαρμογή του σχεδίου.