«Μπάζει» νερά η (κυβερνητική) βάρκα του μεταναστευτικού

Τοπ ένα στην κατηγορία των δημοσιογραφικών και πολιτικών κλισέ είναι αυτό που υποστηρίζει ότι οι δημοσκοπήσεις αποτελούν φωτογραφία της στιγμής. Τι γίνεται, όμως, όταν αυτή η… στιγμή λέγεται «μεταναστευτικό ζήτημα» και τραβάει σε μάκρος, σαν ταινία του αείμνηστου Θόδωρου Αγγελόπουλου;

Δεν πάει πολύς καιρός –περίπου σαράντα ημέρες πριν ήταν– που μια δημοσκόπηση της εταιρείας Metron Analysis προσπάθησε να πιάσει τον παλμό της κοινής γνώμης αναφορικά με το ζήτημα της παράτυπης μετανάστευσης. Τα δε αποτελέσματά της ήταν και ένα ισχυρό χαστούκι κριτικής για το εγχώριο πολιτικό σύστημα στο σύνολό του.

Ο λόγος; Σε ένα ζήτημα που οι πολίτες αξιολογούν ως ένα από τα σημαντικότερα που αντιμετωπίζει η χώρα (σ.σ. ακόμη και εν καιρώ υγειονομικού πολέμου) οι ερωτώμενοι στο γκάλοπ απάντησαν ότι κρίνουν αρνητικά το έργο της κυβέρνησης ως προς τη διαχείριση του μεταναστευτικού. Όταν μάλιστα ερωτήθηκαν πιο συγκεκριμένα, το 58% των πολιτών απάντησαν ότι ο αρμόδιος υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, ασκεί ανεπαρκώς τα καθήκοντά του, με το 40% των αρνητικών γνωμών να δηλώνουν ψηφοφόροι της Νέας Δημοκρατίας!!!

Αξίζει επίσης να επισημανθεί ότι, τον καιρό που διενεργήθηκε η δημοσκόπηση της Metron Analysis, ήταν ακόμη νωπός ο εμπρησμός του προσφυγικού καταυλισμού της Μόριας στη Λέσβο τον Σεπτέμβριο. Aυτό έχει τη σημασία του, διότι ακόμη και γι’ αυτό το περιστατικό οι πολίτες επιρρίπτουν περισσότερες ευθύνες –κατά 30%– στην τωρινή κυβέρνηση, από όσες καταλογίζουν (29%) στη προηγούμενη του ΣΥΡΙΖΑ.

Κι αν το ποσοστό ευθύνης του ΣΥΡΙΖΑ δικαιολογείται από τις ολέθριες συνέπειες της διακυβέρνησης ανοιχτών συνόρων που υιοθέτησε ο Αλέξης Τσίπρας, στην οδό Πειραιώς και την Ηρώδου Αττικού έχουν να σκεφτούν πολύ σοβαρά πώς κατάφεραν να πάρουν κακό βαθμό στο μεταναστευτικό, ένα θέμα που η Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη είχε πολύ ψηλά στην προεκλογική ατζέντα της και φούσκωσε τα πανιά της νίκης στις κάλπες της 7ης Ιουλίου του 2019.

Η υβριδική εισβολή στον Έβρο

Όσοι πιστεύουν ότι η έκρηξη που παρουσίασε τον τελευταίο χρόνο το μεταναστευτικό πρόβλημα στην Ελλάδα είναι αποκλειστικά ζήτημα κυβερνητικών αστοχιών δεν γεμίζουν ούτε… γκαρσονιέρα, που στο κουδούνι της γράφει «Διαζευγμένοι με την πραγματικότητα».

Διότι η πραγματικότητα λέει ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη είχε συμπληρώσει «σκάρτους» 8 μήνες στο τιμόνι της χώρας όταν, εκτός από την πανδημία του κορωνοϊού (σ.σ. το πρώτο κρούσμα επιβεβαιώθηκε στην Ελλάδα στις 26 Φεβρουαρίου 2020), ήρθε αντιμέτωπη και με τον «ιό Ερντογάν».

Θυμίζεται ότι στις 28 Φεβρουαρίου 2020 η Άγκυρα ανακοίνωσε εν χορδαίς και οργάνοις ότι ανοίγει μονομερώς τα σύνορά της προς την Ευρώπη στους πρόσφυγες και μετανάστες, ως αντίδραση(;) στον θάνατο δεκάδων Τούρκων στρατιωτών που είχαν χάσει τη ζωή τους από την επίθεση συριακών και ρωσικών δυνάμεων στην Ιντλίμπ.

Μέσα σε λίγες ώρες, χιλιάδες μετανάστες κατέφτασαν στα ελληνοτουρκικά σύνορα στις Καστανιές του Έβρου, με τις τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας στην περιοχή να έχουν πάρει εντολή να μην εμποδίζουν κανέναν που αποπειράται να περάσει με το «έτσι θέλω» σε ελληνικό-ευρωπαϊκό έδαφος. Ήταν η έναρξη μίας υβριδικής εισβολής, με προκάλυμμα τις προσφυγικές-μεταναστευτικές ροές που ήδη από το φθινόπωρο του 2019 είχαν εξελιχθεί σε τσουνάμι.

Οι παρόντες απόντες Ευρωπαίοι

Ίσως για πρώτη φορά το τουρκικό «νταηλίκι» στον Έβρο δεν άφησε ασυγκίνητους του Ευρωπαίους εταίρους, που πιθανότατα φοβήθηκαν ότι αν «πέσει» η Ελλάδα οι ροές των μεταναστών θα πλημμυρίσουν την κεντρική Ευρώπη.

Ποιώντας την ανάγκη φιλοτιμία, στις αρχές του περασμένου Μαρτίου ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι ταξίδεψαν στον Έβρο και υποδεχόμενοι από τον πρωθυπουργό επιθεώρησαν την κατάσταση στα ελληνοτουρκικά σύνορα, πετώντας με ελικόπτερο. Τα λόγια συμπαράστασης των Βρυξελλών προς την Αθήνα δεν έλειψαν ούτε αυτήν τη φορά, με χαρακτηριστικότερα αυτά του Σαρλ Μισέλ που έκανε λόγο για πλήρη υποστήριξη των ελληνικών προσπαθειών για την προστασία των συνόρων «με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια».

Μέχρι και ο Έλληνας επίτροπος Μαργαρίτης Σχοινάς, που συνήθως λάμπει διά της απουσίας του από καυτά για την Ελλάδα θέματα, επισκέφτηκε τον περασμένο Μάρτη τον Έβρο, ενώ ξαναήρθε στα μέρη μας τον Σεπτέμβρη όταν πυρπολήθηκε το ΚΥΤ της Μόρια στη Λέσβο.

Έστω και αν η επίσκεψη Σχοινά στο πολύπαθο νησί του βορείου Αιγαίου που στενάζει από τις καραβιές μεταναστών που αφήνουν οι Τούρκοι να φεύγουν ανεξέλεγκτα από τα παράλιά τους έγινε πάλι από αέρος (και με πλήρη φωτογραφική κάλυψη που φέρεται να έδωσε ο ίδιος στη δημοσιότητα), ο επίτροπος κατάφερε να ψελλίσει μια μεγάλη αλήθεια. Ότι είναι αδιανόητο που η Ευρώπη δεν έχει ακόμη μια ενιαία μεταναστευτική συνεκτική πολιτική. Εν ολίγοις, παρόντες απόντες και καλοί για συμπαρίστανται και να χαιρετίζουν οι φίλοι εταίροι.

Έστω κι έτσι, πάντως, οι προσπάθειες και οι πρωτοβουλίες της ελληνικής κυβέρνησης για πολιτική παρεμβάσεις στο μεταναστευτικό που θα έχουν την ευρωπαϊκή σφραγίδα είναι εκ των ων ουκ άνευ. Σε αυτή τη στρατηγική εντάσσεται για παράδειγμα το κοινό υπόμνημα που συνυπέγραψαν πριν από μερικές ημέρες οι ηγέτες της Ελλάδας της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Μάλτας αναφορικά με τις θέσεις τους για την υπό διαβούλευση πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο.

Ειδικότερα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μαζί με τους ομολόγους του Τζιουζέπε Κόντε (Ιταλία), Πέδρο Σάντσεθ (Ισπανία) και Ρόμπερτ Αμπέλα (Μάλτα), ως οι τέσσερις πρωθυπουργοί των χωρών πρώτης εισόδου μεταναστών και προσφύγων στην Ε.Ε., υπογραμμίζουν στο υπόμνημα που απηύθυναν προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Κομισιόν ότι οι κανόνες δεν πρέπει να είναι σαφείς μόνο ως προς τις ευθύνες των χωρών πρώτης εισόδου, αλλά και ως προς τους κανόνες αλληλεγγύης των κρατών μελών, ώστε η ευθύνη να είναι κοινή. Τονίζουν, επίσης, ότι οι διαδικασίες ελέγχου στα σύνορα δεν πρέπει να οδηγούν στη δημιουργία μεγάλων κλειστών κέντρων, ενώ δίνουν έμφαση στην εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης, τόσο σε ό,τι αφορά τις σχέσεις με τις χώρες της νότιας γειτονίας, όσο και σχετικά με ένα αποτελεσματικό σύστημα επιστροφών.