Νετανιάχου: 124 χώρες απειλούν… να τον συλλάβουν
Μπορεί το Τελ Αβίβ να αναγνωρίζει την εξουσία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και 124 χώρες να έχουν υπογράψει το καταστατικό της Ρώμης, όμως ποιος θα τολμήσει να τον συλλάβει; - Για πρώτη φορά ελήφθη απόφαση εναντίον ηγέτη χώρας που υποστηρίζεται από τη Δύση.
Αν και το ΔΠΔ δεν έχει δική του αστυνομική δύναμη, τα κράτη-μέλη είναι νομικά υποχρεωμένα να συλλαμβάνουν άτομα με εκδοθέντα εντάλματα σύλληψης. Παρ’ όλα αυτά, αν και ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ, δήλωσε ότι όλα τα κράτη-μέλη του μπλοκ πρέπει να σέβονται τις αποφάσεις του ΔΠΔ και να τις εφαρμόζουν, μόνο τέσσερις χώρες δήλωσαν πως θα σεβαστούν τη δήλωση. Η Ολλανδία, η Ιταλία, ο Καναδάς και η Τουρκία.
Η Γερμανία από την πλευρά της «εξετάζει» τις συνέπειες που θα έχει η έκδοση ενταλμάτων σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) σε βάρος του Μπενιαμιν Νετανιάχου. Αυτό δήλωσε σήμερα η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ για την έκδοση ενταλμάτων από το ΔΠΔ εις βάρος του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου και του πρώην υπουργού Άμυνας του Ισραήλ Γιοάβ Γκάλαντ.
«Τώρα εξετάζουμε τι ακριβώς σημαίνει» αυτή η έκδοση ενταλμάτων σύλληψης «για την εφαρμογή τους στη Γερμανία», πρόσθεσε η Μπέρμποκ όταν ρωτήθηκε σχετικά από το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο ARD. Το ενδεχόμενο συλλήψεων παραμένει «θεωρητικό», με δεδομένο ότι οι αξιωματούχοι αυτοί δεν βρίσκονται στη Γερμανία «προς το παρόν», εξήγησε η Γερμανίδα υπουργός.
Ως χώρα μέλος του ΔΠΔ και ένα «κράτος που αναγνωρίζει» το διεθνές δικαστήριο, η Γερμανία είναι «δεσμευμένη» από τις αποφάσεις του, τόνισε η Μπέρμποκ, ακολουθώντας τη γραμμή του επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ ο οποίος δήλωσε ότι όλα τα κράτη μέλη του μπλοκ πρέπει να σέβονται τις αποφάσεις του ΔΠΔ και να τις εφαρμόζουν.
Το Βερολίνο, το οποίο πρόσφατα αύξησε τις παραδόσεις όπλων στο Ισραήλ, επιδιώκει να τηρήσει μια ισορροπία μεταξύ της ιστορικής του στήριξης προς το Ισραήλ και τις εκκλήσεις του για σεβασμό του διεθνούς δικαίου στη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.
Ποιες χώρες έχουν υπογράψει το καταστατικό της Ρώμης
Το καταστατικό της Ρώμης έχουν υπογράψει 124 χώρες, ενώ δεν το έχουν υπογράψει είναι οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία και το Ισραήλ. Αν και οι καταδίκες είναι σπάνιες, η άσκηση διώξεων έχει την έννοια της υπενθύμισης πως δεν θα υπάρξει ατιμωρησία των δραστών.
Η απόφαση του ΔΠΔ
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) εξέδωσε την Πέμπτη εντάλματα σύλληψης για τον Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον πρώην υπουργό Άμυνας Γκαλάντ, κατηγορώντας τους για εγκλήματα πολέμου. Λίγο αργότερα, το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού εξέδωσε ανακοίνωση όπου χαρακτήρισε τις κατηγορίες «αντισημιτικές» και συνέκρινε την απόφαση με την υπόθεση Ντρέιφους.
Αν και το Τελ Αβίβ δεν αναγνωρίζει την εξουσία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, ο Νετανιάχου διακινδυνεύει τη σύλληψη του σε περίπτωση που επισκεφθεί μία από τις 124 χώρες που έχουν υπογράψει το καταστατικό της Ρώμης, τη συνθήκη με την οποία ιδρύθηκε το ΔΠΔ.
Το καταστατικό
Σύμφωνα με το καταστατικό, οι χώρες που συμμετέχουν στο ΔΠΔ δεσμεύονται νομικά να επιβάλλουν τα εντάλματα σύλληψής του, σύμφωνα με τον διεθνή δικηγόρο ανθρωπίνων δικαιωμάτων Jonathan Kuttab.
«Ο νόμος λειτουργεί με βάση το τεκμήριο ότι οι άνθρωποι θα τον υπακούσουν. Έτσι δημιουργούνται όλοι οι νόμοι», δήλωσε ο Kuttab στο Al Jazeera. «Περιμένεις από όλους να σέβονται τον νόμο. Όσοι δεν σέβονται τον νόμο παραβιάζουν οι ίδιοι τον νόμο».
Πρόσθεσε ότι υπάρχουν πρώτες ενδείξεις ότι οι χώρες δεν θα αγνοήσουν την απόφαση του δικαστηρίου. Πολλοί από τους συμμάχους του Ισραήλ -συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης- έχουν δεσμευτεί να επιβάλουν τα εντάλματα σύλληψης, επισήμανε ο Kuttab.
Γιατί κατηγορείται ο Νετανιάχου
Σύμφωνα με τον Guardian, η απόφαση του ΔΠΔ περιγράφει διάφορους βασικούς ισχυρισμούς κατά του Νετανιάχου και του Γκαλάντ, υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύεται ότι φέρουν ποινική ευθύνη για τα εξής:
Έγκλημα πολέμου: Και οι δύο ηγέτες κατηγορούνται για εσκεμμένη στέρηση του άμαχου πληθυσμού στη Γάζα από βασικές προμήθειες, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων, νερού, φαρμάκων, καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας, τουλάχιστον από τις 8 Οκτωβρίου 2023. Οι ενέργειες αυτές φέρονται να οδήγησαν σε εκτεταμένο υποσιτισμό και αφυδάτωση, επιδεινώνοντας την ανθρωπιστική κρίση και οδηγώντας σε θανάτους αμάχων.
Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας
Το δικαστήριο κατηγορεί τον Νετανιάχου και τον Γκαλάντ για τη διάπραξη εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, μεταξύ άλλων:
– Δολοφονία: Η στέρηση ζωτικών πόρων φέρεται να οδήγησε σε θανάτους, ιδίως μεταξύ των παιδιών, λόγω υποσιτισμού και αφυδάτωσης.
– Διώξεις: Ο περιορισμός της ανθρωπιστικής βοήθειας θεωρείται ως μια πολιτικά υποκινούμενη επίθεση κατά του άμαχου πληθυσμού της Γάζας, που οδηγεί εκτοπισμό των κατοίκων από την περιοχή τους.
– Άλλες απάνθρωπες πράξεις: Η έλλειψη ιατρικών προμηθειών, συμπεριλαμβανομένων των αναισθητικών, ανάγκασε τους γιατρούς να χειρουργούν ασθενείς, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, χωρίς κατάλληλη αναισθησία, με αποτέλεσμα ακραίο πόνο και ταλαιπωρία.
Διεθνής στοχοποίηση αμάχων: Και οι δύο ηγέτες κατηγορούνται επίσης για την καθοδήγηση στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά αμάχων στη Γάζα, κατά παράβαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Το δικαστήριο δεν διαπίστωσε σαφή στρατιωτική αναγκαιότητα για τις ενέργειες αυτές και αποφάσισε ότι οι επιθέσεις ήταν σκόπιμες.