Ο Αχμαντινετζάντ «πέθανε», ζήτω ο Ρουχανί

Μετά την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων στο Ιράν σύμφωνα με τα οποία ο Αχμαντινετζάντ πάει… σπίτι του, τα φώτα της δημοσιότητας πέφτουν επάνω στον Χασάν Ρουχανί, τον πιο μετριοπαθή ίσως υποψήφιο και νικητή της αναμέτρησης.

Νέοι ξεχύθηκαν στους δρόμους πανηγυρίζοντας οδηγώντας τους παρατηρητές σε αναπόφευκτη σύγκριση με τις διαμαρτυρίες και τις κινητοποιήσεις που ακολούθησαν τις εκλογές του 2009. Αν και παρατηρητές ελπίζουν πως ο Χ. Ρουχανί θα τηρήσει τις υποσχέσεις του αλλάζοντας την πορεία της χώρας ενώ κάποιοι εκφράζουν τη βεβαιότητά τους ότι απλά θα είναι μια από τα ίδια, κανείς επί της ουσίας δεν μπορεί να ξέρει τι θέλει ή τι είναι ικανός να πετύχει.

Και ενώ πρέπει να περάσει χρόνος για να έχουμε τα πρώτα δείγματα γραφής, υπάρχουν πέντε πράγματα για τον νέο πρόεδρο του Ιράν που καλό θα ήταν να τα γνωρίζουμε:

1] Εμφανίζεται ανοιχτός σε όλα τα θέματα διπλωματίας και πραγματιστής, ακόμα και για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας του
Κανείς δεν θα πρέπει να περιμένει ότι θα κλείσει τα εργοστάσια ή να παραδοθεί στις ΗΠΑ. Όμως ο Ρουχανί είναι υπέρ της εξωστρεφούς διπλωματίας ενώ δεν διστάζει να κάνει και ιστορικούς συμβιβασμούς. Κατά τη θητεία του ως επικεφαλής των διαπραγματεύσεων από το 2003 ως το 2005, απέκτησε τον τίτλο του «Σεΐχη της Διπλωματίας» στη χώρα ενώ είχε κλείσει συμφωνία να αναβληθεί το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του καμπάνιας αλλά και στην πανηγυρική του ομιλία δεσμεύτηκε για εκτόνωση της έντασης. Σημείωσε μάλιστα ότι θα μείωνε τους όρους του Ιράν για απευθείας συνομιλίες.
Μέχρι ώρας αυτά είναι μόνο λόγια. Αλλά και μόνο η ρητορική του αποτελεί σημαντική αλλαγή μετά τα οχτώ χρόνια του Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ. Αξίζει να σημειωθεί πως στην ιρανική πολιτική σκηνή και μόνο το κάλεσμα σε διαπραγματεύσεις προς τις ΗΠΑ, δεν είναι ούτε δημοφιλής τακτική ούτε εύκολο.

2] Υποστηρίζει ακόμα το πυρηνικό του πρόγραμμα
Εν τέλει, παραμένει ακόμα Ιράν όπου τα πυρηνικά προγράμματα είναι εξαιρετικά δημοφιλή καθώς γίνονται αντιληπτά ως κρατική υπεροχή αλλά κυρίως ως αποκήρυξη οποιασδήποτε ξένης παρέμβασης. Τυπικά αυτό σημαίνει ένα ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα. Μόνο που ο εμπλουτισμός που γίνεται μυστικά έχει επιτρέψει στη Δύση να συμπεραίνει πως το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί για να δώσει στο Ιράν τη δυνατότητα να φτιάξει τη δική του ατομική βόμβα, αν δεν το έχει ήδη κάνει.
Ο Ρουχανί σημειώνει πως θέλει ένα ειρηνικό πρόγραμμα. H ερώτηση που μένει να απαντηθεί είναι πόσο μακριά θα κρατήσει το πρόγραμμα από τη δημιουργία της βόμβας. Ο ίδιος είναι ενάντιος στο να αποτελέσει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν μέρος της διπλωματικής ατζέντας που έχει ανοίξει η Δύση με τη χώρα του και αναζητά τρόπο συμβιβασμού. Από την άλλη έχει υπονοήσει πως αυτός ο συμβιβασμός μπορεί να δώσει επιπλέον χρόνο στο Ιράν να συνεχίσει με τον εμπλουτισμό.

3] Ο Αλί Χαμενεΐ είναι επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής και του πυρηνικού προγράμματος
Ο Χαμενεΐ εμφανίζεται πιστός της σκληρής γραμμής τόσο αναφορικά με το πυρηνικό πρόγραμμα όσο και με τηστάση απέναντι στις ΗΠΑ. Και στην τελική αυτός χαράσσει την πολιτική σε αυτά. Ο Ρουχανί ως πρόεδρος δεν είναι με δεμένα τα χέρια: Μπορεί να ανοίξει την συζήτηση στο εσωτερικό της χώρας όπου οι απόψεις διχάζονται αναφορικά με την στάση απέναντι στις ΗΠΑ και να διαμορφώσει την κατάσταση που θα του επιτρέψει να κινηθεί διαφορετικά.

4] Κάθε αλλαγή θα είναι οριακή καθώς δεν έχει την φήμη του μεταρρυθμιστή.
Όσοι περιμένουν καταιγιστικές αλλαγές σε μία νύχτα, απλά θα απογοητευτούν. Ο Ρουχανί είναι πειθαρχημένος μέσα στους κόλπους του πολιτικού συστήματος της χώρας και έμπειρος του κατεστημένου, ακόμα και των συντηρητικών. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να φέρει την αλλαγή αλλά από την άλλη η όποια αλλαγή θα είναι ελεγχόμενη και σταδιακή.

5] Η εκλογή του έχει να κάνει κυρίως με εσωτερικά ζητήματα
Η προεκλογική καμπάνια του Ρουχανί, αφορούσε κυρίως το εσωτερικό της χώρας του αναδεικνύοντας θέματα όπως η οικονομία πάρα την διεθνή πολιτική. Αυτό φυσικά το συναντάμε συχνά σε όλες τις εκλογές και τις καμπάνιες στον κόσμο, στο Ιράν όμως είναι απαράβατος κανόνας. Αν τώρα αυτό έχει σημασία θα το δείξει η στάση του νέου προέδρου και της κυβέρνησης τους όσον αφορά το πόσο συνδέουν τα εσωτερικά ζητήματα με τα εξωτερικά. Δεν είναι δύσκολο να τραβήξουν μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο πυρηνικό πρόγραμμα και τον πληθωρισμό της χώρας που καλπάζει. Πολλοί συντηρητικοί αρνούνται να συνδέσουν αυτό το πρόβλημα με την απομόνωση της χώρας. Αν τώρα ο Ρουχανί θέλει και μπορεί να συμβιβαστεί ώστε να ανασάνει η οικονομία της χώρας του, τότε θα βρει και σημείο επικοινωνίας με τη Δύση.

Θεοδόσης Παπανδρέου

Διαβάστε επίσης

Χρησιμοποιούμε cookies για λόγους στατιστικών & επισκεψιμότητας Συμφωνώ Περισσότερα