Ο καλύτερος φίλος του… Ευάγγελου
Ακόμη περιμένουμε την απάντηση για την καταγγελία που λάβαμε και δημοσιεύσαμε στο προηγούμενο φύλλο μας σχετικά με την κουμπαριά μεταξύ κορυφαίου διευθυντικού στελέχους του Ομίλου Μυτιληναίου και του κ. Γ. Κουτζούκου, ενός εκ των δύο διαιτητών που έβγαλαν την περίφημη απόφαση της διαιτησίας της ΡΑΕ υπέρ της Αλουμίνιον. Η σιωπή αυτή δεν μπορεί να εκληφθεί παρά μόνο ως επιβεβαίωση της παραπάνω καταγγελίας, γεγονός που βάζει δυναμίτιδα στα θεμέλια τόσο της διαιτητικής διαδικασίας όσο βέβαια και της διαιτητικής απόφασης. Όπως ορίζει ο νόμος αλλά και ο κανονισμός διαιτησίας της ΡΑΕ, το πρώτο πράγμα που πρέπει να έχουν οι διαιτητές είναι ανεξαρτησία και αμεροληψία απέναντι στους διάδικους, κάτι που στην υπόθεση της διαιτησίας ΔΕΗ – Αλουμίνιον φαίνεται ότι πήγε τελείως περίπατο.
Ψάχνοντας περισσότερο την υπόθεση της ΡΑΕ ανακαλύψαμε ότι, τουλάχιστον από το 2005 και μετά που ήταν μέλος της ο επιδιαιτητής κ. Μιχ. Θωμαδάκης, κάθε άλλο παρά αμερόληπτη ήταν η στάση της απέναντι στην Αλουμίνιον. Θα θυμίσουμε κάποιες χαρακτηριστικές περιπτώσεις:
Το 2008, με τη θετική ψήφο του κ. Θωμαδάκη, η ΡΑΕ εξέδωσε τη γνωμοδότηση 22/2008 υπέρ της τροποποίησης της άδειας παραγωγής της μονάδας συμπαραγωγής της Αλουμίνιον, η οποία εν συνεχεία εγκρίθηκε με απόφαση του τότε αρμόδιου υπουργού κ. Φώλια. Ποια ήταν η θέση της ΔΕΗ για την τροποποίηση αυτή; Αποτυπώνεται πλήρως στο παρακάτω απόσπασμα από σχετικό Δελτίο Τύπου της ΔΕΗ της 25.02.2008:
«Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι η ΑτΕ με δική της πρωτοβουλία ενέταξε στο στρατηγικό σχεδιασμό της την κατασκευή μονάδας ηλεκτροπαραγωγής για την κάλυψη των δικών της αναγκών σε ενέργεια (υποκαθιστώντας τη ΔΕΗ) όταν οι τιμές του πετρελαίου κυμαίνονταν στα 20 – 30 δολάρια/ βαρέλι. Όταν, όμως, διαπίστωσε ότι υπερτριπλασιάθηκαν οι τιμές πετρελαίου μετά το 2006, η ΑτΕ έκρινε ως ασύμφορη τη σχετική επένδυση και επεδίωξε συγχρόνως τρία πράγματα:
# Μετατροπή της άδειας από Αυτοπαραγωγού σε Συμπαραγωγού/ Ανεξάρτητου Παραγωγού.
# Συνέχιση της τιμολόγησης της ΑτΕ με βάση τη σύμβαση που είχε συνάψει η ΔΕΗ το 1960 και η οποία έληγε το 2006. Το επιδιωκόμενο τιμολόγιο είναι όχι μόνο κάτω από το κόστος της ΔΕΗ αλλά και πολύ χαμηλότερο από το τιμολόγιο Α-150, με βάση το οποίο τιμολογούνται από τη ΔΕΗ όλες οι μεγάλες βιομηχανικές επιχειρήσεις της χώρας.
# Πώληση στη ΔΕΗ του ρεύματος που θα παράγει η μονάδα της ΑτΕ σε περίπου 75 ευρώ/MWΗ ενώ παράλληλα αυτή θα αγοράζει από τη ΔΕΗ το ηλεκτρικό ρεύμα που χρειάζεται σε περίπου 38 ευρώ/MWΗ.
»Η υλοποίηση αυτών των στόχων του Ομίλου Μυτιληναίου θα σήμαινε στην πράξη για τη ΔΕΗ μία οικονομική επιβάρυνση της τάξης των 80 εκατ. περίπου ευρώ ετησίως.
»Δηλαδή, τις δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις από μια εσφαλμένη επιχειρηματική απόφαση της ΑτΕ ο Όμιλος Μυτιληναίου θέλει να τις μετακυλήσει αυτούσιες στη ΔΕΗ και τους μετόχους της, σαν να είναι αυτοί υπεύθυνοι για τους λανθασμένους επιχειρησιακούς σχεδιασμούς της ΑτΕ. Αυτό πραγματικά είναι πέραν πάσης επιχειρηματικής δεοντολογίας και ηθικής».
Άλλη περίπτωση είναι η –επίσης με τη θετική ψήφο του κ. Θωμαδάκη– γνωμοδότηση της ΡΑΕ 241/2010. Με τη συγκεκριμένη γνωμοδότηση του 2010, η ΡΑΕ εισηγήθηκε στον αρμόδιο υπουργό την αλλαγή της νομοθεσίας έτσι ώστε η μονάδα συμπαραγωγής της Αλουμίνιον, η άδεια της οποίας είχε τροποποιηθεί βάσει της προηγούμενης γνωμοδότησης της ΡΑΕ, να αμείβεται με εγγυημένη και ακόμη μεγαλύτερη τιμή για την ενέργεια ενέργεια που παράγει. Μάλιστα, το απίστευτο στην υπόθεση αυτή ήταν ότι με τη γνωμοδότησή της αυτή η ΡΑΕ πρότεινε να δοθούν στην Αλουμίνιον δικαιώματα πολύ μεγαλύτερα απ’ αυτά που ζητούσε και αυτή η ίδια η Αλουμίνιον πριν από λίγο καιρό.
Ειδικότερα, με επιστολή που υπογραφόταν από τον κουμπάρο(;) και απευθυνόταν προς τη ΡΑΕ κάποιους μήνες πριν από τη γνωμοδότηση, ο Όμιλος Μυτιληναίου ζητούσε η ηλεκτρική ενέργεια της μονάδας της Αλουμίνιον να έχει την ίδια μεταχείριση με τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας, να πληρώνεται δηλαδή την τιμή της χονδρεμπορικής αγοράς και η ΡΑΕ –πάντα με την ψήφο του κ. Θωμαδάκη– πλειοδότησε και πρότεινε η ενέργεια της Αλουμίνιον να αμείβεται με πολύ υψηλότερη τιμή!
Το πώς αντιλαμβάνεται και διαχειρίστηκε γενικά η Αλουμίνιον την υπόθεση της διαιτησίας και της αμεροληψίας των διαιτητών φαίνεται και από ένα άλλο περιστατικό και συγκεκριμένα από το πρόσωπο που είχε προτείνει ως διαιτητή πριν τον κ. Κουτζούκο. Συγκεκριμένα, πριν από αυτόν είχε προτείνει ως διαιτητή τον καθηγητή κ. Εμ. Κακαρά, και αφού δεν έγινε αποδεκτός ως (αμερόληπτος) διαιτητής, εν συνεχεία παρουσιάστηκε στη διαιτησία ως μάρτυρας της Αλουμίνιον. Τόσο ανεξάρτητος και αμερόληπτος!
Το θέμα είναι ότι μπορεί η Αλουμίνιον να είχε μια δική της αντίληψη σχετικά με το τι σημαίνει ανεξαρτησία και αμεροληψία, το ερώτημα όμως είναι τι έκανε η ΔΕΗ επί του θέματος και πώς είναι δυνατόν να «κατάπιες» τέτοιες καραμπινάτες περιπτώσεις στο θέμα της επιλογής των διαιτητών. Και βέβαια το μεγαλύτερο ερώτημα είναι τι πρόκειται να κάνει από εδώ και πέρα τόσο η ΔΕΗ όσο και η Δικαιοσύνη.
Διαιτητική απόφαση
Σύμφωνα με την παράγραφο 7 του άρθρου 14 του Κανονισμού Διαιτησίας της ΡΑΕ, «η διαιτητική απόφαση δεν προσβάλλεται με ένδικα μέσα, ούτε επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής εναντίον της ενώπιον άλλων διαιτητών». Η ρύθμιση αυτή περιορίζει –άνευ νομοθετικής εξουσιοδότησης– τις προβλέψεις της παραγράφου 2 του άρθρου 895 ΚΠολΔ, όπου αναφέρεται ότι «με τη συμφωνία διαιτησίας μπορεί να επιτραπεί προσφυγή κατά της διαιτητικής απόφασης σε άλλους διαιτητές, αλλά πρέπει να οριστούν συγχρόνως οι προϋποθέσεις, η προθεσμία και η διαδικασία για την άσκηση και την εκδίκασή της». Το γεγονός αυτό, δηλαδή το ότι το άρθρο 14, παρ. 7 του Κανονισμού Διαιτησίας, δεν συνάδει με το άρθρο 895, παρ. 2 ΚΠολΔ το είχε επισημάνει η ΔΕΗ κατά τη Δημόσια Διαβούλευση επί του σχεδίου Κανονισμού Διαιτησίας της ΡΑΕ, πλην όμως εν συνεχεία αποδέχτηκε τον περιορισμό αυτό.
Επί της διαιτητικής απόφασης χωρά μόνο αγωγή ακύρωσης (εντός προθεσμίας 90 ημερών) για τους παρακάτω λόγους (897 ΚΠολΔ):
1) Αν η συμφωνία για τη διαιτησία είναι άκυρη,
2) Αν εκδόθηκε αφού η συμφωνία για τη διαιτησία έπαψε να ισχύει,
3) Αν εκείνοι που την εξέδωσαν ορίστηκαν κατά παράβαση των όρων της συμφωνίας για τη διαιτησία ή των διατάξεων του νόμου ή αν τα μέρη τους είχαν ανακαλέσει, ή αποφάνθηκαν αν και είχε γίνει δεκτή αίτηση εξαίρεσής τους,
4) Αν εκείνοι oυ την εξέδωσαν ενέργησαν υπερβαίνοντας την εξουσία που τους παρέχει η συμφωνία για τη διαιτησία ή ο νόμος,
5) Αν παραβιάστηκαν οι διατάξεις των άρθρων 886 παρ. 2, 891, 892,
6) Αν είναι αντίθετη προς διατάξεις δημόσιας τάξης ή προς τα χρηστά ήθη,
7) Αν είναι ακατάληπτη ή περιέχει αντιφατικές διατάξεις,
αν συντρέχει λόγος αναψηλάφησης κατά το άρθρο 544