Οι «καυτές πατάτες» των νέων δημάρχων

Δεκαπέντε ημέρες συμπληρώνονται από τη δεύτερη Κυριακή των αυτοδιοικητικών εκλογών και ακόμη κάποιοι συνδυασμοί διοργανώνουν γιορτές για να πανηγυρίσουν τη νίκη τους και την επικράτησή τους στην εκλογική μάχη. Από την άλλη, κάποιοι εκλεγέντες δημοτικοί σύμβουλοι προγραμματίζουν τις διακοπές τους, ώστε να επιστρέψουν την 1η Σεπτεμβρίου στην ορκωμοσία των νέων δημοτικών αρχών.

Του Αλέξανδρου Μιχαήλ

Φυσικά ουδείς έχει αναρωτηθεί το δύσκολο έργο που αναλαμβάνουν εν μέσω κρίσης με τους πόρους να έχουν περικοπεί κατά 67% και τους δημότες να πιέζουν για μειώσεις στα δημοτικά τέλη. Κι όμως, τώρα αρχίζουν τα δύσκολα, καθώς ήδη στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας συζητούν τις δυσκολίες και το πώς πρέπει να συμπεριφερθούν από το πρώτο διάστημα που θα υπάρχει η ανάληψη των καθηκόντων τους. Έτσι, οι παλαιότεροι στην ΚΕΔΕ κάνουν λόγο για 6 «καυτές πατάτες» και οι οποίες είναι:

1] Η απειρία των περισσοτέρων εκλεγέντων δημάρχων.

2] Το πρόγραμμα «εθελοντικής ενδοαυτοδιοικητικής κινητικότητας» που πρέπει να προχωρήσει από την 1η Σεπτεμβρίου.

3] Η αξιολόγηση δημοτικών υπαλλήλων που πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου.

4]Το πεντάμηνο «πάγωμα» μη εποχικών προσλήψεων εν μέσω κορύφωσης των αναγκών των δήμων.

5] Η αλλαγή πολιτικών συσχετισμών εντός της ΚΕΔΕ μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές.

6] Η αναμονή γενικότερων πολιτικών εξελίξεων, ενώ το νέο ΕΣΠΑ θα αρχίσει να «τρέχει».

Τα προβλήματα

Πρώτη και… χειρότερη από τις παραπάνω «καυτές πατάτες» είναι η απειρία της πλειοψηφίας των εκλεγμένων τοπικών αρχόντων. Όπως έδειξε μελέτη της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, το 63% όσων εξελέγησαν δήμαρχοι αναλαμβάνουν για πρώτη φορά ανάλογα διοικητικά καθήκοντα. Συγκεκριμένα, 212 από τους 325 δήμους θα έχουν επικεφαλής χωρίς καμία σχετική θητεία στο παρελθόν, την ίδια στιγμή που η δημοσιονομική εποπτεία πάνω στους ΟΤΑ δεν επιτρέπει καμία αστοχία στην τήρηση των προϋπολογισμών τους. Επιπρόσθετα, όπως επισημαίνεται από την ΚΕΔΕ, πολλοί εκ των τοπικών αρχόντων έχουν υποσχεθεί έργα υποδομής, δίχως να έχουν προετοιμάσει σχετικές μελέτες. Αυτά τα έργα πρέπει να γίνουν βάσει του ΕΣΠΑ. Όμως το νέο ΕΣΠΑ έχει λιγότερα κονδύλια για υποδομές, ενώ στο προηγούμενο για να ελπίζουν ότι θα καταφέρουν να αντλήσουν πόρους πρέπει να υπάρχουν μελέτες που να καταστούν ώριμες πολύ γρήγορα και να χρησιμοποιηθεί ο όρος «γέφυρα» για να έρθουν τα χρήματα.

Στο ζήτημα, τώρα,  της εθελοντικής κινητικότητας, περίπου 3.500 υπάλληλοι Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (δήμοι, περιφέρειες, αποκεντρωμένες διοικήσεις) έχουν ενταχθεί εθελοντικά στο πρόγραμμα κινητικότητας, δηλαδή μετατάξεων από έναν ΟΤΑ σε κάποιον άλλο. Από 1ης Σεπτεμβρίου θα πρέπει οι αποκεντρωμένες διοικήσεις να αποφασίσουν εάν οι ΟΤΑ που έχουν ζητήσει προσωπικό, έχουν την οικονομική δυνατότητα να το προσλάβουν κιόλας.

Παράλληλα μέχρι τις 30/6 θα πρέπει να έχουν συνταχθεί οι εκθέσεις των προϊσταμένων του προσωπικού, δηλαδή των δημάρχων, με τον επιμερισμό των ποσοστών της αξιολόγησης του προσωπικό των ΟΤΑ (για τις επιδόσεις του το 2013). Σύμφωνα με αυτό τον επιμερισμό, το 15% των δημοτικών υπαλλήλων θα λάβει βαθμό κάτω από τη βάση. Η ισχύουσα νομοθεσία αλλά και η «Εθνική Στρατηγική της Διοικητικής Μεταρρύθμισης» προβλέπει πως από τις αρχές του 2015, δηλαδή μετά και την επόμενη αξιολόγηση, οι επιδόσεις κάθε υπαλλήλου θα καθορίσουν το ύψος του μισθού του και το αν θα χάσει ή όχι τη δουλειά του.

Οι προσλήψεις

Από τις 18 Απριλίου μέχρι και την 1η Σεπτεμβρίου έχουν «παγώσει» οι προσλήψεις προσωπικού στους δήμους, πλην του εποχικού. Αυτό σημαίνει πως μέσα στο καλοκαίρι, δηλαδή εν μέσω της οικονομικής περιόδου του 2014, όπου κορυφώνονται οι ανάγκες ιδίως των επαρχιακών δήμων, αλλά και από Σεπτέμβρη, οι νέοι δήμαρχοι θα πρέπει κυριολεκτικά να τρέχουν και να μη… φτάνουν για να καλύψουν τις ανάγκες των δημοτών, των κατοίκων αλλά και των επισκεπτών των περιοχών τους. Αυτό το διοικητικό χάος που κληρονομούν οι νέοι δήμαρχοι οφείλεται στογεγονός ότι για πρώτη φορά στην ιστορία της τοπικής αυτοδιοίκησης οι δημοτικές εκλογές γίνονται παραμονές καλοκαιριού αντί για τα μέσα Οκτωβρίου.

Από τις δημοτικές κάλπες του Μαΐου προέκυψε ένας νέος αυτοδιοικητικός πολιτικός χάρτης. Σ’ αυτόν, γύρω στους 135 δήμους (οι ίδιοι περίπου με το 2010) θα διοικούνται από δημάρχους που εξελέγησαν με τη στήριξη της Ν.Δ., γύρω στους 110 (έναντι 140 το 2010) θα διοικούνται από δημάρχους που στηρίχτηκαν από το ΠΑΣΟΚ, περίπου 25 θα διοικούνται από δημάρχους που στηρίχτηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ και 4 από το ΚΚΕ. Οι υπόλοιποι περίπου 50 δήμοι θα διοικούνται από δημάρχους οι οποίοι δεν πήραν από κανένα πολιτικό κόμμα άμεσα ή έμμεσα το «χρίσμα». Ο νέος αυτός συσχετισμός θα καθορίσει εν πολλοίς και τις διεργασίες για την εκλογή της νέας ηγεσίας στην ΚΕΔΕ το ερχόμενο φθινόπωρο. Υπενθυμίζεται πως παραδοσιακά το προεδρείο της ΚΕΔΕ ελεγχόταν από δυνάμεις που κατά κύριο λόγο υποστηριζόταν από το ΠΑΣΟΚ. Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι ο επανεκλεγείς δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης έχει εκφράσει την επιθυμία να πάρει τη θέση του αποχωρήσαντος Κώστα Ασκούνη, ο οποίος αποσύρεται γενικά από την πολιτική και γι’ αυτόν τον λόγο δεν υπέβαλε υποψηφιότητα στην Καλλιθέα.

Οι διαδικασίες εκλογής της νέας ηγεσίας της ΚΕΔΕ δεν μπορούν να μην επηρεαστούν από τις ευρύτερες πολιτικές εξελίξεις, όπως αυτές δρομολογούνται μετά το αποτέλεσμα των τελευταίων ευρωεκλογών, το οποίο ανέδειξε τον ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα στη χώρα. Με το «εκκρεμές» των πρόωρων εθνικών εκλογών να κινείται, με βάση τα σημερινά δεδομένα, μεταξύ φθινοπώρου του 2014 και άνοιξης 2015 οι νεοεκλεγέντες δήμαρχοι και κυρίως εκείνοι που στηρίχτηκαν από το ΠΑΣΟΚ θα είναι δύσκολο να τοποθετηθούν στον αυτοδιοικητικό πολιτικό χάρτη (δηλαδή στη διαμόρφωση της νέας ηγεσίας της ΚΕΔΕ) μέχρι να ξεκαθαρίσει αρκετά ο κεντρικός πολιτικός χάρτης μέσω των εθνικών εκλογών. Το «χρώμα» του κεντρικού πολιτικού χάρτη με τη σειρά του αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία αν σκεφθεί κανείς πως μαζί με τη θητεία των νέων δημάρχων ξεκινά ουσιαστικά και η νέα προγραμματική περίοδος του ΕΣΠΑ (2014-’20), από το οποίο οι δήμαρχοι επιζητούν «ξεχωριστή γραμμή χρηματοδότησης» και το οποίο προφανώς ελέγχεται από την κεντρική εξουσία.